Цаг үеийн салхийг сөрөн байж ардын урлаг, уртын дууг судалж, сурталчиж, язгуур урлагаа хойч үедээ өвлүүлэхэд томоохон үүрэг гүйцэтгэсэн хүн бол алдарт уртын дууч Солийн Цоодол. Хүнийхээ хувьд эрээн бараантай амьдралын нугачаанд унаж босож, хазайж хальтарч явсан ч дуучныхаа хувьд хэзээ ч бөхийж, нугараагүй ноён нуруу гэгддэг түүний талаар дурсаж ярих хүн, судалгааны материал цөөн байгаа нь харамсалтай. Солийн Цоодол 1927 онд Өвөрхангай аймгийн ЗүүнбаянУлаан сумын нутагт Содномын хүү болон мэндэлжээ. Содномын авга ах нь эрдэмтэй лам байсан бөгөөд их хэлмэгдүүлэлтийн үед эсэргүү гэгдэж, эсэргүүний ойрын хамаатан хэмээн Содномыг ч баривчилжээ. Цоодолын аав ийнхүүэсэргүү нэр зүүсэн тул адлагдаж, хавчигдахаас эмээн ээжээрээ овоглосон гэдэг. Тэрбээр 14-15 настайдаа нутгийнхаа жинчдийг дагаж, Нийслэл хүрээ орж үзсэн сэргэлэн хүү байв. Дуулах дуртай, нутаг уснынхны найр, хуриманд дуулдаг, адуунд эрэмгий, малчин хүүд 1944 онд азтай явдал тохиолджээ.
Маршил Х.Чойбалсан Өвөр хангай аймагт явж байх үедээ С.Цоодолын дуулахыг сонсоод “Сайхан дуулдаг хүү байна. Сайн дуучин болж магадгүй” хэмээн хотод дагуулж ирэв. Түүнийг алдарт уртын дууч Пунцаг гуайтай уулзуулж, шавь оруулснаар С.Цоодол уртын дуутай амьдараа холбож түүнийхээ төлөө амьдарсаар иржээ.
С.Цоодол 1953 онд цэргийн албанд татагдаж, Ардын армийн ансамбльд дуучнаар ажилд орсноор урлагийн байгууллагад ажиллах гараагаа эхэсэн.
1956 онд цэргийн албанаас халагдан Соёлын яамны мэдэлд шилжиж, Ажилчны соёлын ордонд дуучнаар 1 жил ажиллаад дараа жил нь Хүүхдийн ордоны найрал дууны багшаар томилогджээ.
1960 онд АДБЭЧ-д, 1962 онд Мэдээлэл, радиогийн хэрэг эрхлэх газарт хөгжмийн нэвтрүүлэгийн редакцид дууны найруулагчаар ажиллаж байв.
УРТЫН ДУУГ ХЭН ДУРТАЙ НЬ ЗОХИОДОГГҮЙ ЮМ