Cywilizacja starsza od mezopotamskiej? Kultura Cucuteni-Trypolska

No video

Cywilizacja starsza od mezopotamskiej? Kultura Cucuteni-Trypolska

Рет қаралды 68,685

Күн бұрын

W tym materiale przyjrzymy się kulturze (a może jednak cywilizacji?), która kwitła wcale niedaleko od naszych współczesnych granic. W borach Rumunii, Mołdawii i na ukraińskim stepie. Kiedy pierwsze miasta-państwa w międzyrzeczu dopiero się pojawiały, a o sfinksie w Egipcie jeszcze najstarsi górale nie pamiętali, to gdzieś pomiędzy Dniestrem a Dnieprem jacyś bliżej nieokreśleni ludzie radośnie klecili swoje ceramiczne garnki.
Rozdziały:
00:00 Pierwsza europejska cywilizacja?
01:40 Neolityczny rzut oka
05:00 Cywilizacyjna palma pierwszeństwa
09:38 Analyza krytyczna
► Zostań patronem: patronite.pl/S...
► Sprezentuj mi kawę: buycoffee.to/s...
► Subskrybuj po więcej: www.youtube.co....
►Autorzy:
Robert Euvino
Sad Times, Two Mandolins, Under an Old Tree
Stephen Rippy Kevin McMullan
Hoping for real betterness
Treści udostępniane przez Skryptorium nie są w żaden sposób powiązane z Firefly Studios ani z Microsoft Games/ XboX Game Studios
►Muzyka użyta w tym filmie jest oryginalna i wykorzystywana na podstawie licencji Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License: creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/ .
►Wykorzystane gry
Stronghold
►Główne źródła
Ellis, L. (1984) The Cucuteni-Tripolye Culture: A Study in Technology and the Origins of Complex Society
Asandulesei, A.(2017) Inside a Cucuteni Settlement: Remote Sensing Techniques for Documenting an Unexplored Eneolithic Site from Northeastern Romania
Turcanu, S., Bodean, S., Tencariu, F. (2016) Cucuteni. A Great Civilization of the Prehistoric World
Muller, J., Rassman, K., Videiko, M. (2016) Trypillia Mega-Sites and European Prehistory 4100-3400 BCE
Gordon-Childe V. (1950) The Urban Revolution
►Autorzy fotografii:
CristianChirita, Olaf Tausch, KordasVeinticuatro de Jahén, Einsamer Schütze , Silar, D. Rodríguez: creativecommon...
三猎, Albinfo, Vislupus, Kenny Arne Lang Antonsen,Caliniuc , A. Zhyrak: creativecommon...
Ponadto użyto elementów wizualnych i dźwiękowych z gry Stronghold na podstawie:
fireflyworlds.com/youtube-policy/
#Neolit #Skryba #starożytność

Пікірлер: 290

@faara663 6 ай бұрын

Trzeba jakos tą kulture rozreklamowac to moze znajdą sie sponsorzy dla wykopalisk? Cholernie mało wiemy o prehistorycznych i starożytnych kulturach Europy Wschodniej, trzeba by się nad tym dłużej pochylić jak skończy się wojna.

@woj6380 6 ай бұрын

Bardzo dużo wiemy. Poczytaj wszystko jest opisane i dostępne

@Skryptorium 6 ай бұрын

Wcale nie aż tak dużo. Powstało kilka większych opracowań, i może kilkanaście artykułów. Badania magnetyczne nie są jeszcze ukończone o wykopaliskach nawet nie wspominając...przynajmniej nie wszędzie. Ostatnie 10-15lat to wzrost zainteresowania kultura cr

@djakmalinakot8568 6 ай бұрын

@@SkryptoriumSą jeszcze w Rumunii i Mołdawii, więc można kopać, a jak się wojna skończy to i w ukrainie.

@marekorentraich454 6 ай бұрын

Po to jest wojna żeby nie sprawdzić. Pozdrawiam

@woj6380 6 ай бұрын

@@marekorentraich454 nie ma żadnego spisku litości

@sebsebix1 6 ай бұрын

Z tym brakiem wzmianek w podręcznikach do historii to jest jeszcze jedna istotna kwestia, mianowicie trzeba zdefiniować historię. Historia bazuje na źródłach pisanych. Z kultury trypolskiej nie ma żadnych źródeł pisanych, w związku z tym historia nie ma możliwości zajmować się kulturą trypolską. I z tym brakiem rozwijania matematyki też można polemizować. Często jest tak, że jak się robi analizy metrologiczne pozostałości po budynkach tych niepiśmiennych kultur, to wychodzi z tego, że ludzie którzy je budowali znali np trójki pitagorejskie. Fajny odcinek, zrób jeszcze kiedyś coś z naszego podwórka.

@kacpi_tv 6 ай бұрын

lepiej mówić o grecich bogach a nie o słowiańskich. Jesteśmy przecież barbarzyńcami.

@sebsebix1 6 ай бұрын

@Antagoniusz to nie jest kwestia wiarygodności źródeł, tylko ich rodzaju. Historycy pracują z tekstami. Oczywiście można to potem weryfikować innymi metodami.

@kacpi_tv 6 ай бұрын

@@sebsebix1Jeśli te ludy pisali na drewnie czy korze, ciężko będzie dziś to udowodnić. A nawet może to być niemożliwe.

@sebsebix1 6 ай бұрын

@@kacpi_tvotóż to, i właśnie dlatego historia nie jest w stanie się tym zajmować

@sebsebix1 6 ай бұрын

@Antagoniusz no jest ważna, ale nie w kontekście zajmowania się kulturą trypolską, z której źródeł pisanych nie ma. To jest serio takie trudne do zrozumienia? Jak historyk ma badać kulturę, z której nie ma żadnych źródeł pisanych? Nie ważne czy wiarygodnych, czy nie. Po prostu nie ma nic. To co ten historyk ma robić?

@typowyimperatorbizancjum3754 6 ай бұрын

Szacunek za omówienie tematu. Myślałem że Cucuteni Trypolje jest znane tylko wśród archeologów, dobrze że powstał film na ten temat.

@dominiktroc4287 6 ай бұрын

Wygląda na to że właśnie się przebija do świadomości. Kto wie, może znajdzie się dla niej miejsce w podręcznikach historii za jakieś 20 lat?

@nandayoo 6 ай бұрын

osobiscie dowiedzialem sie o tej kulturze z ksiazki (ostatniej przedsmiertnej) Graebera "the dawn of everything"

@cane1657 6 ай бұрын

19:30 jak dla mnie świątynia w kształcie świni to piękny projekt równy piramidom. Wyglądają jak obiekty pokroju banana przyklejonego do ściany wystawiane w muzeum sztuki nowoczesnej.

@KamiJ-xx6qm 6 ай бұрын

Bardzo dobry materiał. Kudos za opisanie tej całej otoczki archeologicznych badań i wyjaśnienie kryteriów nazywania kultury "cywilizacją".

@arturkoszykowski9592 5 ай бұрын

Dla mnie osobiście to egalitaryzm jest bardziej cywilizowanym projektem społecznym niż hierarchia. A materiał pierwsza klasa, serdeczne dzięki.

@Icantremelmebrm Ай бұрын

Nie bo to komunizm

@gieroj2848 6 ай бұрын

Naprawdę ciekawa kultura. Pierwszy raz słyszę o niej.

@spetsnaz4122 6 ай бұрын

Co się tyczy fragmentu o polityce ZSRR to archeologia była powszechna w finansowaniu oraz w rozwijaniu po 2WŚ, np nad kulturą zarubiniecką. Również przed wojną w ZSRR prężnie rozwijała się archeologia nad ziemiami Nowogrodu. I co się tyczy ważności to takowa jest bardzo ważna również w istocie filozoficznej i ideowej chociażby dla badania tezy komunizmu pierwotnego. W dużej mierze po prostu nie spodziewano się większych skupisk dawnych kultur neolitycznych w południowej Ukraińskiej SRR, a więc i sami archeologowie radzieccy zajmowali się ludami lepiej poznanymi. Podobnie jak właściwie przez przypadek poznana kultura cywilizacji Indusu przez brytyjskiego dezertera z Kompanii Wschodnioindyjskiej ;)

@mikoajmiscicki3774 5 ай бұрын

Dziękuję za ten materiał i pracę jaką pan włożył rezultat jest doskonały! Podsumowując, ta cywilizacja nie miała polityków, armii, policji, nie traciła czasu na produkcję nadwyżek tylko jak zrobili tyle ile potrzebują to sobie odpoczywali... A zatem oni byli mądrzejsi od nas i zapewne szczęśliwsi:-)

@Yetizrach 6 ай бұрын

Dziękuję za materiał o Cucuteni-Tripilia :-) Mało kto wie, że tuż obok polski była tak starożytna cywilizacja.

@typowyhondziarz4845 6 ай бұрын

przecież podsumowanie zweryfikowało że to nie cywilizacja

@Yetizrach 6 ай бұрын

@@typowyhondziarz4845 skomentowałem zanim obejrzałem, myślałem, że spełniają warunki, żeby ich uznać za cywilizację

@daoway2019 18 күн бұрын

@@typowyhondziarz4845 Był to zalążek cywilizacji, który nie mógł się narodzić, ponieważ zmienił się klimat, a ludzie przeszli na bardziej prymitywną formę gospodarki

@Miravie 6 ай бұрын

Oglądałam właśnie film na ten temat na kanale Dan Davisa. To świetne, że materiały na ten temat pojawiaja sie na polskim YT. Nareszcie do świadomości ludzi wejdzie to, że ogromne kultury nie wzięły się znikąd, a często powstawały na ruinach albo były spadkobiercami jeszcze starszych, o których historia zapomniała.

@Miravie 6 ай бұрын

Przykładowo Egipt nie pojawił się znikąd, dziś już wiemy, że tysiące lat wcześniej istniały już kultury wcześniejsze. Mezopotamia również nie wzięła się znikąd.

@jajkomaster 5 ай бұрын

Fragment o Związku Radzieckim całkowicie chybiony; aż wstyd, że w taki sposób podważasz wiarygodność swoich materiałów. Poza takimi drobnymi wpadkami to naprawdę świetny kanał pełen ciekawych materiałów, także sub zostawiony, pozdrawiam.

@padamnaryj2297 6 ай бұрын

Pisałem ten komentarz kilka filmów temu ale warto to powtórzyć. Najlepszy kanał historyczny

@xanoo7734 6 ай бұрын

Super odcinek czekam na materiał o Göbekli Tepe

@jarosawkozlarek1284 6 ай бұрын

Też bym chętnie obejrzał, bo w polskim yt większość materiałów jest od paleoastrologow 😀

@ficuslyrata6099 5 ай бұрын

ciekawa kultura i bardzo ładna ceramika

@noxplayer-rt9tj 6 ай бұрын

O nieco starszej europejskiej kulturze VINCA już słyszałem, ale pierwszy raz słyszę o kulturze Cucuteni. Dzięki za materiał, to bardzo ciekawe.

@wscbpl2702 6 ай бұрын

uwielbiam filmiki o wczesnej starożytności oraz późnej pre historii, niestety nie ma ich wielu na youtube

@wiura 6 ай бұрын

Temat bardzo ciekawy, zostawiam komentarz dla statystyk

@andrzejcisowski6308 6 ай бұрын

W zasadzie starożytnych cywilizacji , które sa malo znane jest sporo . Archeologia jako dział niedofinansowany właściwie ma bardzo dużo do odkrycia . Na długie lata. Usłyszałem kiedyś takie zdanie że: gdyby archeologia dostała finanse 1 roku , ile świat wydaje na zbrojenie ,wiele zagadek historii byłoby wytlumaczonych.

@neativ13 6 ай бұрын

Niestety wojsko jest potrzebne.

@maggiemay3520 6 ай бұрын

@@neativ137:35 i lemingi

@neativ13 6 ай бұрын

to też@@maggiemay3520

@inkaziolowa 6 ай бұрын

@@maggiemay3520😂

@inkaziolowa 6 ай бұрын

Niestety archeolodzy jak cała reszta tańczy jak im zagrają. Nie wychyli się z inną informacja niż ta zapodana w widełkach, bo kasę straci, bo robotę straci. Dlatego tylko miejsca kultu i pochówku "odkrywają*

@Quixy23able 5 күн бұрын

Film swietny merytorycznie, montaż jeszcze lepszy

@kamilkamil2219 6 ай бұрын

Świetny materiał, poruszacie ciekawe tematy. Dobrze że odkryłem kanał jakiś czas temu

@TheApokalipsa88 6 ай бұрын

Niesamowicie ciekawe chciałbym żyć w takim miejscu. Jak ze tam musiało być spokojnie i życzliwie.

@r1a1_lactose_enjoyer 6 ай бұрын

Dopóki nie przyszli yamnaye 😂

@argongas3536 5 ай бұрын

Nie sądzę, aby było spokojnie. Gdyby było spokojnie, po co marnowaliby tyle wysiłku w wyszukanie odpowiedniego miejsca, oraz budowę umocnień? Cywilizacja, której nic nie grozi nie buduje palisad, (ładnie to widać bo cywilizacjach na Pacyfiku, na małych wysepkach).

@jacekwozniak9346 6 ай бұрын

Wyśmienity odcinek. Pokazuje, że nasza wiedza i zadufanie w niej jest śmieszne bo tak jeszcze wiele do odkrycia.

@Johnny3Batony 6 ай бұрын

Bardziej zadufanie zachodziarzy, bo to oni zawsze myślą, że wszystko wiedzą i wiedzą lepiej. Co najsmutniejsze, wielu rzeczy się zapewne nigdy nie dowiemy, bo zostały zniszczone. Szczególnie na Bliskim Wschodzie.

@hamilkarbarkas800 6 ай бұрын

@@Johnny3Batonypomyliłeś zachód z wschodem ale każdemu się zdarza

@Johnny3Batony 6 ай бұрын

@@hamilkarbarkas800 Nic nie pomyliłem. Mówię tu o Angielskich, Niemieckich i Francuskich uczonych, którzy zjadli wszystkie rozumy i powołują się na dogmatyczne bzdury z XIX wieku. Na Bliskim Wschodzie natomiast, wysadzane są w pył antyczne i starożytne miasta.

@Sattivasa Ай бұрын

@@Johnny3Batony Tak dokładnie ten bełkot miał o czym być?

@jankedzior8199 6 ай бұрын

Super, bardzo zależało mi na takiej tematyce. Więcej o najstarszych miastach w Europie i na bliskim wschodzie

@argongas3536 5 ай бұрын

Sądzę, ze na historii takiej podstawowej, trudno byłoby coś więcej powiedzieć. Wpływ tej cywilizacji na naszą kulturę zdaje się być zerowy, a prehistoria to lekcja na której omawia się w ciągu jednej triady kwadransowej australopiteka, neandertalczyka, rewolucje neolityczną, oraz pierwsze cywilizacje mezopotamskie. Czemu akurat te? Bo jakiś wpływ istnienia tam cywilizacji miał na nasze postrzeganie świata. Grecy stawiali opór Kserksesowi, Aleksander Wielki podbijał te ziemie, później Cezarowie rzymscy chcieli być jak Macedończyk, który stał się jakimś wzorem. Władcy średniowieczni chętnie porównywali się z Juliuszem Gajuszem. Nie mówię, że wpływ pierwszych cywilizacji był duży, jednak jakiś był. Jeśli chodzi o proto-cywilzacje europejskie, to poza genami nie dały nam nic.

@itatuk 25 күн бұрын

Ależ ta muzyczka z Twierdzy pięknie pasuje do tego kanału

@syynti 6 ай бұрын

Dzięki za ten interesujący odcinek. Świetnie spędzony czas!

@szyc963 6 ай бұрын

Najlepszy materiał jaki widziałem na ten temat. W inne wogle powątpiewałem czy mówią prawdę a tu argumentacja jest naprawdę profesjonalna. Polecam przetłumaczyć ten film na angielski.

@olowrohek9540 6 ай бұрын

Super 👌 praca I material A co wiemy o Kulturze Pucharow Lejkowatych na naszych ziemiach juz 6000 lat temu budowano liczne megality I znano kolo. Malo kto o tym mowi ciekawe dlaczego?

@argongas3536 5 ай бұрын

Zakładam, że taki sam powód jak o kulturach Iberyjskich. Brak archeologicznych znalezisk z pismem. Pismo zapewnia kulturze nieśmiertelność, jego brak skazuje albo na zapomnienie, albo na propagandę tych, którzy to pismo znają. Np. o Celtach wiemy tylko tyle, ile sami Rzymianie raczyli nam przekazać.

@olowrohek9540 5 ай бұрын

@@argongas3536 ok ale gestosc zaludnienia i liczba megalitow 6000 lat temu byla niesamowita. Dopiero w poznym sredniowieczu byla taka gestosc zaludnienia bardzo ciekawe?

@argongas3536 5 ай бұрын

@@olowrohek9540W przypadku plemion niepiśmiennych to gęstość zaludnienia jest estymacją. Skąd archeolodzy mieliby poznać dokładną wartość? Co do budowli megalitycznych... no wiesz Rzymianie czy nawet Grecy mieli trochę większy kunszt budowniczy.

@Sattivasa Ай бұрын

@@argongas3536 Trochę😁

@jarosawkozlarek1284 6 ай бұрын

Uczciwie przyznam, że zawsze czekam i sprawdzam czy już wrzuciłeś coś nowego.

@li53cz3k 6 ай бұрын

śWIETNY ODCINEK!

@MrSTEMI 6 ай бұрын

Czekałem na komentarze o wielkiej lechi i komunizmie😆 Materiał prima sort

@robertjakubczak9437 6 ай бұрын

No przecież ci cucutemi to wypisz wymaluj lewacy czyli takie komuchy 🤣🤣🤣

@kaboolchuck 6 ай бұрын

Dzieki za film, wyczekany ale zdecydowanie warto

@Matthew_080 6 ай бұрын

Ciekawe, nigdy nie słyszałem o tej kulturze Cucuteni-Trypole. Dzięki Tobie teraz zrozumiałem, jak niedoceniony jest okres paleo- i neolitu. Dziękuję za ten film! 🙂

@Ivuk7 6 ай бұрын

Dziękuję za dający do myślenia materiał :)

@kamilolech5847 6 ай бұрын

Super materiał, Skrybo.

@neverforgettimomsspaghetti6309 5 ай бұрын

Pozdrawiam i polecam.

@PiotrOledzki-fq1ox Ай бұрын

Coraz to nowe zaskakujące odkrycia 🤔Może ktoś w końcu zamknie usta perfidnym szydercom premier Kopacz i potwierdzi jej przełomowe odkrycie o ludziach, którzy rzucali kamieniami w 🦕🦖

@Chrycho99 5 ай бұрын

Bardzo szanuję za merytorykę i nakreślenie metodologii na początku. I za śmieszki na końcu xD

@krystianniedzwiecki1296 5 ай бұрын

Super odcinek, dzięki!

@dominikmodelski4401 5 ай бұрын

Za podklad muzyczny z Age of Mythology szacun❤

@Egros74 6 ай бұрын

Dziękuję

@mateon2462 6 ай бұрын

Nie rozumiem, jak można dać łapkę w dół, za taki dobry materiał.

@olowrohek9540 6 ай бұрын

Super 👌 praca I material

@slawomirslyk 3 ай бұрын

Jeśli na poważnie przyjąć teorię o Turbosłowianach to ślady cywilizacji na tych tereymogli pozostawić mogli Et Ruskie w drodze z terenów obecnej Moskwy na Półwysep Apeniński, gdzie dużo później został poświadczony lud Etrusków. Parafrazując kladyka "na wschodzie musiała być jakaś cywilizacja".

@panropuch1741 6 ай бұрын

Bardzo ciekawy temat.

@Jakqa 6 ай бұрын

ej ale te wzorki na dzbanach zarąbiste, na moje oko cywilizacja ❤

@fideasu3690 6 ай бұрын

Uznawanie kultury darów za prymitywną mówi więcej o naszej cywilizacji niż o ich 😢

@elzbietaziabkowska5365 5 ай бұрын

Bardzo ciekawy materiał.

@zbigniewgotkiewicz 6 ай бұрын

Mam pomysł, żeby zrobić serię filmów pokazujących miejsca rewolucji neolitycznej i jej bezpośrednie skutki. Czyli zacząć od Turcji i okolic a potem pojechać w wszystkie te miejsca w które udali się potomkowie rolników anatolijskich. W wielu z tych miejsc już byłem, ale mogę jechać jeszcze raz jeśli będzie do tego fajna idea na pokazanie tamtego procesu. Oferuję transport :)

@Skryptorium 6 ай бұрын

Bardzo dziękuję za propozycje. Swoim rzęchem do Turcji bym nawet nie dojechał. Ale jeśli ma Pan jakieś nagrania/zdjęcia ze swoich wypraw to chętnie wykorzystam w następnych materiałach bo cierpię na chroniczny brak materiałów foto wideo.

@zbigniewgotkiewicz 6 ай бұрын

@@Skryptorium zrobię album, ale wszystkie nadmiary na niego jutub usuwa z komentarzy.

@zbigniewgotkiewicz 6 ай бұрын

@@Skryptorium zacząłem przeglądać zdjęcia. Mam tego trochę. I z Gobekli Tepe i z Catal Höyük i z wielu innych stanowisk. Tylko nie wiem jak udostępnić te albumy.

@Skryptorium 6 ай бұрын

Jeżeli tylko ma Pan ochotę i możliwości, to proszę o kontakt pod skrybazeskryptorium@gmail.com

@ArturBiaosiewicz 6 ай бұрын

Swietny odcinek

@twojstary1316 6 ай бұрын

Kozak soundtraczek z AOM 😉

@szalinsky93 6 ай бұрын

19:34 - ciekawe czasy, że oddawali wtedy cześć takim bóstwom jak Spurdo Spärde i Gondola xD

@mariuszmajor9552 5 ай бұрын

Ten etap zakończył się, prawdopodobnie przez silne, około 600 letnie ocieplenie klimatu w neaolicie europejskim środkowym ?), co, prawdopodobnie ze względu na susze i zestepowienie, zastopowało rozwój wszystkich kultur megalitycznych, poza śródziemnomorskich. Te zmiany były też przyczyną przesunięcia się ludności kaukaskiej na Zachód. (?)

@GokuRoman008 6 ай бұрын

Siemka, w kolejnym materiale

@krzysztofzabek8905 6 ай бұрын

Dzięki za wedę.

@bartomiejmenazyk7466 6 ай бұрын

Podziwiam ;)

@kacpi_tv 6 ай бұрын

No i to są dowody na Mangne Lechiae!

@Miravie 6 ай бұрын

Nie, nie są. Ba, świadczą wręcz przeciwko niemu, zwłaszcza mnogość kultur przed Słowianami.

@kacpi_tv 6 ай бұрын

@@Miravie Ironia. Lechia nie istniała.

@edwardpenetrator9407 6 ай бұрын

11:37 no piramidy to nie są stożkowe budowle, tylko czworościenne, ale to taka drobna pomyłka

@Skryptorium 6 ай бұрын

"takie tam stożki", Juliusz Cezar do Kleopatry, chwalacej się osiągnięciami Egiptu.

@edwardpenetrator9407 6 ай бұрын

@@Skryptorium cóż nie wyłapałem follow upa

@lukaszslowikowski1001 9 күн бұрын

W temacie budowli tej kultury to w miejscowości Nebelivka na Ukrainie odsłonięto świątynię o wymiarach 60 na 20 m.

@JackRibb877 6 ай бұрын

👍🏻👍🏻👍🏻

@darekradek2072 6 ай бұрын

👍

@mariuszmajor9552 5 ай бұрын

Czy używali węgla drzewnego i czy stosowali już glazurę?

@AnarchyDusha2137 6 ай бұрын

Ah no tak. Egalitaryzm jako wyznacznik prymitywizmu :') Tak bardzo biały bogaty człowiek wizja świata

@panzerwaffel3261 6 ай бұрын

Teoretycznie zamiast jednego władcy mogła być rada starszych.

@not2pun 6 ай бұрын

Przed kim się bronili? Tak duże osady były przez kogoś atakowane? To sugeruje iż nie byli jedyni w okolicy, do tego były tam ludy na tyle duże iż im zagrażały, są po niech też ślady? Czy kultura ceramiki malowanej była przed czy po pucharkach lejkowatych? Czy to ta sama? Materiał ciekawy jak zawszę odkrycia dają więcej pytań jak odpowiedzi, teraz też mnie zastanowiło jak oni mięli się np do ludów z dogerland.

@r1a1_lactose_enjoyer 6 ай бұрын

Migracje protoindoeuropejskich yamnayów na zachód

@januszkowalski314 28 күн бұрын

Ciekawe i dobrze zrobione. Tylko, że kultura ta nie spełnia warunków pozwalających nazwać je cywilizacją! A definicja jest prosta - pismo! Dla tego najstarszymi twórcami cywilizacji są Sumerowie i Egipcjanie!

@Skrajne_centrum 25 күн бұрын

Bardzo ciekawe, bardzo, to z jakiego pisma korzystała ta niesamowita cywilizacja skoro w obudzeniu porównujemy ją do Mezopotamii?

@Skryptorium 25 күн бұрын

Z żadnego. Dlatego właśnie nie jest godna miana cywilizacji w ramach, które nakreślono dziesiątki lat temu. Ale cywilizacke prekolumbijskie potwierdziły ze nie potrzeba pisma aby rozwinac wysoko funkcjonujace spoleczenstwa. Zdaniem wielu to szufladkowanie wedle sztywnych kryteriów jest nieco krzywdzace i przestarzałe.

@Skrajne_centrum 25 күн бұрын

@@Skryptorium tylko która cywilizacja prekolumbijska nie posiadała pisma? Tylko plemiona Olmeckie przez większość swojej historii, by pod koniec istnienia stworzyć (najprawdopodobniej) formę pisma które nie zostało rozszyfrowane. Dlatego o cywilizacji Olmeckiej możemy mówić dopiero pod koniec istnienia tamtejszych plemion.

@Skryptorium 25 күн бұрын

Choćby inkowie, ktorzy posługiwali sie kipu, a tego pismem nazwać nie można. Nawet proto-pismo to za duże słowo dla tego systemu zapisu.

@Skrajne_centrum 25 күн бұрын

@@Skryptorium skoro przekazywano i utrwalano w ten sposób informacje, to w czym ustępuje innym systemom? W czym rzecz, tak jak film był bardzo ciekawy, a omawiane społeczeństwo fascynujące, to stawianie jej na równi z państwami Mezopotamii jest ostrą przesadą. Gdybyśmy bowiem szli w tą stronę, to pierwsze cywilizacje powstawały tysiące lat wcześniej. Był to konieczny etap ale nie był równorzędny z późniejszymi etapami.

@Skryptorium 25 күн бұрын

Analiza konsekwencji: jeśli kultury przedsumeryjskie i niepiśmienne są niegodne miana cywilizacji to to samo możemy powiedzieć o inkach bo kipu to nie pismo. To zapis mnemotechniczny, tak samo jak kości z wyrzezbionymi w nich szramami, ktore pomagały w zapamietywaniu/liczeniu homo sapiensowi juz z 50.000 lat temu. Docieramy powtórnie do punktu wyjścia. Pismo lub jego brak wcale nie musi byc wyznacznikiem poziomu cywilizacyjnego. Problem jest właśnie taki jak go nakreśliłeś. Nic nie dorówna cywilizacjom mezopotamskim bo to właśnie one posłużyły nam do tego by określić co pierwsze było cywilizowane. Pojecie cywilizacji zostało odrysowane od poziomu cywilizacyjnego na podstawie cywilizacji sumerów. A nie wyznaczone w oderwaniu od niego.

@nejzk2026 6 ай бұрын

Nie ukrainy tylko polski, świetny materiał

@djakmalinakot8568 3 ай бұрын

Ta, Podola.

@emvogueiwogole4989 6 ай бұрын

Ładne te garnki lepili. Ten model cywilizacji, gdzie priorytetem byl zrównoważony rozwoj nie potrzebował elit, które czerpiąc korzyści ze swej pozycji, miałyby czas na pisanie, rachunki czy wyrafinowaną sztukę. Samowystarczalność była bardziej praktyczna niż handel, a budowle "rzadowe" mniej potrzebne niż wały obronne.

@jarosawkozlarek1284 6 ай бұрын

Ale to było możliwe tylko w niedużych skupiskach. Im więcej ludzi, tym większa potrzeba zarządzania.

@emvogueiwogole4989 6 ай бұрын

@@jarosawkozlarek1284 Nie zakładam, że panowała tam anarchia. Decyzje zapewne zapadały w szerszym gronie, przez co były skuteczne. Nie znamy okoliczności w jakich owe społeczności funkcjonowaly, a taką która mogła by wymusić tworzenie centów decyzyjnych są wojny, zew. zagrożenie.

@djakmalinakot8568 6 ай бұрын

To może teraz o kulturze Vinča

@ayyygfym8245 6 ай бұрын

dzieki wielkie za to co robisz :)

@Kangurek-Kao 6 ай бұрын

Muszę się przyczepić, używanie terminu zakładu produkcyjnego jest niewłaściwe dla ówczesnych miejsc wytwarzania przedmiotów, wyrobów itp. Już lepiej użyć słowa warsztat albo nawet manufaktura (choć ten mocno naciągany). Zakład produkcyjny z założenia jest częścią przedsiębiorstwa, które posiada usystematyzowane kwestie logistyczne, produkcyjne czy dystrybucyjne. Naturalnym jest też oczywiście utrzymanie takiego miejsca, a przecież wiemy że w każdej ówczesnej cywilizacji istniała wymiana dóbr, "pieniądz" i system walutowy praktycznie nie istniał. Nie mówiąc o tym że człowiek kontrolujący taki zakład miałby de facto status władcy lub jednego z najwyżej postawionych ludzi w takiej osadzie. Możemy sobie więc zadać pytanie, czy we wczesnym okresie starożytności tj. do końca epoki brązu, jakakolwiek cywilizacja, która wtedy istniała, miała możliwość wykreowania takich zakładów produkcyjnych? PS. Cały materiał bardzo fajny i ciekawy, leci sub.

@Skryptorium 6 ай бұрын

Co do użycia terminu zakład pracy w kontekście produkcji ceramiki osadach kultury cucuteni-trypole pełna zgoda. Niefrasobliwy dobór słownictwa. Ale gdzie indziej rzeczywiście słowo zakład produkcyjny może mieć sens. Odsyłam też do swojego materiału pt. Rewolucja przemysłowa w Mezopotamii :) Pozdrawiam

@Kangurek-Kao 6 ай бұрын

@@Skryptorium Dlatego dałem zakres do wczesnej starożytności :D. Później wiadomo, można już niekiedy podpinać zakłady produkcyjne do miejsc wyrobu wszelkiej maści rzeczy lub żywności xD. Polecam temat latyfundiów w starożytnym Rzymie, fascynujący temat. Zajawka do tematu jest w podręczniku Tadeusza Manteuffla (na początku) do historii średniowiecza i w podręczniku do Historii starożytnej tzw. trojaczku.

@Skryptorium 6 ай бұрын

Zerkne, może się zainspiruje. Dzięki!

@djakmalinakot8568 3 ай бұрын

To nie jest do końca wczesna starożytność. Starożytność zaczyna się z wynalezieniem pisma, pismo klinowe powszechnie uważane za najstarsze powstało kiedy ta kultura chyliła się ku upadkowi.

@matrixks666 6 ай бұрын

uderzyła nostalgia, soundtrack z Age of Mythology przypadkowo czy celowo?

@Skryptorium 6 ай бұрын

Wiadomo, AOM to złoto. Prostagma

@JanekR-nt4fb 6 ай бұрын

Wiele osób twierdzi tutaj że to nie mojla być cywilizacja bo ci ludzie nie znali pisma, tymczasem możemy najwyżej stwierdzić że pozostałości pisma nie znaleziono. Należy być ostrożnym bo za kilka lat np. takie mogą zostać odnalezione. Wiele osób także pisze że nazwa kultury jest niepoprawna, chociaż często takie znaleziska i związane z nimi terminy zyskują nazwy odmiejscowe i to zazwyczaj współczesne momentowi gdy zostały odkryte... taki Neandertalczyk raczej nigdy Neandertalczykiem by się nie nazwał.

@ficuslyrata6099 5 ай бұрын

piramidy w Egipcie to ostrosłupy, a nie stożki 😊

@piotrqpl 6 ай бұрын

Świetny i bardzo ciekawy materiał. Obawiam się, że nie załapałem jednej rzeczy: to była cywilizacja 'przed wynalezieniem pisma', tak po prostu? W tym sensie, że nie zostawili nic 'pisanego' po sobie bo po prostu pismo nie istniało jeszcze, czy akurat ta cywilizacja nie była piśmienna, czy żadne pisma się nie zachowały lub nie zostały znalezione? [pięknie zdobili ceramikę, to może chociaż tam emotki rysowali? ;) ] DZIĘKI!

@Skryptorium 6 ай бұрын

Ja może tego nie wyłuszczyłem dostatecznie tak mocno, jak bym chciał. Wkład Gordona-Childe w archeologię jest niepodważalny, ale samo mówienie "to jest cywilizacja, bo spełnia 10 arbitralnych warunków" jest absurdalne. Dlatego dzisiaj się już od takiego sztywnego myślenia odchodzi, acz te sztywne, narzucone przez niego ramy są nadal żywe. Cywilizacja musi pisać, musi mieć warstwy społeczne... Badania nad innymi społeczeństwami pokazują, że można być zaawansowanym w jakiejś dziedzinie a zacofanym w innej. Granice są płynne, a wiele z tych rzeczy (10pkt Childe, na końcu materiału) nie jest wcale niezbędne do istnienia wysoko funkcjonujących społeczeństw. Wszystko sprowadza się do tego, jak bardzo sztywno zdefiniujemy sobie wyraz 'cywilizacja' i co w ogóle za cywilizowane uważamy. My dzisiaj kogoś kto nie używa prądu możemy nazwać niecywilizowanym. To pojęcie zawsze zależy od perspektywy.

@piotrqpl 6 ай бұрын

@@Skryptorium Dziękuję. To jest jasne i dość dobrze wybrzmiewa w materiale. Mi chodzi o bardziej podstawową rzecz: czy ta cywilizacja zupełnie nie umiała pisać (nie wynalazła pisma)? Czy po prostu nic się nie zachowało? Przepraszam, ja nie mam pojęcia która cywilizacja i w którym wieku zaczęła pisać jako pierwsza. (i czy potrafimy to jednoznacznie stwierdzić).

@Skryptorium 6 ай бұрын

No to niestety tak, skoro nic nie odkryliśmy to uznajemy że nie ma. Zdaje się, że na jakiejś ceramice odkryto jakieś 3-4ideogramy, ale to mogą być równie dobrze wzory i czysta estetyka. Dowodów na istnienie pisma brak

@DutchVanDerLinde-s6n 6 ай бұрын

Może Film o Dyskryminacji Pogan

@scalvanus 6 ай бұрын

Standardowy comment zasięgowy dla Algorytmu: Blood for The Blood God! A worthy sacrifice to the algorithm throne. I'm just Saiyan

@Zielq3 Ай бұрын

No dobra. To pytanie w takim razie czy ktoś według tych punktów Sumer jako najstarszą cywilizację przebił? O najstarszych miastach mówi się w Turcji czy Jerychu itp, ale czy to były cywilizacje porównywalne z Mezopotamią?

@Skryptorium Ай бұрын

Nic nie przebije Sumeru wlasnie ze wzgledu na to ze sumer był podstawa do modelu cywilizacji. A nic rownie zaawansowanego potem juz nie odkrylismy. Ile z tych 10 warunków Panu wystarczy aby uznac cos za cywilizowane? Bo to tak naprawde kwestia arbitralna.

@krzysztofkowalski4949 6 ай бұрын

11:43 czyli piramida ma w podstawie okrąg? 😅 Chciałeś powiedzieć raczej "ostrosłup".

@januszlepionko 6 ай бұрын

Z okręgiem w podstawie to stożek, nie ostrosłup.

@krzysztofkowalski4949 6 ай бұрын

@@januszlepionkoTak, bo piramida jest ostrosłupem, a nie stożkiem.

@januszlepionko 6 ай бұрын

@@krzysztofkowalski4949 Masz całkowitą rację. Nie mam pojęcia czemu - mimo że podałeś timestamp - umknęło mi, że Skryba się walnął mówiąc „stożkowe budowle”, gdy miał na myśli piramidy.

@Skryptorium 4 ай бұрын

:D. Nie walnąłem się. Z premedytacją nazywam piramidy stożkami. Ot takie kulturowe nawiązanie do cezara z "asterixa i obelixa:Mk".

@romangodyn1546 6 ай бұрын

ciekawostka

@ArturZagaj-Izraelita 6 ай бұрын

Jajie są dowody że przed potopem w Ziemi była cywilizacja? #pytam

@djakmalinakot8568 3 ай бұрын

Którym potopem?

@mariuszmajor9552 5 ай бұрын

Co z Maltą ?

@hubcyn4631 6 ай бұрын

Pierwsza prawie cywilizacja europejska.

@pazyfae5309 4 ай бұрын

Nie no z całym szacunkiem, ale owej kulturze wiele brakuje do miana cywilizacji

@Skryptorium 4 ай бұрын

No tak, według najbardziej popularnych definicji tak. Pytanie należy zadać, co uznajemy za cywilizację i jak szeroka ustalimy sobie jej definicje.

@John_Revolta 6 ай бұрын

Putin opowiadający w wywiadzie dlaczego Ukraina nie istnieje:

@Nuada_silverhand 6 ай бұрын

Hahaha

@maggiemay3520 6 ай бұрын

8:38

@Uwaga.lewacki.belkot 6 ай бұрын

Nagraj coś może o cywilizacjach egalitarnych jak w Indiach było miasto bez armii bez władzy były tam równe domki brak śladów klasy bogatej, więc przy tak dużym mieście musieli żyć w jakiejś komunie jeśli mogli przeżyć w w miarę ułożonej cywilizacji... Podobne coś było u Inków Ciekawią mnie takie cywilizację, bo jestem niewątpliwie socialistka hihi

@kamiljanecki6443 6 ай бұрын

A na drzewach, zamiast liści...

@Uwaga.lewacki.belkot 6 ай бұрын

@@kamiljanecki6443 keep your safety

@Xerxes370 6 ай бұрын

Bij bolszewika w każdej go postaci...

@xanoo7734 4 ай бұрын

polecam poczytać mahabharata i zobaczysz jaka wielka równość była i w sumie jest w indiach xd byłeś cieślą masz być cieślą, stary twój był parobkiem to ty też masz nim być. tam od zawsze była duża stratyfikacja społeczeństwa

@Uwaga.lewacki.belkot 3 ай бұрын

@xanoo7734 kiedyś słyszałam o jednym mieście państwie w Indiach, gdzie był anarcho komunis I równe domki brak pałacy i sił zbrojnych xD

@chlor4955 6 ай бұрын

Moze po prostu mieli prawdziwą demokrację? Wszyscy równi? To pewnie nikomu do tej pory do głowy nie przyszło.

@djakmalinakot8568 3 ай бұрын

Tak, komunizm

@janinakowalska5558 6 ай бұрын

Najwcześniejsze ludzkie cywilizacje najczęściej są nam przedstawiane ,te europejskie szczególnie.. jeżeli już, poubierane w skóry i z włóczniami w rękach , co wydaje mi się bzdurą i nadinterpretacją mającą na celu poniżenie białego człowieka.

@arturbilik9785 2 ай бұрын

>poniżenie białego człowieka Jezusie, co za bzdurne gadanie xd

@Icantremelmebrm Ай бұрын

Bialactwo samo się poniża zachowaniem takim jak twoje

@user-zm4sy4mt6r 6 ай бұрын

Mnie tylko ciekawi czemu nie zajeli żyznych wybrzerzy morza czarnego myśle rze zasięg tej kultury mugł sięgać aż po krym tylko że dowody archeologiczne zostały zniszczone

@marekostrowski1162 5 ай бұрын

Tego na bank nie napisal człowiek...jak można....rze?

@djakmalinakot8568 3 ай бұрын

A może nie byli jedynymi ludzimi w okolicy? I kiedy chcieli zasiedlić żyzne wybrzeża morza czarnego, to dostali kościanym toporkiem i włócznią z brązu w łeb?

@krzysztofkowalski4949 6 ай бұрын

1:40 wygląda podobnie do figurek z Ubaid

@woytzekbron7635 5 ай бұрын

Wszystko byloby fajnie, tylko po co ten spiskowy ton, jakby jakas zmowa byla, prosze podawac fakty a darowac sobie te sugestie o faworyzoawaniu tych przeciwko tamtym, to nie sa wyscigi i bicie rekordow. Sorry ale ten sposob narracji byl dla mnie niezwykle irytujacy.