Dunyo adabiyoti. Fyodor Dostoyevskiy | Дунё адабиёти. Фёдор Достоевский

  Рет қаралды 6,675

Ziyo istagan qalblar uchun

Ziyo istagan qalblar uchun

4 жыл бұрын

Рус ёзувчиси. Ижодий фаолияти 1844 йилда бошланган. Биринчи романи - «Бечора одамлар»да (1846) хўрланган, ижтимоий адолатсизликка дучор бўлган «кичкина одамлар»нинг қисмати ҳикоя қилинган. «Қиёфадош» (1846), «Оқ тунлар» (1848) қиссалари ҳам ижтимоий мавзуда. Н. Добролюбов, В. Белинский каби демократ зиёлиларнинг инқилобий ғояларига маҳлиё бўлиб қолган Достоевский 1847 йилдан рус инқилобчиси ва хаёлий сотсиалисти М.В. Петрашевский тўгарагига фаол қатнашиб, хаёлий сотсиализм ғоясини қўллаб-қувватлайди. Мазкур тўгаракда қатнашиб, мавжуд давлат тузумини куч ишлатиб ўзгартиришга ҳаракат қилгани учун Достоевский ўлим жазосига ҳукм қилинади (1849). Нуфузли давлат ва жамоат арбобларининг аралашувидан сўнг, подшо Александр II ўлим жазосини 4 йиллик каторга сургуни билан алмаштиради. Ёзувчи Омск каторга қамоқхонасида (1850-54) ва Семипалатинскда интизомий ҳарбий хизматда бўлди (1854-59). 1859 йилдан Петербургда Узоқ муддатли тутқунлик ва сургун Достоевский ижодида ўз ифодасини топади, тушкунлик устувор мавзуга айланади. «Степанчиков қишлоғи ва унинг аҳолиси» (1859), «Хўрланганлар ва ҳақоратланганлар» (1861), «Ўлик хонадондан мактублар» (1861-62) асарлари жаҳолат ботқоғига ботиб, инсоний қиёфасини йўқотган руслар ҳаётига бағишланган. Достоевский М.М. Достоевский (акаси) билан ҳамкорликда «Время» (1861-63), «Эпоха» (1864-65) журналларини нашр этади. Буларда Россиядаги крепостнойлик тартиби, аслзода (дворян)ларнинг маънавий-ахлоқий тубанлиги, меҳнаткашлар шафқатсиз эксплуатация қилинишини фош этишдан ташқари, миллатчилик, буюк давлатчилик (шовинизм) ғоялари, хусусан, чор Россияси томонидан Туркистоннинг забт этилиши тарғиб қилинади. «Биз Европага бостириб борсак, улар бизни варварлар сифатида қарши олади, Осиёда эса бизни маданиятли миллат каби кутиб олишади», деб, Кауфман, Скобелев цингари ҳарбийлар Туркистонни босиб олишга даъват этилади.«Жиноят ва жазо» (1866), «Телба» (1868) романларида рус халқининг маънавий муаммолари бадиий бўёқларда яққол акс эттирилган. «Жинлар» (1871-72), «Ўсмир» (1875) романларида эса рус «оқсуяклари» табақаси, амалдорлари орасида маънавий қашшоқлик, амалпарастлик, очкўзлик ва худбинлик каби иллатлар чуқур илдиз отгани кўрсатилган, ички-миллий муаммоларни бошқа бир халқ ҳисобига ҳал этиб бўлмаслиги эътироф этилган. «Оға-ини Карамазовлар» (1879-80) романида жамият ва шахс ўртасидаги чуқур зиддият, руҳий инқироз ва фожиа ўз ифодасини топган. Достоевский ижоди, гарчи зиддиятли бўлсада, рус ва жаҳон адабиётига катта таъсир кўрсатган. Достоевский 19-асрдаги реалистик роман жанрини янги ўзига хос томонлар билан бойитди. Адиб тўлақонли бадиий образларда нафақат воқеалар оқимини, инсонлар тақдирини, қалб курашини, балки жамият маънавий ҳаётидаги фожиавий конфликтларни ҳам бера олди. Ўзининг интеллектуал романларида фикрларнинг кескин курашини, ғоя ва дунёқарашнинг фожиавий тўқнашувини маҳорат билан тасвирлади. Достоевский романлари вазмин тасвир услуби эмас, аксинча, соф драматик жанрларга хос кескинлиги ва лиро-публитсистик пафоси билан ажралади. Достоевскийнинг «Жиноят ва жазо», «Телба» ва бошқа асарлари Иброҳим Ғафуров томонидан ўзбек тилига таржима қилинган

Пікірлер: 13
@abbosjonhakim9861
@abbosjonhakim9861 2 жыл бұрын
Qoyil
@shodiyevobidjon909
@shodiyevobidjon909 6 ай бұрын
Juda qimmatli maʼlumot bor yoʻgʻi 4500 marta koʻrilgan, nega endi bazi axmoqona videolar 1000000 marta ommalashmoqada.Video uchun sizlarga katta rahmat.
@sarvinozanvaraliyeva5979
@sarvinozanvaraliyeva5979 Жыл бұрын
Telba romanini o'qib juda tasirlangandim shundan keyin Dastayevskiyni asarlariga qiziqish boshlandi
@sheralijumaboyev4763
@sheralijumaboyev4763 Жыл бұрын
Rahmat admin
@zoxidnormuminov6234
@zoxidnormuminov6234 5 ай бұрын
👍👍👍👍👍
@nodiribodov4674
@nodiribodov4674 7 ай бұрын
Dostoyevskiy inson hissiyotlarini ajoyib tasvirlaydi
@user-dr5fy5im2i
@user-dr5fy5im2i 2 жыл бұрын
Iltimos, rus yozuvchilaridan ko'proq ko'rsatuvlar chiqaringlar.
@Asmakhanim
@Asmakhanim 8 ай бұрын
Iltimos yana videolar chiqaringlar
@Asmakhanim
@Asmakhanim 8 ай бұрын
Men jinoyat va jazo kitobini oʻqiganimda aqldan ozib qolishimga sal qolgandi.
@guliramazanova8249
@guliramazanova8249 5 ай бұрын
Men hozir o'qiyapman shu kitobni
@otabekurozov9130
@otabekurozov9130 Жыл бұрын
Китоб укиган инсондан ёмонлик чикмеди,бошка сузим йук.
@tarjimakinolar7052
@tarjimakinolar7052 Жыл бұрын
Stalin,Gitler,Markiz De Sad?
@zoxidnormuminov6234
@zoxidnormuminov6234 5 ай бұрын
👍👍👍👍👍
Dunyo adabiyoti. Karlos Fuentes | Дунё адабиёти. Карлос Фуэнтес
24:01
Audio kitob | Jinoyat va jazo 1-trek | Fyodor Dostoyevskiy
31:50
Audio kitob
Рет қаралды 64 М.
Универ. 10 лет спустя - ВСЕ СЕРИИ ПОДРЯД
9:04:59
Комедии 2023
Рет қаралды 2,1 МЛН
MEU IRMÃO FICOU FAMOSO
00:52
Matheus Kriwat
Рет қаралды 15 МЛН
UFC Vegas 93 : Алмабаев VS Джонсон
02:01
Setanta Sports UFC
Рет қаралды 204 М.
Fyodor Dostoyevskiy Oq tunlar
55:34
Buxoro davlat universiteti
Рет қаралды 982
Nima o‘qiymiz? Jurnalist Xayrulla Hamidov tavsiya qiladi
1:01:48
Gazeta.uz: Oʻzbekiston Yangiliklari
Рет қаралды 36 М.
Abdulloh Domla Quron Fitnasi Ahmad Ibn Hanbal
2:46:35
ISLOM VA SUNNAT
Рет қаралды 585 М.
Birgalikda o'qiymiz | "Telba" asari tahlili
1:34:28
Madaniyat va Ma'rifat
Рет қаралды 4,5 М.
Dunyo adabiyoti. Viktor Hyugo | Дунё адабиёти. Виктор Ҳюго
21:38
Ziyo istagan qalblar uchun
Рет қаралды 2,8 М.
Qo‘sh uzuk. Xabib Temirov
3:08:01
Узбек тилида аудио китоблар
Рет қаралды 59 М.
Jek London. Isyonchi. Audio hikoya
1:04:41
Узбек тилида аудио китоблар
Рет қаралды 4,7 М.