Құлпытас зерттеу!5-ші бөлім.Ақкете Дербісәлі Батыр!Алаша.Кердері.Кете.

  Рет қаралды 22,268

Quanysh Baybaqty

Quanysh Baybaqty

6 жыл бұрын

Дербісәлі Қиғылықұлы (XVIII-XIX ғғ.) белгілі батыр, әулие, XIX ғ. Алғашқы жартысындағы Кіші жүздегі танымал тұлғардың бірі. Ақкете руынан тарайды. Ойыл, Қиыл өзендерінің бойларын жайлаған.
Дербісәлі батыр есімі елге кеңінен тараған атақты батырлардың бірі. Оның есімі ел жадында ол дүниеден озған соң көбіне әулие есебінде сақталды. Мұрағат деректерінде Дербісәлі батыр жөнінде біршама мәліметтер кездеседі , олардың барлығы дерлік XIX ғ. 20-жж. Саяси оқиғаларға, соның ішінде Жолман қозғалысына байланысты.
1822-1824 жж. Жоламан Тіленшіұлы бастаған көтерлісті ұйымдастырушылардың бірі. Өз жасағымен шепке бірнеше рет рет қауіп төндірген. Сол себепті 1822 ж. желтоқсанның басында Орынбор Шекара комиссиясы губернатордың жарлығымен Орал әскери кеңсесіне шепке шабуыл жасап жүрген бүлікшелерді ұстау жөнінде құпия бұйрық шығаруын талап еткенде, алдымен ұсталуы тиіс адамдардың ішінде Дербісәлінің де аты аталады.
Дербісәлі батыр 1822 ж. желтоқсан айының соңында Жоламан бастаған бір топ билермен батырлармен бірге Жайық пен Елек арасындағы жерлерді қайтару және Ресейде кепілде ұсталып отырған Арынғазы сұлтан мен Жүсіп Сырымұлын босатуда сұраған хатқа мөрін басқан. Бұл хатқа Кіші жүздегі белгілі қайраткер Адай Сүйінқара батыр, Шөмішті Табын Барақ пен Асау, Байғана батырлар қосылған.
1823 ж. маусым айында Жоламан 1000-ға жуық жасақпен, қазақ жеріне жіберілген полковник Милорадовичтің әскеріне шабуыл жасағанда осы шабуылға Дербісәлі батыр өзінің 300 сарбазымен қатысады. Мәліметтерге қарағанда, ол осы шабуылдан олжаға 17 орыс тұтқыны мен 70 жылқы алған. Сол деректерге оның ауылдары Ойыл мен Қиыл өзендерінің бойларында екендігі айтылған. Тұтқындардың ең көп бөлігіне ие болған оларға сол тұтқындарды босату үшін келіссөзге Ақкете руының старшыны Тастемір Шудаұлы жіберілгенде, оларды ұстаушылар тұтқындарды беруден бас тартып, старшынды өлтірмек болған, ол ақсақалдардың араласумен ғана аман қалған.
1823 ж. қыркүйегінде Жоламан бастаған топ Жайық-Елек аралағын, Орал жақтағы Нарын құмы мен Өзен, Самар өзендері бойларына қойылған қарауылдарды алып тастау туралы хат жолдағанда Дербісәлі де осы хатқа мөрін басқан, бұл өтінішке Шектінің белгілі Көтібар мен Арыстан батырларда қосылған.
Дербісәлі батырдың есімі қазіргі күнге ел ішінде әулие түрінде сақталған. Ол қазіргі Өтек ауылынан 20 км жердегі Суықбұлақта жерленген. Оның зиратына адамдар қазірге дейын демеу сұрап, дерттеріне шипа тілеп, түнеп келеді, ерте кезде індетке ұшырған малдарына дейын әкеп түнеткен жағдайлар болған. Әулиенің қабірін халық қасиетті жерлердің бірі ретінде санайды.
мәлімет Қобда энциклопедиядан алынған. С.Бәйішев атындағы Ақтөбе облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы.

Пікірлер: 102
@user-li2jg6ql8k
@user-li2jg6ql8k 3 жыл бұрын
Кетелер қайдасыңдар? Көтеріңіз лайкпен бұл түсірілімді- ұрпақ көрсін, білсін батыр-аталарын
@zhanarbisembaeva6866
@zhanarbisembaeva6866 11 ай бұрын
Саламатсыз ба
@user-hp7wr5xl1r
@user-hp7wr5xl1r 16 күн бұрын
Керемет түсірім. Рахмет. Мен Кете , Мамыт , Жантайдан тараймын. Атыраудан сәлем
@user-li2jg6ql8k
@user-li2jg6ql8k 3 жыл бұрын
Дербісәлі атамыздың жатқан жері жұмақ болсын,жаны жәнәтта болғай! Байқошқар -кете, қарадөн
@user-sv5si4lk6i
@user-sv5si4lk6i 17 күн бұрын
Биздин акелемиздин нагашылары ак кете.
@user-ib5mm1wh5p
@user-ib5mm1wh5p 5 жыл бұрын
Бастап , істеп жүрген істеріңізге АЛЛА сәтін сала берсін АЛЛА риза болсын !
@user-io2hx2sx1f
@user-io2hx2sx1f 7 ай бұрын
Иманды болсын 🤲
@user-my9oi9im1f
@user-my9oi9im1f 5 жыл бұрын
ҚАЗАҚТА ЕР ЖҮРЕК БАТЫР КӨП БОЛҒАН.ОЛАРДАН АЛЛАХ РАЗЫ БОЛСЫН.
@user-li2jg6ql8k
@user-li2jg6ql8k 3 жыл бұрын
Зерттеп жүрген жігіттер жарайсыңдар!
@dakokz1736
@dakokz1736 6 жыл бұрын
Кандай керемет елдін кобі біле бермейтін батыр аулие ата бабалардын кай заманда омірден откенін кай жерде жерленгенін тауып окып беріп жатсыз коп рахмет жігіттер істерін онга бассын аркашан ак жол болсын сіздерге
@SAMAT.44
@SAMAT.44 8 ай бұрын
РАСЫНДА БІЛМЕППІН БАЙҚОШКАР РУЫНДА БАТЫРЛАР БОЛҒАНЫН. ӨЗЫМНЫҢ РУЫМ БАЙҚОШКАР АҚ САҚАЛ. АТА БАБАЛАРЫМ САРАЛЖЫН ОЙЫЛ ЖЕРІНЕН.
@user-iu2jy1zl6b
@user-iu2jy1zl6b 3 жыл бұрын
АССАЛАУМАҒАЛАЙКУМ!Дендеріңіз сау болыңдар,еңбектеріңіз жемісті бола берсін амин аллаһу акбар!
@mataikudaisugyr2359
@mataikudaisugyr2359 2 жыл бұрын
Алла сыйласын жігіттер. Өте бір қасиетті жұмыс атқарып жүрсіздер. Нұреке, Байбақты Қуаныш істеріңізге сәттілік
@user-bk9lr2hz8c
@user-bk9lr2hz8c Жыл бұрын
Ассалаумағалайкум Ағалар сіздерге көп рахмет.Сәлем жолдаймын Алматы дан Саламат Шалабаев Жалғасбай ұлы Әлім Кете
@SADU_76
@SADU_76 4 жыл бұрын
Керемет мен Əлім ақкете байқошқармын.буйырса жол ашылса сол ақтобеге барамыз
@user-yp5wi4xy9d
@user-yp5wi4xy9d 3 жыл бұрын
Менде байкошқармын қаи жақтан боласын.
@SADU_76
@SADU_76 3 жыл бұрын
@@user-yp5wi4xy9d алматы
@user-ex4nb2cn5s
@user-ex4nb2cn5s 3 жыл бұрын
Мен Әлім Ақкете Ожырайымын
@user-bq2pg4ox7w
@user-bq2pg4ox7w 3 жыл бұрын
Кете мен Әлімнің үш қайнаса сорпасы қосылмайды. Қайдағы Әлімді айтып отырсыңдар. Шедірелеріңді дұрыстап зерттеңдер...
@user-li2jg6ql8k
@user-li2jg6ql8k 3 жыл бұрын
@@user-bq2pg4ox7w Кете Алты-Ата Әлімге жатады осы жерде жарылып кетсең де шындық сол.
@user-kt4rj2jf8j
@user-kt4rj2jf8j 9 ай бұрын
Иманды болсын,жатқан жерлері жұмсақ,мамықтай болсын о дүниенің иманын берсін,біліп-білмей істеген қателіктері болса,АЛЛА өзі кешірсінші..Жігіттер еңбектеріңізге көп рахмет,ата-бабаларының жатқан жерін тауып беріп жатырсыздар..сауабы тисін сіздерге..
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 9 ай бұрын
әумин!🤲🏼
@serkeg1353
@serkeg1353 4 жыл бұрын
Байкошкар💪
@SADU_76
@SADU_76 4 жыл бұрын
Менде байкошкар.кайдан боласын бауырым
@serkeg1353
@serkeg1353 4 жыл бұрын
@@SADU_76 Өтек ауылы баяғы колхоз победа
@SADU_76
@SADU_76 4 жыл бұрын
@@serkeg1353 Актобе ма
@serkeg1353
@serkeg1353 4 жыл бұрын
@@SADU_76 ия Актобе хабда ауылданы
@user-li2jg6ql8k
@user-li2jg6ql8k 3 жыл бұрын
Байқошқардың қай тармағы?
@user-yp5wi4xy9d
@user-yp5wi4xy9d 3 жыл бұрын
Байқошқар
@ulmekenmakarova2885
@ulmekenmakarova2885 Ай бұрын
Тагы тусирип болшак балалар билсе Аталарын
@user-pk2lp1ou5o
@user-pk2lp1ou5o Жыл бұрын
Молодцы!!!
@user-eq7lm2kc5z
@user-eq7lm2kc5z 5 жыл бұрын
Асалам маликум Аккете шал кошкармын.
@user-rg3yo2hd1f
@user-rg3yo2hd1f 5 жыл бұрын
Қандай керемет мағлұмат жинап жатсыздар кеше жазылдым . 🙏👍👍
@user-rg3yo2hd1f
@user-rg3yo2hd1f 5 жыл бұрын
Адай руы , қосқүлақ тайпасы қай жерлерде көп қоныстанған ?
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 5 жыл бұрын
🤲🏾 осындай пайдалунаға кеңес береміз. біз буддист емеспіз. мынанын орнына 🙏🏽
@zhanarbisembaeva6866
@zhanarbisembaeva6866 11 ай бұрын
Ақкете руының ақсақалымен сөйлесуге мүмкіндік бар ма.Ақтөбелік ақкете руынан ,шежірені жақсы білетін азаматымен сөйлескісі келеді
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 11 ай бұрын
Ақкетенің шежірені біз терең білмейміз.
@artorsstudios5461
@artorsstudios5461 2 жыл бұрын
Дерібсалы батыр менің атам
@user-pj2ed5wx5w
@user-pj2ed5wx5w 3 жыл бұрын
Аккете группасы. Болса жазып жерсениздер
@user-lt4up5cf2d
@user-lt4up5cf2d Жыл бұрын
Мен Аккетемин . Бул биздин ауылга жакын. Актобе, Кобда ауданы .Биздин аргы атамыз.
@user-jh5qe4gf2r
@user-jh5qe4gf2r 5 жыл бұрын
ески кулпытас тар коп тайлак бай деген жерде бар ески кулпытастар
@rimmakira6159
@rimmakira6159 Жыл бұрын
Алашалар Актобеде не истеп жур,жаткан жерлери жайлы болсын.
@myn45
@myn45 Жыл бұрын
мен оның тікелей ұрпағымын😄
@rakhatnurzhanov400
@rakhatnurzhanov400 6 жыл бұрын
Меним нагашыларым аккете
@user-gw9mv2uq6i
@user-gw9mv2uq6i 6 жыл бұрын
Rakhat Nurzhanov меніңде нағашыларым Ақкете
@user-rn8uq9vk1p
@user-rn8uq9vk1p 4 жыл бұрын
Нагашын боламын
@user-zm8wj3ov7p
@user-zm8wj3ov7p 3 жыл бұрын
Мениңде нағашыларим ак кете
@user-fl1gx2th2d
@user-fl1gx2th2d 3 жыл бұрын
Біздің ауылда көне құлыптастар бар, сендердің зерттеу жұмыстарыңа тренсек, Тарақты табындардың зираттары болуға тиісті. Жаз шыққанда барып видеосын түсіріп салып жіберуге тырысам
@gulnarjainokkizi3275
@gulnarjainokkizi3275 2 жыл бұрын
Тарақты табын Әшебегі болам, қай ауыл сіз айтып отырган?
@user-fl1gx2th2d
@user-fl1gx2th2d 2 жыл бұрын
@@gulnarjainokkizi3275 Ақтөбе облысы, Алға қаласы, Ақмола биіті.
@user-fl1gx2th2d
@user-fl1gx2th2d 2 жыл бұрын
Тарақты Табын, Қожамберлі .
@naizagainomad7254
@naizagainomad7254 2 жыл бұрын
@@user-fl1gx2th2d Алғадансыз ба?
@naizagainomad7254
@naizagainomad7254 2 жыл бұрын
@@user-fl1gx2th2d мен Бестамақтың Қожамберлісі
@dosbolike4480
@dosbolike4480 6 жыл бұрын
Ассалаумағалейкум, Табын руынан тарайтын Ажым, Олжақұл, Қонжар дегенді зерттесеніздер өтініш Көк найзалы Қонжар деген батыр болған, қалмақтарды қырған Батыр сол жайлы білгім келеді рахмет сіздерге Алла разы болсын сіздерге!
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 6 жыл бұрын
Кайрат Бекетов əумин. рақмет.кездессе əлбетте бейне ролик жасап жұртқа жеткіземіз. руханият музейінде Ақтөбе Нұрғасыр мешітте Жібек апай бар. Табындар жайлы мəлімет жінақтап жатыр. соған хабарлассаңыз болар.
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 6 жыл бұрын
тағыда фэйсбукта табын деген топ бар.
@akymbekkozhin2406
@akymbekkozhin2406 3 жыл бұрын
Актобе Кобдаданмын
@user-fc6yo4sd4l
@user-fc6yo4sd4l 2 жыл бұрын
Мына кысы кай жерде жерленген екен былесын ба?
@user-me1gq5fv7w
@user-me1gq5fv7w 5 жыл бұрын
Көк домбақ бармекн
@user-rn8uq9vk1p
@user-rn8uq9vk1p 4 жыл бұрын
Мен Алим аккете болам ажем Ордабай деген атан болган Ордабаидын отыз улы болган деп аитатын еди ,Орынборда турган деп аитушы еди ар карай билми калдым
@user-ck6rt4tq5q
@user-ck6rt4tq5q 8 ай бұрын
Ассалаумалейкүм Нұрлан аға. Сізге қалай байланысқа шыға аламыз
@user-rn8uq9vk1p
@user-rn8uq9vk1p 4 жыл бұрын
Алим аккете Ордабаидын Ысмагул атадан Тарагнбыз Актобе Орынбор Таджикистаннан бирак шыккан екен Коргантобе деген жерден
@user-qb3ed3xl4w
@user-qb3ed3xl4w 3 жыл бұрын
Актобенин кай жеринде екен бауырлар
@user-pk2lp1ou5o
@user-pk2lp1ou5o Жыл бұрын
Мен Ақ кетемын, шерубай. Сіздың видеоныңызды группа "Мы тюрки" феесбуққа салдым
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 Жыл бұрын
бұл видеоға 5 жыл болды ғой. каналда видео көп Кете туралы.
@elamandosumav9722
@elamandosumav9722 2 жыл бұрын
мен ак кете я рад
@user-fz4cs1qz9e
@user-fz4cs1qz9e 5 жыл бұрын
Жазуларды окыганына караганда, сол кездегі адамдар тілдері озгеше болган, сол заманга барсак түсінбей отыратын шыгармыз
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 5 жыл бұрын
менің байқағаным түріктердің қазіргі тілі келеді. біз жаздырды деп жазамыз, сол кезде қылдырды деп жазды. сосын ютубта Жошы ханның хаты аудармасы бар. соған да келеді.
@user-fz4cs1qz9e
@user-fz4cs1qz9e 5 жыл бұрын
@@Baybaqty2023 ия менде таңкалдым яшында деген сөз татар мен ногайларда алі бар, біздікі өзгеріске ұшыраған, әлде орыс саясатыма тілдерді бұрмалап өзгерту аркылы бір бірін түсінбеитін кылып озгерткен
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 5 жыл бұрын
@@user-fz4cs1qz9e ия сол орекен ғой. бір тіл, бір халықты бөліп тастап жаулап алды. сосын бізге жиі айтып отырғандары: у вас языка не было мы вас научили. деген сөздер өтірік. шекара болмаған деген өтірік. осы Дербістілеу батыр мұрағаттарда бар, бір неше рет қолымен мөрді басқан ресей патшаға жазған хаттарда. біздің білім орталықтар - мешіттер болған. тек Ақтөбе жерінде 200-300 мешіт болған. біздің қазақ әлі нокдауанда жатыр есін жинаалмай. мынандай нақты деректерге сенбейді....
@user-fz4cs1qz9e
@user-fz4cs1qz9e 5 жыл бұрын
@@Baybaqty2023 өте дұрыс аитасың бауыр ісіңе береке берсін Алла тоқтама,
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 5 жыл бұрын
@@user-fz4cs1qz9e 1822 жылы 5 желтоқсанда Орынбор Шекара комиссиясы гу­бернатордың жарлығымен ең ал­дымен ұсталуы тиіс шепке ша­буыл жасап жүрген «басты қарақ­шы­лар» ішінде Табын Жоламан, Адай Сүйінқара, Кете Дер­бі­сәлі, Табын Құттыбас, Жаналы, Түркебай батырлардың арасында Табын Асау мен Қитар батырларды да көрсеткен (Орынбор обл. мемл. мұрағаты, 6-қор, 10-т., 2781-іс, 153-парақ).
@albinabatchayeva9010
@albinabatchayeva9010 Жыл бұрын
Сәлеметсіздерме зияарат етуге баратын ниет еткен кісілер барма қалай хабарласуға болады
@akymbekkozhin2406
@akymbekkozhin2406 3 жыл бұрын
Анет кетелер барма
@user-fc6yo4sd4l
@user-fc6yo4sd4l 2 жыл бұрын
осы кысыге жол тусып тур кайда екенын былмим аитып жыбересыздер ма отыныш
@user-ng1cu4ug5l
@user-ng1cu4ug5l 2 жыл бұрын
Саламатсыздарма мен алимнин ак кетеси онын ишинде ак кошкары Жана туганы боламын. Аргы жагын умытып калдым ким биледи жазып жиберсениз жаксы болар еди. Атамнын аты Отепбай акем Бейбитбай .
@svetasultanova9177
@svetasultanova9177 4 жыл бұрын
Салеметсиз бе , мына аулие ата туралы окып, сиздерге сурагым бар еди, мен улы жуз Жалайыр Дербсалы Андас урпагымын. Биздин Дербисалы аулие батыр атамыз Уштобе Талдыкорган обл.ониринде жерленген, улкен майити бар, енди мына атамыз Актобе ониринде , аттас болды ма екен , толыгырак айтып берсениз , сизге жазылдым.Рахмет! Алла разы болсын!
@svetasultanova9177
@svetasultanova9177 4 жыл бұрын
@Қазақ шежіресі салеметсиз бе? Ораза кабыл болсын! Биздин жалайыр аталарымыз туралы сизде кандай маглумат бар? Андас Дербисали Жалайыр
@mortlcombat6797
@mortlcombat6797 Жыл бұрын
Аттас адамдар
@user-pz9ez1nx2u
@user-pz9ez1nx2u 3 жыл бұрын
Мемлекет болып ата бабамызды іздестіріп түгендейтін жұмысты атқарып жатырсындар жігіттер рахмет . Бұл құлыптастарда мәңгі емес оларда тозып барады жойылып Баға жетпес жұмыс бұл
@user-fc6yo4sd4l
@user-fc6yo4sd4l 2 жыл бұрын
Дербісалы Ата кай жерде жерленген аитып жыбересыз ба
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 2 жыл бұрын
Ақтөбе-Орал трассаның бойында. Орал обл шекараға жақын. белгі бар.
@user-fc6yo4sd4l
@user-fc6yo4sd4l 2 жыл бұрын
@@Baybaqty2023 хобдада деп естып едым
@user-ng9cp5in5g
@user-ng9cp5in5g 5 жыл бұрын
көктасты жазған ұста кейбір сөздерді ноғайшама мүмкін татарша жазғанба?
@bayanqagan5083
@bayanqagan5083 4 жыл бұрын
Киши Жуз Алшындар Ногай ордасында болды емеспе, Казак хандыгына кейн косылдыгой, Бурын солай сойлеген шыгар, Биздин казирги тилимиз бузылган шыгар. Тек бул видеода гана емес барлыгында да солай Иашады Иыл деген сиякты, Бул коне тил, Кыпшактарда солай сойлеген.
@jabaiy_adam
@jabaiy_adam 2 жыл бұрын
Автор ауленен басындагы кулпы тастар араб алеппесемес естегенмен сол себептен окылмайтын дейтен улкен аталар сез калай окыдыныз?
@Baybaqty2023
@Baybaqty2023 2 жыл бұрын
үйренген мамандар бар ғой. Қазақтың бұрынғы қолданған Шағатай тілі.
@sugarraileonard221
@sugarraileonard221 2 жыл бұрын
Современный селиктный кирпич .Коп нарсе дурыс емес , отирик тек көп ,путаница көп әр жерде әр түрлі .Анау бабам мынау бабам әсерлесу отирик коспа бар көп.Шындык керек.зерттеу керек .Бир Шынгыс ханның немересі Аз Жанибектин неше түрлі Жанибектер көбейип кетткен.Уш төрт Жанибек бар .
Сарыөзек (Черная речка) 26.05.2024 ж.
0:49
Nurlybek Travel Blog
Рет қаралды 380
小女孩把路人当成离世的妈妈,太感人了.#short #angel #clown
00:53
Жайдарман | Туған күн 2024 | Алматы
2:22:55
Jaidarman OFFICIAL / JCI
Рет қаралды 712 М.
СНЕЖКИ ЛЕТОМ?? #shorts
00:30
Паша Осадчий
Рет қаралды 8 МЛН
Tom & Jerry !! 😂😂
00:59
Tibo InShape
Рет қаралды 50 МЛН
Таз Ақпан батыр
30:02
Alibek Mekebayev
Рет қаралды 22 М.
Кете  Арал батыр Әжібай би
22:48
Тарихи кезеңдер
Рет қаралды 5 М.
Байсары кете ұраны Майлыбай үндеу.
17:49
Жанболат Сандибаев
Рет қаралды 965
小女孩把路人当成离世的妈妈,太感人了.#short #angel #clown
00:53