Tu viện là thánh địa phụng thờ Phật Tổ, học viện đào tạo tăng tài, đạo tràng hướng dẫn Phật tử tu học. Với ý nghĩa đó, Tu viện Vĩnh Nghiêm được xây dựng tại phường Hiệp Thành, Quận 12, Tp. Hồ Chí Minh với diện tích 17.000 m².
Năm 1971, Hòa thượng Thích Tâm Giác (1917-1973), Khai sơn và là Trụ trì đời thứ nhất chùa Vĩnh Nghiêm (Quận 3, Tp. Hồ Chí Minh) mua 120.000 m² để xây dựng Tu viện và thành lập nghĩa trang. Sau năm 1975, nhà nước trưng dụng toàn bộ khu đất để làm trường học và hợp tác xã, chỉ để lại cho chùa 20.000 m² để canh tác. Khi làm đường, diện tích chỉ còn lại 17.000 m².
Trong thời kỳ khó khăn, Hòa thượng Thích Thanh Kiểm (1920-2000), đồng Khai sơn, Trụ trì đời thứ hai của chùa Vĩnh Nghiêm, cùng chúng tăng từng cuốc đất trồng rau trên mảnh đất này để sinh sống. Khi đất nước đổi mới (1994), Các Thầy : Thanh Phong, Đức Thiện, Giác Hiệp, Thiện Hiền, Chiếu Tạng, Chiếu Đăng, Nguyên Thành, Nguyên Chân, Nguyên Đạo, Nguyên Cao, Tâm Đạt, v.v... đã trồng cây giữ đất.
Năm 1998, Hòa thượng Thích Thanh Kiểm lại xin phép xây dựng Tu viện. Công việc đang tiến hành, năm 2000 Hòa thượng viên tịch. Thượng tọa Thích Thanh Phong, Trụ trì đời thứ ba của chùa Vĩnh Nghiêm, tiếp tục xin phép. Năm 2009 được giấy phép thành lập và xây dựng Tu viện. Cũng trong năm này, sau 15 năm du học từ Nhật Bản trở về, Giác Dũng tôi được phân công chủ trì việc xây dựng.
Khởi công ngày 26/09/2009 (08/08/Kỷ Sửu). Sau hơn 10 năm kiến thiết với tổng kinh phí hơn 300 tỉ VN đồng (6120 lượng vàng 9999), nay Tu viện đã hoàn thành với 15 hạng mục : một nửa bằng bê tông, một nửa bằng gỗ quý.
Khánh thành ngày 20/10/Canh Tý (04/12/2020), ngày viên tịch lần thứ 47 của Hòa thượng Thích Tâm Giác, nhằm tri ân công đức của Thầy Tổ đã đặt nền móng ban đầu; các huynh đệ đã trồng cây giữ đất; chư Tăng Ni, Phật tử đã đóng góp xây dựng Tu viện; công đức của Mẹ tôi, cụ Nguyễn Như Kệu (1933-2012) đã cung tiến toàn bộ tài sản sau khi Cụ qua đời để xây dựng Tu viện; và, theo di nguyện của Mẹ, anh Thân Văn Do, em Thân Văn Rớt và em Thân Văn Út (Thượng tọa Thích Chân Hòa, Viện chủ chùa Chân Quang, Canada), ... đã cung tiến hơn một nửa kinh phí xây dựng để hồi hướng công đức cho Cha là cụ Thân Văn Thoa (1920-1967); ghi nhận sự tận tâm tận lực của các anh, chị em trong hơn 10 tổ thợ.
Kính nguyện Tam bảo chứng minh.
Tu viện Vĩnh Nghiêm, ngày 04/12/2020,
Thượng tọa Thích Giác Dũng,
Tu viện trưởng đời thứ nhất kính soạn.
Địa chỉ: 09, Đường HT31, Phường Hiệp Thành, Quận 12, TP. HCM.
tuvienvinhnghiemhcm@gmail.com