Cərrah mama-ginekoloq Uzm.Dr. Röya Kərimova hamiləlikdə soyuqdəymə haqqında danışıb.
Xoş izləmələr!
Mövsüm dəyişikliyi və havaların soyuması ilə əlaqədar hardasa hər 3 hamilədən 2-si soyuqdəymə ilə bizə müraciət edirlər. Çox zaman soyuqdəymə və qrip qarışdırılır. Əslində qrip dediyimiz tibbi anlamda çox ağır keçən bir xəstəlikdir. Amma soyuqdəymə demək olar ki, hər kəsin yaşadığı ayaqda keçirdiyimiz, yüngül bir prosesdir. Xüsusilə hamilə olduğu zaman xəstələrimiz, qadınlarımız daha çox narahat olurlar. Bu təbiidir. Onlar öz övladlarının inkişafından da narahat olurlar. Amma onu bildirmək istəyirəm ki, bəsid bir soyuqdəymə ciddi fəsadlar ilə çox zaman nəticələnmir. Bizim üçün önəmli olan onun fəsadlarını önləmək, ağırlaşmaların qarşısını almaq və xüsusilə də yüksək temperaturun olmasını önləməkdir. Bunlar üçün biz nə edə bilərik? Xüsusilə hamilə qadınlara biz çox dərman vermək istəmirik. Mümkün olduğu qədər dərmanlardan uzaq durmağa çalışırıq. Əlbəttə artıq göstəriş varsa, biz dərmanların köməyindən istifadə edirik. Sadəcə onu bildirmək istəyirəm ki, hər soyuqdəymədə ağır ağır dərmanlara, antibiotiklərə, qızdırma salanlara, üz tutmayın. Xüsusilə hamiləlik dövründə biz qadınlarımızın çox dərman istifadə etməyini istəmirik. Əgər bu yüngül bir soyuqdəymədirsə, bunu ev şəraitində birazdan sadalayacağım vasitələrlə daha yüngül bir şəkildə keçirməklərini istəyirik. Yəni hər soyuqdəymədə xəstələrimizin antibiotiklərə, qızdırma salıcılara qaçmağını, istifadə etməyini istəmirik. Çünki onların da bəzi əks göstərişləri var və uşaq üzərində də ciddi yan təsirləri ola bilər. Əlbəttə ki, düzgün istifadə etmədiyimizdə. Xüsusilə beyin soyuqdəyməsi zamanı xəstələrimizin mütləq şəkildə istirahət etmələrini tövsiyə edirəm. Kiçik bir haşiyəyə çıxaraq onu da bildirmək istəyirəm ki, hamiləliyin ilk 3 ayında yəni ilk 12 həftəsində olan ümumi bir yorğunluq, halsızlıq, yuxuya meyillilik halı, əslində təkamül prosesində vücudun özünü qoruma mexanizmidir. Yəni qadınların əslində … üçün olan bir qoruma mexanizmidirş Yəni bizim hormonlarımız daha çox bizim istirahət etməmizə və bu şəkildə uşağın yetəri qədər qanla təmin edilib, yetəri qədər qida maddələri ilə təmin edilib, inkişafını düzgün bir şəkildə davam etdirməsini təmin edir.
Bu cür simptomları hiss etdiyimiz zaman mütləq bir şəkildə istirahət edin. Ümumilikdə soyuqdəymə 5-6 gün davam edən bir prosesdir. Əgər bu bir həftədən daha uzun davam edərsə və ya temperaturunuz 37 yarım, 38-in üstündə olarsa, ciddi bir boğaz ağrısı, qulaq ağrısı hiss edirsinizsə, o zaman mütləq bir şəkildə həkimə müraciət etməyiniz şərtdir. Digər hallarda istirahət xaricində qidalanmanıza diqqət edərək bol maye qəbul edərək daha yüngül bir şəkildə keçirə bilərsiniz. Qidalanmanıza diqqət etdikdə, onsuzda hamilə qadınlarımız mümkün qədər sağlam qidalanmağa diqqət edirlər. Özəlliklə bu dövrdə yəni soyuqdəymə, qrip olan dövrlərdə daha çox tərəvəz, meyvə üstünlüklü qidalanmaları, mövsümə uyğun meyvələrdən, xüsusilə qış aylarında portağal, naringi, feyxoa kimi C vitamini ilə zəngin olan qidaları qəbul etməyi məsləhət görürük. Mümkün qədər yağlı qidalardan uzaq durmağı, ağır karbohidratlı qidalardan uzaq durmaqlarını tövsiyə edirik. Və mütləq qeyd etmək istədiyim şey odur ki, bol su alınmalıdır. Çox vaxt biz hamilələrə bol su al dediyimiz zaman onlar çay və qəhvəni də aldıqları mayeyə daxil edirlər. Yalnız onu bildirmək istəyirəm ki, çayın qəhvənin tərkibində olan maddələr nəyin ki, siz onu qəbul etdikdə maye almırsınız tam tərsi, vücüdumuzda olan mayeni də çıxarırlar. Ona görə biz çayı və qəhvəni məhdudlaşdırmağı məsləhət görürük və maye aldığımız zaman bu təlabatı çayla, qəhvə ilə doldurmamaöınızı istəyirik. Bundan başqa onu da bildirmək istəyirəm ki, fiziolojik olaraq rekluks qəhvə istifadəsi ilə daha da şiddətlənir. Və xəstələrin şikayətlərinin artmasına səbəb olur. Maye dediyimiz zaman bizim seçimimiz adi, normal sudur. Yəni mümkün qədər 2 litr, 2 litr yarıma qədər su içməklərini tövsiyə edirik. Ondan başqa qış aylarında qış aylarında xəstəliklərin çox yayılmasının səbəbindən biri də sadəcə havaların soyuq olması deyil, ən böyük səbəb bizim hər zaman qapalı ortamlarda və havasız ortamlarda olmağımızdır. Hava soyuqdur deyə otağımızı, iş yerimizi havalandırmırıq. Bu da getdikcə infeksiyanın yayılmasına səbəb olur. Ona görə hamilələrimizə mütləq şəkildə olduqları mühiti mütləq havalandırmağı tövsiyə edirik. İctimai nəqliyyatdan mümkün olduğu qədər uzaq olmaq, insanların çox, qələbəlik olduğu yerlərdən mümkün qədər uzaq durmaqlarını tövsiyə edirik. Soyuqdəymənin hamilələrdəki ən çox narahatlıq yaradan simptomlarından biri də burun tıxanmasıdır. Bu çox da bəsid bir vəziyyət deyil və ağır bir müalicə tələb edir. Bu hala gəlib çıxmaması üçün mütləq şəkildə burun açan spreylərdən istifadə edilməsini tövsiyə edirik.