Dünyanın en güçlü sporcusu seçilen, 46 dünya rekoru ve 3 Olimpiyat altın madalyası sahibi milli haltercimiz Naim Süleymanoğlu'nun doğup büyüdüğü memleketi Mestanlı'ya geldim. Bu videoda hem Mestanlı'yı ve Süleymanoğlu'nun heykeli ile spor kompleksini hem de hayat hikayesini ve kaçırılış hikayesini izleyeceksiniz.
Dünya Halter şampiyonu Naim Süleymanoğlu, Bulgaristan'da doğmuş, daha sonra Bulgaristan'ın Türklere uyguladığı baskı nedeniyle Türkiye'ye göçmüş ve Bulgar Türklerinin sesi olmuştur. Adına filminin de yapıldığı Cep Herkülü Naim Süleymanoğlu, gündem konusu oldu. Peki Naim Süleymanoğlu kaç yaşında, neden öldü?
Naim Süleymanoğlu, 23 Ocak 1967, Kırcaali'de doğdu. 18 Kasım 2017'de İstanbul'da vefat etti. Birçok otoriteye göre tüm zamanların en iyi haltercisi olarak kabul edilir.
Haltere 1977'de, dokuz yaşındayken başladı. On beş yaşındayken Brezilya'da düzenlenen Dünya Gençler Halter Şampiyonası'nda iki altın madalya alarak şampiyon oldu.
On altı yaşında rekor kırarak yine şampiyon oldu. Böylece halter tarihinde en genç dünya rekortmeni unvanını aldı. Kariyeri boyunca üç Olimpiyat Altın madalyası, yedi Dünya Şampiyonluğu ve altı Avrupa Şampiyonluğu vardır. Tam 46 kere dünya rekoru kırmıştır. 1984 yılında (16 yaşındayken), silkme kategorisinde vücut ağırlığının üç katını kaldıran ikinci halterci olarak tarihe geçti.
1983-1986 arasında gençlerde 13, büyüklerde 50 olmak üzere tam altmış üç rekor kırarken, yine bu dönemde dünya ve Avrupa şampiyonalarında 52, 56 ve 60 kilolarda şampiyonluklar yaşadı. 1984, 1985 ve 1986'da dünyada yılın haltercisi seçildi. 1984 Los Angeles Olimpiyatları'na Bulgaristan'ın da Sovyet'lerle boykota katılması nedeniyle katılamadı. Bu dönemde Bulgar Hükûmetinin Soya dönüş operasyonu kapsamında Türk isimlerini yasaklaması nedeniyle adı Naum Şalamanov olarak değiştirildi.
Bulgaristan'daki bu baskılardan kurtulmak ve Türkiye adına müsabakalara katılmak için 1986'da Melbourne'de düzenlenen Dünya Halter Şampiyonası'nda Türkiye büyükelçiliğine sığınarak Türkiye'ye iltica etti. Bizzat Turgut Özal devreye girdi.
Naim Süleymanoğlu, karaciğer yetmezliğine bağlı olarak 28 Eylül’den beri özel bir hastanede tedavi altındaydı. 18 Kasım 2017 tarihinde 50 yaşında hayatını kaybetti.
1986'nın son ayları hayatında dönüm noktasıydı. Türkiye'ye iltica etmeyi ve bu kaçışı da Melbourne'da gerçekleştirmeyi kafasına koymuştu. Bir yıl önce katıldığı Avrupa Şampiyonası'nda bu düşüncesini bir Türk halterciye anlattı. Bu bilgi önce dönemin başbakanı Turgut Özal'a ulaştı. Özal, başdanışmanları Can Pulak ve Selim Egeli'yi çağırıp, “Kimseye duyurmadan planlamayı yapın, Naim'i alacağız” dedi. ATA uçağını onların emrine verdi.
Çok Gizli bir operasyon planı yapıldı. Melbourne'da işçi olarak çalışan Bulgar göçmeni 5 Türk vatandaşı ile temas kuruldu. 6'ncı isim de bu göçmenlerden birinin 18 yaşındaki kızı Beyhan oldu. Beyhan, 6 Aralık 1986 günü imza isteme bahanesi ile Naim'in kaldığı otele gitti. Lobide buluştular ve ertesi gece Leonda Restoran'da düzenlenecek olan yemekte kaçışın gerçekleşeceğini bildirdi. Detayları Bulgarca anlattı. Planlandığı gibi Naim o gece tuvalete gitme bahanesi ile masadan kalktı, arka kapıdan çıktı, kendisini bekleyen Beyhan'ı gördü ve sarı renkli Datsun marka arabaya binerek hızla uzaklaştılar. Naim önce soydaşlardan birinin evine, gün ağarınca da Türk Başkonsolosluğu'na götürüldü. Spor camiası Naim'in Türkiye'ye iltica ettiği haberi ile çalkalanırken daha sonra yaşananları Özal'ın Başdanışmanı Can Pulak anlattı: “Özal, Naim'in başkonsoloslukta olduğu bilgisi ulaşınca Canberra Büyükelçimiz ile temas kurdu. Naim'in ilk uçakla Avustralya'dan çıkarılmasını istedi. En erken uçak, Melbourne-Londra uçağıydı. 34 yıl geçtiği için artık açıklamamda sakınca yok. Naim, farklı pasaport ile uçtu. Transit vize alındı. Yanında bir diplomat ve Türk güvenlik görevlisi ile uçağa binip Londra'ya gitti.”
“Turgut Özal, Naim'in uçağa bindiği haberi gelince Selim Egeli ve bana ‘Londra'ya gidin, Naim'i almadan gelmeyin' talimatı verdi. ATA uçağı ile Londra'ya gittik. Havaalanında beklemeye başladık. Kaçış duyulmuştu, Naim'i Büyükelçimiz Rahmi Gümrükçüoğlu'nun aracı ile elçiliğe getirdik. Büyükelçiliğin önü İngiliz MI-6, Bulgar ajanları ve gazetecilerle doluydu. Başbakan Thatcher, Özal'a, ‘Bu kişiyi alın götürün, ben duymamış olayım' dedi.
Naim'i gizlice havaalanına götürmemiz gerekiyordu. Büyükelçimize ‘Naim'e benzeyen kısa boylu biri lazım' dedim. Birinci katip, ‘Bizim aşçı var, boyu aynıdır' dedi. Aşçı geldi, bir pardesü giydirdik, başına şapka taktık, kaşkol ile yüzünü gizledik. Elçiliğin önüne 3 araç yanaştırdık ve bizim diplomatlarımız şemsiye açıp, yanlarında aşçı ile koşarak arabalara binip hareket etti. Londra şehir merkezinde bir saat tur attılar. Ajanlar, İngilizler ve basın da peşlerine takıldı. Elçiliğin önü boşalınca biz de Naim'i aldık, bir başka araç ile havaalanına gidip ATA uçağına binerek yurda hareket ettik.”
gezencan
Twitter.com/gezencan
Facebook.com/dunyayigezencan