#GoriVie #IndigenousKnowledge #HmongCulture
Người H'mong ở Hà Giang canh tác trên địa hình chủ yếu là núi đá. Vì thế, họ phải sáng chế ra một loại lưỡi cày đặc biệt.
Lưỡi cày của người H'mong có mũi rộng hình cái thang, đầu lưỡi hớt cong vừa phải chứ không nhọn hoắt và cong vút như cày dưới xuôi. Khi cày nếu chạm hay va vào đá thì người cày chỉ nâng nhẹ tay cày lên hoặc lượn tay cày sang trái, sang phải là lách được. Mũi cày trườn trên đá như con trăn, không bị gãy.
Người H'mong ở Hà Giang đúc lưỡi cày bằng gang. Luyện sao cho gang vừa tới, không giòn, không nứt.
Khuôn đúc lưỡi cày có hai mảnh làm từ đất sét trộn với bột than, bột đá đặt trên giá gỗ. Dùng bút lông đuôi ngựa quét một lớp bột than tạo độ mịn cho khuôn. Chồng hai mảnh của khuôn đúc, cố định và hàn lớp đất sét bịt kín khuôn đúc. Gang nguyên liệu được cắm thẳng vào lò, vun, phủ than hoa gỗ sồi lên trên. Cần khoảng 7 kg nguyên liệu để đúc một chiếc lưỡi cày. Rót gang nóng chảy vào khuôn đúc. Sau khoảng ba phút có thể dỡ khuôn. Chiếc lưỡi cày thành phẩm đỏ rực được đưa ra ngoài làm sạch bavia trước khi được ủ trong tro bếp. Một cái lưỡi cày thành phẩm được bán với giá từ 400,000 đồng đến 600,000 đồng.
Người mua cầm một viên đá gõ lên lưỡi cày để kiểm tra chất lượng. Giữa lưỡi cày tiếng thanh, cuối lưỡi cày tiếng hơi đục.
Contact:
Email: gorivngroup@gmail.com
Tel: 0084 913016273
/ gorivngroup
/ @gorivie