🏵 သင်္ဂါယနာ - ၆တန် 🏵🌬
===========
ဘုရားရှင်ဟောကြားတော်ခဲ့သော ပိဋကတော်ဓမ္မ
တို့ကို မပျောက်ပျက် မတိမ်ကောသွားစေရန်
စုပေါင်း၍ မူမှန်ကိုရွတ်ဆိုမေးမြန်း ဆွေးနွေး
ဖြေကြား ရေးမှတ်အတည်ပြုခြင်းမျိုး။
…………………………………
၁။ ပဌမ သင်္ဂါယနာ - သုဘရဟန်းကြီး၏ ဗုဒ္ဓ အဝဏ္ဏ စကားကိုအကြောင်းပြု၍ ဘုရားသခင်ပရိနိဗ္ဗာန်
ဝင်စံပြီးသည့်နောက် ဓာတုဘောဇန နေ့၌ စည်းဝေး
ရောက်လာတော်မူကြကုန်သော ( ၇၀၀၀၀၀ ) ခုနှစ်သိန်းမျှသော သံဃာတော်အရှင်မြတ်တို့၏ ဦးစီးနာယက သံဃာ့ထေရ်ဖြစ်တော်မူသော အရှင်မဟာ
ကဿပ မထေရ်မြတ်သည် ခီဏာသဝ ဆဠာဘိည
ရဟန္တာငါးရာ ရွေးကောက်တော်မူပြီးနောက် အခြံအရံသံဃာတော် ၇၀၀၀၀၀ - နှင့် ဘိုးတော်အဥ္စနဖြိုကြွင်းသက္ကရာဇ် ၁၄၈ - ခုနှစ် သာသနာနှစ် ၁ ခုနှစ် ဝါခေါင်လပြည့်ကျော် ၁ - ရက်နေ့မှစတင်၍ တပေါင်းလပြည့်နေ့အထိ ၇ - လတိုင်တိုင် ရာဇဂြိုလ်ပြည် ဝေဘာရတောင်ယံ သတ္တပါဏိဂူလိုဏ်၌ နှုတ်ဖြင့်ရွတ်ခါ ဘုရင် အဇာတသတ်မင်းနှင့် ပဌမသင်္ဂါယနာ တင်တော်မူကြလေသည်။
၂။ဒုတိယ သင်္ဂါယနာ - ဘုရင်အဇာတသတ်မင်း ဖြိုကြွင်း သက္ကရာဇ်အနှစ်တစ်ရာအရောက် သာသနာနှစ် ( ၁၀၀ ) ခုမြောက်သော် ဝဇ္ဇီတိုင်းသား အလဇ္ဇီရဟန်းများ၏ အဓမ္မဝတ္ထုဆယ်ပါး မတရားပေါ်ပေါက်ပြန်၍ ( ၉၀၀၀၀ ) ကိုးသောင်းကုန်သော သံဃာ့အစည်းအဝေးကြီး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ဘုရင်ကောသလမင်းမြတ်နှင့်တကွ အရှင်မဟာယသထေရ် အမှူးပြု ပဋိသမ႓ိဒါပတ္တ ရဟန္တာ ( ၇၀၀ ) ခုနှစ်ရာ ရွေးတော်မူလျက် အခြံအရံသံဃာ ၁ - သန်း ၂ - သိန်းနှင့် ဝေသာလီပြည် ဝါလုကာရုံကျောင်းတော်ကြီး၌ နှုတ်ဖြင့်ရွတ်ခါ ရှစ်လတိုင်တိုင် ဒုတိယသင်္ဂါယနာ တင်တော်မူကြသည်။
၃။ တတိယ သင်္ဂါယနာ - သာသနာနှစ် ၂၃၅ - နှစ်ရောက်သောအခါ ပါဋလိပြည်ကြီးရှင်ဘုရင် အသောကမင်းမြတ်လက်ထက် ဗာဟိရက တိတ္ထိယတို့သည် ဗုဒ္ဓသာသနာတော်၌ ရဟန်းပြုကုန်လျက် မိမိတို့မူလအယူ မိစ္ဆာဝါဒကိုသာ ကျင့်ကြံသုံးသပ်နေကြပြန်သောကြောင့် ( ၆၀၀၀၀ ) ခြောက်သောင်းသော မဟာသံဃာ့ အစည်းအဝေးသဘင်ကြီးက ဆုံးဖြတ်ချက်ချကာ အသောကဘုရင်မင်းတရားကြီး ကူညီချက်အရ အရှင်မဟာမောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿ မထေရ်နာယကပြု၍ ရဟန္တာ ( ၁၀၀၀ ) တစ်ထောင်ရွေးချယ်စိစစ်ပြီးလျှင် အရံသံဃာ ၆ - သန်းနှင့် ထိုနှစ်နယုန်လမှ စ၍ တပို့တွဲလအထိ ကိုးလတိုင်တိုင် ပါတလိပုတ်ပြည် အာသောကာရုံကျောင်းတော်ကြီး၌ နှုတ်ဖြင့်ရွတ်ခါ တတိယသင်္ဂါယနာ တင်တော်မူ၏။
၄။ စတုတ္ထ သင်္ဂါယနာ - သာသနာနှစ် ( ၄၅၀ ) လေးရာ့ငါးဆယ်သို့ရောက်သောအခါ လင်္ကာဒီပ သီဟဠ တည်းဟူသော သီဟိုဠ်ခေါ် သိဃုဠ်ကျွန်းသခင် ဘုရင် ဝဋ္ဋဂါမဏိမင်းတရားကြီးလက်ထက် ပိဋကသုံးပုံကို အာဂုံဆောင်ကြသော ရဟန္တာအရှင်မြတ်တို့သည် နောင် အနာဂတ်ကာလ၌ သတ္တဝါတို့သည် သတိပညာဆုပ်ယုပ်ကုန်လတ္တံကို မြင်တော်မူကြ၍ သာသနာတော်၏အသက် မပျောက်မပျက်တည်ရှိနိုင်စေရန် ကြံစည်တွေးဆကာ ( ၅၀၀ )ငါးရာသော ရဟန္တာအရှင်မြတ်တို့ ပေထက်ရေးလျက် " ပေထက်အက္ခရာ " စတုတ္ထသင်္ဂါယနာကို မဟာသံဃရာဇာကြီးမှူးလျက် သီဟိုဠ်ကျွန်း၊ မလယဇနပုဒ် အာလောကလှိုဏ်ဂူ၌ တင်တော်မူ၏။
၅။ ပဥ္စမ သင်္ဂါယနာ - ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၂၃၃ - ခု
သာသနာနှစ် ( ၂၄၁၅ ) နှစ် အရောက်တွင် မင်းတုန်းမင်းတရားကြီးသည် ဘုရားရှင်ဓမ္မစက် ပေရွက်နှင့် မလျော်ဟု ဆင်ခြင်ပြီးကာ ၊ ကိုးဖြာနဝရတ် ကျောက်မြတ်အဝင် ဖြူစင်သန့်ရှင်းသော သလင်းကျောက်ရတနာအပြင်ဝယ် အက္ခရာတော်တင်ပြီးလျှင် ရွှေမင်ရွှေစုတ်နှင့် ရေးသားခတ်နှိပ်တော်မူ၍ အုဌ်ပြသာဒ်များအတွင်း သွတ်သွင်းကာထားတော်မူပြီးမှ တံဆိပ်တော်ရ သုဓမ္မာဆရာကြီးရှစ်ပါးကို ရှေးဖျား ရှေးဦး အမှူးပြုကာ ( ၂၄၀၀ ) ကုန်သော သီလဝန်၊ ဂုဏဝန်၊ ကလျာဏပုထုဇဉ် သံဃာတော် အရှင်မြတ်တို့နှင့်တကွ ပဥ္စမသင်္ဂါယနာကို တင်တော်မူခဲ့ပါသည်။
၆။ ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာ - ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော် ရန်ကုန်မြို့ ရေကူးရပ် သီရိမင်္ဂလာကမ႓ာဧ စေတီတော်အနီး ဆဋ္ဌသံဂီတိမဟာပါသာဏ လှိုဏ်ဂူတော်ကြီးအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရ၏ ပစ္စယာနုဂ္ဂဟဖြင့် သာသနာတော်နှစ် ၂၄၉၈၊ ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၃၁၆ - ခုနှစ် ကဆုန်လပြည့်၊ အင်္ဂလိပ်နှစ် 1954 မေလ ( 17 ) ရက်နေ့မှစ၍ မြန်မာ၊ သီဟိုဠ်၊
ယိုးဒယား၊ ကမေ႓ာဒီးယား၊ လာအို ငါးနိုင်ငံတို့နှင့် ( ၂ ) နှစ်တိုင်တိုင် ကျင်းပသည့် ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာပွဲတော်ကြီးတွင် မြန်မာပြည်အတွင်းမှ စာပေကျမ်းဂန်တတ်ဆရာတော် သံဃာတော် ( ၂၄၇၃ ) ပါး။ကမ႓ာ့နိုင်ငံအရပ်ရပ်မှ ကြွတော်မူလာကြသော ပိဋကကျမ်းဂန်တတ်အကျော် သံဃာတော်( ၁၄၄ )ပါး၊ ပေါင်း သံဃာတော် ( ၂၆၁၇ )ပါးတို့သည် အဘိဓဇမဟာရဋ္ဌဂုရု ဘွဲ့တံဆိပ်တော်ရ မန္တလေးမြို့ညောင်ရမ်းဆရာတော်ဘုရားကြီးအား သံဃထေရ် မဟာဝိနာယကအရာထား၍ ၁၃၁၈ - ခုနှစ်၊ ကဆုန်လပြည့်နေတိုင်အောင် ( ၂ ) နှစ်ပတ်လုံး နိကာယ်ငါးရပ် ပိဋကသုံးပုံပါဠိတော်များကို သံဂါယနာတင်ခဲ့ကြသည်ဟု ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော် ဗုဒ္ဓသာသနာအဖွဲ့ကြီး၏ သံဂါယနာမှတ်တမ်းမှ ဖော်ပြပါသည်။
======================
ဖျာပုံတိုက်သစ်ဆရာတော်
အရှင်သြဘာသာဘိဝံသ ပြုစုတော်မူသော
သုတေသနသရုပ်ပြအဘိဓာန်ကျမ်းမှ
ကူးယူဖော်ပြပါသည်။
ဓမၼဒါန - အရွင္အာသဝ
* ဗွီဒီယိုဖိုင်မှာ ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာတင်
မူရင်းအမေးအဖြေများဖြစ်ပါသည်။ *
Ashin Arthawa
Credit: