ရန်ကုန်မြို့ ရွှေတိဂုံဘုရားတောင်ဘက်ခြေတော်ရင်း ကန်တော်မင်ပန်းခြံအတွင်းတွင် ကုန်းဘောင်ခေတ်နောက်ဆုံးဘုရင် သီပေါမင်း၏မိဖုရားကြီး စုဖုရား#လတ်အုတ်ဂူတော်အပါအဝင် မြန်မာ့အထင်ကရပုဂ္ဂိုလ်တချို့ကို မြှပ်နှံသဂြိုဟ်ထားသည်။ ၎င်းနှင့်မနီးမဝေး ဇီဝကလမ်း (မူလအမည် ဆီဒါးဘာဇားလမ်း) တွင်လည်း သီပေါဘုရင်နှင့် ကံအကျိုးပေးတူလှသည့် အိန္ဒိယမဂိုအင်ပါယာ၏နောက်ဆုံးဘုရင် စဖားရ်ရှားဂူဗိမာန်လည်းရှိသည်။ အင်္ဂလိပ်တို့က သီပေါဘုရင်ကိုနန်းချပြီး ရတနာရီသို့ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခဲ့သလိုပဲ မဂိုဘုရင်စဖားရ်ကိုလည်းနန်းချကာ ရန်ကုန်မြို့သို့ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးပြီး ဘဝနိဂုံးအဆုံးသတ်စေခဲ့သည်။ ဘုရင်ကြီး၏ဘွဲ့အမည်မှာ မီဇာ အဘူစဖားရ် ဆာရာအူဒင် မိုဟာမက် ဗဟာဒူးရှားစဖားရ် (Mirza Abu Zafar Sirajuddin Muhammad Bahadur Shah Zafar) ဖြစ်ပြီး ကဗျာစာပေတွင်နှံ့စပ်ကျွမ်းကျင်သည်။ အကျဥ်းစံနေစဥ် သူရေးသားခဲ့သည့်ကဗျာတို့မှာ ကြားရဖတ်ရရုံနှင့် မည်မျှထိညှိုးငယ်ချို့တဲ့စွာရှင်သန်နေထိုင်ခဲ့ရပုံကို မြင်ယောင်လာစေသည်။ ကဗျာရေးသည့်ကလောင် စဖားရ်ရှားအမည်ဖြင့် လူသိပိုများပြီး အကျဥ်းစံအိမ်ရှိရာ ဇီဝကလမ်းကိုလည်း ထိုအချိန်က စဖားရ်ရှားလမ်းဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။
ဧကရာဇ်နန်းစံဘုရင်ဖြစ်ခဲ့ပါလျက် သူ၏တိုင်းနေ
အိန္ဒိယမြေဝယ် သေဆုံးလျှင်မြှပ်နှံဖို့ရာ ၆ပေ (၂ကိုက်) မျှသောမြေယာကိုပင် မရရှိခဲ့ပုံကို ဤသို့ရေးသားထားခဲ့၏။
💔 စဖားရ်ရှား၏ ရင်ဖွင့်သံ
ပျက်ပြုန်းကြွေမည့်ကမ္ဘာကြီးဝယ်..ငါ၏ဆန္ဒ မစွဲငြိတွယ်
မမြဲသံသရာဤမြေကမ္ဘာဝယ်...အဘယ်သူများမြဲရစ်ကြွင်းအံ။
သစ်ခြောက်ကိုင်းထက် နားနေလေသည့်..ဥသြငှက်ငယ် ပျော်ရွှင်မြူးလည်း
ပလ္လင်ထက်စံ ငါဧကရာဇ်မှာ...ရင်သည်းနုလုံးဝယ်ပူလောင်သွေးချောင်း စီးနေလေတယ်။
သြော်..လူတို့ဘဝနိဂုံးချုပ်မြဲ ရှိတတ်လေရာ..
ဘဝနောက်ဆုံးနေဝင်ချိန်၌... ခြေလက်ဆန့်ကာလဲလျောင်းနိုင်ဖို့
ကျဥ်းမြောင်းနေရာ တစ်နေရာထက်..ကောင်းသည့်နေရာ မရှိပါလား။
မြတ်နိုးတွယ်တာ နိုင်ငံသာ၌...မြေယာ (နှစ်) ကိုက် သဂြိုဟ်လိုက်ဖို့
စဖားရ်ခမျာ မရရှာပေ...ဆိုးလှကြမ္မာပါတကား။