Βασίλης Αλεξάνδρου / Vasilis Alexandrou
Πολιτικά νωθρό / Politically rekt
25 Απριλίου- 12 Μαΐου, 2024.
MOMus-Πειραματικού Κέντρου Τεχνών, Θεσσαλονίκη.
Βίντεο - μοντάζ: Πάνος Μπουντούρογλου
Η έκθεση Πολιτικά νωθρό / Politically rekt παρουσιάζει το μεγαλύτερο μέρος της εικαστικής έρευνας των τελευταίων τεσσάρων ετών του καλλιτέχνη Βασίλη Αλεξάνδρου. Ο τίτλος θέτει στο επίκεντρο την έννοια της πολιτικής ορθότητας, μια έννοια της οποίας η κατάχρηση καταλήγει εντέλει σε φίμωση του λόγου αλλά και συχνά εργαλειοποιείται ως παραπλάνηση. Επιπλέον, ο τίτλος-λογοπαίγνιο συνοψίζει την πολιτική αδράνεια και τον εξαπλωμένο εφησυχασμό των πολιτών. Η αγγλική λέξη rekt στον αγγλικό τίτλο, που είναι ουσιαστικά η συντομογραφία της λέξης wrecked και χρησιμοποιείται μεταξύ των κοινοτήτων των διαδικτυακών παιχνιδιών, παραπέμπει σε ήττα ή αποτυχία με ειρωνική ή σαρκαστική διάθεση.
Ο απόηχος της πανδημίας, η ψηφιακή εθελοδουλία, η αυξημένη μαζική επιτήρηση και οι ψυχολογικές επιχειρήσεις χειραγώγησης, είναι κάποια από τα θέματα που αποτελούν τον θεματικό άξονα των έργων του καλλιτέχνη. Σύμβολα και αναφορές που αφορούν την πατριδοκαπηλία, τα εθνικιστικά κατάλοιπα της κοινωνίας, τη σωματική και νοητική αναπηρία και τη διάχυτη νοσηρότητα, υπαινίσσονται στις εγκαταστάσεις που παρουσιάζονται στην έκθεση, άλλοτε με χιούμορ και κυνισμό και άλλοτε με ρεαλισμό και αυστηρότητα. Η οικειοποίηση αντικειμένων, η προτροπή για διάδραση με τα έργα όπως και η αξιοποίηση του παράδοξου στους τίτλους αλλά και στα ίδια τα έργα, αποδεικνύουν τη μαεστρία του Αλεξάνδρου να αναδιατάσσει τις εικόνες σε ένα διαφορετικό πλαίσιο, προτείνοντας νέες ερμηνείες και αναδεικνύοντας διαφορετικές πτυχές της τρέχουσας πραγματικότητάς. Μέσα από τη χρήση απλών και καθημερινών αντικειμένων, ο καλλιτέχνης αναστοχάζεται τη συνθήκη παραγωγής και σχολιάζει την υφέρπουσα κοινωνικο-οικονομική κρίση, δημιουργεί συνειρμούς και ταυτόχρονα ενεργοποιεί την κριτική σκέψη καλώντας σε συλλογική δράση.
Η εντατική ενασχόληση του Βασίλη Αλεξάνδρου με την πολιτική θεωρία τον έχει ωθήσει στο να εξερευνά πώς λειτουργεί η εξουσία μέσα στην κοινωνία, πώς διαμορφώνεται η ταυτότητα μέσα από την κοινωνία της πειθαρχίας και πώς αυτές οι έννοιες διασταυρώνονται με την εργασία, την παραγωγή και την κατανάλωση. Οι κατασκευές του συνθέτουν εύστοχα το πορτρέτο μιας κατακερματισμένης και νοσηρής πραγματικότητας, η οποία καθορίζεται από την επιβολή της υπακοής, την έλλειψη χειραφέτησης, τη δυσλειτουργία της δημοκρατίας, την κατάργηση της ελευθερίας και των ατομικών δικαιωμάτων. Επιπροσθέτως, η έρευνα του καλλιτέχνη επικεντρώνεται σε δύο βασικά ζητήματα: πώς η πανδημία και ο εγκλεισμός ανέδειξαν την ανάγκη για αυξημένη χρήση της τεχνολογίας και των ψηφιακών μέσων, για επιβίωση και επικοινωνία, και πώς η κοινωνία εξακολουθεί να χειραγωγείται μετά την πανδημία χωρίς να αντιλαμβάνεται πλήρως τις επιπτώσεις αυτών των διαδικασιών.
Ο Βασίλης Αλεξάνδρου μέσα από την έκθεση Πολιτικά νωθρό / Politically rekt, που ουσιαστικά αποτελεί την προσωπική διεργασία των τελευταίων χρόνων της εικαστικής του δημιουργίας, μιας διεργασίας που σε μεγάλο της βαθμό συντελέστηκε σε περίοδο εγκλεισμού και μοναχικότητας, παραθέτει ένα κοινό βίωμα που εξακολουθεί να στοιχειώνει μια κοινωνία σε λήθαργο. Τα έργα του αντανακλούν τα σαθρά και ανίσχυρα πολιτικά διακυβεύματα της εποχής, αλλά και της περιόδου μιας απόλυτης ψηφιακής κοσμογονίας που διαμορφώνει και μετασχηματίζει νέες μορφές υποκειμενικότητάς, ενώ συγχρόνως αρθρώνουν διεκδικήσεις κατά της εργαλειοποίησης του ανθρώπου και της καταπάτησης των θεμελιωδών ατομικών και συλλογικών προταγμάτων του.
Ειρήνη Παπακωνσταντίνου
Ιστορικός τέχνης-Μουσειολόγος
Επιμελήτρια MOMus-Πειραματικού Κέντρου Τεχνών