Bijzondere grafkist kasteel Kessel geopend
De kist die eerder bij kasteel de Keverberg in het Limburgse Kessel werd opgegraven, is maandag 10 augustus onder toeziend oog van deskundigen geopend. De kist bleek alleen botten te bevatten. Vermoedelijk gaat het om het stoffelijk overschot van baron Frits van Keverberg, de laatste baron die op het kasteel woonde.
Bij graafwerkzaamheden in verband met de restauratie van kasteel Keverberg in Kessel (gemeente Peel en Maas), stuitte kraanmachinist Mark Basten op 25 juni 2015 op een bijzondere vondst. Hij was met hulp van vrijwilliger Cor Konings bezig met voorbereidende werkzaamheden voor een houten loopbrug boven het Maaspoortje en raakte daarbij een hoek van een kist. Het betrof een houten buitenkist met een loden binnenkist waaruit een schedel en enkele botten tevoorschijn kwamen. Al gauw ontstond het vermoeden dat het ging om een grafkist met de overblijfselen van Baron Frits van Keverberg, de laatste baron van het adellijke geslacht De Keverberg die op het kasteel woonde.
Botten
De graafwerkzaamheden werden stopgezet en archeoloog Xavier van Dijk, projectleider bij RAAP en betrokken bij de restauratie van het kasteel, liet de kist in veiligheid brengen in een leegstaande koelcel bij een agrarisch kweker in de buurt. Op maandag 10 augustus werd het deksel van de kist gelicht, en onder het toeziend oog van fysisch antropologe Birgit Berk en archeoloog Xavier van Dijk werd de inhoud onderzocht. In de loden kist lagen de goed bewaard gebleven botten van een vermoedelijk mannelijke persoon van ongeveer 1.80 meter lang die bij overlijden 40-60 jaar oud was. Verder zijn ook enkele textielresten gevonden: resten van de bekleding van de binnenkant van de loden kist, resten van een lijkgewaard of doodskleed en twee knopen en een koperen speld. De overledene was met zijn hoofd geplaatst op een eenvoudig kussen dat met stro was gevuld. Of het daadwerkelijk de stoffelijke resten zijn van de baron, was nog niet meteen te zeggen. Daarvoor zal DNA-onderzoek gedaan worden.
Baron van Keverberg
Baron Frits van Keverberg overleed in 1876 op 51-jarige leeftijd in Huis Oeverberg te Kessel. Hij was advocaat, grondeigenaar in Kessel, van 1851 tot 1859 lid en wethouder in de gemeenteraad van Kessel en lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Hij leefde zijn laatste jaren alleen en verarmd in Huis Oeverberg. Het was zijn wens om zijn lichaam voor wetenschappelijke doeleinden aan de universiteit van Leiden te schenken. Die wens schijnt niet vervuld te zijn, omdat de kosten voor transport naar Leiden te hoog waren. Waar het lichaam van de baron uiteindelijk werd begraven, was tot op heden onbekend. Dat in de opgegraven kist uitsluitend botten gevonden zijn, en verpakt in een loden kist, zou er mogelijk op kunnen wijzen dat het stoffelijk overschot klaar was om op transport te worden geplaatst naar Leiden met het oog op wetenschappelijk onderzoek aldaar.
Mottekasteel
Kasteel de Keverberg is één van de oudste kastelen in Nederland. Het kasteel langs de Maas is vernoemd naar de laatste adellijke familie die er woonde: Van Keverberg d’Aldeghoor. Tot kort voor de verwoesting ervan in de Tweede Wereldoorlog was er nauwelijks iets bekend over het kasteel. Pas na de oorlog kreeg de ruïne aandacht van historici en archeologen. Uit eerdere opgravingen bleek dat het kasteel vele bouwfasen kent en ongeveer rond het jaar 1000 uit een vierkante woontoren van maaskeien bestond. Begin 12e eeuw werd een motte opgeworpen, die halverwege die eeuw verhoogd werd tot ongeveer 9 meter. Hierop is een ovale ringburcht met weergang en kantelen gebouwd. In de 14e en 15e eeuw kwamen er twee vierkante torens bij en nadien vonden meerdere verbouwingen plaats. Na onderzoek in de jaren 1950, waarbij de nadruk op de vorm van het kasteel in de 12e eeuw lag, werd een consolidatieplan uitgevoerd.
Publieksparticipatie en herbouw
In 2011 keurde de gemeente Peel en Maas een uitgewerkt plan voor de herbouw van het kasteel goed. Daarbij was participatie door de Kesselse gemeenschap een belangrijke factor. Stichting De Keverberg schakelde RAAP in voor het archeologisch onderzoek: booronderzoek en de begeleiding van ruim 60 vrijwilligers. In 2013 startten vrijwilligers met het uitgraven van de toren en een tunnel door de motte voor het plaatsen van een liftschacht. Archeoloog Xavier van Dijk stemde de werkzaamheden goed met hen af, zodat hij veel archeologische waarnemingen kon doen. Zo kwam een onbekende bouwfase uit de late 11e eeuw van het kasteel aan het licht, evenals een scala aan vondsten: aardewerk, knopen en schaatsen van bot, slachtafval, hout, molenstenen, glazen drinkbekers, ruitglas, flessen enz. Inmiddels is de herbouw van het kasteel vergevorderd en in september 2015 zal kasteel de Keverberg geopend worden en dienst gaan doen als locatie voor feesten, congressen, exposities en dergelijke.