Жылдан жылға елімізде тіл мәселесі өзекті мәселелердің қатарында тұр. Аудармаға, қазақ тілінде шығатын оқулықтарға, енгізілетін жаңа сөздерге қатысты дау-дамайдың бітетін түрі жоқ сияқты. Біз еліміздің үздік филологтарының бірі - Назгүл Қожабекпен кездесіп, көптеген адамдарды толғандырып жатқан тақырыптарды талқыға салдық.
Тіл мәртебесі - ел мәртебесі екенін ұмытпайық, достар. Тілдің дамуы тек біздің қолымызда. Барлығымыз бірігіп жұмыс істеп, жақсы нәтижеге жетейік.
00:00 Intro. Осы шығарылымнан көретіндеріңіз
00:55 «Хәрри Поттердің» 7-ші кітабын баспаға өткізуге дайындап жатырмыз». Назгүл еңбектеніп жатқан Steppe & WORLD Publishing баспа үйі оқырмандарды алда қандай жобалармен қуантады?
04:00 «Кітапты аударудың алдында біз оның оқырманға айтар идеясына қараймыз». Қазақшаға келесі аударылатын кітаптар жайында
10:04 «Тіл білімі институты жұртшылықты тыңдауға міндетті емес». Тіл білімі институты немен айналысып жүр?
13:09 «Қай сала болмасын, сол саладан шығатын контент бәрібір тілге байланысты». Әркімнің қолынан шығатын мәтін оның жеке жауапкершілігі, құрметі жайлы
16:55 «Қазақ тілінің проблемасының тамыры 90-шы жылдарда жатыр». Жауапсыз адамдар тілге қатты қиянат жасап кеткені жайында
23:40 «Қай жерде қате қазақша текст шықса, сол жердің қазақ тіліне деген көз қарасы, қазақ тіліне деген қатынасын көрсетеді». Қазақшаға мейірімдірек, жақсырақ қарау керектігі жайлы
25:40 ОЙЫН. Қаладағы қате жазылған қазақша жарнаманы талқылау. Қай жерінде қате, дұрысы қалай жазылуы керек
33:01 «Қоғам ыңғайлысын өзі іріктеп алып қалады». Қазақ тіліне енгізіліп жатқан жаңа сөздер жайында
38:27 «Калька тілі және концеляризм оқулықтарға да қатты кіріп кеткен. Оны жасыратын ештеңесі жоқ». Мектепке арналған қазақ тілі оқулықтары неге сондай түсініксіз, күрделі жазылады?
44:00 «Журналист қате сөйлесе - жұрт қате сөйлейді». Ірі компанияларға арналған қазақ тілін үйрену тренингтері жайлы
55:01 «Орфография мен орфоэпияның тоғысуында туған нәрсе». РаХмет пен раҚметтің айырмашылығы
1:01:01 «Қазақшада біз көп нәрсеге тосырқап қараймыз». «Хана» деген сөзді әр нәрсеге жалғап айта беруге болады ма?
1:07:05 «Баяндау тілінде ондай нәрселер қолданылмайды». Өңірде айтылатын сөздерді аудармада қолдануға болады ма?
1:11:05 «Лық, дік, тік, тық... бұл проблема қазіргі қазақ тілінің бойына жабысқан үлкен кесел». Ойынға қайта ораламыз. Жарнама, билбордтардағы қателерді талдауды жалғастырамыз
1:17:26 «Жұрттың қатесін терумен айналыса бастадым». Назгүл Қожабек қашан еліміздегі ең танымал филологқа айналды?
1:27:00 «Көз үйренбеген, құлақ үйренбеген». Назгүлдің «Хәрри Поттерға» қатысты айтылған сынға көзқарасы
Продюсер: Динара Серікпаева / di_heilig
Операторлар: Сергей Голубев / segolubev
Всеволод Горбунов / gorbunov_27
Монтаж: Марат Абдұллаұлы / maratsvoik
Дыбыс режиссёр: Анатолий Колесников / super.kolesnikov
Назгүл Қожабек / nazgul.kozhabek
/ dark_nazgul
STEPPE & WORLD Publishing баспа үйі / steppeworld
БІЗГЕ ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІЛЕРДЕ ЖАЗЫЛЫҢЫЗДАР:
Instagram / nedobroe.u
Telegram t.me/nedobroeutro
#Almaty #қазақтілі #филолог #НазгүлҚожабек #аударма #KZ #ХэрриПоттер #қазақкітаптары #Қазақстан #тілмәселесі #қазақтіліпроблемалары #калька #Алматы #сауаттыжазыңдар #сауаттылық