พระผงสุพรรณ หนึ่งในเพชรน้ำเอก ‘พระเครื่องชุดเบญจภาคี’ สุดยอดพระเครื่องของเมืองไทย เป็นที่ใฝ่ฝันและแสวงหาของนักนิยมสะสมพระเครื่อง พระผงสุพรรณเป็นพระกรุเก่าแก่ ศิลปะยุคอู่ทอง เนื้อดินเผาเป็นมวลสารหลัก เป็นดินเนื้อละเอียดเมื่อผสมน้ำว่านยาต่างๆ จึงมีความละเอียดมากขึ้น ลักษณะคล้าย ‘ผง’ อีกทั้ง ‘จารึกแผ่นลานทอง’ ที่พบได้กล่าวถึงการสร้างที่มีส่วนผสมของผงว่านและเกสรดอกไม้ เดิมทีชาวบ้านจึงมักเรียกกันว่า “พระเกสรสุพรรณ” หรือ ‘พระผงสุพรรณ’ ติดปากมาถึงปัจจุบัน
พระผงสุพรรณ พบที่ พระปรางค์ประธาน ในวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จ.สุพรรณบุรี โดย ชาวจีน ซึ่งปีนเนินฐานองค์ปรางค์ขึ้นไปเพื่อปลูกผัก แล้วเห็นเป็นโพรงทะลุลงไป และยังพบพระประเภทอื่นอีก อาทิ พระปทุมมาศ พระกำแพงศอก พระกำแพงคืบ พระกำแพงนิ้ว ฯลฯ
‘จารึกลานทอง’ นั้น ได้กล่าวถึงตำนานการสร้าง “พระผงสุพรรณ” ความว่า ...
“ศุภมัสดุ ๑๒๖๕ สิทธิการิยะแสดงบาทไว้ให้รู้ว่า มีฤาษีพิลาลัยเป็นประธาน เราจะทำด้วยฤทธิ์ ทำเครื่องประดิษฐ์มีสุวรรณ เป็นต้น คือ พระบรมกษัตริย์ พระศรีธรรมาโศกราชเป็นผู้ศรัทธา ฤาษีทั้ง ๔ ตน จึงพร้อมใจกันนำเอาแร่ว่านทั้งหลายอันมีฤทธิ์กับแร่ต่างๆ ครั้นได้แล้ว พระฤาษีจึงอันเชิญเทพยดาเข้ามาช่วยกันทำพิธีเป็น พระพิมพ์สถานหนึ่งดำ สถานหนึ่งแดง ได้เอาว่านทำผงปั้นพิมพ์ด้วยลายมือ พระมหาเถรปิยทัสสะดิสศรีสาริบุตร คือ เป็นใหญ่ เป็นประธานในที่นั้น ได้อาแร่ต่างๆ ซัดยาสำเร็จแล้วให้นามว่า ‘แร่สังฆวานร’ ได้หล่อเป็นพิมพ์ต่างๆ มีอานุภาพต่างๆ กัน เสกด้วยมนต์คาถาครบ ๓ เดือน แล้วเอาไปประดิษฐานไว้ในสถูปใหญ่แห่งเมืองพันทูม ถ้าผู้ใดได้พบพระตามที่กล่าวมานี้ พระว่านก็ดี พระเกสรก็ดี ทำด้วยแร่สังฆวานรก็ดี ให้รีบเอาไปสักการบูชาเป็นของวิเศษนักแล ...”
#พระผงสุพรรณ
#พระเบญจภาคี
#เพชรน้ำเอกพระเครื่องเบญจภาคี