Nad żadną inną gromadą mięczaków nie unosi się tak specyficzna aura tajemniczości jak nad głowonogami. Wzięta z greki nazwa Cephalopoda dobrze oddaje ich dziwaczną budowę, gdzie ramiona są jakby przyczepione z jednej strony głowy, a „tułów” - workowaty płaszcz - z drugiej. Bohaterka tego filmu - ośmiornica w płaszczu skrywa najważniejsze narządy: serca, które pompują niebieską krew, skrzela i woreczek czernidłowy.
Do czego zdolne są ośmiornice… Nie mają kości, dlatego bez trudu pokonują najwęższe szczeliny. Zmieniają kształt i kolor, aby przypominać to czym nie są, znikają niczym magik Haudini, a gdy zawiedzie je kamuflaż plują atramentem. Naukowców jednak najbardziej w ośmiornicach fascynuje ich rozproszony po całym ciele mózg. Gatunki z rodzaju Octopus posiadają około 500 milionów komórek nerwowych, z których aż 2/3 znajduje się w mackach.
W latach 50 i 60 XX wieku przeprowadzono badania na ośmiornicach zwyczajnych Octopus vulgaris, które pokazały, że zwierzęta te świetnie radzą sobie w zadaniach wymagających zapamiętywania i uczenia się - dwóch zdolności, które wiążemy z inteligencją.
Tak „osobliwe” stworzenia jak głowonogi oddziałują na ludzką wyobraźnię, dlatego stają się barwnymi postaciami licznych legend i inspiracją filmową. Hawajczycy wierzą, że współczesny kosmos powstał z gruzów dawnych wszechświatów, a ośmiornica jest w nim jedyną istotą ocalałą z poprzedniego porządku świata. Walkę z ośmiornicą opisuje Wiktor Hugo w „Pracownikach morza”. Na specyficzny klimat tej książki złożyły się wnikliwe obserwacje życia codziennego na Guernsey i pracy wykonywanej przez mieszkańców wyspy, a także opis potęgi morza. Z wizerunku głowonogów z pewnością czerpał Denis Villeneuve tworząc kreacje kosmitów w filmie „Arrival” („Nowy Początek”).
O ośmiornicach opowiada Małgorzata Żywicka z Akwarium Gdyńskiego.
„Niepodręcznik Oceaniczny” to wspólna aktywność Instytutu Oceanologii PAN i Akwarium Gdyńskiego MIR-PIB, realizowana we współpracy z Sopockim Towarzystwem Nauki oraz Today We Have. Celem Niepodręcznika jest zaciekawienie odbiorców tematyką związaną ze środowiskiem morskim, wytłumaczenie podstawowych zjawisk zachodzących w przyrodzie, a także wzbudzenie świadomości morskiej i pokazanie nierozerwalnej więzi pomiędzy każdym z mieszkańców planety Ziemia a Wszechoceanem. Wszystkie dotychczasowe odcinki publikowane są na stronie: oceanliteracy.pl/category/nie...