Czym jest przepuklina krążka międzykręgowego?
Przepuklina krążka międzykręgowego to sytuacja, w której jądro miażdżyste uwypukla się w kierunku pierścienia włóknistego. Ze względu na stopień uwypuklenia się jądra miażdżystego, wyróżniamy 3 rodzaje przepukliny krążka międzykręgowego:
protruzja - wybrzuszenie jądra miażdżystego bez naruszenia struktury pierścienia włóknistego,
ekstruzja - wybrzuszenie jądra miażdżystego poza pierścień włóknisty,
sekwestracja - wybrzuszenie krążka międzykręgowego poza pierścień włóknisty i przestrzeń pierwotnie zajmowaną przez krążek.
W wyniku sekwestracji może dość do ucisku struktur leżących za krążkiem międzykręgowym, czyli korzeni nerwowych, lub rdzenia kręgowego. Korzenie nerwowe to początkowe odcinki nerwów, odchodzące bezpośrednio od rdzenia kręgowego.
akie objawy towarzyszą przepuklinie krążka międzykręgowego?
Objawy przepukliny krążka międzykręgowego związane są przede wszystkim z uciskiem na korzenie nerwowe i rdzeń kręgowy. Typowym objawem, który odczuwają pacjenci z przepukliną krążka międzykręgowego jest ból. Lokalizuje się on w obrębie kręgosłupa, lub w kończyny. Razem z bólem kończyny może pojawić się jej drętwienie, mrowienie.
Objawy mogą nasilać się podczas wysiłku, kaszlu, kichania. Związane jest to ze wzrostem ciśnienia w obrębie jamy brzusznej, co powoduje dodatkowy ucisk kręgosłupa, a w konsekwencji krążka międzykręgowego.
Ból zazwyczaj jest silniejszy na siedząco niż na stojąco. W pozycji stojącej nacisk wywierany na odcinek lędźwiowy kręgosłupa jest mniejszy, niż w pozycji siedzącej.
Jak dochodzi do przepukliny krążka międzykręgowego?
Pod wpływem powtarzających się obciążeń kręgosłupa, dochodzi do zużycia i degeneracji pierścienia włóknistego krążka międzykręgowego. Przez osłabiony pierścień włóknisty, jądro miażdżyste uwypukla się łatwiej. Otyłość oraz częste dźwiganie, znacząco zwiększają ryzyko rozwinięcia przepukliny krążka międzykręgowego, ze względu na zwiększony nacisk na dolny odcinek kręgosłupa. Dodatkowo, wraz z wiekiem dochodzi do postępującej degeneracji krążka międzykręgowego, co zmniejsza jego wytrzymałość mechaniczną i zwiększa ryzyko urazów. Zmiany degeneracyjne w krążkach międzykręgowych przyspiesza palenie papierosów.
Jak diagnozuje się przepuklinę krążka międzykręgowego?
W diagnostyce przepukliny krążka międzykręgowego konieczne jest wykonanie badań obrazowych. Podstawowym badaniem jest zdjęcie rentgenowskie (RTG). Służy do wizualizacji struktur kostnych, czyli kręgów. Na jego podstawie nie można zdiagnozować przepukliny krążka międzykręgowego, ale może posłużyć do wstępnego wykluczenia poważniejszych patologii, takich jak złamanie trzonów kręgów, zapalenie kręgu czy nowotwór. Można na nim zaobserwować pośrednie cechy wskazujące na obecność przepukliny krążka międzykręgowego, takie jak wypłaszczenie naturalnych krzywizn kręgosłupa.
Badaniem podstawowym w diagnostyce przepukliny krążka międzykręgowego jest badanie rezonansu magnetycznego (MRI). Jest to najlepsze badanie do obrazowania tkanek miękkich układu szkieletowo-mięśniowego. Pozwala zdiagnozować obecność przepukliny, jej wielkość i ewentualny ucisk na sąsiednie struktury.
Jak wygląda leczenie przepukliny krążka międzykręgowego?
Podstawą leczenia przepukliny krążka międzykręgowego jest leczenie zachowawcze, czyli leczenie nieoperacyjne. Konieczne jest ograniczenie aktywności fizycznej i odpoczynek oraz unikanie dźwigania ciężkich przedmiotów. Ma to na celu odciążenie kręgosłupa, zmniejszenie nacisku na korzeń nerwowy. Ogranicza to stan zapalny i obrzęk tkanek miękkich.
Wszelkie leki powinny być przepisane przez lekarza, po odpowiedniej konsultacji. Ból może być kontrolowany środkami przeciwbólowymi. Pomocne mogą być leki rozkurczające.
Po wycofaniu się objawów przepukliny krążka międzykręgowego, bardzo istotna jest profilaktyka. W przypadku otyłości, pacjent powinien jako priorytet potraktować zmniejszenie masy ciała. Większość pacjentów odczuje znaczną korzyść po wzmocnieniu mięśni brzucha oraz mięśni przykręgosłupowych. Są to mięśnie stabilizujące dolny odcinek kręgosłupa, dlatego zmniejsza to ryzyko urazów krążka międzykręgowego.
Wszyscy pacjenci, nie tylko osoby doświadczające dolegliwości ze strony kręgosłupa, powinni nauczyć się odpowiedniej techniki dźwigania. Przedmiotów nie powinniśmy podnosić przy zgiętym kręgosłupie, ale wyprostowanym. Powoduje to równomierne rozproszenie sił działających na kręgosłup i zapobiega nierównomiernemu uciskowi na krążki międzykręgowe, co zmniejsza ryzyko powstania przepukliny krążka międzykręgowego.
W leczeniu nieoperacyjnym stosuje się również iniekcje (zastrzyki) z glikokortykosteoridów. Leki podaje się w obrębie uwypuklonego krążka. Ma to na celu ograniczenie stanu zapalnego, zmniejszenie obrzęku tkanek miękkich i w konsekwencji zmniejszenie kompresji korzenia nerwowego.
Leczenie nieoperacyjne jest skuteczne u większości pacjentów.
Zrodlo:www.szpitalnak...