ขอเชิญรับชมการแสดงชุดเต็มสุดอลังการ งานมหกรรมศิลปวัฒนธรรมเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (รวม 11 ชุดการแสดง) ได้ตามลิ้งนี้
• Full การแสดงเฉลิมพระเก...
ละครนอกสังข์ทอง ตอน รจนาเลือกคู่ • ละครนอก สังข์ทอง ตอน ร...
การแสดงละครดึกดำบรรพ์ เรื่อง สังข์ทอง ชุดระบำดาวดึงส์
งานมหกรรมศิลปวัฒนธรรมเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2556
ณ โรงละครแห่งชาติ
ผู้สนับสนุน การแสดง
ปรีชา ธรรมพิภพ
ทีมงานบันทึกภาพและเสียง
บริษัท โอเชี่ยนมีเดี่ย จำกัด
ผู้แสดง :
นักเรียน นักศึกษาภาควิชานาฏศิลป์ไทย คณะศิลปนาฏดุริยางค์
คณะศิลปศึกษา วิทยาลัยนาฏศิลป
ระบำดาวดึงส์
เป็นระบำมาตรฐานที่เป็นแบบฉบับชุดหนึ่ง
ซึ่งสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์ ทรงนิพนธ์บทร้องขึ้น
ผู้บรรจุเพลงร้อง
หลวงเสนาะดุริยางค์
ผู้ประดิษฐ์ท่ารำ
หม่อมเข็มกุญชร ณ อยุธยา
เพื่อใช้ประกอบการแสดงละครดึกดำบรรพ์เรื่องสังข์ทอง
ในฉากการแสดงนี้
ผู้แสดงเป็นพระอินทร์กับพระมเหสีประทับอยู่บนแท่น โดยมีพระวิษณุกรรมและพระมาตุลี นั่งอยู่ชั้นลดทั้งสองข้าง พวกคนธรรพ์ประจำเครื่องดนตรีอยู่ด้านหน้า เหล่าเทวดานางฟ้านั่งเฝ้าสองข้าง เมื่อเริ่มเปิดฉากเหล่าเทวดานางฟ้าจะพากันจับระบำถวาย
“ระบำดาวดึงส์”
เป็นการจับระบำของเหล่าเทวดานางฟ้า การแสดงเริ่มด้วยท่ารำในจังหวะเพลงที่ดำเนินทำนองช้า แล้วค่อยมีจังหวะเร็วขึ้นโดยลำดับ ลักษณะท่ารำที่สำคัญ คือท่ารำจะไม่มีความหมายตรงตามบทร้อง เพราะไม่ใช่การตีบทตามคำร้องเช่นระบำมาตรฐานชุดอื่นๆ แต่จะเป็นท่ารำที่มีความสอดคล้องกลมกลืนกันตลอดทั้ง เพลง โดยเฉพาะท่ารำที่ยกมือขึ้นประสานไขว้กันไว้ที่อกแล้วขยับฝ่ามือตบอกเบาๆ ตามจังหวะพร้อมกับเคลื่อนเท้าไปด้วย
(ในบทร้อง “มาตลีอาจขี่”) นั้นกล่าวกันว่า เป็นท่ารำที่เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี พระอนุชาของสมเด็จพระศรีสุริเยนทรามาตย์ พระบรมราชินีในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ทรงประดิษฐ์ขึ้นพร้อมๆ กับรำพัดเมื่อประมาณสองร้อยกว่าปีมาแล้ว โดยทรงเลียนแบบมาจากการเต้นทุบอกในพิธีเต้นเซ็นของคนที่นับถือศาสนาอิสลาม นิกายเจ้าเซ็น ซึ่งฝรั่งเรียกว่า ชีอะห์ (Shilis) โดยทรงปรับปรุงท่าทางให้ดูนุ่มนวลอ่อนช้อยตามหลักนาฏศิลป์ไทย
การแสดงแบ่งเป็นขั้นตอนต่างๆ ได้คังนี้
ขั้นตอนที่ 1 รำออกในเพลงเหาะ (เป็นท่ารำที่แสดงการเดินทางเป็นรูปขบวนของเหล่าเทวดานางฟ้ากระบวนท่ารำเป็นท่ามาตรฐานที่ใช้สืบต่อกันมา)
ขั้นตอนที่ 2 รำตามบทร้องในเพลงตะเขิ่ง (บทร้องกล่าวถึงความงดงามของเทวดานางฟ้าอาภรณ์และเครื่องประดับ)
ขั้นตอนที่ 3 รำตามบทร้องในเพลงเจ้าเซ็น (บทร้องกล่าวถึงพระอินทร์ และความงดงามอลังการของปราสาทที่ประทับตลอดจนราชรถทรง)
ขั้นตอนที่ 4 รำเข้าตามทำนองรัว
บทร้องระบำดาวดึงส์
ปี่พาทย์ทำเพลงเหาะ รัว
ร้องเพลงตะเขิ่ง
ดาวดึงส์เทวโลกมโหฬาร
เป็นที่อยู่สำราญฤหัยหรรย์
สารพัดงามจริงทุกสิ่งอัน
สารพันอุดมสมในปอง
เทพบุตรผุดพรรณโฉมยง
งามทรงอาภรณ์ไม่มีหมอง
นางอัปสรงอนสงวนนวลละออง งามทรงเครื่องทองและเพชรนิล
ร้องเพลงเจ้าเซ็น
สมเด็จพระอัมรินทร์ปิ่นมงกุฏ
ทรงวชิราวุธธนูศิลป์
รักษาเทวสีมาเป็นอาจิณ
อสุรินทร์อรีไม่บีฑา
อันอินทรปราสาททั้งสาม (ซ้ำ)
ทรงงามสูงเงื้อมกลางเวหา
สี่มุขหุ้มมาศสะอาดตา
ใบระกาแกมแก้วประกอบกัน ช่อฟ้าช้อยเฟื้อยเฉื่อยชด (ซ้ำ) บราลีที่ลดมุขกระสัน
มุขเด็จทองตาดกนกพัน
บุษบกสุวรรณชามพูนท
(ซ้ำทั้งบาท)
ราชยานเวชยันต์รถแก้ว (ซ้ำ)
เพริศแพร้วกำกงอลงกต
แอกงอนอ่อนสลวยชวยชด(ซ้ำ) เครือชดช่อตั้งบัลลังก์ลอย
รายรูปสิงห์อัดหยัดยัน (ซ้ำ) สุบรรณจับนาคหิ้วเศียรห้อย
(ซ้ำทั้งบาท)
ดุมพราววาววับประดับพลอย แปรกแก้วกาบช้อยสะบัดบัง
เทียมด้วยสินธพเทพบุตร
ทั้งสี่บริสุทธิ์ดังสีสังข์
มาตสีอาจขี่ขับประดัง (ซ้ำ)
ให้รีบรุดสุดกำลังดังลมพา
ปี่พาทย์ทำเพลงรัว
ร่วมสืบสานและอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ขอขอบพระคุณที่เป็นกำลังใจให้กับทีมงาน โดยช่วยกดติดตาม กด Like กดแชร์ เพื่อที่ท่านจะได้ไม่พลาดการรับชมคลิปใหม่ๆ
/ @siammelodies
#Siammelodies #ระบำรำฟ้อน #โรงละครแห่งชาติ