“အခါတစ်ပါးတွင် မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် အနာထပိဏ်သူဌေး၏ အရံဖြစ်သော ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူ၏ (ဧကံ သမယံ ဘဝဂါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ)”
ဆိုတဲ့ နိဒါန်းနဲ့ အစချီလေ့ရှိတဲ့ မင်္ဂလသုတ် အစရှိတဲ့ သုတ္တန်ဒေသနာ အတော်များများကို
ဇေတဝန်ကျောင်းတော်မှာ ဟောကြားတော်မူခဲ့ပါတယ်။
ဇေတဝန်ကျောင်းတော်မှာ ဟောကြားတော်မူခဲ့တဲ့ သုတ္တန်ဒေသနာတွေက အလွန်များပြားတဲ့အတွက် ဇေတဝန်ဟာ အလွန်အရေးပါတဲ့ ဗုဒ္ဓသာသနိက ဌာနတစ်ခုဖြစ်တယ်ဆိုတာ အထူးပြောစရာ မလိုလှပါဖူး။
ပသေနဒီကောသလမင်းရဲ့ သားတော် ဇေတမင်းသား ပိုင်ခဲ့တဲ့ ဥယျာဉ် ဖြစ်တဲ့အတွက် ဇေတဝန် (ဇေတဝန) လို့ အမည်ရပါတယ်။ အနာထပိဏ်သူဌေးက ဥယျာဉ်မြေကို ရွှေဒင်္ဂါးပြားချင်း အစွန်းချင်းထိစပ်အောင် အပြည့်ခင်းပြီး ဇေတမင်းသားထံက ဝယ်ယူကာ ဘုရားရှင်ကို လှူဒါန်းခဲ့တာပါ။ အနာထပိဏ်သူဌေးရဲ့ သဒ္ဓါတရားကို အားကျပြီး ဇေတမင်းသားက မြေနေရာတကွက်ကို မရောင်းတော့ပဲ ကျောင်းမုခ်ဦး ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းပြီး ကုသိုလ် ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။
အနာထပိဏ်သူဌေးက ဇေတဝန်ဥယျာဉ်အတွင်းမှာ ကျောင်းဆောင်၊ တရားဟော ခန်းမဆောင်၊ စင်္ကြံလမ်း၊ အိမ်သာ၊ မီးဖိုဆောင်၊ ရေတွင်း၊ ရေကန်၊ ဇရုံးအိမ် (ရေနွေးငွေ့နဲ့ ချွေးပေါင်းတဲ့ အခန်း) စတာတွေ ထည့်သွင်းပြီး ခမ်းခမ်းနားနား ဆောက်လုပ် လှူဒါန်းခဲ့ပါတယ်။
သာဝတ္ထိဟာ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ ၂၅-နှစ်တိုင်တိုင် သီတင်းသုံး ဝါဆိုတော်မူခဲ့တဲ့ နေရာလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း သာဝတ္ထိပြည်မှာ ဟောကြားခဲ့တဲ့ သုတ္တန်ဒေသနာတွေ၊ ပညတ်တော်မူခဲ့တဲ့ ဝိနည်း သိက္ခာပုဒ်တွေ မနည်းလှပါဘူး။ အထူးသဖြင့် သာဝတ္ထိပြည် ဇေတဝန်ကျောင်းတော် ဆိုတာက ဗုဒ္ဓသာသနာအတွက် အလွန်ထင်ရှား အရေးပါတဲ့ သာသနိကနယ်မြေတခုလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။
ထိုဇေတဝန်ကျောင်းတော်ရာကား ရှေးဘုရား အဆက်ဆက်တို့ သီတင်သုံးရာ နေရာလည်းဖြစ်သောကြောင့် အဝိဇဟိတဌာန မစွန့်အပ်သော အရပ်ဖြစ်လေသည်။ ထိုကျောင်းတော်သည် ဘုံအားဖြင့် ၃ ဆင့်ရှိသည်။ တစ်ထောင်မျှသော ပြာသာဒ်အရန်ရှိသည်။ များစွာသော စင်္ကြံ၊ မဏ္ဍပ်၊ ဇရပ်၊ ဂူ၊ လိုဏ်တို့ ခြံရံလျက်ရှိသည်။ ဂန္ဓကုဋိ၊ သလာက ကုဋိ၊ ကောသမ္ဗလ ကုဋိ၊ ကရေရိ ကုဋိဟူသော ကုဋိလေးလုံးတို့ဖြင့် တင့်တယ်သည်။