Sanatın Taşa Döküldüğü Şehir Afrodisias Antik Kenti, Türkiye'nin batı Anadolu bölgesinde yer alan tarihi Karya kültür bölgesinde küçük bir Roma Helenistik kentiydi. Ege Denizi kıyısında günümüzdeki Geyre köyünün yakınında yer almaktadır. Aphrodisias, adını Yunan aşk tanrıçası Afrodit'ten almıştır. Bir Doğu Roma ansiklopedik derlemesi olan Suda'ya göre, şehir Aphrodisias olarak bilinmeden önce üç adı vardı: Lelégōn Pólis, Megálē Pólis ve Ninóē’ydi. 640 yılından önce, Geç Antik Çağ'da Doğu Roma İmparatorluğu yönetimi altında iken şehrin adı Stauropolis olarak değiştirildi. Şehir 2017 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır. Aphrodisias bölgenin metropolisi ve Roma'nın Karia eyaletiydi. Beyaz ve mavi gri Karya mermeri, Helenistik ve Roma dönemlerinde, cepheler ve heykeller inşa etmek için bitişik yamaçlardan yoğun bir şekilde çıkarılmıştır. Aphrodisias'tan gelen mermer heykeller ve heykeltıraşlar Roma dünyasında ünlü oldu. Afrodisias'ta birçok heykel örneği ortaya çıkarılmıştır ve Afrodisias'ın Afrodit'inin bazı temsilleri, Lusitania'daki Pax Julia gibi Roma dünyasının diğer bölgelerinden de varlığını sürdürmektedir. Şehir, heykel için önemli okulların yanı sıra belirli bir felsefeye de sahipti ve 5. yüzyılın sonuna kadar bir paganizm merkezi olarak kaldı. 7. yüzyılın başlarında bir depremle yıkıldı ve eski refahını asla geri kazanamadı, antik tiyatro alanında küçük bir müstahkem yerleşime indirgendi. Aynı zamanda, pagan çağrışımlarını ortadan kaldırmak için Stauropolis olarak yeniden adlandırıldı, ancak 8. yüzyıldan sonra bölge Karia olarak biliniyordu ve daha sonra kent Türkçe adı Geyre'yi aldı. Doğu Roma döneminde şehir, mali bir idari birimin merkeziydi. Aphrodisias, 1188 yılında isyancı Theodore Mankaphas tarafından ve daha sonra 1197 yılında Selçuklular tarafından tekrar yağmalandı. Nihayet 13. yüzyılın sonlarına doğru Türklerin kontrolüne geçti. Yerleşme deprem kuşağındadır ve çeşitli zamanlarda, özellikle 4. ve 7. yüzyıllardaki şiddetli sarsıntılarda büyük hasar görmüştür. 4. yüzyıldaki depremlerden birinin su yönünü değiştirmesi ile şehrin bazı kısımlarını sele eğilimli hale getirdi. Aphrodisias, 7. yüzyıldaki depremden hiçbir zaman tam olarak kurtulamadı ve bakıma muhtaç hale geldi. Kasabanın bir kısmı modern Geyre köyü tarafından kaplandı; Bazı evler 20. yüzyılda eski şehri ortaya çıkarmak için kaldırıldı. Kısa bir mesafede yeni bir Geyre Köyü inşa edildi. Afrodit Aphrodisias Kutsal Alanı'nın önünde, kentin kuzey-güney yönündeki ana caddesinden geniş bir ön avluya çıkan yolun sonunda anıtsal bir geçit durmaktadır. Ağ geçidi MS 200 civarında inşa edilmiştir. Afrodit Tapınağı şehrin odak noktasıydı. Afrodizyalı heykeltıraşlar ünlü oldular ve ellerindeki bol miktarda mermerden yararlandılar. Heykel okulu çok verimliydi; çalışmalarının çoğu site çevresinde ve Aphrodisias Müzesi'nde görülebilir. Agoranın bulunduğu bölgede birçok boydan boya heykel bulunmuş ve gerçek bir okulu işaret eden deneme ve tamamlanmamış parçalar kanıtlanmıştır. Çeşitli konumlarda ele geçen lahitler, çoğunlukla festoon ve sütunlardan oluşan tasarımlarla süslenmiştir. Akantus yapraklarına dolanmış insan, kuş ve hayvan figürleriyle "insanlı parşömenler" olarak tanımlanan şeyi gösteren pilastrlar bulunmuştur. Tapınak binasının karakteri, bir Hıristiyan bazilikası haline geldiğinde değişti. 481 veya 484 yıllarında İmparator Zeno'nun emriyle yıkıldığı sanılmaktadır. Çünkü tapınak Aphrodisias'ta Zeno'ya karşı Pagan Helen muhalefetinin odak noktasıydı. Illus'u desteklemek için, Roma İmparatorluğu'nun sonlarında paganların zulmü sırasında bastırılan Helen ayinlerini hala ayakta duran tapınaklara geri getirmeye söz vermişti. Bouleuterion olarak adlandırılan Parlemento, Kuzey Agora'nın kuzey tarafında ortalanır. Bugünkü haliyle, yaklaşık 46 m genişliğinde sığ bir sahne yapısı ile önü yarım daire biçimli bir oditoryumdan oluşmaktadır. Oditoryumun alt kısmı, radyal merdivenlerle beş kamaya bölünmüş dokuz sıra mermer koltuk ile sağlam bir şekilde korunmaktadır. Ek on iki sırayı oluşturan üst bölümün oturma yeri, destekleyici tonozlarıyla birlikte çökmüştür. Plan, zemin seviyesinde çok sayıda giriş ve üst sıra koltuklara erişim sağlayan birkaç merdiven ile son derece açık bir plandır. Devasa paralel payandalardan oluşan bir sistem, binanın başlangıçta tonozlu olduğunu göstermektedir. Oditoryum, kavisli dış duvardaki bir dizi uzun, kemerli pencereyle aydınlatılmış olurdu. Oturma kapasitesi yaklaşık 1.750 olarak tahmin edilebilir. Sanatın Taşa Döküldüğü Şehir Afrodisias Antik Kenti hakkında sizler için belgesel niteliğinde bir içerik hazırladım. İyi seyirler dilerim.
"Morgana Rides " Kevin MacLeod (incompetech.com)
Licensed under Creative Commons: By Attribution 4.0 License
creativecommons.org/licenses/b...
#afrodisiasantikkenti #tarih #belgesel