"Gizli tarix" kanalına abunə olaraq yeni videoları izləyə bilərsiz
Abunə olun bit.ly/3IWfX5R
Bakı xanı Hüseynqulu xanla general Sisianov arasında müəyyən yazışmalar olmuşdur. Bir neçə qarşılıqlı məktublaşmalardan sonra Sisianov öz təkəbbür və təşəxxüsünü unudaraq, birdən-birə Hüseynqulu xan Bakinskiyə daha bir məktub yazır. Əslində bu məktubu yazmağa formal olaraq elə bir səbəb də yox idi. Sanki bütün məktublar artıq yazılıb qurtarmışdı və Bakının dinc yolla alınması işi artıq başa çatdırılmaq üzrə idi. Buna baxmayaraq, knyaz Sisianov yenə, özü də onun məlum üslübuna tamamilə xas olmayan tərzdə bir məktub yazır. Knyaz artıq Hüseynqulu xana "qardaşı və dostu" kimi müraciət edir. Aydındır ki, bu iki düşmən, onların həyatında nə balş vermiş olursa olsun, qardaş bir yana, heç dost belə ola bilməzlər. Ancaq, knyaz Sisianov artıq bizim təsəvvürmüzdə tamam başqa, anlaşılmaz bir obrazda canlanır.
Pavel Dmitriyeviç Sisianovun Qafqazda olduğu müddət ərzində onun qələmindən bu qədər ilıq, mehriban, adətkərdə olduğu formallıqlardan və kobudluqlardan uzaq bir məktub çıxmamışdır. Bu məktub onun həyatında axırıncı məktub olmuşdur.
"Əzizim Hüseynqulu xan! Bu məktubu sizə bir Rusiya generalı şəxsində yazarkən, onu köhnə tanışlığımıza əsasən sizə bir qardaş və dost kimi yazmağı özümə borc hesab edirəm. Bir halda ki, siz özünüzü mənim ixtiyarıma veririsiniz, hər şeyə qadir Allaha and içərək, mən ona inanıram, sizi əmin edirəm ki, məktubunuzda yazdığınız kimi, nəinki sizi yalnız buraxmayacağam, həmçinin sizin özünüzün və təbəələrinizin xeyrinə öz xeyrim kimi riayət edəcəyəm, bilirəm ki, bizim çox mərhəmətli hökmdarımızın və mələksima imperatorumuzun rəhmi hədsizdir. Bütün köhnə şeyləri unudaq və əbədi dost olaraq qalaq, mən özüm bütün qəlbim və ürəyimlə sizə qarşı bu cür xeyirxah olaraq qalıram..."
Hörmətlə, Pavel Dmitriyeviç Sisianov. 6 fevral 1806-cı il, Bakı Qalası ətrafı
Məktub, R.N.İvanovun "Kalbalı xan Naxçıvanski: dövrü və irsi" kitabından götürülüb. Səh.237