Letni odpoczynek nad Bałtykiem mogą zakłócać turystom np. zakwity fitoplanktonu, gdy zamykane są kąpieliska, a nasze morze przypomina „gęstą zupę”, niezachęcającą do kąpieli.
Czy zastanawialiście się, dlaczego glonów jest tak dużo i co się z nimi dzieje, kiedy my już ich nie widzimy?
W odpowiedzi na te pytania, pomoże nam poznanie konsekwencji użyźnienia wód (wzrostu trofii) czyli eutrofizacja.
Zakwity glonów powodowane są przez pierwiastki biogenne, głównie azot i fosfor, które organizmy wykorzystują do budowy swoich ciał.
Pierwiastki te dopływają do Bałtyku wraz z rzekami, a ich źródłem są np. nieoczyszczone ścieki domowe. Wiele detergentów czyli proszki do prania, płyny do naczyń zawierają fosfor. Jeszcze większa ilość pierwiastków biogennych pochodzi z rolnictwa. Kiedy używane są nawozy, zarówno naturalne jak i sztuczne, nadwyżki nie tylko negatywnie wpływają na same rośliny, ale są również wymywane do rzek przez deszcze i tą drogą trafią do Morza Bałtyckiego. W morzu azot i fosfor są doskonałym pożywieniem dla fitoplanktonu. Wówczas namnaża się on bardzo licznie, co obserwujemy w postaci zakwitów.
W konsekwencji użyźniania wód bałtyckich powstają obszary o obniżonej ilości tlenu lub całkowicie go pozbawione tzw. pustynie tlenowe, czyli miejsca pozbawione żywych organizmów.
Miarą ilości fitoplanktonu jest zawartość chlorofilu a w wodach. W określonych miesiącach roku największe jego stężenie obserwujemy w wybranych miejscach Bałtyku.
Najbardziej zagrożone eutrofizacją czyli przeżyźnieniem są wody przybrzeżne w zatokach i rejonach ujściowych dużych rzek. Na polskim wybrzeżu są to przede wszystkim Zatoka Gdańska i Zatoka Pomorska. W innych częściach Bałtyku to Zatoka Ryska i Zatoka Fińska.
W odcinku 20 „Eutrofizacja” serii Niepodręcznik Oceaniczny przedstawiono zjawiska, które są konsekwencją nadmiernego użyźnienia wód. Zobaczycie, co dzieje się z ogromną ilością planktonu roślinnego, który namnaża się w upalne dni i dlaczego powstają pustynie tlenowe w Bałtyku. O tych zagadnieniach opowiada Magdalena Domańska z Akwarium Gdyńskiego MIR-PIB.
#NiepodręcznikOceaniczny to oddolna inicjatywa, którą wraz z Instytutem Oceanologii PAN, Sopockim Towarzystwem Naukowym i Today We Have rozpoczęliśmy w 2020 roku.
Tak powstała seria, której kolejne odcinki wspólnie tworzymy nadal!
Gościmy tu osoby, którym bliska jest troska o środowisko naturalne: naukowców, edukatorów, nurków, aktywistów.
Wszystkie dotychczasowe odcinki znajdziesz na: oceanliteracy....