Chúng tôi nhận được câu hỏi về trường hợp nam, nữ không đăng ký kết hôn thì có yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn được không?
Thực tế có thể phát sinh rất nhiều trường hợp tương tự, vì vậy, tại bản tin này, Công ty Luật TNHH BMP GROUP sẽ giải đáp câu hỏi trên.
Căn cứ điểm a Khoản 3 Nghị quyết số 35/2000, Khoản 1 Thông tư liên tịch 01/2001: “Trong trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước ngày 03 tháng 01 năm 1987, ngày Luật Hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực mà chưa đăng ký kết hôn thì được khuyến khích đăng ký kết hôn; trong trường hợp có yêu cầu ly hôn thì được Toà án thụ lý giải quyết theo quy định về ly hôn của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000”.
Căn cứ điểm b Khoản 3 Nghị quyết số 35/2000, Khoản 2 Thông tư liên tịch 01/2001: “Nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 03 tháng 01 năm 1987 đến ngày 01 tháng 01 năm 2001, mà có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này thì có nghĩa vụ đăng ký kết hôn…Từ sau ngày 01 tháng 01 năm 2003 mà họ không đăng ký kết hôn thì pháp luật không công nhận họ là vợ chồng”.
Căn cứ Khoản 2 Điều 53 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014: “Trong trường hợp không đăng ký kết hôn mà có yêu cầu ly hôn thì Tòa án thụ lý và tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014; nếu có yêu cầu về con và tài sản thì giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014”.
Căn cứ Khoản 4 Điều 3 Thông tư liên tịch 01/2016: “Trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không có đăng ký kết hôn (không phân biệt có vi phạm điều kiện kết hôn hay không) và có yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật hoặc yêu cầu ly hôn thì Tòa án thụ lý, giải quyết và áp dụng Điều 9 và Điều 14 của Luật Hôn nhân và gia đình tuyên bố không công nhận quan hệ hôn nhân giữa họ. Nếu có yêu cầu Tòa án giải quyết về quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con; quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên thì giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật hôn nhân và gia đình”.
Như vậy, căn cứ các quy định trên, trường hợp nam, nữ không đăng ký kết hôn mà có yêu cầu ly hôn thì Tòa án thụ lý, giải quyết theo hai trường hợp sau:
- Thứ nhất: Trường hợp quan hệ vợ chồng xác lập trước ngày 03/01/1987 mà chưa đăng ký kết hôn thì Tòa án thụ lý, giải quyết yêu cầu ly hôn theo quy định của pháp luật về ly hôn.
- Thứ hai: Trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 03/01/1987 đến nay mà không đăng ký kết hôn nếu có yêu cầu ly hôn thì Toà án thụ lý giải quyết và tuyên bố không công nhận quan hệ hôn nhân. Nếu có yêu cầu Tòa án giải quyết về quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con; quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên thì Toà án giải quyết tương tự như trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật hôn nhân và gia đình năm 2014.