АДАЙЛАРДЫҢ МАҢҒЫСТАУҒА КЕЛУІ/АТАМЕКЕН/ҚАШАҒАН КҮРЖІМАНҮЛЫ/ЖЫР-ДАСТАН. ЖЫР ТЕРМЕ

Рет қаралды 209,526

6 жыл бұрын

Бəли Қашаған жыраудың "Атамекен" дастаны.
Орындаған: Сəттіғали Нұрдəулет
Қашаған Күржіманұлы
Қашаған ақынға аруақты сөз біткенмен, мал бітпеген қара табан, жарлы-жақыбайлау кісі екен. Бірде жалғыз бұзауы өрістен келмей қалып, соны іздеп шығады. Бірақ таба алмай, адасып, жаңадан келіп қонған бір бай ауылға кезігеді. Бұл ауыл Қашаған атына қанық болғанмен, жүзбе-жүз танымайды екен. Шет жақтағы үлкен ақбоз үйге келіп кірсе, бір-екі әдемі киінген сарбаз жігіттер табақты ортаға алып, тамақ жегелі жатыр екен. Бірақ шаршап, шалдығып келген, өңі де, киімі де жүдеу ақынға үй иесі бай да, бәйбіше де "жоғары шық" деп айта қоймады. Ол амалсыз төменгі жаққа отыра кетеді. Байдың жаратпай калғанын сезсе де, сыр білдірмей жоқ қарап жүргенін айтады. Отырғандар: "Сонда бұзауды осы үйдің ішінен қарағалы келдің бе?" - деп келемеж етіп, күліседі. Сонда Қашаған табан астында:
Бұзауым қайда кеттің қумалақтап,
Отырмын, міне, мен де шығанақтап.
Құдағай "қолыңды жу" демеген соң,
Табаққа қол салмадым сұғанақтап.
Бәрінен жоқ қараған жаман екен,
Көңілің қарайғанға алаң екен.
Қор болды-ау Кіші жүздің Қашағаны
Сол бұзау бізді есіне ала ма екен...-
деп төкпектете, тағы да тамағын бір кенеп алып, айтуға оқталады. Сонда үйдегілер үрпиісіп, ұшып тұрып:
"Ойбай, Қашеке "танымасын сыйламас деген" білмей жүзіқара болып қалдық, - деп оны зорлап көтеріп апарғандай төрге шығарады. Қонағасы қайтадан басталады.
"Маңғыстау акын жазущылары китабынан.!!!
#Адайлар #ЖЫртерме #МАңғыстау#

Пікірлер: 282

@zhyr_zhynak 3 жыл бұрын

Құрметті тыңдарман АҒАЙЫН! КЕНЖЕЛЕП БАРА ЖАТҚАН ӨНЕРДІ БІРГЕ ҚОЛДАЙЫҚ! Жыр-термелерді барынша таратып насихаттайық! Лайк басып, Каналға жазылуды ұмытпаңыздар! 👍

@user-iw6us3tn1x 2 жыл бұрын

Саубол

@user-mz5ep8hs5v 2 жыл бұрын

@@user-iw6us3tn1x Алла дәрежеліі ұзақ жәилі Бқытт ҒУМЫР берсін!.Жұмаділда .Қзылордалық Атаң.

@user-xy2yq3ij2n Жыл бұрын

@@user-mz5ep8hs5v г Ь Гьь Ьнньньньнььнннқ Қ

@user-sy4ft9ud4p 2 жыл бұрын

Менде кырык млтык адай кызымын жасай берсин Адайлар🤝 😘👍

@kg-tp4cf 4 жыл бұрын

Казак тугандар кыргыз биртуганларым барбогула 2020 тындагагдар барбы класс

@geooil4916 3 жыл бұрын

Адай еш уақытта тыныш жатқан елге шаппаған , тиіскен елге қарымтасын қайтарған ел

@abaiakhykur7217 4 жыл бұрын

Адай Акпан ұрпақтарына мын алғыс сауболсын.

@user-gd4hd3kq5m 2 жыл бұрын

Адайлар жасасын. Күшті терме екен.

@user-yd5nq4em2m 2 жыл бұрын

Адай балықшыдан аслаумағлйкум

@bekzat4181 2 жыл бұрын

Әссалямуалейкум ағайын біз осы қаратаудың Ер Қосайлары Бәлиіміз Есеніміз, айтайын дегенім ағайындар жалпыда бөлінбеуіміз керек негіз. Біз бір болсақ,жалпы Қазақ елі бір болсақ еш ел ала алмас ағайын, ауызымыз бір болсын...

@user-bl5vr7eh7h Жыл бұрын

Адай болек ел

@saqaors4445 Жыл бұрын

@@user-bl5vr7eh7h Аллах Жараткан Адам Ата,Хауа Ана дан бьолек баска Бiр Жаратылыс болдындар ма онда-АллахТагаланын Кай Жаратылысы-Макулыгынан Тарайсындар Бауырым ба-Альде Бьотен Тектен Тараган Жатым Ба ?!!

@saqaors4445 Жыл бұрын

🤝😇🐺✊🤲

@berikorakov1808 Жыл бұрын

тумалас екенсин менде есен бәли мін

@user-ft1wd8yx9u Жыл бұрын

Ассаламалейкум Бауырлар Балидин есенимин менде

@user-so5oe4ks9d 2 жыл бұрын

Мен құнанорыстың жиенімін және келінімін. Руым алаша.Жаса адайым.

@user-xi2gi4gu1e 3 жыл бұрын

Кнремет Адай термелерi.озим Адаймын. Руым Кунан орыс. Керемет демалдым тындап. Озим али жаспын жас болсамда Адайдын термелерин аркашан тындаймын.

@saqaors4445 Жыл бұрын

Орыс Деген Бабанын Аты ма Аьлде Тайпанын Атауы ма-Не Магына бередi екен Бул Орыс Атауы?!?Ногайдын Кырымлы КуланКыпшактарында Осындай ОРЫС Тайпасы Бар Кубан-Суда...

@user-zu8hh5ts4g 4 жыл бұрын

Керемет терме киши жуз термелернин Бари керемет

@nurlanbaidaulet1533 Жыл бұрын

Керемет! Өкінішті қазіргі ұрпақ тыңдамайды майдаланып мылжың болып барады

@user-yz4kq9my5e 4 жыл бұрын

Сəттіғали Нұрдəулет саған мың алғыс... 👍💪✋👌

@user-cq4fm2fb1m 4 жыл бұрын

Келімбердінің бірінші баласыма акпан батыр или екінші баласыма

@user-yz4kq9my5e 4 жыл бұрын

Шежіреде 2-баласы деп жазылғап, дгенмен бір Құнанорыстың шалыменен əңгімелескенімде, ол кісі: Келімбердінің бірінші баласы Ақпан, екінші баласы Құнанорыс -деп, айтты...

@sakenduysekeshov7114 3 жыл бұрын

@@user-yz4kq9my5e екінші баласы.

@user-ov4nk6uu8t 2 жыл бұрын

Термены колдаймыз агайын быз биргемыз алга казагым

@gabdolkalabayev8557 2 жыл бұрын

Әкем есіме түсіп жатыр домбыраның бұрандасын тістетіп қоятын брақ менен домбырашы шықпады бірақ осындай жырды естісем атқа қонғым келіп рухтанып кетемін қорқыныш деген мүлде болмайды Адайдың Жеменейімін Бегімбетпін Асанымын бірақ руға бөлінбейміз ҚАЗАҚПЫН !!!!МҰСЫЛМАНМЫН!!!!

@user-oh5qv1ss5g 3 жыл бұрын

Қазақтар жасасын

@AKHMET_SAPAR 4 жыл бұрын

Ақпан батыр ұрпақтары тек алға!!!!👍👍👍

@user-ql7fx9cb1p 2 жыл бұрын

Адай-Акпан-Танатар

@user-qr8qb7vw1d 2 жыл бұрын

алла көтерсін жасайберіңдер жыршылар

@azhekalovedosdos6187 Жыл бұрын

ЖЕМ БОИЫ НАЗАР ЕСЕНТҮГЕЛ САҒЫНБАИБЫҢ ҚЫЗЫМЫЗ МЫНА ТЕРМЕНІ БІРІНШІ РЕТ ТЫҢДАП ОТЫРМЫЗ КЕРЕМЕТ ТАРИХ ПАРҒЫН АШҚАНДАИМЫЗ КӨӨӨП РАҚМЕТ!

@GauharSakhova-pd1we 2 ай бұрын

Керемет шығыпты, қазақ ұлтымыз аман болайық!

@user-nt9iu7bl2g 3 жыл бұрын

Ассалямуалеикум казак ели ия киши жуздин термелери адамга рух береди мен озим мунал шогымын коп жаса осындаи термелерден коп болсын казагымнын туы бийк болсын

@user-cn3no8pm8f 2 жыл бұрын

Ай аллажан осындай ақылды жандар көбейеберсін бір біріне үлгі берер жастарымыз көбейсін

@user-yz4kq9my5e 4 жыл бұрын

Адай Келіндердіұлы Ақпан Батыр керемет ерлік жасаған екен!!! 💪👌👍👍🤝👊👌

@StepPoligon 3 жыл бұрын

ХРАБРЫЙ АДАИ

@user-gm2vl3ts1j 2 жыл бұрын

Ақ Сәтөк жырлай бер

@user-pq5kl7ib6r 3 жыл бұрын

Сау бол қандай тамаша

@user-tx9de2qe8o 2 жыл бұрын

Жасасын, қазағым тек алға жырлар керемет КЕЛІМБЕРДІДЕН ТОБЫШ ЖАЙЫҚ " БЕС ӘЛМЕМБЕТ" қызымын КӨК НАЙЗАЛЫ ТАБЫНАЙ баласы АЙБАС батырдан туылдым, Табынай қызымын бауырлар аман жүріңдер дендеріңе саулық тілеймін. Еліміз аман, жұртымыз тыныш болғай. Амандық тілеймін еліме. 🤲🤲👍🤝🕌🌍

@SHezHire2023 Жыл бұрын

БЕРІШ ЖАЙЫҚ -АЙБАС БАТЫРДАН ТАРАҒАМ😲

@user-ld3br9fo2i 2 жыл бұрын

Жарайсыңдар Байұлы Адайларым. Байұлы Алашадан болам.

@aisuadaika9425 4 жыл бұрын

Сәтөк айналайын мың жаса!👏👏👏

@askovremenno3743 3 жыл бұрын

Салем менде адаймын!

@user-wh6dj6jx2x 5 жыл бұрын

Айналайын баурым кулагымыз ашылды кандай керемет терме Бакытты бол осындай жыр термелер коп болсын

@ferres7902 3 жыл бұрын

Қазағыма АЛЛА ЖАР БОЛҒАЙ !Хайрулла

@user-if6xh3we9o 2 жыл бұрын

Менде қүнанорс қызымын осындаи шежірелерді тыңдаимын өте керемет жүз жаса

@saqaors4445 Жыл бұрын

Неге Кунан Орыс деп Аталады Бабанын Аты ма,Алде Тайпанын Аты ма-Не бiлдiредi Орыс Есiмi🍙🔱⚜️🐺🗡🏹🎠🛡

@user-ds2lm4eg2z 5 жыл бұрын

жаса,қазағым!!!

@askarkhalelov8036 5 жыл бұрын

Өте мағыналы терме екен.Ұнады

@user-yj1lf6eg6q 3 жыл бұрын

Па Акпан Мунал батыр Адайда аридеги батыр

@user-hs2yu8iu2j 2 жыл бұрын

Ак Саток бауырым Алланын нуры жаусын саган! 👍👍👍

@gamerplay2007 Жыл бұрын

Мен Беріш / жайық нағашым Адай/Қосай Аллаға шүкір

@mazhidnurzhan1854 4 жыл бұрын

Керемет 👍👍👍

@user-jh3uz3ko5y 5 жыл бұрын

Сегіз арысдың бірі АҚПАН. Керемет орындалған.

@user-hb4cl1nb4j 5 жыл бұрын

Кандай керемет терме

@user-rp5fc9ul3z 2 жыл бұрын

Күшті

@user-eg5ck1vl4z 4 жыл бұрын

Бәрекелді!

@user-oo4ei4eg6e 5 жыл бұрын

Адай, Ақпан💪

@sungatturihov.2510 2 жыл бұрын

Адай Тобыш Бегей.Белгілі ерден Бегей бар Атам Әруағы жар болғай 🤲🤲🤲

@user-lw9tk1mx2x 2 жыл бұрын

АҚПАННЫҢ ҚЫЗЫ ЕДІМ РУЫҢ КІМ ДЕСЕ АҚПАН ДЕЙМІН, ӨКІНІШТІ ӨЗ АДАЙЫМ АҚПАН ДЕГЕН РУДЫ БІЛМЕЙТІНДЕР ОСЫ ТЕРМЕНІ ТЫҢДАСЫН

@user-fz7py2ff7b 2 ай бұрын

Апам екенсіз❤менде Ақпанмын көбісі білмит

@nurlan_12 2 ай бұрын

Қай жердің Ақпанысыз?

@nurlan_12 2 ай бұрын

@@user-fz7py2ff7bқай жердің Ақпанысыз?

@user-vo1jp3fn7s 4 жыл бұрын

Бир демалдым рахмет 🤘🤙🤘🤙🤙🤘🤘

@user-fb2sl3zr6t 2 жыл бұрын

Керемет

@imkazah7843 Жыл бұрын

Пах ширкин коп жаса айтсан осылай жырла

@user-lj7ih1bt3c 2 жыл бұрын

Жүз жаса. Алла Әл қуат бергей.

@aibaai6158 3 жыл бұрын

Адаилар мен табындар жауга косылп шапкан ер журек калыкпыз адай табын бирлиги манги болсын

@user-gn4qk6yx8p 2 жыл бұрын

Көп Адайлар Табынды жау табын дейді. Жау болмау керек

@adamulfson4164 2 жыл бұрын

@@user-gn4qk6yx8p орысқа жол көрсетіп, сатқан дейді, жау табын болуы сондықтан дейді міс

@user-om2cz1hq9f Жыл бұрын

@@user-gn4qk6yx8p олай дейтін себебі табындарды көмекке шақырған табындар жау қайда жау қайда деп келетін болған сол себепті жау иесі табын ноқта ағасы табын дейді шалдар

@user-pq8tz7pf8h Жыл бұрын

Жау табын екені тарихта қалған табынның

@user-om2cz1hq9f Жыл бұрын

@@user-pq8tz7pf8h қай тарихта оны жазған кім? Білмесең айтпа

@user-wg5jr4gf1b 5 жыл бұрын

Керемет тыңда қазақ

@user-nv8wu9dh6b Жыл бұрын

Біз бармыз Аллаға шүкір Адайцы !!!

@user-ef1rp5fr3k 6 жыл бұрын

Бәрекелде күштті терме

@user-wt1mm6rf7l 2 жыл бұрын

Керемет терме.

@barbaraadam9988 3 жыл бұрын

Керемет!

@user-du6lm3xm4o 2 жыл бұрын

Адай, Қосай ⬆️♐

@nota3048 3 жыл бұрын

Пай-пай тұнып тұрған тарих , кино көріп отырғандай .Дауыс қандай анық , домбыра үні сан түрлі оркестр ойнап тұрғандай . Неге опера жасамасқа , әдемі клип , оркестрге осы жырлардың мақамын түсіріп неге опералық қойылым жасамасқа ... Музыкасы тамаша әдемі қазіргі жастар тыңдайды ...

@user-md6dm4lb4n Жыл бұрын

Машнада косу керекго осыны озим кунде тындаим почти жатталып кележатр слухпен

@user-mc1bm7ei7v 2 жыл бұрын

Ассаламагалейкум Калын Казагым!Ескелди Турмамбеттин урпагымын,Тектилердин урпагымыз!!!

@user-xk1lb6xy8h Жыл бұрын

Амансынба ! Ескелди Турманбет Батыр Туркпен Бакы батырдын мауыздап канын ишкен гой сертим бар деп 97 жасында оз ажалынан олген Турманбет Батырго есесин ешкимге жибермеген

@user-fu4dk3ws5i 3 жыл бұрын

Маладес Алла разы болсын.

@bekzat4181 Жыл бұрын

Қашаған атамыздың термелері бөлек қой шіркін. Топырағы торқа болғай

@user-zd2nh8vm1q 3 жыл бұрын

Керемет!!!!

@uleketyrnakbai8362 4 жыл бұрын

Тамаша👍

@user-iu7ju3pg9k 6 жыл бұрын

Ғажап!

@user-fq3hn6qy9w Жыл бұрын

жарайсың Қыдырша!!!

@qabrelmark5778 5 жыл бұрын

эй сау бол

@user-zi8bj2iy3w Жыл бұрын

Адаидын батыр. Кунанорыс таипасы САУ болсын

@user-ov4nk6uu8t 2 жыл бұрын

Казактын жырлары тындасан создеры осиетгой ширкын тындайтын кулак болса создын кадырын тунып тындас 😭

@RedmiNotes-vn2kx 4 ай бұрын

Мықты мықты

@user-od9ev1hl6t 6 жыл бұрын

керемет !!!!!!

@user-et5jw5bk2p 2 жыл бұрын

Орындап откан Шетпенин жигитиго

@user-tn7fk5tt8w 3 ай бұрын

Маа ша Аллах Аллаху Акбар Алхамдиллях

@user-kv5wm8of5b 3 жыл бұрын

Альхамдулиллах🤲

@user-pt8bh6lr7g 5 жыл бұрын

Ай саубол Сәтөк

@user-rr6mj1xd3d 3 жыл бұрын

Паш, шіркін!

@BAHA85105 4 жыл бұрын

Адай Акпан урпактары

@user-uc7kh3tn1q 4 жыл бұрын

Адайдын Акпан батыры, тек батыр емес кол башы

@user-mz8qw1ol1x 2 ай бұрын

АССАЛАУМАГЕЛИКУМ

@user-jf1ub1rk9k 8 ай бұрын

Ер қармысдың. Ұрпағымын

@user-pt8bh6lr7g 5 жыл бұрын

Пааааа👏👏👏👏👏👏👍👍👍

@mnbvcxzlkjhg2834 6 жыл бұрын

Қашаған болсаң таяма барың болса аяма,оңтайлы жігіт жүйрік ат қашғанымен сені қояма!

@user-tx3go6cu8b 6 жыл бұрын

qwerty Zxcvbnm оттапсын бир мурынбок баланын айтканын айтпаш

@user-vn3sh6ty7c 5 жыл бұрын

Окиниш Омиркулов бул таз кашкиынбайдын айтканы

@user-xd5yd8wl3j 5 жыл бұрын

Қашқынбайыңның қаясын құйрығына қыстырып сазайын берген жоқпа Қашекең.

@sakenduysekeshov7114 5 жыл бұрын

Нұр Каз білмесең босқа сандалама.таз Қашқынбаи Қашағанмен аитысқа түскен жоқ. Адаи тегі дастанның қалаи шыққанын білетіндерден сұра.

@user-xd5yd8wl3j 4 жыл бұрын

@@sakenduysekeshov7114 бұл арызыңды "памир памир"ге айт, шындығында Жарыдан шыққан əдерсіздеу Ізбас деген бір жиында Қашағанды қартайды деп менсінбей тойбастар айтыпты, бірақ оңбай "таяқ" жепті.

@user-tn7fk5tt8w 3 ай бұрын

Адай Қырықмылтық Жолай Бодан Кенжебай Қотырбаспын

@user-uc7kh3tn1q 4 жыл бұрын

Сәкен бұл жырда 18-19 ғасырдағы кісілер туралы емес одан бұрын екі, үш ғасыр бұрынғы кезеңдер туралы, жалпы Маңғыстаудың үстімен талай Адайдың батырлары өткен, сен айтып отырған кісілерден бұрын.

@ecbolattikosh567 5 жыл бұрын

алимулы мен байулынн алшын деп атаган ер таргын алшыннан шыккан егер баиулы мен алимулы алшын деп алсак казакстанда ен коп ру боламз

@armaniamanturly3591 4 жыл бұрын

Кіші жүздің бәрі Алшын Байұлы Жетіру Алты ата Әлімің

@Zz-xw4ih 3 жыл бұрын

@@armaniamanturly3591 Алшын деп негизи Алимулы мен Байулы Алшын менен Жетиру деген Казир го барин Алшын дейтини

@erkinzhumabergenov3309 2 жыл бұрын

@@armaniamanturly3591 Жетіруды біріктіріп кіші жүзге қосқан қосқан Әз Тәуке хан

@user-lc7vq9pp8u 5 жыл бұрын

Сөзі кімде бар осы жырдың

@user-cw1cs3rq2o 5 жыл бұрын

Абилхайыр ханды орта жуздин султаны олтирип суйегин бермей кояды,сонда Акпан батыр ак кийизге орап алып келген жалгыз ози урыс салып майданда,Себеби Абилхайыр хан киши жуздин ханы,ари айели Бопай ханым Адай Мырзатай батырдын карындасы,Акпан батыр Ер Косайдын немере иниси

@user-rd9nq7kk5g 5 жыл бұрын

Абилхайыр ханды барак султан олтирген

@user-qh4tx3cc1s 4 жыл бұрын

АссалауМагайликум Бауырлар Адай Кiшi Жуз Келiмбердi-Муналдан Тамырым.! Канын Мыктылыгы Казак Ата Бабаларыма Он мен Дурыс Жагынан Корiнген Кай Кай Жерде!Алла Журектерiне Салып Койган Деп Тусiнем Алла, Адiлдiктi Акты Колдап Салтымыз Шежiре Ру Коздерiндi Ашын Бауырлар Казак Елiн Мойындамаган да Кайда барар Уакыт корсетет баска Елдер. Казакстан Жасасын Дамыган Заманда 21гасыр. Акын Жазушыларды Айтканда Фариза Апамыз Айткан Созi Кай Акын Ды Алып Карасан да Бiр Тулга деп Судай Бiр, Момын Казак!

@armaniamanturly3591 4 жыл бұрын

мынауың шындыққа келмейді Ақпан батыр шама мен 15 16 ғасырда өмір сүрген. Әбілқайыр Абылайдың заманында өмір сүрд. Әбілқайырды өлтірген Барақ сұлтанды өлтірмей сақалын кесіп қолына ұстатып кеткен Өмі Темір деген батырлар Адайдың

@berdibekzhapakov6540 4 жыл бұрын

Хан кегі деген дастанды оқыңдар

@user-ip6rj8bk5i 3 жыл бұрын

@@armaniamanturly3591 Дұрыс айтасың. Бопай апамыз Табынайдың қызы ғой сондықтан жол Тобыштардікі.Салт бойынша солай.Дала заңы.

@user-lb6yu8ud4m 2 жыл бұрын

Бул жырдан шыгарылатын косымша кортынды 1.Басында "казак уш елден" куралган деп айтылып отыр(алшын, аргын, уйсын, дурысы усун). Киши жуз бабалар айтуынша - аргын(Аргын адам аты, онын коластындагы ру-тайпалар аргын аталып кеткен). УОда кыпшакпен("кыпшак" жалпы соз, немесе Шынгыс алдындагы Дешт-и Кыпшак ели, онын ишинде не турли ру-тайпалар омир сурген, негизги ыкпал жасаганы огыз-кыпшак тукымдары) басекелес болып, таяк жегеннен кейин, окпелеп Шадай(Шынгыстын екинши улы;Шагатай, Джагатай депте айтылады) улысына ауган; Шадайда Шу-Талас ониринде коныс берилген, Шадайлыктар жаналарды УОга карсы колдануга тырыскан. Ток етерин айтканда, Шайбан-озбек куаты Шадай улысынын орнын алган - Амир Темир империясын ыдыратканын пайдаланып, аргындар "кашак-озбек", немесе, уакыт оте - "казак" аталган жана елдин иргесин калаган. "Казак" атауына айналу себеби осыда - "кашак-озбек", келе "казак" бурма сози боды. Кезнида, ислам кабылдаган, букил УО тургындары "озбек" аталган. Озбек хан Шынгыс теги, УОга ислам акелген. Киши жуз бабаларымыздын айтуынша, ата дини танирде каламыз деген озинин "40 улын буындырып" олтиркен. 2. Жырда анык айтылып отыр, биздин - казирги Киши жуз - елимиздин шын аты Алшын(Ногайлынын бир болшеги; Ногай, Бату тири кезинде, оган кызымет тарткан адам; Алшында тарихи тулга, кезинде Жошынын коластында болган аскери басшы). Керей-Жанибектен кейин Казак("Кашак-озбек") даулетинде, ишки кыркыстар кобейген. Казактын Тахир деген ханын, Шайбан-озбек пен кыргыз бириккен куштери, Ыстыккол жагасында, урыста женип, олтирген. Содан, елбасынан айрылган Казактар ыдырап кеткен(Озбекстан архиви бойынша - "Тахирден кейин, казак жогалып кетти" - могол-доглат М.Хайдардын жазбасы). Тахир хандыгы ирткиси кезинде, Хакназар(Касым урпагы) ханзаде Ногайлыны паналаган. Ногайлы мырзалыры мен каралары Хакназардын каблетинин жогарылыгын байкаган, сойтип ол Алшынга хан сайланган. Оны Алшыннын биринши ханы деп есептеуге болады. Ханнын максаты - Казак даулетин кайта куру, бытырап, бас саугалаган елди кайта жинау. Оздериниз, мумкин, естиген баска жырда былай айтылган - ..."Хакназар хан болып самгады, сунги сагасы кайспен буылды, ат ерттелип, жау сагынган билекти аруакка сыйынды"... Хакназар бастаган алшын аскери Сыр бойын, казирги Туркстан манайын кайтадан жаулап бекитип алды; Хакназар, оз саясаты аркасында, казак мемлекетин ныгайтты. Сойтип биз - Алшын - казакка косылдык. Ал шындыкка келгенда - казирге дейин, ресми тарихта бул окига бекер багытпен жазылган. Себеби жазгандар билместик, саяси букпалык пен арамдыктын буын жуткандар. Бирак, хактан, деректен кашу, туби аксатады, Отрикпен, откенди киялдаумен ел курылмайды. Туби, шындык орныны мызгымайтын, омирдин табиги жане дини тиреги. 3. Уйсын калай казак болды, усун калай уйсынга айналды, дерек бар, бирак оздери билгизсин. 4. Бул жырда "кытай" деген создин маганасы - "каракытай", немесе кидан елинин Силяо мемлекети. Каракытай даулетин Шынгыс жойды. Кезинде улкен мемлекет болган, буларга. Уйгырстан(Кашкариа) багынган, Сартауыл(Хорезм) салык толеген. Келе-келе алсиреген, акыры Шынгыска жем болды. Кызыгы, согыспай, бирден берилген. Мине, Аргыннын Отаны(Ватаны) сол Кидан даулети. Жалпы, талантты, жартылай отырыкшы, кытай жазуы бар, дипломатияга жуйрик ел болган. Бирак, Кытай тектестер сиякты, жалпы халыки, аскери урыска шолак, букпа болган. Угым бойынша, Шынгыс тукымдары дауиринде. араларынан бирнеше парасатты, терен акылды тулгалар туылган. Каракытай, кейин, турикпен араласып, шайылып жогалып кеткен. 5. Жырда, хорезимдиктер "кашкын" деп атаган делинеди. Назар аударыныз - сарттар арасында, коне тарихты, жауласу дауиринде али умытпаган деп толык тусинуге болады. 6. Косатын тагы бир жайт. Адайдын "батыска" аудык деген соз угымы, олар кезинде Жошы кол астында болдык дегенге апарады. Билесиздер, Жошы даулети, Торгай-Арка шегинен, батыска аяк баспаган. Ал, Жошыдан томен жагында - Фергана, онын айналасы, Балхаш онири Шадай(Шагатай; Шынгыстын екинши улы; бала кезинен Жошымен бакталас, минези нашар, суйыктау болган) меншигинде болган. Батыска жылжу, Жошы кенеттен кайтыс болгасын, болинетин енши урпак-туыстарына берилип болгасын, онын улы Бату, иши дау айтыска толы коне журттан аулак, жана жер издеп, батыска аттанган. Оз орталыгын Едил бойында орнаткан. Мине, биз, кейин Киши жуз, Бату жумырынын ишинен, талаймен араласып, кан жугиртип, бирынгай ел болдык. Умытпаныздар, адам шыккан котин умытса, айуандыгын мойындаганымен бирдей...

@user-kt6op2dt3z 2 жыл бұрын

Tamasha!!!!

@bauka5458 Жыл бұрын

👏👏👏

@user-zs9me5lr1p 2 ай бұрын

Руға бөлінбейік, руға тек қыз алысарда бөлініп. Жеті атамызды біліп. Басқа кезде бәріміз бір Қазақ боп жүрейік ағайын! Метистерге келсек әкең қазақ болса Қазақылыққа бұрылғаны жөн!

@user-pn5yj6dv9m 15 күн бұрын

Руым Қыпшақ , Адай тумам. Тұтқұйлдан жау туса. Адаймен шабаб жауға мен.

@tugelbekorisbai4444 8 ай бұрын

"Жиналыстың ішінде ерлерде бар, қытайға шапқан кешегі" Шалдар мықтығо қытайды дірілдеткен.

@user-ig6mu3jq9t 2 жыл бұрын

👍👍👍

@user-zd4tb5vm9b Жыл бұрын

Келгенде алпыс үйден аз келіпті Ішінде Ақпан деген таз келіпті Есболай еріп келген екі үй екен Қалғаны қар кеткен соң жаз келіпті. Түмен Балтабас ұлы жырында айттылады. Бұл жырдағы Есболай беріш Құлбарақ батырдың атасы. Ел ауызындағы аңызда үш Ақпан батыр жөнінде әңгіме бар. 1. Адай Ақпан батыр. 2.Таз Ақпан батыр. 3. Ысық Ақпан батыр. Маңғыстауға 1 - ші Есенғұл ұлы Есек мерген барлаушы болып келіп жер аралап жүріп кездескен Тау тайлақты , Жезтырнақты, Айдахар жыланды өлтіреді. Сол кезде Маңғыстау ойын түрікмен елі жайлап отырған кез екен, түрікменнің Эрсары батыры Есекмергеннің аяғының ізін көріп өз аяғының өлшемінен көп үлкен болады, бұны көрген түрікмен батыры қой бізге күш бермес деп Маңғыстаудан көшіп кеткен екен деп айттады аңыз әңгімеде, сонымен Есек мерген елге қайттып барып хабарын айттады. Бинеудің солтүстігінде жер атаулары бар Есек мерген атты мен байланысты, Есек мерген тауы, Сарқасқа аты, құдығы деген. Маңғыстауға адайларды бастап келген Атағозы батыр, Лабақ батыр, Шотан батыр, елші болып келіп қаза болған Бердалы батырлар деп айттылып жүр әңгіме - жырларда.

@HuaweiY-hs3rb 2 жыл бұрын

Аи коишы бауырым жырдын да жыры бар коиаго жараима

@user-bm2zy6ml6r 4 жыл бұрын

😍

@user-tw3ze7du9l Жыл бұрын

Город Ақтау Маңғыстау 5живу 524кв Мыжыков Айтан Бердігалиев Салам всех братам 👏👏👍👍👍

@user-yj2fh4qt9q Жыл бұрын

Мангыстау га Көрпе мен Ескелді келген Көрпеден Жанбаулы Ескелдіден Бердалы

@user-ro1gq1bm9q 5 жыл бұрын

Ғажап

@user-mq7wg1qu9i 4 жыл бұрын

Мағынасы керемет.👍

@alibekttibol9800 4 жыл бұрын

@@user-mq7wg1qu9i әр в этом случае

@alibekttibol9800 4 жыл бұрын

@@user-mq7wg1qu9i ,безумно огромной коллекция рефератов игр для

@alibekttibol9800 4 жыл бұрын

Хиднвил

@user-hf5rl2sy5i 2 жыл бұрын

Тамаша керемет бұны ұмытпай айтуда оңай емес келістіріп айттың

@user-mz8qw1ol1x 2 ай бұрын

Руым.. Даулеталы. Толебай ...

@bassplayer9634 2 жыл бұрын

Ер Шотан,,,Акпан,,,Саназар,,,тагы 3/4батырдан курылган 2000 мындай аскермен Мангыстауга кирип келген☝️

@gamerplay2007 Жыл бұрын

ЕСБОЛАЙ БЕРІШ ЕКЕУІ КІРІП КЕЛГЕН☝️

@bassplayer9634 Жыл бұрын

@@gamerplay2007 ия 3/4 батыр бар тагы,деп жазганым солго енди!!!

@gamerplay2007 Жыл бұрын

@@bassplayer9634 ✊

@bassplayer9634 Жыл бұрын

@@gamerplay2007 ✊🇰🇿🤝

@user-hy8ro8nz3y Жыл бұрын

ҒАЖАП ҒАЖАП ҒАЖАП

@user-vi7sj8xy3c Жыл бұрын

Жыр терме киши жуздин мактанышы

@user-yz4kq9my5e 4 жыл бұрын

Маңғыстауға Алшындарды (елді) ең алғашқы бастап келген Адай немересі Келіндердіұлы Ақпан Батыр бастап келген!

@berdibekzhapakov6540 4 жыл бұрын

Ақпан Адайдың немересі

@berdibekzhapakov6540 4 жыл бұрын

Адайлар Маңғыстауға қашан келген

@user-yz4kq9my5e 4 жыл бұрын

@@berdibekzhapakov6540 Ол кезде көшіп-қонып жұрген.. 1550-60 жылдардан бастап келіп бастаған...

@user-zq4pk8nu7s 3 жыл бұрын

Тарихты шатыстырмайық. Бәздің Адай Ақпан емес руы Таз Ақпан батыр келген оған дәлел Түмен Балтабасұлының жыры. Әуелі алпыс үйлі аз кетіпті Ішінде Ақпан деген таз келіпті. деген

@user-io1yt9bk5u 3 жыл бұрын

@@user-zq4pk8nu7s бұл Қашаған Күржімвнұлының Атамекен жыры, Түмен Балтабасұлы емес.Сен тарихты шатастырма.