سلام. به سینمازیست خوش اومدین. من حمزه‌م و می‌خوام توی این ویدیو نکته‌هایی بگم که برای درک بهتر سریال دارک متر می‌تونه کمک‌کننده باشه. توی این تحلیل اسپویل ندارم و فقط به همون چیزی که توی خلاصه‌داستان اومده اکتفا می‌کنم.
کاراکتر اصلی این سریال، یعنی جیسون یه فیزیکدانه که به خاطر انتخاب‌هایی که در گذشته کرده، الان جایگاه کاری بالایی نداره و صرفا یه استاد دانشگاه متوسطه! یه تئوری خفن هم داره که رهاش هم کرده. این تئوری خفن چیه؟ تئوریش ربط داره به ماده تاریک، که یه مفهومه مربوط به مکانیک کوانتوم. این مفهوم تا جایی‌که من فهمیدم درباره احتمال وجود توامان چندین حالت از یک چیز درزمان واحده. طبق فیزیک کوانتوم، مساله جابجایی یعنی قابلیت یه کوانتوم برای اینکه همزمان در دو حالت متفاوت قرار بگیره. آزمایش معروف گربه شرودینگر، که توی قسمت اول بهش اشاره میشه، همین رو میگه که گربه‌ی توی جعبه همزمان هم مرده‌س هم زنده. اما سریال ماده تاریک، طبق گفته‌ی کلیفورد جانسون که مشاور علمی بلیک کراوچ برای هم کتاب و هم سریال بوده، میگه عنوان این سریال خیلی ربطی به مفهوم علمی ماده تاریک نداره. طوری که توضیح میده انگار استعاره «ماده‌ی تاریک» بیشتر به کار فهم این سریال میاد، یعنی فهم اینکه هر چیزی که هست در نتیجه انتخاب‌هایی‌یه که تا به حال کردیم و می‌تونسته و می‌تونه طور دیگه‌ای باشه. من این مثال رو می‌زنم. وقتی توی سالن تئاتریم، یا توی سالن سینما، قبل از اینکه کار شروع بشه، وقتی همه‌جا تاریکه، پیش از اومدن نور، ما با بی‌نهایت امکان در مورد جهان فیلم و تئاتر مواجهیم. ممکنه تاریخی باشه یا یه کار مربوط به همین روزها. ممکنه این‌جهانی باشه یا ناکجایی. می‌تونه رئال باشه یا فانتزی. به محض اینکه نور میاد و ما دکور و پرسوناژها رو می‌بینیم، یا به محض دیدن اولین تصاویر فیلم، افق احتمالات کم و کم‌تر میشن. یعنی اون تاریکی آبستن بی‌نهایت احتماله. ماده تاریک رو این‌طوری باید فهمید. داستانی‌یه درباره جهان‌های موازی. ما با هر انتخاب، به ناچار، امکان زیستن انتخاب‌های ممکن دیگه رو از خودمون می‌گیریم. اما طبق نظریه مکانیک کوانتوم یک چیز می‌تونه همزمان حالت‌های متفاوتی از خودش باشه.
جیسون چرا این‌قدر توی کارش تنزل پیدا کرده؟ چون تصمیم گرفته یه مرد خانواده‌‌ی متعهد باشه. به‌خاطر ازدواج و بچه‌دار شدن از خیر خیلی از پیشرفت‌های گذشته تا به قول خودش توی میانسالی، بین اونها باشه که دوستشون داره نه توی یه آزمایشگاه سرد و بی‌روح. این آقا یه شب دزدیده میشه. اصل قضیه اینه که در مولتی‌ورس نسخه‌ای دیگه از اون‌ وجود داره که خانواده رو انتخاب نکرده و دنبال علم و آزمایش علمی رفته و حالا آخر موفقیته. سال پیش فیلمی اکران شد و خیلی توجه‌ها رو به خودش جلب کرد و جایزه‌های اصلی اسکار رو هم بُرد. Everything, Everywher,All AT Once. یکی از فیلم‌های مورد علاقه من. این سریال خیلی شباهت داره به جهانی که این فیلم ساخته بود. یعنی به دنبال کشوندن پای مفاهیم مولتی ورز به مسایل روزمره زندگی‌یه. توی «اوری‌تینگ..» مساله، پذیرش تفاوت جهان‌های مختلف آدم‌ها با هم هستش، خصوصا تفاوت بین یک مادر با دخترش، و اینجا یه مساله ساده‌تر، مثل برقراری تعادل بین کار و زندگی! «دارک متر» یه درام پیچیده‌ی مولتی‌ورزی‌یه در مورد یه خانواده معمولی‌یه. نرفته سراغ کهکشان‌های دیگه، فضاهای ابرقهرمانی مثل این نسخه آخر اسپایدر من، نرفته سراغ چیزهای خیلی بزرگ، امور سیاسی. انگار خواسته با علم و قواعد علمی، تخیل بیننده رو به کار بندازه که اگر طور دیگه‌ای انتخاب می‌کردم، چطور می‌شد. داستانی‌یه در مورد «چی میشد اگه» های زندگی! توی این سریال تئوری‌های علمی فیزیک تبدیل میشه به چیزی مهیج، خیال‌انگیز و حتا سکسی!
این سریال هشداردهنده هم هست. یه چیز تو مایه‌های سریال بلک میرور که جنبه تاریک پیشرفت‌های تکنولوژیک رو نشون میده. مدل اوپنهایمر که تبعات ویران‌گر کشفیات علمی رو به تصویر می‌کشه. هر امکان جدیدی توی علم و تکنولوژی درهای جدیدی باز می‌کنه، بعضی رو به رفاه و رهایی و بعضی رو به تقابل و تباهی. تقابل اصلی توی این سریال بین دو ورژن از یک نفره. یک نفر در دو جهان موازی. بین جیسون و جیسون شماره دو. جیسون موفق میاد که زندگی جیسون اهل‌خانواده رو از آنِ خودش کنه و این‌طور میشه که از میانه همون قسمت اول سفر اودیسه وار خودش رو شروع ‌می‌کنه تا بتونه به همسر و پسرش که عاشق‌شونه برگرده. اودیسه یه داستان اسطوره‌ای‌ یونان باستانه که مربوط میشه به بازگشت اودسئوس، یکی از سرداران فاتح یونان که بعد از جنگ ده‌ساله‌س تروا، می‌خواد به سرزمینش ایتاکا برگرده، اما توی راه یه جورایی مثل هفت‌خان، باید از موانعی رد بشه که رسیدن اون به سرزمینش رو ده سال دیگه به تاخیر می‌ندازه. همسر اودسئوس، دائم در حال تلاشه که به نوعی از زیر فشار بزرگان ایتاکا برای ازدواج مجدد در بره و تن به چنین چیزی نده و پسرش هم در تلاشه که تاج و تخت پدر رو محفوظ نگه داره. اینجا هم جیسون در تلاشه که جهانش رو باز پس بگیره و پیش همسر و پسرش برگرده. اون نمی‌خواد اجازه بده ورژن دوم خودش قاپ دنیلا رو بدزده و پسرش رو با تعالیم خودش بزرگ کنه. یعنی اینجا یه جنس تقابل داریم که کمتر توی سینما و تلویزیون دیده شده: دشمن من خود منم! یه ورژنی از من که انتخاب دیگه‌ای کرده. اولویت‌های دیگه‌ای داشته. چیزهای دیگه می‌خواسته.
یه نکته علمی هم بگم که احتمالا توی ادامه روند سریال تاثیر می‌گذاره و میشه باهاش یه چیزایی رو پیش‌بینی کرد که اگر این‌طور باشه درام «دارک متر پیچیده‌تر هم میشه: توی علم فیزیک یه اصطلاح مهمی هست به نام «آبزرور افکت» یا «اثر ناظر». اثر ناظر به تأثیر عمل مشاهده بر پدیدهٔ مورد مشاهده گفته می‌شود.
#Dark_Matter_series #نقدسریال #ببنیم_یا_نه #سریال_ماده_تاریک #معرفی_سریال