Ақша бар да, көлік жоқ. Бүгінде Қазақстандағы авто салондарда су жаңа темір тұлпар табу мұң. Тіпті жоқтың қасы. Тапсырып беріп 2-3 айлап күтесіз. Келісім шартқа мықтап отырмасаңыз, келгенше құны аспандап кетеді. Бас тартсаңыз, сізге ешкім жалынбайды, клиент көп. Бағадан бөлек, енді жаңа авто алғысы келетіндерге көлікке қажетті жабдықтарды қоса сатып алу міндеттеліп жатыр екен. Осылайша, сұраныс артқан сайын авто салондар өздерінің талаптарын мәжбүрлі түрде орындатып жатыр екен.
Ескі-құсқы көлік алсаң машақаты көп деген алматылық Бақытбек Тұрдығұлов, жаңа темір тұлпарды автосалоннан алу үшін тұп-тура екі ай уақыт күтіпті. Сорақысы, Қазақстанда құрастырылатын көліктің бағасы екі айдың ішінде қымбаттап та үлгерген.
БАҚЫТБЕК ТҰРДЫҒҰЛОВ, Алматы қаласының тұрғыны:
- Осыдан 2-3 ай бұрын 5 миллион 590 болған. Қазір енді қосалқы бөлшектерімен бірге 6 миллион 130 теңге болды ғой. Бұл жерге шумовибрация изоляция дейді 260 мың теңге, автосигнализация дейді 160 мың. Әрине, бұлар қымбат енді. Егер бұл салоннан салмай басқа жатқан салдыртсам кішкене арзандау болатын еді.
Осылайша автосалондар көліктің ішіндегі төсенішіне дейін сатып алуға міндеттеуге көшіпті. Егер 6 миллион теңгенің көлігін алсаңыз, қосымша жабдықтың құны 542 мың болады екен. Сәйкесінше, несие сомасы еселеніп, оны 20 пайыздық үстемемен рәсімдеуге тура келеді. Бас тартсаңыз, онсызда ұзақ күткен көліктен әп-сәтте айырыласыз.
БАҚЫТБЕК ТҰРДЫҒҰЛОВ, Алматы қаласының тұрғыны:
- Қосалқысыз автосалон маған бермейді, менің артымда тұрған адам ала береді. Әрине, қымбаттау.
Мамандар, елімізде құрастырылатын көліктердің қосалқы бөлшектері де, жаңа темір тұлпаралар да былтыр наурызда шекарада тұрып қалды дейді. Содан бері тауардың 2-3 айға кеш жеткізіліп жатқанын айтады. Пандемияның кезінде сұраныс та күрт артып, былтыр 97 мың автокөлік сатылыпты. Ал осы жылдың 7 айында 66 мыңнан астам темір тұлпар өтіп кеткен. Көлік шығаратын зауыттар автомобильді жинап үлгергендерімен, көліктің электронды басқару жүйесіне қажет микро чиптерді шығаратын әлемде бірнеше кәсіпорын жабылыпты. Ал бір көлікке кемі 40-қа жуық микрочип қажет екен. Бірақ, мұны шығаратын кәсіпорындар ең алдымен бұл құрылғыны электронды тауарларға деп өндіреді. Яғни, автокөлік саласының күтуден басқа амалы жоқ. Бұдан бөлек, көліктердің дер кезінде автосалондарға жетпей жатқанына контейнерлердің жетіспеушілігі себеп.
ДАРХАН АЙДАУЛОВ, Қазақстан автомобиль бизнесі қауымдастығының стратегиялық даму жөніндегі директоры:
- Бірінішіден Еуропа мен Азия арасындағы сауда-саттық балансының бұзылуы. Ол өз кезегінде контейнерлер дағдарысына алып келді. Яғни контейнерлердің жетіспеушілігі. Сонымен бірге контейнерлердің құрылысы да, өндірісі де азайды. Ол контейлерлердің құрылысына қажетті болат пен өзге де материалдардың жетіспеушілігі әкеліп соқтырды. Үшіншіден, әлемдік сауда порттарында, теңіз порттарында кептеліске алып келді.
Мәселен, қазіргі уақытта Қытайдан маусым айында тапсырылған контейнерлер Қазақстан мен Ресейге енді жіберілуде. Яғни, тауарды қабылдап алу үшін кемі 2-3 ай уақыт күту керек. Көліктен басқа, контейнермен тасымалданатын барлық тауар шекарада тұралап тұр. Қазақстанға Үндістан, АҚШ, Қытай, Жапон мен Оңтүстік Корей елінен тауарлар кешігіп жеткізіліп жатыр. Ал бұл тасымалдау бағасын шарықтатып барады.
Әйгерім Ердәулет, Геннадий Лукин
Бізді әлеуметтік желіде оқыңыздар:
KZfaq - / @informburo31kanal
Facebook - / informburo31
Instagram - / informburo31
Vkontakte - informburo31
TikTok - www.tiktok.com/@informburo31
WhatsApp Информбюро +7 777 331 31 31
#автокөлік #нарық #жаңа_тұлпар #жаңа_көліктер