เมื่อพูดถึงโบราณสถานยุคขอมเรืองอำนาจ ทำให้นึกถึงสิ่งก่อสร้างใหญ่โตอลังการ เช่น ปราสาทนครวัด ปราสาทพิมาย และปราสาทพนมรุ้ง อย่างไรก็ตามถ้าจะเสนอว่าปราสาทขอมใหญ่ที่สุดในประเทศไทยอยู่ที่จังหวัดสกลนคร ท่านจะเชื่อไม้ และยิ่งกล่าวว่า "ปราสาทหลังนี้เป็นจุดนัดพบที่ลงตัวระหว่างวิทยาศาสตร์และศาสตร์แห่งความเชื่อ" วันนี้เราจะพาทุกท่าน ไปพิสูจน์ความจริง ที่ว่านี้พร้อมกัน
วันนี้ ผม และ อ.สรรค์ อ.วรวิทย์ ออกเดินทางจากสกลนคร มุ่งหน้าสู่ปราสาทภูเพ็ก อ.พรรณานิคม ซึ่ง ปราสาทภูเพ็กอยู่ห่างจากตัวจังหวัดสกลนคร ประมาณ 43 กิโลเมตร การลงพื้นที่ในครั้งนี้เราได้แวะรับพี่หิ่งห้อยน้อย อดีตพรานป่าผู้ชำนาญเส้นทาง ที่อาสาพาคณะของเราทำการพิสูจน์เส้นทางโบราณสถานโดยรอบองค์ปราสาทในครั้งด้วย
เราเริ่มการสำรวจจากจุดบันใดหินโบราณทางทิศตะวันออก สังเกตุมีก้อนหินน้อยใหญ่วางเรียงรายอยู่ 2 ข้างเส้นทางขึ้นสู่ยอดปราสาท โดยตัวปราสาทภูเพ็กตั้งอยู่บนยอดภูเขา ที่ถือว่าเป็นยอดภูเขาที่สูงที่สุดของเทือกเขาภูพาน โดยมีนัยสำคัญและที่มาของความเชื่อในศาสนาฮินดูและพุทธนิกายมหายาน ว่าภูเขาแห่งนี้มีความคล้ายคึงกับ "เขาพระสุเมรุ ภูเขาที่เป็นศูนย์กลางของจักรวาล และที่เป็นที่อาศัยของพระศิวะ ปราสาทภูเพ็กมีความสูง 520 เมตร จากระดับน้ำทะเล ทำให้การเดินทางของคณะเขาในครั้งนี้ มีความลำบากอย่างยิ่ง จากฝนที่ตกลงมาทำให้หินเกิดตะใครน้ำ เราต้องใช้ความระมัดระวังเป็น 3 เท่า เส้นทางขึ้นตัวปราสาทมีความชัน เราจะเห็นบรรใดหินโบราณ ซึ่งในปัจจบันไม่สามารถใช้งานใด้แล้ว ทางวัดมีการสร้างบันใดเพื่อขึ้นสู่ตัวปราสาทใหม่ 495 ขั้นเล่นเอาทีมงานเราซึ่งมีอายุมากมากหลายท่านต้องพักเหนื่อยเป็นระยะ แล้วคิดดูครับว่า คนในยุคโบราณ นำหินจำนวนมาก มาสร้างองค์ปราสาท สร้างบันใด เขามีวิธีในการขนย้ายหินเหล่านี้มาอย่างไร นอกจากจะมีความสามารถทางด้านวิศวะกรรมแล้ว ต้องมีศรัทธาอย่างมหาศาล
ปราสาทภูเพ็กบ้านภูเพ็ก ตำบลนาหัวบ่อ อำเภอพรรณานิคม สกลนคร หลังนี้เป็นโบราณสถานยุคขอมเรืองอำนาจที่สร้างได้เพียงฐานรากและบางส่วนของห้องปรางค์ ตั้งอยู่บนยอดภูเขา สูง 520 เมตร จากระดับน้ำทะเล ที่ กรมศิลปากรส่งช่างจากกองรังวัดมาสำรวจเมื่อ พ.ศ.2476 และขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน พ.ศ.2478 ตามเอกสารของกรมศิลปากรระบุคร่าวๆว่า สร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 16 -17
บทปิดท้าย..การเรียนรู้ประวัติศาสตร์ เป็นเรื่องที่สนุกสนาน เรียนรู้อดีต เพื่อนำมาปรับใช้ในปัจจุบัน ยังมีหลายเรื่องราวที่ยังคงเป็นปริศนา ในตอนต่อไปเราจะพาทุกท่านไปสำรวจ และหาคำตอบ แหล่งตัดหิน การขนย้ายหิน ที่แต่ละก้อนมีน้ำหนักหลายตัน เพื่อนำมาก่อสร้างเป็นตัวปราสาทภูเพ็ก ทุกความเห็นต่างเรื่องโบราณสถาน คือข้อสันนิฐานที่เราต้องหาคำตอบ ขอบคุณทุกคอมเม้นที่สร้างสรรค์ สำหรับวันนี้ ขอบคุณที่ติดตาม สวัสดีครับ