AZƏRBAYCANIN İSVEÇRƏSİ QƏBƏLƏ
Qəbələnin tarixi, Qəbələnin coğrafiyası, Qəbələnin turizmi, Qəbələnin gəzməli görməli yerləri, Qəbələnin istirahət mərkəzləri, Qəbələdə məşğuliyyətlər
Ora üçün şimal - qərb zonasının ürəyi deyilə bilər. Ölkənin ən mənzərəli, zəngin, turizm cənnəti rayonlarındandır. Bu gözəlliyə və təbiətə zərbə vuran Qəbələ RLS olmasa, burada hər şey mükəmməlin üstündədir demək olar. Çünki radiolokasiyadan çıxan şüalar həm təbiəti, həm də insan sağlamlığını ciddi şəkildə təhdid edir…
Arayış
Bakı - Qəbələ arasında məsafə 225 km-dir. Həftəran - Alazan vadisindəki düzənlikdə, Böyük Qafqaz sıra dağlarının arasında, Dəmiraparan çayın sağ sahilində, dəniz səviyyəsindən 900 metr yüksəklikdə yerləşir. Bir tərəfdən Lahıc dağlarına söykənən Qəbələ ölkənin şimal - qərbində, Şahdağın ətəklərində salınıb. Rayonun şimalındakı kəndlərin hamısı Şahdağ Milli Parkına daxildir. Böyük Qafqaz dağlarından axan Dəmiraparan çayı, Vəndam çayı, Bum çayı, Tikanlı çayı və digərləri vadini bol miqdarda su ilə təmin edərək Kürə qovuşur.
Vedrə bazarı
Rayonun girəcəyində yerləşən bazar camaat arasında bu adla tanınır. Burada hər cür mürəbbə, kompot, meyvə, ekoloji təmiz kənd məhsulları, müxtəlif marinadlar, bitkilər satılır. Satıcıların hamısı kənd sakinləridir. Satdıqları məhsullar da öz əl əməklərinin bəhrəsi, şəxsi istehsallarıdır. Bunu onların qabarmış əllərini görüncə anlamaq olur. Bu istiqanlı insanlarla söhbətləşərək alış - veriş etmək böyük zövqdür.
Tarixi abidələri
Azərbaycanın şimal - qərb regionu alban memarlıq abidələrinin qorunub saxlanılması baxımından zəngin ərazilərdən biri hesab olunur. Qəbələnin zəngin tarixini dövlət tərəfindən qorunan 90 - dan çox tarixi, etnoqrafik, maddi - mədəniyyət abidəsi sübut edir. Rayon mərkəzində İmam Baba türbəsi (XVIII əsr) və Cümə məscidi kimi orta əsr abidələri qalıb. Yerdə qalanları müxtəlif kəndlərdə yerləşir ki, bəzilərini gəzib görmək üçün oralara getməyə dəyər.
Koh Murad ziyarətgahı
Deyilənlərə görə, VII əsrin ortalarında Həzrəti Əli Azərbaycanda İslam dininin propoqandası zamanı Qəbələyə kimi gəlir. Çuxur Qəbələyə çatanda görür ki, bir qız səhəngə su doldurur. Şəhərin hər tərəfi su ilə əhatəli olduğundan Həzrəti Əli ondan şəhərə necə daxil olmağı soruşur və sirri qızdan öyrənir. Şəhərə daxil olan Əli qızı bəyənir və onunla evlənir. Daha sonra hamilə qalan arvadına qızıl bilərzik hədiyyə edir ki, övladları olanda ona taxsın. Bir müddət sonra missiyasına davam etməli olan Əli şəhəri tərk etməli olur. Bir müddət sonra onun oğlu dünyaya gəlir, anası adını Murad qoyur. Illər ötür. Həzrəti Əli yenidən buralara gəlir. Şəhərin girişində 10 - 12 yaşlı bir neçə oğlan uşağının oyun oynadığını görür. Uşaqlardan birinin zalımlığına təəccüblənir. O, oyun oynadığı uşaqlardan daha qüvvətli idi. Onlarla güləşir, onları udur və uduzanları dağdan aşağı yuvarladırdı. Buna qəzəblənən Əli gəlib uşağı başının üstünə alıb digər uşaqların ardınca tullayır. Bu zaman oğlanın qolundakı bilərziyə gözü sataşsa da əhəmiyyət vermir. Sonra gəlib illər öncə evləndiyi qadını tapır. Onunla söhbət zamanı başa düşür ki, dağdan aşağı atdığı uşaq öz doğma oğlu imiş. Kor - peşman olsa da, əlindən bir şey gəlmir. Gedib uşağın cənazəsini tapır, gətirib dağ başında dəfn edir və üstündə türbə tikir. Həmin vaxtdan bu yer ziyarətgaha çevrilir.
Zop - zopu
Yerli folklor qrupu belə adlanır. Zop - zopu nağara və zurna ifası ilə müşaiyət olunan çoban oyunudur. Ayaqlarında yun corab, başlarında çoban papağı, iki nəfərə dəvə kostyumu geydirib oynadır, beləcə əylənirlər. Ən məzəli məqamlardan biri budur ki, bir nəfər əyilir. Qalanları da şer deyərək onun üstündən atlayırlar. Atlarkən bir nəfər kimi, “Ənzəli” deyə bağırırlar.
7 gözəl şəlaləsi
Vəndamdan 6 km aralıda, əsas yoldan 3 km içəridə, Puskan məhəlləsinin üst tərəfindəki dağlarda yerləşir. 7 müxtəlif dağ təbəqəsindən şəlalə axması nəticəsində 7 mərtəbəli şəlalə əmələ gəlir. Ən altdakı 2 kiçik şəlaləni görmək mümkündür. Digərlərini seyr etmək üçün sərt yamacla yuxarı dırmaşmaq lazımdır ki, bu da təhlükəli və çətindir. Burada mövsümi restoran fəlaiyyət göstərir. Ərazidə içəriyə günəş şüaları demək olar düşmədiyindən həmişə qaranlıq və sərin olur. Bura Qəbələnin ən populyar turistik məkanlarından biridir.
Nohurgöl
Qəbələ mərkəzindəki başqa bir məşhur istirahət məkanıdır. Mənzərəsi gözəl, suyu şirin göldə qayıqla gəzinti təşkil edilir. Suyu çox soyuq və içi yosunla dolu olduğundan, üzmək məsləhət görülmür.
ÇÖMÇƏLİ BULAQ
Ərazidəki ən məşhur piknik məkanlarından biridir. Bulağın adı ilə bağlı maraqlı rəvayət danışırlar. Guya günlərin birində bir atlı kənddən keçirmiş. Çox susayıb. Bulağın yanından keçəndə susuz olsa da, tənbəliiyindən atdan enmək istəmədiyi üçün əlini ağaclardan birinə atıb ki, onun budağından çömçə kimi istifadə etsin. Bulağa da o vaxtdan çömçəli bulaq deyirlər.