Podlasie i gwara podlaska

  Рет қаралды 228,396

Moda na język polski

Moda na język polski

Жыл бұрын

Podlasie. Region magiczny, region różnorodnych kultur i religii. Mieszkający tam Żydzi, Tatarzy, Białorusini, Litwini i Ukraińcy mieli niemały wpływ na język, kulturę i kuchnię tych ziem. Kartacze, sękacze, zguby, buzy. I ten duch puszczy (znany także pod nazwą Księżycówka lub Siwuch). Kraina lasów, żubra, szeptuch. A nawet miejsce, w którym urodził się twórca języka esperanto (że o twórcach disco polo nie wspomnę;)
Wracając do języka. Tu (podobno) można usłyszeć śledzikowanie (słownik tłumaczy to zjawisko jako: używanie gwary białostockiej, powstałej w wyniku wzajemnego oddziaływania kilku wzorców językowych: polskiego, białoruskiego, litewskiego, a w mniejszym zakresie także rosyjskiego, ukraińskiego i jidysz, charakteryzującej się wymawianiem spółgłosek ciszących (ś, ć, ź, dź) tak jak dźwięki obcego pochodzenia (s-i, c-i, z-i, dz-i).
Ale śledzikowanie nie jest najważniejszą cechą gwary podlaskiej. Do tych innych zaliczamy: używanie w roli czasownika posiłkowego słówka "weź" (np. weź otwórz okno); zanik celownika, zamiast którego używa się konstrukcji z przyimkiem "dla" (np. kup dla mnie, daj dla babci, powiedz o tym dla Marka); zanik końcówek w czasownikach w stronie czynnej czasu przeszłego, np. My dawali (My dawaliśmy). Ja pojechał (Ja pojechałem). Dzie wy byli? (Gdzie wy byliście?) oraz długie wymawianie samogłoski akcentowanej z wyraźnym tonem opadającym, tzw. zaciąganie, co wpływa również na kontur melodyczny zdania, stąd gwara ta bywa odbierana jako śpiewna, melodyjna (sam tego nie wymyśliłem - przepisałem z mądrego podręcznika :)

Пікірлер
ROBERT MAKŁOWICZ POLSKA odc. 40  "Podlasie, centrum świata".
31:04
Robert Makłowicz
Рет қаралды 834 М.
Historie Podlaskie: Młyn [eng subtitles]
10:36
Kuchnia cerkiew.pl
Рет қаралды 515 М.
I Can't Believe We Did This...
00:38
Stokes Twins
Рет қаралды 119 МЛН
아이스크림으로 체감되는 요즘 물가
00:16
진영민yeongmin
Рет қаралды 58 МЛН
Przemyśl i gwara przemyska, czyli TA JOJ (nie tylko we Lwowie)
21:22
Moda na język polski
Рет қаралды 7 М.
6 produktów, które powodują DEMENCJĘ i NISZCZĄ pamięć.
31:27
Bracia Rodzeń
Рет қаралды 185 М.
Magia Podlasia - Szeptuchy
6:56
Malgosia Szyszka
Рет қаралды 48 М.
"The King of Herbs in Podlasie" - Mirosław Angielczyk, Poland
45:47
Ramsey United
Рет қаралды 118 М.
Etnobotanika i szeptuchy Podlasia, wywiad z dr Ewą Pirożnikow
23:26
Łukasz Łuczaj - Rośliny Jadalne i Dziki Ogród
Рет қаралды 133 М.
Jak brzmiał STAROPOLSKI? | Innymi Słowy #5
26:04
Podcast Innymi Słowy
Рет қаралды 1 МЛН
Podlasie. The land of open shutters
30:59
Gregor w drodze
Рет қаралды 353 М.
"Technika jazdy samochodem osobowym. Ruch pozamiejski - lato" (1965r.) /CAŁY FILM/
14:51
Wytwórnia Filmów Oświatowych
Рет қаралды 321 М.
Kraków i gwara krakowska
21:12
Moda na język polski
Рет қаралды 31 М.
Rzuć wszystko i jedź na Podlasie! 🌿 Jak jest tu naprawdę?
12:37
Podróże w Naturze
Рет қаралды 125 М.