Šta je magnetno rezononantni imidžing i šta omogućava?
Magnetno rezonantni imidžing (MRI) je veoma moćan modalitet u dijagnostici brojnih i različitih oboljenja, pa tako i u dijagnostici hroničnih bolnih stanja. Uz to, dijagnostički pregled na ovom aparatu je potpuno neškodljiv, neinvazivan i bezbolan i ne zasniva se na upotrebi jonizujućeg, odnosno rentgenskog zračenja.
Zapravo, magnetna rezonanca (MRI) je metoda koja magnetizacijom protona vodonika u molekulima vode u našem telu omogućava vrlo preciznu i detaljnu vizualizaciju struktura unutar lobanje, dakle moždanih struktura, kičmenog stuba, ekstremiteta, kao i mekih tkiva glave i ostalih delova tela, uključujući vrat, sredogruđe, trbuh, karlicu, ali i sve druge organe u kojima se nalaze molekuli vode, dakle i zglobove i mišiće. Pomoću magnetne rezonance radiolozi mogu da “zavire” u oku nepristupačne unutrašnje strukture organizma, te dobiju jasan uvid u moguća oštećenja organa i tkiva, razne anomalije, infarkte, prisustvo tumora, i mnoga druga oboljenja.
Kako pacijenti doživljavaju MR pregled?
Iako je magnetno rezonantni imidžing metoda bez jonizujućeg zračenja, te potpuno neškodljiva i bezbolna, blagu neugodnost pacijentima tokom pregleda može da predstavlja pulsirajući zvuk, koji je inače znak magnetno rezonantne sekvence u izvođenju, neophodne za dobijanje MR slike. Neugodnost za pacijenta može da predstavlja i sama dužina pregleda, najčešće između 15 i 45 minuta, tokom kojih pacijent mora da miruje i bude potpuno nepomičan, zbog dobijanja kvalitetne slike bez artefakata od pomeranja, neophodne za adekvatnu dijagnostičku evaluaciju. U određenim indikacijama, snimanje magnetnom rezonancom podrazumeva i intravensko ubrizgavanje kontrastnog sredstva tokom pregleda, koje je neophodno za povećavanje dijagnostičke preciznosti MR pregleda, a koje nije jodno kontrastno sredstvo i koje zaista izuzetno retko može da izazove alergijske reakcije ili neželjene efekte.
Kakve vrste MR uređaja postoje?
Postoje dva osnovna tipa uređaja za magnetnu rezonancu. Otvoreni uređaji za magnetnu rezonancu koriste permanentne magnete, dok se zatvoreni uređaji za magnetnu rezonancu služe magnetnim poljem koje se uspostavlja električnom energijom. Iako se svi MR uređaji sastoje od jakog magneta, predajnika i prijemnika radiotalasa, i računarskih sistema, koji dobijeni signal pretvaraju u sliku, MR uređaji sa permanentnim magnetom slabije su jačine magnetnog polja (0,2-0,4 T) i odlikuju se dužim trajanjem pregleda sa manjim brojem dijagnostičkih mogućnosti, ali olakšavaju pregled pacijenata koji pate od straha od zatvorenog prostora. Zatvoreni uređaji za magnetnu rezonancu su jačeg polja, uglavnom od 0,5 do 3 T (Tesla) i na njima pregledi traju kraće. Prva strana specijalna bolnica Affidea u Beogradu raspolaže savremenim uređajem za magnetnu rezonancu jačine polja od 1,5 Tesla sa jakim uzgonskim gradijentima koji obezbeđuje da se relativno brzim MR snimanjem u jedinstvenom i za pacijente veoma prijatnom ambijentu omogući našim radiolozima da steknu uvid u unutrašnje strukture ljudskog tela, kao i u bioarhitektoniku različitih organa i normalnih i patološki izmenjenih tkiva.
Ko ne sme na pregled magnetnom rezonancom?
Zbog izuzetno jakog magnetnog polja, u prostoriju sa MR aparatom nipošto se ne smeju unositi predmeti od feromagnetnih materijala. Pored toga, u MR uređaj ne smeju “ući” ni baš svi pacijenti. Pacijenti sa ugrađenim uređajem za regulaciju srčanog ritma, odnosno pejsmejkerom, metalnim stranim telima u blizini velikih krvnih sudova, u oku ili u glavi, zatim pacijenti sa operisanim moždanim aneurizmama pomoću starog tipa metalnih štipaljki, kao i pacijenti sa pojedinim tipovima veštačkih zalistaka srca i pumpama, kako insulinskim, tako i onima za kontrolu bolova, u načelu se ne mogu izlagati pregledu magnetnom rezonancom, iako su se u poslednje vreme upotrebom modernih materijala i u ovoj grupi pacijenata pojavile nove mogućnosti.
Naime, upravo je ekspanzija aparata za magnetnu rezonancu u modernoj medicini “naterala” proizvođače raznih implantata, pumpi i pomagala, koji se “ugrađuju” u pacijente, da prestanu da koriste feromagnetne metale. Danas se takve štipaljke, zavrtnji, ploče, šipke, endoproteze, veštački zalisci i drugi implanti, izrađuju od materijala koji može biti bez posledica izložen MRI aparatu, ali poneki od njih ipak uzrokuju artefakte, odnosno magnetne smetnje u slici, a koji smanjuju kvalitet dobijenih MR snimaka. Zato je bitno da pacijent ima saznanje i medicinske podatke o tome koje su prethodne medicinske procedure načinjene i koja vrsta stranog materijala je ugrađena prilikom procedure.
Dr med. Aleksandar Radosavljević, radiolog
Specijalna bolnica iz neurologije Affidea Beograd
Kneginje Zorke 25 - Vračar (blizu trga Slavija) Beograd
Tel: 011 400 9 100
www.affidea.rs