Kur'an Kendisini Akla Sunar | Prof. Dr. Hasan Onat
...
İmam Maturidi ne yaptı?
Ben size Maturidi'nin düşünme tarzını bir kaç cümle ile şimdi özetleyeceğim. Bakın hatta daha genel bir cümle kurarak yürüyeyim yine bir soru sorayım. Konuşmamın sonunu böyle bağlayacağım. Biraz sonra Kur'an'ın dışında vahiy muamelesi yapabileceğimiz başka bir malzeme var mı diye soracağım ama önceki sorum şu:
-Hz. Muhammed son peygamber mi?
-Evet.
-Hz. Muhammed'in dışında herhangi bir kimseye vahiy gelir mi?
-Gelmez.
Buraya kadar itirazımız yok değil mi? Peki şimdi akıl şöyle; nasıl Kur'an, Allah'ın bir ayeti ise akıl da Allah'ın bir ayetidir. Tabiatta Allah'ın bir ayetidir. Dolayısıyla akıl, vahiy ve bilim birbiriyle çelişmez. Onun için dedim ki size vahiy akla destek için vardır. Bu ne demektir? Bir cümle daha ekledim buraya ancak aklın yaptırım gücü yok dedim. Aklın doğruları vahiyle desteklenirse yaptırım gücü kazanır. O yüzden son derece önemli ama benim burada söylemek istediğim başka bir şey var. O zaman Hz. Muhammed son peygamber, Kur'an son ilahi kitaptır. Bu ne demektir? Şimdi soruyu sorayım,
Kur'an'ın dışında herhangi bir şeyhin herhangi bir efendinin herhangi bir kimsenin sözüne vahiy muamelesi yapabilir miyiz?
O zaman lütfen tefekkür buyurun. İşte Türkiye'nin bir başka açmazı, anladınız mı? Yani mümkün olduğu kadar çok net cümle kurmaya çalışıyorum. Yani söylediğimin sağa sola çekilmesi mümkün olmayacak tarzda cümle kurmaya çalışıyorum. Türkiye'nin açmazı; bu açmaz, gerçekten ciddi bir açmaz ve ne oluyor biliyor musunuz? Kötü örneklerle yürümek istemiyorum ama pek çok şeyh efendinin sözüne insanlar vahiy gözüyle bakıyorlar. Pek çok kitapta “bu bana Allah tarafından bildirildi, yazdırıldı” gibi ifadeler var. Bizim en büyük imam dediğimiz İmam-ı A’zam'ın örneğini boşa vermedim. Talebelerinin duruşu, İmam-ı A’zam'ın kafasının arka planında ne vardı? Kur'an'ın dışında hiçbir bilgiye vahiy muamelesi yapılamaz bilgisi vardı. İmam Maturidi de bunu söylüyordu.
Şimdi bir çıkış yolu ile alakalı son bir şey söyleyeceğim ve gerçekten bizim din alanımızda çok önemli temel problemlerimizden birisi bu soruydu. Kutsallaştırdığınız her bilgi insanın anlama menzilinin dışına çıkar. Kur'an kendisini akla sunar. Nasıl? Der ki size inanmıyorsanız buyurun Kur'an'ın bir benzerini meydana getirin. Der ki size inanmıyorsanız on sure meydana getirin. Der ki size bunların hepsi aşama aşama, yani insanın Kur'an'ın bütünlüğünü kavrayabilecek tarza müthiş bir şeydir bu, En büyükten en düşüğe kadar gelen yani doğru anlamayı ortaya koyan bir süreçtir. Der ki bir tek sure meydana getirin ve ekler çağırabilecek ne varsa yanınıza, buyrun yardım edecek her şeyi de çağırın. İşte Kur'an böyle bir kitap. Der ki Kur'an Allah katından gelmemiş olsaydı onda çok çelişkiler olurdu. Kur'an'da çelişki olur mu? Olmaz. İşte bizim meselemiz bu, Kur'an'ın dışında herhangi bir şeye vahiy muamelesi yapmamamız gerektiği gelecek açısından önemli. Çünkü bilimsel bilgi beşeri bilgidir, beşeri bilgi her türlü tenkit ve tahlile sonuna kadar açıktır. O zaman diyorum ki size eğer biz Kur'an'ı yeniden anlayabilirsek Kur'an'ın kurucu ilkelerini yeniden hayatımıza düstur edinirsek, aklı kullanmanın Allah'ın emri olduğunu, eğer aklı en üstün, en üst düzeyde kullanmanın bir sorumluluk olduğunu bilirsek, eğer Hz. Muhammed Aleyhisselam'ı örnek alabilirsek, Müslümanların 14 asırlık süreçte ürettiği birikimi, eleştirel çerçevede gözden geçirebilirsek, bu bizi yeni bir medeniyete hazırlar. Bir şartla, bilgiye açık olmak, batıda üretilenleri de doğru okumak kaydı şartıyla. Bu ne demektir? İşte şu anda Türkiye’de çok ciddi sancılı bir süreç yaşanıyor. Türkiye'nin şu anda ki durumu, bir zamanların Endülüs’ü gibi. O zamanlar Endülüs'te Müslümanların birikimi ile batı kafası oluştu. Şu anda biz iki şey yapıyoruz bir kendi köklerimizi keşfediyoruz. O yüzden konuşmama girerken Maturidi-Yesevi Otağı beni heyecanlandırdı demiştim. O yüzden İmam Maturidi'nin Allah vahiy göndermemiş olsaydı akıl yeterdi sözü özel anlam taşıyor. O yüzden Kur'an Müslümanların vasıflarından söz ederken onlar her sözü işitirler, en güzeline uyarlar diyor.
İşte Türkiye bu süreçte yeni bir uygarlığın beşiği olabilir.
...
Maturidi Yesevi Otağı İlmi ve Kelami Araştırmalar Derneği maturidiyesevio...