Herkese merhaba arkadaşlar, bugünkü videomun konusu dünyanın ilk modern tankı kabul edilen resmi adıyla Renault FT / FT17.
Renault FT tankı, ya da 1.Dünya Savaşı sonrası literatürüne göre FT17 tankı 1.Dünya Savaşı yıllarında geliştirilen bir Fransız hafif tankıydı. Ancak bu tankı, tank tarihinde özel yapan önemli bir nokta var. FT17 devrimsel bir tasarıma sahipti ve ondan sonra üretilen çoğu tank modeli hatta günümüzdekiler dahil, ondan miras aldıkları tasarım özelliklerini kullanıyorlar.
Peki bu özellikler neler? Gelin birlikte inceleyelim;
FT17’nin ana silahı ve cephanesi kendi etrafında 360 derece dönebilen bir tarete yerleştirilmiş. Bu bildiğiniz gibi daha önce üretilen Fransız veya İngiliz tanklarında yok.
İkinci olarak FT17’de mürettebat kompartımanda önde, motor bölümü arkada ve silah da bildiğiniz gibi tarette konumlandırılmış. Bu da günümüzde bile sıklıkla kullanılan bir tasarım. Örneğin bugün Amerikalıların ana muharebe tankı olan M1-Abrams’da bile yerleşim düzeni bu şekilde.
Bu özelliklerinden dolayı bazı tarihçiler FT17’yi dünyanın ilk modern tankı sayıyor. Bence de mantıklı bir yaklaşım. Ayrıca işin tanımsal boyutu dışında da FT17 çok önemli bir araç çünkü birçok savaşta kullanıldı.
Fransız sanayisi bu araçtan 3000’i aşkın bir sayıda üretim yaptı. İşin diğer araçlardan farklı yanı bu üretimin çoğu 1918 yılından sonra yapıldı. Renault FT17 bununla da yetinmedi, çok fazla sayıda ihraç edildi, hatta Türkiye bile alıp kullandı. Aracın kopyaları ve türevleri geliştirildi. Amerikalılar bu aracı biraz değiştirip kendileri ürettiler, bu modele M1917 hafif tankı adını verdiler. İtalyanlar kendi Fiat 3000 modellerini geliştirip kullandılar. Sovyetler ’de T18 isimli bir model geliştirip kullandılar. Bu tasarımların hepsi FT-17’den geliştirildi. FT17 iki dünya savaşı arası dönemde hizmetteydi ve diğer savaşlara katıldı. Hatta İkinci Dünya Savaşı’nda bile kullanıldı. Tabi o dönem için tahmin edebileceğiniz gibi yetersizdi ve daha çok cephe gerisinde kullanıldı.
Aracın genel hatlarından konuştuk, şimdi gelin bu aracın geliştirilme sürecine yakından bakalım.
Renault FT17 tankı adından da anlayabileceğiniz üzere, Renault Otomobil Firması tarafından tasarlanmış ve üretilmişti. Bildiğiniz gibi Renault günümüzde de faaliyet gösteren hatta, Türkiye’de de bir fabrikası olan firma Fransa’nın en büyük otomobil üreticilerinden biridir.
21 Aralık 1915’te Louis Renault, 21 Aralık 1915’te, Albay Estienne’nin ziyaretiyle bu fikir üzerinde çalışmaya başladı. Estienne, Holt traktörlerin şasini temel alan paletli-zırhlı savaş aracı çizimleriyle Renault’yu potansiyel bir üretici olarak düşüyordu. Renault bu öneriyi reddetti. Gerekçe olarak şirketinin zaten tam kapasite çalıştığını ve paletli araçlar konusunda hiç tecrübesinin olmadığını gösterdi. Estienne daha sonra bu planlarını Schneider firmasına götürdü ve bu planlar Fransa’nın operasyonel olan ilk tankı olan Schneider CA’ya dönüştü.
CA projesi daha bitmemişken Estienne 16 Temmuz 1916’da Renault’ya tekrar buluştu ve ondan kararının gözden geçirmesini istedi. Ancak sonunda bildiğiniz gibi CA1’i Schneider üretecekti. Renault bu sıralar kendi tankının tasarımına kafa yormaya başlamıştı.
Renault tasarıma başlarken ilk olarak bazı genel hatları belirledi. Renault bu aracın ağırlık sınırını en fazla 7 ton olmasını planladı. Bu sınırı motorlara göre belirlemişti, o zamanki motorların iyi bir güç ağırlık oranı sağlayabilmesi için bu sınırı koymuştu diyebiliriz. Çünkü daha ağır araçlara hareket ettirebilmek için tahmin edebileceğiniz gibi daha büyük ve daha güçlü motorlar gerekmekteydi. Bu arada Louis Renault ağır tanklara da güç ağırlık oranı konusunda şüpheyle bakıyordu. (Ve bu konuda da haklı olduğunu biliyoruz.)
O zamanlar Renault’un en yetenekli endüstriyel tasarımcısı olan Rodolphe Ernst-Metzmaier FT’nin detaylı tasarımlarını hazırladı. Tankın seri üretiminin organize edilmesinde de Louis Renault’un uzun zamandır iş arkadaşı olan Charles-Edmond Serre önemli bir görev üstlenecekti.
Kaynakça:
ay.live/PmRLwt
ay.live/ElXk
ay.live/Pgmp