ABONE OL! bit.ly/basfi
/ basfiiledeneyselbilim
/ basfiiledeneyselbilim
/ basf.basfiiledeneyselb...
Karıştırılmış Alkol Yağ ve Su Birbirinden Nasıl Ayrılır?
Alkol, yağ ve su karışmaz ya hadi diyelim karıştırdık. Sonra üçünü tekrar nasıl ayrıştırabiliriz?
Tuz polar bir molekül olduğu için polar molekülde çözünür. Yani yağda çözünmez. Tuzun sudaki çözünürlüğü ipadaki çözünürlüğüne göre çok çok yüksektir.
Su ve ipa molekülleri arasında hidrojen bağları kuruldu. Hidrojen bağlar birer fiziksel bağdır. Bu karışıma tuz ekleyip karıştırdığımızda su ve tuz arasında iyon-dipol etkileşimi gerçekleşti. Bu etkileşim en güçlü fiziksel bağdır.
İyon-dipol etkileşimi, iki farklı tür molekül arasındaki kuvvetli etkileşimi ifade eder. Bu etkileşim, iyon adı verilen yüklü parçacıklarla ve dipol adı verilen polar moleküller arasında gerçekleşir.
Bir iyon, bir veya daha fazla elektronu kaybetmiş veya elektron kazanmış bir atomdur. İyonlar, birbirine zıt yüklere sahip olduklarından, elektriksel çekim kuvvetleri nedeniyle diğer yüklü parçacıklarla etkileşime girerler.
Bir dipol ise, molekülde farklı elektronegatiflik değerlerine sahip atomlar arasındaki bağlardan kaynaklanan bir polariteye sahip moleküldür. Bu nedenle, dipol molekülleri, bir ucu pozitif yüklü ve diğer ucu negatif yüklü olan dipol momentine sahiptir.
İyon-dipol etkileşimi, iyonların ve dipol moleküllerin birbirini çekmesi sonucu oluşur. Pozitif yüklü iyonlar, negatif kutbu daha çekici bulurken, negatif yüklü iyonlar pozitif kutbu daha çekici bulur. Bu etkileşimler, moleküller arasında kuvvetli bağlar oluşturabilir ve birçok fiziksel ve kimyasal olayı etkileyebilir. Burada olduğu gibi…
Su ve tuz arasındaki iyon-dipol etkileşimi su ve ipa arasındaki hidrojen bağlarından çok daha kuvvetli olduğu için su ve ipa birbirinden ayrıldı. Yani tuz, su moleküllerini ipa moleküllerinin yanından çekip aldı. Böylece başlangıçtaki gibi 3 fazlı görüntü tekrar ortaya çıktı.
SORU: Hangi durumda iyon-dipol etkileşimi önemli değildir?
a) Tuzun suda çözünmesi
b) Metallerin erimesi
(Cevap: b)
Karışmaz, ayrışmaz sandığımız sıvıları dahi bilimin gücüyle ayrıştırdık. Namümkün sandığımız pek çok durum öğrenince, bilince mümkün hale geliyor. Bugünkü gibi.
- BASF Türk Kimya desteği ile hazırlanmıştır.