Л.Мөрдорж - Миний Эх орон

  Рет қаралды 123,540

Enkhbat Batbileg

Enkhbat Batbileg

11 жыл бұрын

L.Murdorj - My Motherland
facebook : pages/Compos...
Лувсанжамбын МӨРДОРЖ (1919 - 1996)
Төрийн хошой шагналт, Ардын жүжигчин, Монголын хөгжмийн театрыг үндэслэгчдийн нэг, хөгжмийн зохиолч
Л.Мөрдорж 1919 оны 9-р сарын 15 -нд одоогийн Улаанбаатар (Өргөө) хотноо төрсөн. 1929 онд бага сургууль, 1932 онд санхүүгийн курст сурч, 1932 онд Төв театрын хөгжимчин, 1936 оноос цэргийн алба хааж, мөн оноос цэргийн чуулгад хөгжимчин, дарга, 1941 оноос улсын циркт хөгжимчин, удирдаач, 1950-1956 онд Москвагийн хөгжмийн их сургуульд (багш нь Е.К.Голобеев, В-Г.Фере) суралцан төгсөж Улсын ардын дуу бүжгийн чуулгад хөгжмийн зохиолч, 1970-1974 онд Улсын багшийн дээд сургуулийн хөгжмийн зохиолчийн салбарт (нэг удаагийн элсэлт авсан) зохиомжийн багш, 1974 оноос бие даасан мэргэжлийн хөгжмийн зохиолчоор ажиллаж байв. 1936 онд Улсын алдарт гавъяат хөгжимчин, 1975 онд ардын жүжигчин цол, БНМАУ-ын Төрийн шагналыг 1946 онд "Эх орон" дуугаар, 1951 онд хоёр дахь удаагаа БНМАУ-ын Төрийн дууллаар хүртжээ. 30-аад оны төгсгөлд Халх голд харийн дайсантай тулалдаж монгол хөвгүүдийн цус асгарсан тэр үед Л.Мөрдоржийн бичсэн "Сүхбаатар хэмээх дуу" /1938/, "Түүхт хил", "Хилийн цэрэг", "Байлдагч суман"/1938/, /Бүгд З.Пунцагийн шүлэг/ зэрэг олон сайхан дуу цэрэг эрийн жавхаа сүрийг магтан итгэл зориг нэмж байлаа. "Түүхт хил" дуу эх орны сэдэвт дуунд баатарлаг өнгө аясыг нэмж, эрчимт хэмийг тогтоосон нь манай дуунд шинэчлэл болжээ. Нийтийн дууны дахилттай бадагчилсан дууны шинэ хэлбэрийг бий болгож "Үүл нүүж цахилгаан бадарсан тал" бадгийг хүүрнэл, өгүүлэмжээр "Энэ бол миний эх орон, эзэн бидний өлгий нутаг"гэсэн дахилтаар оргил хийж маршийн сүрлэг хэвээр бүтээсэн нь нийтийн дууны шинэ хэлбэр байлаа. Л.Мөрдорж жараад жил дуу туурвилаа. Мөрдоржийн жараад жил туурвисан дуу манай хагас зуун жилийн аж төрөл, сэтгэл зүтгэлийн толь билээ. Мөрдоржийн анхны дуунууд гарч ирмэгц л бүх нийтээр дуулдаг байсан гэдэг. Үнэндээ тэр үед дуу их цөөн, дуу зохиогч нь ч хуруу дарам цөөхөн байсантай холбоотой биз. Л.Мөрдорж 1944 онд Д.Сэнгээгийн шүлгээр "Эх орон" дуугаа зохиосон энэ дууны бадрангуй жавхлант өнгө аяс манай эх орны дуунуудын манлай нь болж үлдсэн юм.
Л.Мөрдорж, Д.Сэнгээ, Ц.Цэдэнжав, Д.Тарваа, Ло.Цэнд-Очир, Б.Бааст, Ч.Чимэд, Ц.Гайтав, Ч.Лхамсүрэн, М.Цэрэндорж зэрэг манай үеийн олон яруу найрагчдын шүлгээр 200 орчим дуу бүтээсэн байна.

Пікірлер: 103
@eldev-ochirtumur-ochir4936
@eldev-ochirtumur-ochir4936 3 жыл бұрын
Гайхалтай уран тансаг аялгуу. Л. Мөрдорж гуай бол үнэхээр агуу хөгжмийн зохиолч. Энэ симфонийг сонсох бүр хүүхэд нас минь хөдөө нутаг маань харагдах юм. Үлгэрийн гэмээр миний сайхан Монгол орон минь.
@sarantuyasereeter3923
@sarantuyasereeter3923 2 жыл бұрын
Гайхалтай, аав маань ийм гайхалтай хүмүүстэй ажиллаж байсан даа, хүүхэд нас маань хөгжим дунд өссөн дөө.
@TuiGichiimin
@TuiGichiimin Жыл бұрын
Өөрөө одоо урлагийн хүн болсон уу?
@gatvaabatgerel5065
@gatvaabatgerel5065 9 жыл бұрын
эх нутаг минь, ард түмэн минь, ахуй соёл минь нүдэнд харагдаж байна. Хүний сэтгэлд ямар их баясал, уярлыг хайрлаж байна даа. Ийм бүтээл олон дахин төрөөсэй.
@enkhbatsukhbat1701
@enkhbatsukhbat1701 Жыл бұрын
агуу агуу, монголын түүхийг хүүрнэнэ
@user-di9mr6ui2e
@user-di9mr6ui2e 2 жыл бұрын
Ваав.... Үнэхээр агуу юм.... Дахин дахин сонсоод ханамжгүй юм аа❤️😊
@tovuudorjavirmed6424
@tovuudorjavirmed6424 4 жыл бұрын
Монгол эх орны гайхамшиг, ард иргэдийн аж амьдрал, сэтгэл, оюун, байгалийг бүхий л талаар харуулсан юм шиг гайхамшигтай хөгжим юм даа.
@asuragalaa7836
@asuragalaa7836 3 жыл бұрын
Aguu hun tanidaa sugdun murgumui 🙏Mongoliin huuhed bagachuuld ene aguu hunii uran buteeliig taniulah ajil yagad higdehgui bna ve huuchin ueiin zuragt radiogoor hanginaj uran zohiol hicheeluudeer ih ordog bj bilee odoo hujaagaal ih surtalchilah ym undesnii tv
@erkabadgaa6354
@erkabadgaa6354 3 жыл бұрын
Гайхамшигтай сайхаан, үнэхээрийн мундаг сайхан аялгуу
@baagiibaagii9486
@baagiibaagii9486 3 жыл бұрын
Маш гайхамшигтай симфони ,тэр үe, одоо сонсоход аав,ээж минь бага насны минь дурсамж гээд ,түүнээс ч илүүтэй улсын минь түүхийг илүүтэй хөгжмийн сайхан
@user-jp8js4ow2h
@user-jp8js4ow2h 9 жыл бұрын
Эх орон гэж!!!! Сайхааан, эх эргэж очих нутагтай хүн бүүр сайхан!
@bayasgalanbayasaa4019
@bayasgalanbayasaa4019 4 жыл бұрын
Нар мандаж эхлээд Монголын дэлгэр сайхан нутаг харагдаж байна. Хонь мал бэлчиж, Тэгээд хүннүгээс эхлээд их монгол улс, шарын шашны эрин үе, орчин цагийн хөгжил дэвшил гээд бүгд багтжээ.
@vladitoinge
@vladitoinge 6 жыл бұрын
Hermosa sinfonía. Un afectuoso saludo desde Santiago de Chile.
@user-bf3hm1do2x
@user-bf3hm1do2x 8 жыл бұрын
Монгол цэргийн марш гоё шүү
@bvrewotgonchimeg7925
@bvrewotgonchimeg7925 4 ай бұрын
👍👍👍👍👍
@nasanj
@nasanj 9 жыл бұрын
buh ORNOL ni chiheer sonsood nudend haragdaj baina shuu
@munhkylalt2300
@munhkylalt2300 4 ай бұрын
Гайхалтай, яруу тансаг өөр сайхан
@munkhbatdagvadorj8370
@munkhbatdagvadorj8370 4 жыл бұрын
mongol nuudelchdiin medremj songodogtoi hoslohoor iim baidag yumuu,orchlongiin mun chanariig ene ayalguunaas harah met....
@amgalanerdenebat4658
@amgalanerdenebat4658 6 жыл бұрын
Эд нар маань бурхад байж дээ
@ganboldmunkhjargal2088
@ganboldmunkhjargal2088 7 жыл бұрын
Монголын моцарт
@unuruudash6767
@unuruudash6767 4 жыл бұрын
shutej amdriida ta naraaraa .
@khairatrasol3254
@khairatrasol3254 9 жыл бұрын
Ene huni symphonic guitseh hogjmiin ilerhiilel uur haana ch bhgui bh denduu medremjtei mash urt tuuhiig ter chigeer n har tsagaan ugsuj uruudaj sergen mandaj bgaa buteen bosgoj bgaa ter buhniig denduu ilerhiilsen yum ene medremjiig urd niigmiig uzeed amjsan humus bur iluu mederch bga bh
@davaasurentogtokh874
@davaasurentogtokh874 6 жыл бұрын
aguuu
@SK_u2b
@SK_u2b 5 жыл бұрын
R Khairat 👍 Тийм шүү, таны бичсэнтэй санал нэг байна. + Соц.нийгмийн төгсгөл үед төрөөд тэр үеийн сайн сайхныг нь харж, мэдэрч, сургуульд сурч байсандаа азтай гэж боддог доо. Хамт олон найз нөхдүүд бие биенээ гэх сэтгэл, хүн чанар, хүндлэл, үнэнч анд найз нөхөд гээд өнөө үед нүдний гэм болсон эдгээр чанаруудтай өдөр тутам хамт оршин амьдарч байсан болохоор сэтгэл тайван жаргалтай л амьдарч байж дээ гэж боддог. Өнөө үетэй харьцуулашгүй тэнгэр газрын ялгаатай ч гэсэн тухайн үеийн сайн сайхан дурсамж л үлдсэн байдаг даа.
@khairatrasol3254
@khairatrasol3254 4 жыл бұрын
12345 6789 Сайхан алтан цаг үе аав ээжийн маань эд хийж бүтээж хайрлаж хүндэлж түүгээрээ бахархаж явсан сэтгэлд халуухан дулаан үе бие биендээ гэсэн агуу хайр гэрэлтсэн үлгэрийн гэмээр дурсамж болон хоцорлоо энэ үеийн сайн сайхан бүхнийг эргэж нэг мэдрэх ерөөлийг тавьяа!!!
@khairatrasol3254
@khairatrasol3254 4 жыл бұрын
S K бүх юм өөр өөрийн байрандаа, өөрийн үнэ цэнэтэй, хүндлэл хайр түгсэн сайхан тайван цаг байсан эргэж тэр цаг үедээ та бид дахин төрөх болтугай
@tukavdar9636
@tukavdar9636 10 жыл бұрын
Нүдэнд харагдаж байна даа эх орон
@Batnasan
@Batnasan 10 жыл бұрын
Great!
@oyunbilegdorjdamba7746
@oyunbilegdorjdamba7746 6 жыл бұрын
Amazing 🌹🌺🌺🌹🇲🇳🌏
@batzorigbat-amgalan8552
@batzorigbat-amgalan8552 5 жыл бұрын
7:40 Энэ аян дээр алхах ч бас огшмоор шүү
@zorigtb6617
@zorigtb6617 4 жыл бұрын
Жанжин туг залдаг марш
@temuujintemuujin1216
@temuujintemuujin1216 5 жыл бұрын
ҮНЭХЭЭР АГУУ ХҮН БАЙСАН ЮМ....!!!!!
@jantsannorovnatsag8730
@jantsannorovnatsag8730 5 жыл бұрын
1971Миний монгол баримтат киноны хөгжим байж магадгүй шүү
@zoloozol8497
@zoloozol8497 5 жыл бұрын
JANTSANNOROV Natsag миний эх орон симфони биш байх гэж үү
@bayasgalanbayasaa4019
@bayasgalanbayasaa4019 4 жыл бұрын
Магадгүй. Гэхдээ шууд л Нар мандаж эхлээд Монголын дэлгэр сайхан нутаг харагдаж байна. Хонь мал бэлчиж, Тэгээд хүннүгээс эхлээд их монгол улс, шарын шашны эрин үе, орчин цагийн хөгжил дэвшил гээд бүгд багтжээ.
@bataa24batdorj6
@bataa24batdorj6 2 жыл бұрын
ихэнх хөгжмүүд нь мөн байна, киноны хувьд ч сайн кино шүү
@Creative-dy5wt
@Creative-dy5wt 4 жыл бұрын
ene huni hugjmig sonshoor yagl neg uran zurag shig ene yeinhen dan gants hugjmin zohiolchid ch bish kinonihon zuraachid zohiolchid bugd mongolihoo urlag soyolin tuuhig gaihamshigtaigaar buteesen humuus hezee dahin davtagdashguigeer orshij chadsan humuus yum
@galaabaast2142
@galaabaast2142 8 жыл бұрын
Яаманд хандан Германаас авчрахад нь тусалж байсныг дурсахад сайхан байна
@tselmuuntsogbat2064
@tselmuuntsogbat2064 Жыл бұрын
ehnii heseg n hedduugeer angi ve
@user-ii9xr8xt3b
@user-ii9xr8xt3b 8 жыл бұрын
Үнэхээр сайхан аялгуу байна
@user-ov6kd7ur4y
@user-ov6kd7ur4y 7 ай бұрын
❤🎉
@munkhp232
@munkhp232 3 жыл бұрын
Мөргөмүү, гайхамшиг,
@ANKA.OUTLOOK
@ANKA.OUTLOOK 8 жыл бұрын
энэ гайхамшиг
@jGanbo
@jGanbo 10 жыл бұрын
"Манай эх орон" I симфони нь мөн үү /1955 он/
@jantsannorovnatsag8730
@jantsannorovnatsag8730 5 жыл бұрын
1971 онд хийсэн "Миний монгол"гэдэг баримтат киноны хөгжим байж магадгүй шүү
@Creative-dy5wt
@Creative-dy5wt 4 жыл бұрын
Jantsannorov guain Mandhai tsetsen khatan kinoni hugjimch bas gaihamshigtai uguulemjtei hugjim bolj basl tuuhend uldeh buteeluudin neg shuu
@erdenebayarbanzragch4358
@erdenebayarbanzragch4358 9 жыл бұрын
ter chigeeree mongol murdorj aguuu hugjmiin zohiolch
@bataa24batdorj6
@bataa24batdorj6 2 жыл бұрын
Аугаа тансаг, сэтгэл мэдрэмжийн туйл гэж л үүнийг хэлнэ, хүн яаж ийм гайхалтай ая зохионо вэ? Аугаа хөгжмийн зохиолчид бишрэн мөргөе. Монголын ХХ зууны ирмүүн үеийн түүчээ нь байж дээ
@khasarnyamdorj281
@khasarnyamdorj281 10 жыл бұрын
Үнэхээр аугаа.Юун Жанцаннорв, Балхжав.Жинхэнэ хөгжмийн зохиолч гэдэг чинь.
@ochiroo16
@ochiroo16 9 жыл бұрын
Эсгий хийх газар нохой илүү гэгчээр юун балхжав бэ хэхэх балхжав бол захиалгын ая зохиогч бүх дууны ая нь нэг хэмнэлттэй. Энэ аваргуудтай зэрэгцүүлж ярихад ичмээр амьтан. Чих худал ярихгүй ээ
@nasanj
@nasanj 9 жыл бұрын
Jantsannorov guai bol yah argagui bas aguu Master! bas arai tegej helj bolohgui ee. harin Balhjav guai bol yahav zahialgiin hogjimiin zohiolch
@oogiierdene265
@oogiierdene265 9 жыл бұрын
M007 Tiim shuu Yun Balkhjav hol hevtene, Jantsannorov nasaar duu bolovch uran buteeluud n oirtoj magadgui.
@jantsannorovnatsag8730
@jantsannorovnatsag8730 5 жыл бұрын
Khasar Nyamdorj тийм шүү
@jantsannorovnatsag8730
@jantsannorovnatsag8730 5 жыл бұрын
Khasar Nyamdorj Мөөеөө маш их авьяастай хүн байсан
@naturmystik
@naturmystik 8 жыл бұрын
хэлэх үг олдодгүм
@eldev-ochirtomor-ochir866
@eldev-ochirtomor-ochir866 10 ай бұрын
2023.09.16
@namuunnamka3072
@namuunnamka3072 7 жыл бұрын
Энэ миний эх орон симфоний 1дүгээр ангин мөнүү
@namuunnamka3072
@namuunnamka3072 7 жыл бұрын
Эсвэл 4ангин нийлэд юму
@mandahgantsetseg9239
@mandahgantsetseg9239 4 жыл бұрын
Ganaa Gantsetseg
@munkhbatdagvadorj8370
@munkhbatdagvadorj8370 5 жыл бұрын
zugeer l aguu uujim gegeerel seheerel serehui medremj ugmoi ta bidend
@nyamdorjurtaa3434
@nyamdorjurtaa3434 6 жыл бұрын
маш гайхалтай энэ хөгжимчид нь гадаад хөгжимчид байх тиймүү гол нь хөгжимдөө байна тэр үед манайд ийм хөгжмийн зэмсэг байсан болов уу гэж бодлоо түүнээс манайхан бас мундаг л да
@mandukhaibekhochir7782
@mandukhaibekhochir7782 6 жыл бұрын
Nyamdorj urtaa 1955 ond bichigdsen simphony shu de, 1937ond hugjim bujgiin college baiguulagdaj bsan tuuhtei mgl uls busdaar ni mdehgui ch hugjmiin blovsrol chadamjaaraa asia terguund bsima odoo ch gsen
@user-fo7dj6bb1r
@user-fo7dj6bb1r 9 жыл бұрын
Yanztai yasn ch goeiin yamar ch sain hogjimchtei yun be
@AkimKovalev
@AkimKovalev 8 жыл бұрын
өгмэдээ
@amaraaalex5844
@amaraaalex5844 2 жыл бұрын
7:44 tsergiin jygsaald alhaj tangarag urguj bsan mini sanaand orloo
@radnaabatdeleg3613
@radnaabatdeleg3613 6 жыл бұрын
сонсоод л баймаар
@gantiggantulga1795
@gantiggantulga1795 Жыл бұрын
❤❤❤🇲🇳🇲🇳🇲🇳
@nellodelgatto568
@nellodelgatto568 7 жыл бұрын
Hi, is it possible to have the cr4edits of this execution (place, date, orchestra, conductor, etc)? Is this all the symphony or part of it? In this case, which part? Many thanks
@tumurjinganbaatar2908
@tumurjinganbaatar2908 7 жыл бұрын
It is a composition by Murdorj Luvsanjamba called ‘‘My beloved country‘‘. I do not exactly know when it was recorded or by whom, but it is very likely to be performed in the 1950's by the Mongolian State Philharmonic.
@ichkaodko7020
@ichkaodko7020 5 жыл бұрын
If I am not mistaken, it was recorded in eastern Germany and played by eastern Germany philarmonic. Composer is Murdorj, title is my beloved country. date is around 1950s
@ultrainstinctshaggy5892
@ultrainstinctshaggy5892 5 жыл бұрын
iim augaa hvmvvsiin vr hoich geheer l bidend hiih zvils ochnoon baina daa
@tsevelmaachimid1328
@tsevelmaachimid1328 4 жыл бұрын
Aziin Tsagaan Dagin 🌏🌈🇲🇳🌾🌾🌾🌸🌿🌹☘️🍀🌷🌸🌿🌹☘️🌾🌾🌾🌾🌈🌏🇲🇳Mongol uls baisan Denduu uzegselentei Ex Delxii Gazar Shoroo Xairlasan Xoich ue ee gesen mash mundag udirdagchid bsan n Dursamj bolon uldejee 🇲🇳🌏🌈👍🇲🇳👍👍👍🌏🇲🇳🌈👍🙏🏻🙏🏻🙏🏻👍uldejee Mash mundag Jinxen. Deedlej xundlex uran buteelch Urlagiin Burxan Tengrleg burxan uxaantai xumuus bsan 🌏🇲🇳🌈👍👍👍👍 Tsedenbal Dargiin ueiin Aziin Tsagaan Dagin 🇲🇳🌏🌈🇲🇳🌈🌏Mongol ulsiin ue denduu 🇲🇳🌏🌈👍🙏🏻🙏🏻🙏🏻baisan 🇲🇳🙏🏻🙏🏻🙏🏻🇲🇳🙏🏻🙏🏻🙏🏻🇲🇳🙏🏻🙏🏻🙏🏻🇲🇳‼️🙏🏻🙏🏻🙏🏻
@temuujinpurevkhuu-official
@temuujinpurevkhuu-official 8 жыл бұрын
💖
@user-fo7dj6bb1r
@user-fo7dj6bb1r 9 жыл бұрын
Aguu Mordorj gyui Bogd haani orgml huu gej zuragan deer bsn bhshu
@galaabaast2142
@galaabaast2142 8 жыл бұрын
алтан оргоо киноны партиртур эхийг ХБНГУ- ЭС
@zorigtb6617
@zorigtb6617 4 жыл бұрын
Гайхалтай
@tuya444
@tuya444 10 жыл бұрын
Hugjimchid ni haanahiin hugjimchid ve
@onlyforwatchingvids2086
@onlyforwatchingvids2086 9 жыл бұрын
Medeej mongol högjimchid
@tuya444
@tuya444 9 жыл бұрын
tom medemhiirdeg bashd kkk
@amgalanerdenebat4658
@amgalanerdenebat4658 6 жыл бұрын
tuya444 германд байх
@hgggyghyhyiuijijikhuyooo
@hgggyghyhyiuijijikhuyooo Жыл бұрын
germаn
@namsraijagdag8494
@namsraijagdag8494 2 жыл бұрын
Merdorj gyai ene byteel bol Mongoliin saihan eh oronii onchlog Mongoliin hegjimiin eglee chaanaa l neg eer sonsogdoj baidag,yygeeree bid eer ard tymen syy,gej heleed egdeg yum!hezee ch mehej dyysahgyi enge egsigtei nandin baharhah setgeltei ard tymen tyynii daldiin sidiig egyyleh ni hyy ni bichej yldeesen baina,ingeed Mongol hyn chaasaa abaad yab?...gesen yria dyylal yum aa!!Menx aldarsina ////
@enchbold
@enchbold 8 жыл бұрын
3 dislike bna ene yamar uchirtai uym be
@BayarbaatarGonChigsuren
@BayarbaatarGonChigsuren 8 жыл бұрын
ataarhaj bhgu yu :)
@bujeeeeee
@bujeeeeee 5 жыл бұрын
Энэ атаархах энэ тэртэй. Ямар ч хамаагүй. Ер нь хүмүүс энэ дислайкыг ѳѳхшүүлээд, сүр дуулиан болгоод байдаг юм бэ? Нэг даралтаар л болно гэж байхгүй шүү дээ.
@ghosteater9439
@ghosteater9439 7 жыл бұрын
Dislike darsan 3 hun uneheer teneg
L.Murdorj - Golden palace
20:05
Enkhbat Batbileg
Рет қаралды 74 М.
ПРОВЕРИЛ АРБУЗЫ #shorts
00:34
Паша Осадчий
Рет қаралды 1,6 МЛН
Heartwarming moment as priest rescues ceremony with kindness #shorts
00:33
Fabiosa Best Lifehacks
Рет қаралды 11 МЛН
HAPPY BIRTHDAY @mozabrick 🎉 #cat #funny
00:36
SOFIADELMONSTRO
Рет қаралды 14 МЛН
[Монгол Тулгатны 100 эрхэм] - Б.Шарав
40:07
Монгол Тулгатан
Рет қаралды 184 М.
Миний дурсамж EP-1 Ноост Энхтайван
30:23
KhurenBaavgai
Рет қаралды 28 М.
J.Chuluun "Variations on Two Folk Songs"(1951)
4:59
YaponyBagsh
Рет қаралды 26 М.
80, 90-ээд оны Chill дуунууд  80, 90-eed onii duunuud
37:32
GreDosign Studio
Рет қаралды 258 М.
6# Лувсанжамбын Мөрдорж - Алтан өргөө
20:05
Munkhbayar Ganbaatar
Рет қаралды 33 М.
Iliyas Kabdyray ft. Amre - Армандадым
2:41
Amre Official
Рет қаралды 1,1 МЛН
Kobelek
4:11
6ELLUCCI - Topic
Рет қаралды 1,1 МЛН
QANAY - Шынарым (Official Mood Video)
2:11
Qanay
Рет қаралды 1 МЛН
Bakr x Бегиш - TYTYN (Mood Video)
3:08
Bakr
Рет қаралды 1,6 МЛН
Say mo & QAISAR & ESKARA ЖАҢА ХИТ
2:23
Ескара Бейбітов
Рет қаралды 2 МЛН