Ο Σταύρος Παράβας (15 Απριλίου 1935 - 15 Σεπτεμβρίου 2008) ήταν Έλληνας ηθοποιός με αντιδικτατορική δράση. Εξορίστηκε στη Γυάρο,
Γεννήθηκε στα Τουρκοβούνια. Οι γονείς του ήταν Μικρασιάτες. Για να βοηθήσει οικονομικά την οικογένειά του βγήκε από μικρός στη βιοπάλη, κάνοντας διάφορα θελήματα.
Ο πρώτος που διέκρινε την καλλιτεχνική του φλέβα ήταν ο καθηγητής του της ωδικής στο πέμπτο γυμνάσιο Αθηνών όπου φοιτούσε. Πριν τελειώσει το σχολείο και παρά τις αντιδράσεις των οικείων του γράφτηκε στη δραματική σχολή του Κώστα Μιχαηλίδη, ο οποίος αξιολογώντας το ταλέντο του τον κράτησε στη σχολή χωρίς την καταβολή διδάκτρων.
Στο θέατρο Ρεξ, στην παράσταση «Επτά χρόνια φαγούρα», ο Παράβας ζήτησε από τον θεατρικό συγγραφέα να του γράψει μια αντιδικτατορική μαντινάδα. Μετά από αριθμό παραστάσεων συνελήφθη μέσα στο θέατρο από στρατονόμους με πολιτικά.
Συνελήφθη και βασανίστηκε το 1974 επί δικτατορίας του Ιωαννίδη και εξορίστηκε στη Γυάρο. Ο Σταύρος Παράβας παρέμεινε στη Γυάρο μέχρι και την πτώση της χούντας και ήταν ένας από τους τελευταίους 44 εξόριστους που έφυγαν από το κολαστήριο.
Προσωπική ζωή
Παντρεύτηκε μια Βρετανίδα και μαζί της απέκτησε τρία παιδιά: τη Βανέσα, τη Μάρθα και τον Τζόναθαν. Ο αιφνίδιος θάνατος του τελευταίου τον κλόνισε ψυχικά.
Ήταν υποστηρικτής του Παναθηναϊκού.
Το Φεβρουάριο του 2007 αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα υγείας, καρδιακή ανεπάρκεια, πολλαπλά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια[8], τα οποία ξεπέρασε.[9] Πέθανε από ανακοπή καρδιάς[10] και κηδεύτηκε δύο μέρες αργότερα δημοσία δαπάνη.[11]
Καλλιτεχνική πορεία
Η πρώτη του εμφάνιση στο θέατρο ήταν το 1955 στην παράσταση «Το πρώτο ψέμα» με το θίασο Κατερίνας. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τη Βίλμα Κύρου και αμέσως μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων με τον Ντίνο Ηλιόπουλο και τον Κώστα Χατζηχρήστο. Με την ηθοποιό και χορεύτρια Ελένη Προκοπίου έπαιξαν σε πολλές ταινίες μαζί, ενώ συνεργάστηκαν και στο θέατρο.
Τη δεκαετία του 70 στράφηκε στην επιθεώρηση. Η παράσταση «Ντιρλαντά» αποτέλεσε και την αφορμή για την εξορία του. Την αμέσως επόμενη δεκαετία μεταπήδησε σε περισσότερο κλασικούς ρόλους. Η πρώτη του εμφάνιση στην Επίδαυρο ήταν στον Πλούτο του Αριστοφάνη.
Στον κινηματογράφο η πρώτη του εμφάνιση ήταν το 1960 στην ταινία «Χριστίνα». Ακολούθησε συμμετοχή σε περίπου ακόμη 50 ταινίες, κυρίως σε κωμικούς ρόλους. Τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 συμμετείχε και σε ορισμένες τηλεοπτικές σειρές.