Hikaye: pCe8AaENqL...
Türkiye’yi Olimpiyatlarda temsil eden ilk Türk ve Müslüman kadın sporcu aynı zamanda arkeolog, profesör ve milli eskrimci Halet Çambel’i tanıyor musunuz?
Hadi gelin kısaca bahsedelim.
Videoya geçmeden beğenip abone olursanız sevinirim.
Halet Çambel 1916 yılında Berlin’de dünyaya gelir.
Aile Birinci Dünya Savaşı’nın ardından bir süre İsviçre ve Avusturya’da yaşadıktan sonra 1924 yılında Türkiye’ye döner.
Halet Çambel İstanbul Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’nden 1935 yılında mezun olur, aynı yıl Fransa Hükümeti’nden aldığı bursla Paris Sorbonne Üniversitesi’nde arkeoloji eğitimine başlar. Üniversite’de arkeoloji eğitiminin yanı sıra eskrim ve binicilik ile uğraşır.
1936 yılında Berlin’de yapılan Olimpiyat Oyunları’nda Atatürk’ün isteği üzerine kendisi gibi eskrimci olan Suat Fetgeri Aşeni ile birlikte Türkiye’yi temsil ederek Olimpiyat Oyunları’na katılan ilk Türk ve Müslüman kadın sporcular olarak tarihe geçmiştir. Bu turnuva sırasında Alman politikacı Adolf Hitler tarafından görüşmeye çağrıldığı, Çambel’in ise hükumetin izni olmadan görüşmeyeceğini bildirerek reddettiği söylenir. Avrupa’da bulunduğu süre zarfında İtalyanca, Almanca, Fransızca ve İngilizceyi ileri düzeyde öğrenen Halet, eski Ön Asya ölü dillerinden Hititçe, Eski İbranice ve Akadca’yı da iyi derecede öğrenmiş ve bu alanda uzmanlaşmıştır.
Hayatı boyunca arkeoloji çalışmalarını sürdüren Arkeolog Halet Çambel, bilim dünyası tarafından “Hitit hiyerogliflerinin çözüldüğü yer” olarak tanınan Karatepe-Arslantaş Höyüğü'nde, Türkiye’nin ilk açık hava müzesini kurmuştur. Mimar Turgut Cansever’in yaptığı projenin uygulanması işini Çambel’in eşi Nail Çakırhan yürütür. Karatepe kalıntılarının ortaya çıkarılmasına ve Hitit dilinin çözülmesine katkısı büyüktür.
Kendisi bir röportajında o dönem bölgede yaptıklarını şöyle anlatıyor: “Tarihi eserlere sahip çıkılması eğitimle mümkün. Komşulara ‘Çocuklar sizden, defter kalem bizden. Çocukları gönderin, saat beşten sonra okutalım’ dedik. Çocuklar sabah beşte geldiler, ırmağa gitmemeleri için aşçımızı başlarına koyduk.⬇️
Mutfağın yanına sıralar kurduk, işten sonra derse giriliyordu. Burada ayrıca geleneksel olarak kilim dokumacılığı yapılıyordu ancak doğal değil kimyasal boya kullanılıyordu. Bunlar da akıyordu. Biz dedik ki, doğal boya kullanırsanız daha iyi olur. İlk dokunan kilimi biraz yüksek fiyatla biz satın aldık. Bu sefer herkes heveslendi ve doğal boyaları kullanmaya başladı. Buraya ilk geldiğimiz yıllarda köyde doktor yoktu. Burada bir ilk yardım istasyonu kurduk. Bir arkadaş Eczacılar Birliği’nin Genel Sekreteri’ydi. Evvela ilaç gönderdi. Burada her türlü yara-bereye, yanığa, basit hastalıklara elimizden geldiğince yardımcı olduk. Her gün 5-6 hasta gelirdi.”
Ancak Çambel’in Karatepe’de yaptığı işler arkeoloji ve mimarlıkla sınırlı değildir. Bölgede Halet Abla ya da Halet Bacı olarak da anılan Çambel, kız çocuklarının eğitimiyle, köylülerin sağlığıyla, geçim dertleriyle ve daha birçok şeyle ilgilenir.
Halet Çambel Nail Çakırhan çifti, Nail Çakırhan'ın bozulan sağlığı nedeniyle 1970'te Akyaka'ya yerleşir.
Nail Çakırhan burada geleneksel mimari özelliklerini günümüz şartlarıyla buluşturup çevre ve doğayla bütünleştiren bir ev inşaatı gerçekleştirir. Arkadaşlarından, özel kişilerden ve turizm işletmelerinden benzer evler yapması için teklifler alır ve bugün “Akyaka Evleri “diye bilinen ekolü oluşturur.
Prof. Dr. Halet Çambel, 1954’ten beri Uluslararası Tarih Öncesi ve Protohistorik Bilimler Birliği (CIPSH) Daimi Konseyinin Türkiye üyesi ve 1964’ten itibaren Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün asli üyesi olmuştur. 1979 yılında, American Filozofikl sisayiti’ye ilk Türk üye olarak seçilmiştir.
Halet Çambel Arnavutköy'de “Kırmızı Yalı” olarak bilinen ailesinden kalma evini 2004 yılında Boğaziçi Üniversitesi'ne bağışlar.
2005 yılında Hollanda devletinin kültür ve kalkınmaya hizmet edenlere verdiği Prens Claus ödülü'nün sahibi olur.2010 yılında kendisine T.C. Kültür Bakanlığı tarafından Kültür ve Sanat Büyük Ödülü verilir.
12 Ocak 2014 tarihinde ise İstanbul'daki evinde hayata veda eder.
Kendisini ülkesine adayan hayatı başarılarla dolu aydın bir kadın Halet Çambel.
Peki siz onun hakkında neler düşünüyorsunuz? Yorumlara bekliyorum. Kendinize iyi bakın hoşçakalın.
Olimpiyatlarda Ülkemizi Temsi Eden İlk Türk Kadın ve Müslüman Sporcu Halet Çambel
Instagram : emreyurttak...
Facebook : profile.php?...
Web : www.emreyurttakalin.com
KZfaq : / emreyurttakalin
#emreyurttakalın #edebiyat #hikaye #hikayeler #şiir