11 hiểu lầm tai hại trong chữa trị ung thư
=========
Chữa trị ung thư đã cải thiện rất nhiều trong nhiều năm qua. Trong giai 2007-2017, Hoa Kỳ đã tỉ lệ tử vong trong ung thư đến 15% (2). Mặc dù vậy, vẫn có rất nhiều hiểu lầm tai hại về ung thư và cách chữa trị.
Dưới đây là những hiểu lầm tai hại, trích dẫn từ Viện Ung Thư Hoa Kỳ (3) và bệnh viện Mayo Clinic (4), và những nghiên cứu khác do BS Wynn Trần tổng hợp.
1. Ung Thư là bản án tử hình
- Sai. Thực tế không phải vậy. Nhiều bệnh nhân khi nghe chẩn đoán ung thư nghĩ ngay mình sẽ chết. Thực tế không phải vậy, tỉ lệ sống sót sau khi chẩn đoán và chữa trị ung thư sau 5 năm ở nhiều loại ung thư như ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, và ung thư tuyến giáp đều trên 90% (3). Tỉ lệ sống sót chung của tất cả các ung thư sau 5 năm là 67%. Do sự phát triển của kỹ thuật và trị liệu ung thư, nhiều loại ung thư đã giảm hẳn tỉ lệ tử vong như ung da hắc tố da (giảm trên 6%, ung thư phổi giảm trên 4%, xem hình).
2. Ăn uống có chất đường làm ung thư phát triển nhanh
- Sai. Các nghiên cứu cho thấy tế bào ung thư thường hấp thu nhiều đường hơn. Thực tế, không có nghiên cứu nào cho thấy ăn uống có chất đường sẽ làm ung thư tệ hơn. Ngược lại, ăn uống kiêng khem đường cũng không giảm tế bào ung thư. Tuy nhiên, ăn quá nhiều đường có thể dẫn đến béo phì và tiểu đường thì có thể làm bệnh ung thư trầm trọng hơn.
3. Ung thư dễ bị lây khi tiếp xúc với người bị ung thư
- Sai. Nhìn chung ung thư không phải là bệnh truyền nhiễm. Có vài trường hợp ngoại lệ như ung thư có thể gây ra do một loại vi khuẩn hay virus, chẳng hạn như H. Pylori hay HPV. Lây nhiễm các vi khuẩn và virus có thể dẫn đến ung thư chứ tế bào ung thư không thể lây từ người này sang người khác.
4. Nhân sinh quan (hay quan điểm sống) tích cực hay tiêu cực, có thể ảnh hưởng đến rủi ro mắc ung thư hay khả năng chữa lành bệnh ung thư.
- Trong khi nhân sinh quan hay cách sống có thể làm bệnh nhân ung thư chiến đấu với bệnh ung thư tốt hơn, họ có thể có mạng lưới hỗ trợ tốt hơn, không có nghiên cứu nào cho thấy quan điểm sống tích cực (positive attitude) giảm rủi ro mắc ung thư hay khả năng chữa lành bệnh. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra tâm lý tốt giúp hệ miễn dịch ổn định và tốt hơn, dẫn đến khả năng chiến đấu với ung thư tốt hơn.
5. Thăm khám BS thường xuyên và kỹ thuật y khoa hiện nay có thể dò tìm sớm tất cả các loại ung thư
- Sai. Tuy rằng thăm khám BS thường xuyên tăng khả năng truy tìm (tầm soát) ung thư ở giai đoạn đầu, bệnh ung thư là một bệnh phức tạp, có thể xảy ra ở nhiều cơ quan với tốc độ phát triển khác nhau nên không thể "bảo đảm" dò tìm tất cả các loại ung thư sớm. Các quảng cáo truy tầm tất cả các loại ung thư sớm đều chưa có cơ sở khoa học.
6. Ung thư luôn gây ra đau đớn
- Sai. Nhiều loại ung thư mới bắt đầu không hề có triệu chứng đau. Thường khi ung thư di căn vào xương hoặc các cơ quan khác sẽ dẫn đến đau đớn. Quý vị nên kiểm tra với BS ngay khi có các khối u hay hạch không đau.
7. Thực dưỡng chữa khỏi ung thư.
- Sai. Không có nghiên cứu nào chỉ ra chỉ dùng thực dưỡng có thể chữa hoàn toàn ung thư. Tuy nhiên, thực phẩm và dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong chữa trị và hồi phục ung thư. Nhiều bệnh nhân nghe theo thực dưỡng chữa ung thư đã tử vong vì suy duy dưỡng, chứ không phải ung thư.
8. Phẫu thuật khiến ung thư lan rộng (di căn)
- Sai. Không có nghiên cứu nào chỉ ra mổ có thể khiến ung thư dễ lây lan (do chảy máu và tổn thương đến cơ quan kế bên). Thực tế, phẫu thuật khối u là một trong những cách chữa ung thư thành công nhất do cắt bỏ hoàn toàn ung thư. Một số bệnh nhân sau khi mổ xong thấy yếu hơn và nghĩ ung thư có thể lây lan đến những chỗ khác.
9. BS Tây y thường không thích dùng thuốc nam hay thuốc khác để chữa trị ung thư.
- Sai. BS tây y (ung thư) hiểu rõ tầm quan trọng của trị liệu tổng hợp và tâm lý người bệnh ung thư nên không cấm đoán các phương pháp chữa trị khác (Complement and Alternative Medicine). Ngược lại, BS ung thư thường kết hợp trị liệu chính (standard therapy) với các trị liệu này, miễn là không tương tác hoặc có tác dụng phụ lên trị liệu chính. Lưu ý là các trị liệu khác (CAM) chỉ là trị liệu hỗ trợ, không phải là trị liệu chính trong chữa trị ung thư (5).
10. Dược thảo tự nhiên là an toàn trong chữa trị ung thư
- Sai. Nhiều dược thảo tự nhiên có thành phần hoá học như cỏ St. John có thể tương tác với thuốc trị ung thư khiến thuốc này không hữu hiệu. Cây Kava kava (họ hồ tiêu) dùng trị trầm cảm có thể làm tổn thương gan. Vì vậy, quý vị nên nói chuyện với BS chữa trị về các dược thảo quý vị muốn dùng trong ung thư.
11. Các chữa trị một loại ung thư đều giống nhau
Tham khảo
1. www.cdc.gov/nchs/fastats/lead...
2. seer.cancer.gov/report_to_nat...
3. www.cancer.gov/about-cancer/c...
4. www.mayoclinic.org/diseases-c...
5. www.cancer.gov/about-cancer/t...