Skąd pochodzą Sumerowie? - 170 lat badań nad starożytnym ludem z Mezopotamii

Рет қаралды 88,871

Күн бұрын

Temat pochodzenia Sumerów jest tak stary jak... Sumerowie?
No może nie do końca. Minęło 170 lat od odkrycia i zrozumienia, że na terenie Mezopotamii żył kiedyś tajemniczy lud, posługujący się tajemniczym językiem. I choć po prawie dwóch stuleciach wiemy o nich nieco więcej, tak kwestia ich etnogenezy nadal pozostaje nierozwikłaną zagadką.
Rozdziały:
00:00 świat Sumerów
02:07 170 lat badań
08:08 Dlaczego tak mało wiemy?
14:47 Posłowie
► Zostań patronem: patronite.pl/Skryba
► Sprezentuj mi kawę (lub koktajl): suppi.pl/skryptorium
► Subskrybuj po więcej: / @skryptorium .
►Autorzy:
Robert Euvino
-Two Mandolins
-Under an old tree
Div Kid
-Empty moons of Jupiter
@SUNDRIEDTOMATOESBraydenOlson
Hurrian Hymn To Nikkal / No. 6 (1400 BCE)
Treści udostępniane przez Skryptorium nie są w żaden sposób powiązane z Firefly Studios
►Muzyka użyta w tym filmie jest oryginalna i wykorzystywana na podstawie licencji Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License: creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/ .
►Wykorzystane gry
Stronghold
►Źródła
Mc. Loud (2020) The Sumerian Hypothesis
Al-Zahery & Others (2011) In search of the genetic footprints of Sumerians: a survey of Y-chromosome and mtDNA variation in the Marsh Arabs of Iraq
Michalowski, P. (2006). The lives of the sumerian language.
Kramer, S. N. (1963). The sumerians: Their history, culture and character.
Whitaker, G. (2005) The Sumerian Question - Reviewing the Issues
Bottero, J. (2001) Everyday life in ancient mesopotamia
Rubio, G. (1999) On the Alleged "Pre-Sumerian Substratum"
Postgate. J (2015) Early Mesopotamia
Collins P (2021) The Sumerians
►Autorzy fotografii:
Anthony Huan, ALFGRN: creativecommons.org/licenses/...
tobeytravels Bjørn Christian Tørrissen, Fæ, Rama, Jolle: creativecommons.org/licenses/...
Osama Shukir Muhammed Amin: creativecommons.org/licenses/...
Ponadto użyto elementów wizualnych i dźwiękowych z gry Stronghold na podstawie:
fireflyworlds.com/youtube-policy/
#sumer #mezopotamia #starożytność

Пікірлер: 327

@marekluka6326 Ай бұрын

Sumerowie to potomkowie Słowian a krótko mówiąc Polaków i tyle w temacie

@mareklakomski Ай бұрын

spierdalaj ! jestes zerem i kretynem.

@Wadek-xd2mp Ай бұрын

jestem twoim idolem

@mareklakomski Ай бұрын

Kto i kiedy nasral ci do pustej glowy buraku ?

@mareklakomski Ай бұрын

Kto i kiedy nasral ci do pustej glowy , buraku ?

@longinp8677 Ай бұрын

co ty pleciesz!! sumerowie to czarnogłowi czego nie można powiedzieć o słowianach!!

@sirchristian1222 Ай бұрын

Prosimy o więcej filmów na temat Sumerów. Pochodzenie, życie. Co tylko się da!

@blackate24 Ай бұрын

Podpinam się

@hannakonador9478 Ай бұрын

...ješli to Sumerowie pisali, że "czarnogłowi przybyli ze wschodu" - rozumiem, iż Sumerowie nimi nie byli ??? Dżyngis-Chan i jego poratymcy zdecydowanie czarno na głowach mieli...i obyczaje też z piekła rodem...

@wscbpl2702 Ай бұрын

Tak samo kocham temat epoki brązu i późnego neolitu

@nordycja3377 Ай бұрын

@@hannakonador9478z tego co pamiętam to siebie samych tak nazywali

@miceliusbeverus6447 Ай бұрын

Niestety - nie żyją! Wiem, że nic nie wniosłem. 😅

@Khorinis2 Ай бұрын

Ja proszę o więcej materiałów o sumerach i teoriach o ich pochodzeniu. Ten film jest bardzo ciekawy, pozdrawiam.

@machal9024 Ай бұрын

To już chyba materiał na "Kosmiczne Opowieści"

@Skryptorium Ай бұрын

Sumerowie mają stałe miejsce w skryptorium :)

@Khorinis2 Ай бұрын

@@machal9024o ile odróżniasz teorie od faktów to niekoniecznie 🙂

@akkaknight1130 Ай бұрын

Dajcie więcej sumerów. Skryba wytrzyma!

@ksaveriusz Ай бұрын

Z Piątnicy, no bo skąd!?

@mariaraciniewska2992 23 күн бұрын

Już dawno wielu fizyków mówiło, że wszechświat istniał zawsze, co normalnie dla człowieka jest nie do przyjęcia. Ale w matematyce jest tzw. nieskończoność. Tak naprawdę jest ona niezrozumiała dla nas obserwatorów i chyba nigdy nie będzie, ale to samo w sobie jest fascynujące.

@wulfilarast2895 Ай бұрын

W czasach Sumeru klimat był o wiele wilgotniejszy i Bliski Wschód był zielony. Prawdopodobne jest, że przodkowie Sumeryjczyków, pochodzili z Zatoki Perskiej, która przed zalaniem, była rozległą żyzną kotliną...

@Kalashnikov_SR1 12 күн бұрын

to by tłumaczyło dlaczego sumeryjski przemysł (chociażby w mieście ur) opierał się głównie na rolnictwie

@LeszyBor Ай бұрын

Podkład ten sam co w podkaście Mroczne Wieki. Jeden i drugi kanał pierwsza klasa.

@Skryptorium Ай бұрын

Tak, tak mi się ten track spodobał, że sam go używam, gdy akurat soundtrack z twierdzy mi nie leży.

@niniel73 Ай бұрын

Dwa najlepsze kanały na polskim YT

@WikusOwO Ай бұрын

Nie ma to jak nowy materiał wideo od mojego ulubionego skryby!

@gregory3108 Ай бұрын

Programy i prelekcje naszego Skryby są super interesujące, łatwe do słuchania no i nic na niby☝️

@Sarumanolsz Ай бұрын

Super odcinek!!! W końcu coś o wczesnych cywilizacjach. Tak sobie pomyślałem, że pierwsze ludy osadnicze, z przed 8 tyś lat miały względnie sielankowe życie. Wioski powoli się rozrastały, każdy był równy, jedzenia raczej nie brakło, czuć było więzi i wspólnotę, nie było wojen, bo i terenów dużo. To mógł być złoty czas dla każdego człowieka.

@ArhidrasPL Ай бұрын

Rozpieszczasz nas Panie!!! potrzebujemy wincyj

@gregory3108 Ай бұрын

☝️ wielkie dzięki naszemu Skrybie, historia w pigułce nie tylko cieszy ale jest łatwa do zapamiętania 👍

@kaboolchuck Ай бұрын

Bardzo dziękuje, super film jak zwykle. Proszę o więcej filmów o pochodzeniiu sumerow

@tymion2470 Ай бұрын

Tak, poproszę materiał o hipotezach oraz teoriach o pochodzeniu Sumerów!

@myczek1 2 күн бұрын

Fahny film. Temat nadzwyczajny i warty bardzi dokladnej analizie.

@vae_victis-historical_warfare Ай бұрын

Koniecznie kontynuuj ten temat! Ja od siebie dorzucę tradycyjne teorie: przybycie z Bahrajnu (raczej będącego przystankiem na drodze Sumerów do Międzyrzecza niż ich matecznikiem), przybycie z rejonu Kaukazu/Azji Przedniej, Doliny Indusu, a nawet współczesnego Wietnamu. Nie można także pominąć teorii autochtonicznej (choć jest ona chyba najmniej prawdopodobna). Pozdro!

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

Mnie się w sumie najbardziej podoba ten Wietnam

@vae_victis-historical_warfare Ай бұрын

@@JanekR-nt4fb faktycznie, jest to intrygująca teoria, choć osobiście nie za bardzo w nią wierzę :(

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

@@vae_victis-historical_warfare Ja też 😉

@Skryptorium Ай бұрын

Mnie szczerze mówiąc najbardziej intryguje praojczyzna na Kaukazie, ale najbardziej prawdopodobna wg mnie to zejście z gór i wyparcie tych z doliny (czyli coś co się zdarzało w Mezopotamii wielokrotnie)

@vae_victis-historical_warfare Ай бұрын

@@Skryptorium no właśnie - praojczyzny Sumerów przez półtora wieku szukano daleko, a pewnie prawda jak zwykle okaże bardziej prozaiczna ;)

@cezaryczech3817 Ай бұрын

A mnie imponuje to, że w połowie IVw.pne. czyli w czasach wczesnego Sumeru, na terenie środkowej Europy w tymobecnej Polski też była nieźle rozwinięta cywilizacja. Mówię o tzw. kulturze pucharów lejkowatych. Zaprzegi wolu, wozy kolowe, zrębowe domy pietrowe, regiony produkcji narzędzi i broni, megalityczne grobowce, duża gęstość zaludnienia. Niestety cywilizacja z drewna, nie z kamienia, więc pozostalo niewiele śladów.

@Skryptorium Ай бұрын

To prawda. Chyba zasługują, żeby coś o nich więcej powiedzieć :)

@ZygmuntKiliszewski 21 күн бұрын

Panie Cezary, bardzo mocno proponuję dokonać analiz książki Pana Janusza Bieszka pt. "Starożytne Królestwo Lehii II. Zapomniane Dowody", Wydawnictwo Bellona. Zgodnie z badaniami genetycznymi Ariowie - Sławianie są zdefiniowani haplogrupą ojcowską - Y R1a1. Pierwszym Władcą był Sarmata (XXI wiek przed naszą erą)! Natomiast ostatni to Kazimierz III Wielki. Autor prezentuje także brakteaty i medale (!). Genetyka jest największą miarą oceny pokrewieństwa. Wynika, że jesteśmy jedną z najstarszych kutur na Ziemi. Analizy jezykoznawców także potwierdzają tę tezę. Bardzo proszę nie nabierać się na tzw. określenie "turbosłowian" mające za cel obniżenie rangi Naszej Kultury (!). Pamiętajmy, że SLAVIA Empire (Leh Empire) jest przedstawiana na licznych mapach przez Rzymian i Greków. Należy podkreślić, że Pan Prof. Henryk Samsonowicz zaakceptował badania Pana Janusza, za co Autor podziękował w przedstawionej książce (!). Życzę udanej lektury oraz jej rozpowszechnienie (!). Serdecznie pozdrawiam i gratuluję celnych uwag w Komentarzu 💖👋.

@Falkenberg1938 2 күн бұрын

@@ZygmuntKiliszewski To jest pisane na serio? XDDDDDD

@longinzaczek5857 Ай бұрын

Dość dużo materiałów na temat Sumeru i bardzo dobrej jakości jest na kanale "Historyczny Top" - ale w tym przypadku warto posłuchać i tego i tamtego kanału. Temat pokazany jest z dwu różnych perspektyw.

@noxnivis7402 Ай бұрын

Muszę przyznać, że robisz kawał dobrej roboty ❤ niezwykle przyjemnie się to słucha, pozdrawiam cieplutko ❤

@marekd6763 Ай бұрын

Chętnie bym usłyszał inne teorie 🙂

@maciejadamczyk8033 Ай бұрын

Ja bym bardzo chętnie posłuchał o teoriach i hipotezach dotyczących Sumerów. I wiem, że nie tylko ja :D

@GokuRoman008 Ай бұрын

Siemka, Tygrys i Eufrat to jedne z najciekawszych rzek świata 😉😊

@niestworzonoscrzeczy Ай бұрын

odpowiadam: z Sumeru, pozdrawiam. A tak serio, fajny materiał

@bonus8818 Ай бұрын

Już jakiś czas temu słyszałem tą teorię że Sumerowie mogli przybyć z Tybetu. Za argument za tą teorią (oprócz podobieństw w języku) podawano sposób budowania świątyń który to miał przypominać tarasy pod uprawy w tamtym rejonie świata.

@Skryptorium Ай бұрын

Taak, dokładnie, też to gdzieś słyszałem ale nie wiem gdzie :D

@mareklakomski Ай бұрын

@@Skryptorium w dupie !

@thefutureisnow8767 26 күн бұрын

@@Skryptorium : W książce "Sumerowie" (seria "ceramowska").

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

O ciekawy temat poruszyłeś.

@Arturo-xg6rb Ай бұрын

Świetnie się Ciebie słucha. Dzięki

@PominReklamy Ай бұрын

Skoro do dzisiaj nie umiemy ustalić skąd pochodzą języki baskijski czy etruski to można założyc, że sumeryjski to jakiś język przedpotopowy

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

Wszystko można, tylko wciąż będzie to jedna z wielu teorii i oficjalnie równoważna z pozostałymi.

@dawidciacho7590 Ай бұрын

@jakubhusak1624 Ай бұрын

Akurat my umiemy :) Etruski czyta się po prostu litera po literze, wystarczy znajomość alfabetu i południowych słowiańskich narzeczy. Polski też dużo pomaga. Ireneusz Ćwirko przeczytał słynne złote tabliczki z Pyrgi - jest to poradnik medyczny na różne przypadłości.

@PominReklamy Ай бұрын

@@jakubhusak1624Wielka Lechia ?

@jakubhusak1624 Ай бұрын

@@PominReklamy Raczej wielka wspólnota językowa, o której wszyscy piszą, że była, ale nikt nie wie jaka, bo nie szukają wśród języków słowiańskich, nie rozumiejąc ich.

@M1cler Ай бұрын

Oni zdecydowanie wygladaja na twardzieli :D, haha super material dziekujemy

@averagepolishguy Ай бұрын

Oj, teraz to czekam na odcinek o turbo-magiaryźmie

@zmija6 Ай бұрын

Robisz lepszą reklamę dla asyriologii niż nasze uczelnie, które powinny sie martwić żeby ten kierunek nie umarł. Cieszę się niezmiernie, że algorytm łaskawie podpowiedział mi twój kanał :D

@evagiovannasayduda4509 Ай бұрын

A słyszeliście o kulturze Annunaki ??? Oni przybyli na Ziemię około 450.000 lat temu w poszukiwaniu złota, srebra, uranu i innych minerałów. Zmodyfikowali uwczesnego człowieka , który żył w jaskiniach, zmieniając im DNA, aby był mądrzejszy i nadawał się do ciężkich prac w kopalniach. Ci Annunaki nie byli okrutnymi istotami, wręcz przeciwnie, długo uczyli poszczególne plemiona ludzi na całej ziemi jak budować domy, jak zbierać owoce , jak uprawiać jarzyny, jak oswajać zwierzęta, w tym krowy, kozy , kury, itd. W czasie 450.000 lat kiedy tu mieszkała ich mała grupa też mieli swoje siedziby, swoje jedzenie i ludzie cały ten długi czas spędzali z nimi, pracowali dla nich, ale też się uczyli od nich. Oni byli podobni do ludzi, ale o wiele wyżsi, to tak , jakby teraz spotkać mężczyznę o wysokości 2- ch m. Podobno wielu z nich rozmnażało się z ludzkimi kobietami, a im tak było dobrze na ziemi że już wielu zostało. Lecz oni żyli bardzo długo, ich przewodnik Anki aż 200 lat, inni 150 lat. Około 10.000 lat temu większość z nich odleciała statkami kosmicznymi. Wtedy ludzie musieli radzić sobie sami i stworzyli kulturę znaną jako Sumerowie. Obszary rzek Eufrat i Tygrys, były wtedy bardzo urodzajne, z czasem dopiero zrobiła się tam pustynia. Sumerowie też wędrowali na inne tereny, umieli konstruować wielkie łodzie i płynęli do obecnej Italii, na Sardynię i przenosili się w różne miejsca. Tak powstały różne plemiona, Egipcjanie, Babilończycy, Hebrajczycy i te wymienione w Starym Testamencie. Dodam jeszcze, ze piramidy wybudowali Annunaki , a nie Egipcjanie.

@mariaraciniewska2992 23 күн бұрын

Bardzo prawdopodobne. Wiele na to wskazuje.

@-Maciej 22 күн бұрын

Sitchina się dobrze słucha do poduszki, ale jego hipotezy mają raczej niewielką wartość.

@chlejepan1735 14 күн бұрын

Generalnie zgoda tylko z tymi piramidami to pojechałeś

@mandala2003 3 күн бұрын

@evagiovannasayduda4509 AN to niebo a KI to ziemia , ktoś to połącz w jedno ,czy te nunataki to może ci giganci nawet w Biblii jest wspominana walk Goliata / Giganta /z Dawidem

@Zwanek Ай бұрын

Co prqwda jeszcze się na taką nie natknąłem, ale idę o zakład że istnieje teoria wywodząca Sumerów od Lechitów

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

Pewnie Artur Lalak się tym zajął 😂

@grzegorzlagut8917 Ай бұрын

😂😂😂😂😂😂

@longinzaczek5857 Ай бұрын

Istnieje - jeśli trafisz na ruskiego trolla "marekegirski" to jego podpytaj. Otrzymasz bardziej ruski bełkot niż teorię, ale można się trochę pośmiać

@grzegorzlagut8917 Ай бұрын

@@longinzaczek5857 Wiem o kogo chodzi - on podpisuje się mark egirski, a nie marek, a przecież to jest po angielsku czyli germańsku, a to turbosłowianin, więc powinien cenić słowiańskie nazwy i imiona!

@longinzaczek5857 Ай бұрын

@@grzegorzlagut8917 To jest ruski troll zaczerpnął to nazwisko z jakichś książek z czasów PRL, które dają im do czytania, żeby się uczyli polskiego. Czasem w nich były takie trochę fikcyjne nazwiska.- chociaż bywają też nazwiska prawdziwe, jak np. Jery Edigey (bodajże nazwisko z Węgier), który pisał kryminały osadzone w starożytności - polecam, bo to jednak kawał wiedzy historycznej mimo zabawowej fabuły.

@kn364 Ай бұрын

Jesteś przekotem, słucham już od paru dobrych miesięcy, i za każdym razem odcinek lece od deski do deski. Niektóre pare razy. No i ten głos - poprostu iidealnie pasuje. Nie myślałeś o wstawianu odcinków w wersji podcastów na ytmusic i spotify? Bo szczerze zawsze używam odcinków jako słuchowisk i myśle że zbierze to audiencję na innych platformach. Keep up the good work! mega

@Skryptorium Ай бұрын

Na YT music jestem, bo prawie każdy odcinek wchodzi do jednej z dwóch playlist. Tak samo Spotify. Tym drugim się jednak szczególnie nie chwalę (jest w banerze kanału), bo też i na Spotify wrzucam zupełnie pro-bono. YT płaci za reklamy, Spotify nie. Miło, że Ci podchodzi mój głos. Potrzebowałem takich słów :D. Ja im dłużej siebie słucham to coraz bardziej krytycznie do siebie podchodzę. No ale nie każdy mieć barwę jak Tomasz Knapik.

@lukastrojak Ай бұрын

Film na jakikolwiek temat w Twoim wykonaniu będzie super!

@rmgsk6214 Ай бұрын

Nie wszyscy wiedzą, ze Sumerowie wymyślili lato

@bozydartegospust Ай бұрын

Ciekawy byłby taki materiał przedstawiający teorie o Sumerach i ich pochodzeniu, najlepiej pogrupowane w kolejności od najbardziej prawdopodobnej/-ych aż po te szurskie; krótki zarys, przedstawienie za i przeciw. Choć wyobrażam sobie, że taki materiał wymagałby sporo pracy

@Skryptorium Ай бұрын

Sam to zaproponowałem :) teraz tylko zrealizować i nie pominąć co ważniejszych hipotez.

@Rafa-ls7uw Ай бұрын

@@Skryptorium ksiega-urantii/przekaz-80-rozprzestrzenianie-sie-anditow-na-zachodzie - polecam zapoznać się z tym, jak i innymi przyległymi rozdziałami

@kosmoWRC Ай бұрын

Wielkie dzięki i oczywiście zgadzam się na więcej z tej tematyki

@Ganto94 Ай бұрын

Skryba zawsze na poziomie

@zen-hf8bl Ай бұрын

Świetny materiał jak zawsze 😀 ja poprosze o materiał z teoriami pochodzenia Sumerów, nigdy o żadnej nie słyszałem więc chętnie się dowiem co tam wymyślono w tej kwestii

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

Zetknąłem się kiedyś z tą że pochodzili z Indii, a niedawno że sobie zeszli z pobliskich gór Zagros.

@antysynteza777 Ай бұрын

No elo, co do Madziarów - Sumerowie przybyli ze wschodu, a Madziarzy też, może częściowo z bliskiego, bo mówi się przecież, że Węgrzy nie stanowią też jedności etnicznej, tylko są jakimś stowarzyszeniem o różnorakim pochodzeniu. Czekam na materiał o turboMadziarach.

@karolkp5015 Ай бұрын

Czy przypadkiem w czasach Sumerów klimat nie był dużo łagodniejszy w tamtym rejonie swiata?

@ka302 Ай бұрын

Naprawdę dobry materiał stary. Jestem zajarany tą epoką historii/prehistorii i naprawde dobry materiał merytorycznie zrobiłeś

@Skryptorium Ай бұрын

Yike. Dzięki za dobre słowo!

@Comebacktotheback Ай бұрын

Jeśli chodzi odkrycia to myślę , że lud z Gobekil Tepe mógł wytworzyć o wiele starszą cywilizację

@Skryptorium Ай бұрын

Tu wracamy do dyskusji na temat tego co uznajemy za cywilizację i jak wielkie odchylenie od standardowej definicji jesteśmy w stanie zaakceptowac

@senator967 Ай бұрын

super! dziękuję

@sawekgowacki8348 Ай бұрын

Super 👍👍👍👍👍👍👍👍👍✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️🫡

@inajaszzacharjasz1644 Ай бұрын

Najlepszy kanał, pozdrawiam i dużo żywności Ser

@Skryptorium Ай бұрын

Moj panie!

@saladyn1000 Ай бұрын

Jak zawsze git materiał

@piotrkaminski9153 Ай бұрын

Tak tak tak chce

@tomasz363 Ай бұрын

Zajebiste są twoje filmy!

@martaw5502 Ай бұрын

Świetny film

@janrudnicki6111 Ай бұрын

Wencej takich filmów

@zbychu5464 Ай бұрын

Moim skromnym zdaniem Sumerowie wiedzieli skąd pochodzą. Jak pisali że ze wschodu to tak było. Tylko wschód to duży obszar. Ale z drugiej strony cały naród raczej przez pół Azji nie wędrował. Więc raczej nie było to zbyt daleko.

@longinzaczek5857 Ай бұрын

Osobiście obstawiałbym taki scenariusz - w południowej Mezopotamii do IV tysiąclecia pne była ludność miejscowa, która osiągnęła zaawansowany poziom rozwoju w czasach przedsumeryjskich. Do Mezopotoamii w IV tysiącleciu pne migrowali Sumerowie, górale z Iranu - najpierw pewnie za chlebem jako migracja zarobkowa lub jako niewolnicy, a potem w momencie kryzysu tej przedsumeryjskiej cywilizacji Sumerowie mogli dokonać najazdu i zdominować etnicznie Sumer w III tysiącleciu pne (chronologię dokładniejszą można sobie zobaczyć na kanale Historyczny Top). Potem następuje rozkwit Sumeru w III tysiącleciu pne, a następnie w II tysiącleciu pne obszar Iranu najeżdżają ludy Indo-Irańskie (Indoeuropejskie) wymazując pierwotny język sumeryjski z gór Iranu. Dodatkowo na przelomie IV i III tysiaclecia mogła się zdarzyć jakaś katastrowa naturalna której ślad znajdujemy w micie o Potopie, która ułatwiła Sumerom przejęcie resztek wcześniejszej przedsumeryjskiej kultury. Ale to tylko gdybanie jak każde inne. Na pewno warto zestawić różne hipotezy w osobnym skryptorium

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

W sumie logiczne, podobnie jak później na Mezopotamię następowały najazdy Gutejczyków a następnie semickich Amorytów- i tak mamy motywy sumeryjskie w całym żyznym półksiężycu. Hipoteza górali pasuje też do praktyki budowy Zigguratów, wcześniej kontakt z bogami był powiedzmy "ułatwiony" bo wystarczyło się wdrapac na pobliską górę, na wybrzeżu zatoki i w międzyrzeczu gdzie gór nie ma trzeba było sobie ją usypać sztucznie. A od kopca do budowli z cegły już niedaleka droga. Tylko nie bardzo mamy na czym się oprzeć by znaleźć tę cywilizację przedsumeryjską.

@Skryptorium Ай бұрын

To co mówisz jest bardzo bliskie moim osobistym przekonaniom. Scenariusz z plemionami atakującymi z gór a potem adaptujacymi kulturę w Mezopotamii powtarzał się tam wielokrotnie. Może tym razem po prostu kultura najeźdźców była silniejsza?

@longinzaczek5857 Ай бұрын

@@Skryptorium Próbuję sobie te puzzle od dawna poukładać, w tym szukając po archeologii sąsiednich regionów, ale prawda jest taka, że prawie nic nie wiemy. To co na pisałem to raczej bazuje na wiedzy o tym jakie przemieszczenia ludności barbarzyńskiej z peryferiów powoduje cykl koniunkturalny w tzw. krajach cywilizowanych, czy jak to mówią ekonomiści w gospodarczym centrum. Ale to też wiele nie daje poza może świadomością, ze jeśli Sumerowie byli ludnością napływową (jak podają ich legendy), to trzeba ich szukać blisko południowej Mezopotamii. Migracja ze zbyt daleka przed upowszechnieniem się koni oraz wozu/rydwanu nie była możliwa, bo etnos dokonujący inwazji musiał być w zasięgu handlu upadającego pre-sumeryjskiego centrum. Czyli dość blisko. Dopiero w następnym tysiącleciu pojawia się dalekie migracje Indoeuropejsczyków na wozach i rydwanach.

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

@@longinzaczek5857 Do hipotezy górali pasowałoby wznoszenie Zigguratów, ludzie przyzwyczajeni do miejsc kultu wysoko w górach gdy znaleźli się na terenach równinnych zaczęli wznosić sobie substytuty gór by znaleźć się bliżej bogów, usypując czy z czasem wznosząc specjalne budowle.

@droniarz1590 Ай бұрын

@@longinzaczek5857 polecam poczytać w takim razie Księgę Urantii, część III

@1991jerzy Ай бұрын

No i teraz już wiem skąd pochodzą Sumerowie! Dzięki serdeczne!

@Skryptorium Ай бұрын

Panie Jurku, niech się pan podzieli wiedzą :D

@1991jerzy Ай бұрын

@@Skryptorium Ironia

@rafalg1578 Ай бұрын

Fajnie ale krótko. Cieszę się że podjąłeś te temat bo mimo że jest to jedna z najciekawszych kultur mało jest informacji na temat starożytnego Sumeru. a co jest ciekawe: Tak naprawdę skąd pochodzą i jak to możliwe że od razu ta cywilizacja była tak rozwinięta? Która była pierwsza: Sumeryjska czy Egipska? Może coś o tym że Bibilia pełnymi garściami czerpała "literatury" z Sumeru i takie opowieści jak potop, czy stworzenie świata mają swój pierwowzór (zaskakująco podobny jeśli nie identyczny) właśnie w Sumerze. Mimo wszystko mało wiemy o Sumerach więc każda informacja jest ciekawa. Jeszcze raz dziękuję za Twój film :-)

@Skryptorium Ай бұрын

Ja się po prostu lepiej czuje w krótkich formach. Temat będzie kontynuowany pewnie. Natomiast o korelacji mitów babilońskich i Biblii to myślę że prof. Majewski zrobił filmy. Serdecznie polecam jego kanał. Tworzy też dłuższe filmy więc myślę, że Ci będzie odpowiadać. Pozdrawiam!

@rafalg1578 Ай бұрын

@@Skryptorium tak prof. Majewski jest super. Bardzo go lubię i cenie. :-)

@szurnietymedrzec2796 Ай бұрын

Czytałem artykuł o nie wiem badanu, o zauważalnym zwiększeniu się roślinności w Andach, pod artykułem ktoś skomentował, że klimat na ziemi dla danego regionu nie jest stały, że cywilizacja Azteków? Majów? (nie jestem pewny, musiałbym go znaleźć) upadła, ponieważ w rejonie And zmienił się klimat, tak samo jak wtedy w Europie. Teraz mamy na ziemi żyny pas uprawny rozciągający się od US\Kanady po Syberię i ten klimat się zmienia, są też przeprowadzane prace mające na celu go utrzymać choćby zasiewanie chmur (Patrzcie na Dubaj xd) Nie ma dziwnych teorii, są fakty i argumenty będące za i przeciw (oraz fantastyka ale niech rzuci kamieniem ten, kto nie lubi sobie jej poczytać), każdy zasługuje na wysłuchanie bez oceniania

@polishedstacker Ай бұрын

Wiecej na temat sumerów i pre- sumerow

@Lajon78 Ай бұрын

Moze coś o wierzeniach Sumerów kogo nazywali bogami. Na tabliczkach sumeryjskich o tym jest napisane

@joannanachya9129 Ай бұрын

Proszę o teorie pochodzenia sumerów. Batdzo fajny odcinek ❤

@waldiolsztyn Ай бұрын

OPisz te teorie, o kosmitach też możesz jakąś dorzucić :)

@slogo4186 Ай бұрын

Fajne rozkminy

@takinerd2892 Ай бұрын

To ja bym poprosiła o jakiś potężny materiał który mógłby pogromić wIElkO leChITóW, zwłaszcza to jak mieli pokonać Aleksandra Wielkiego, czy też założyć lud Sumerów (nie żartuje, niektórzy serio w to wierzą). Taki filmik jest serio potrzebny bo z roku na rok tych foliarzy jest coraz więcej

@longinzaczek5857 Ай бұрын

W księgarniach jest książka "Fantazmat Wielkiej Lechii" - na YT jest chyba taki materiał na kanale Historyczny Top i drugi na kanale "Mroczne wieki"

@djakmalinakot8568 Ай бұрын

Ja proponuje żeby turbosłowianie bili się z turboturanistami. Widziałem takiego jednego który pisał o tym, że Bałtowie to potomkowie Kimmerów którzu byli oczywiście turkami. I miał na to argumenty pokroju tego, że Kimmerowie po najeździe Scytów uciekli. Więc na pewno wyemigrowali na Litwie, bo to, że znaleziono ślady Kimmerów w Pannonii to kłamstwo itp. Do tego jakieś chore teorie językowe i bredzenie o Bałtosłowiańskim matriarchacie i kulturze kurhanów zachodniobałtyjskich.

@Skryptorium Ай бұрын

Czekałem aż ktoś poprosi. faktycznie jakaś rozprawe że Słowianami trzeba będzie zrobić :D. Sami się proszą

@pawmal1988 Ай бұрын

Wystartowali w wyborach w Warszawie XD

@JanekR-nt4fb Ай бұрын

@@Skryptorium To po prostu pączkuje, widziałem już skrajne mutacje 😀 W innych krajach regionu czy na Bałkanach jest podobnie. Inna sprawa że ludzie lgną do tego z powodu miksu nieudolności naszego systemu edukacji i olewactwa badań przez czynniki decyzyjne, czyli w szkole kolejne roczniki otrzymują informacje rodem z podręczników z lat 60, podane pewnie jeszcze wg. pruskiego modelu nazwisko data, fakt. Tyle że w historii naszych ziem przed rokiem 966, dat nie ma a i z imionami jest problem. A na badania, jak na wszystko funduszy mało, i tak tkwimy w zawieszeniu starcia poglądów rodem z lat 30 i 80 XXw. Plus do tego jeszcze lata wciskania ludziom w naszym kraju że jesteśmy jacyś gorsi i naszej historii powinniśmy się wstydzić a nie być z niej dumni. A potem dziwimy się że są ludzie entuzjastycznie podchodzący do twórczości gdzie wyciągana jest mityczna kronika Prokosza lub w całości na serio brany Kadłubek, wszelkie możliwe ludy przerabiane na Słowian itd.

@mo55yoak Ай бұрын

super byłby odcinek o samym piśmie sumerów i akkadów. Polecam serdecznie książkę "tajemnice glinianych tabliczek" autorstwa Antoniego Mierzejewskiego (iskry, 1981)

@bremus8740 Ай бұрын

jak chcesz, to zrob material. chetnie obejrzalbym taki material

@kafarkajtek1431 Ай бұрын

Uwielbiam takie filmiki moze cos nagrasz o mahomecie?

@Skryptorium Ай бұрын

O Religii w sumie dawno nie było :), ale nie obiecuję!

@user-up9nb9ix5q 15 күн бұрын

Znane są szczątki kostne Sumerów, choćby z grobów królewskich z Ur. Wydają się więc możliwe badania DNA i na tej podstawie porównanie z innymi ludami.

@miceliusbeverus6447 Ай бұрын

8:43 - nareszcie! Zaginiony dowód na istnienie Muminków! 😀

@sirax94 Ай бұрын

a moze cos o zwiazku potopu (ktory mial miejsce w legendach plemion i cywilizacji na calym swiecie) a pojawieniem sie sumerow? Wedlug tych historii ludzie przezyli chroniac sie na statkach lub na szczytach wysokich gor, co mogloby sie pokrywac z tym ze ludnosc summeru przybyla z tybetu od razu po potopie

@mikoajmiscicki3774 Ай бұрын

Czy ktoś już rozmawiał w tej sprawie z Donną Summer? Może ona coś wie? A mówiąc poważnie- doskonały materiał, brawo!

@marcello6592 Ай бұрын

Czekamy na film o Turbomadziarach 😉

@bostwosplendoru8640 Ай бұрын

Zostałem zmuszony z pistoletem do mojej skroni by polubić filmik i dać komentarz ❤

@dejankujundzic2386 Ай бұрын

Dobry temat. Świetnie ci idzie z tymi materiałami.

@romannacht Ай бұрын

Przed kilkoma laty przeczytałem gdzieś, że zespół etnologów badał języki kilku plemion Brazylii )nad Amazonką?). Napotkali na plemię, którego język był nieznany dla sąsiadów, ale jeden z badaczy zdziwił się, że cos niecoś rozumie; jego matka była Węgierką...

@Skryptorium Ай бұрын

To prawda, jeśli pojechać na Syberię. Tamtejsze ludy (dziś już niestety w regresji i na wymarciu ze względu na dominację rosyjskiego) rzeczywiście przedstawiają jeszcze jakieś podobieństwo z węgierskim. Węgrzy podróżujący na Ruś w xiii wieku twierdzili, że znajdowali tam ludy mówiące po węgiersku. Tamci 'wegrzy' zniknęli jednak po wielokrotnych najazdach mongołow.

@ZygmuntKiliszewski 21 күн бұрын

Proponuję, aby Skryptorium dokonał rzeczowej analizy książki Pana Janusza Bieszka pt. "Starożytne Królestwo Lehii II. Zapomniane Dowody", Wydawnictwo Bellona. Gratuluję i serdecznie pozdrawiam każdego Badacza minionych wieków 💖👋😀.

@maci1797 Ай бұрын

W Holocenie istnieje cykl okresów ciepłych i zimnych. Okresy ciepłe występują co ok. 1000 lat. Teraz mamy okres ciepły, tysiąc lat temu średniowieczne optimum klimatyczne, dwa tysiące lat temu rzymski okres ciepły. 5 tysięcy lat temu był też okres ciepły, dużo cieplejszy niż obecnie. To oznacza że było dużo wilgotniej (zieloni komuniści nie znają praw fizyki) i istniała bujna wegetacja.

@fideasu3690 Ай бұрын

Odnośnie myśli z początku filmu: czy można zaryzykować hipotezę, że tak gwałtowny rozwój cywilizacji nastąpił akurat tam, nie pomimo, ale wręcz dlatego, że życie tam było relatywnie trudne? W końcu nic tak nie stymuluje rozwoju, jak ograbiczenia, które trzeba przezwyciężyć. Jak choćby cięższe warunki dla rolnictwa - trteba było opracować nawadnianie, wykopać kanały, do tego pewnie też jakieś zapory i zbiorniki. Dużo nowych rzeczy do wymyślenia, a w trakcie wpadnięto pewnie przy okazji na masę innych, mniej lub bardziej powiązanych z głównym przedsięwzięciem 🤔

@Skryptorium Ай бұрын

Ciekawe podejście muszę przyznać :D

@faara663 Ай бұрын

11:28 wyszukałam te figurki i powiem, że ludzie z kultury Halaf to ludzie kultury 😎

@Skryptorium Ай бұрын

Bimbaliones :DDDDD

@MrVilgefortz Ай бұрын

aaa, Jaszczuroczłek z Herosów!

@Skryptorium Ай бұрын

Człowiek kultury :')

@KamiJ-xx6qm Ай бұрын

Myślę że mogli przywędrować z jakiegoś kawałka ziemi, który został stopniowo zatopiony po epoce lodowcowej, coś jak doggerland, tylko bliżej Sumeru. Poproszę więcej Sumeru :)

@krzynium 7 күн бұрын

Wydawało mi się, że Sumerowie sami wyjaśnili na glinianych tabliczkach skąd pochodzą.

@PLkamil1982 Ай бұрын

Tak, wyrażam taka chec :)

@slawomirslyk Ай бұрын

Skoro czarnogłowi ze wschodu to może mieli coś wspólnego z Indiami? Tam też powstały bardzo wczesne cywilizacje a i fenotyp temu nie zaprzecza.

@arturpapiernik700 Ай бұрын

Czarnogłowi pochodzą z kroplówki. Chaldejczcy zrobili ich by im służyli. A skąd pochodzą Chaldejczcy przybyli z gwiazd na Vimanach. Pozdrawiam serdecznie 🙂

@JanKowalski-dj8qb Ай бұрын

Słowo Sumer pochodzi od łacińskiego słowa SUMA a oznacza wiele cywilizacji archeologicznych zbitych w jedno.

@jerzygutowski3170 Ай бұрын

Z zakopanego

@barihong5629 Ай бұрын

Istniało pare hipotez pokrewieństwa języka sumeryjskiego - np: że spokrewniony z językami japonicznymi, kaukaskimi, itd. Sumeryjski był wkładany do wielu nadrodzin

@machal9024 Ай бұрын

Z tego co wiem to pochodzenie Sumerów jest jasne. To Enki ich stworzył z gliny

@Skryptorium Ай бұрын

I fajrant. Zagadka rozwiązana :D

@E-rrorA Ай бұрын

No ciekawe czy sama ziemia w dawnym numerze wyglądał tak jak mniej więcej teraz, samą Sahara 10 000 lat temu była lasem

@djakmalinakot8568 Ай бұрын

Między 10 000 a 6000 są 4000 lat różnicy

@Skryptorium Ай бұрын

Tak wprowadza 'nieco literacko' w starożytna Mezopotamię Kramer. Jeśli zobaczymy choćby na mapki z zasięgiem zatoki perskiej w 5-3k pne to faktycznie klimat był nieco łagodniejszy :)

@faara663 Ай бұрын

Kiedy coś o Inkach? 😎

@Marcadam-ismynick 29 күн бұрын

"Sar mat" znaczy "król" po akadyjsku (jak podaje Autor w 7:01) to może stąd pojęcie Sarmata.

@Skryptorium 29 күн бұрын

Šar oznacza 'władający, panujący` natomiast mat to ziemia. Podobieństwo pomiędzy polskim jest uderzające jednak jest przypadkowe. Podobieństwo wygląda mniej atrakcyjne w starciu z greckim saramatai czy pierwotnym sanksryckim terminem sairima. Porównywanie współczesnego terminu z jakimś starożytnym kierując się wyłącznie przeżuwaniem pokrewieństwa wyrazów to atrakcja paronimiczna, czyli bardzo zeufemizowane określenie etymologii naiwnej

@danutakruppik-exler1973 Ай бұрын

Dziekuje za filmik. Duzo ciekawych informacji. Szkoda tylko ze dokladany jest bardzo bledny tekst IT

@krzysztofkowalski4949 Ай бұрын

To, że do stosunkowo niedawna nie znano w ogóle Sumeru i nie traktowano poważnie ludzi twierdzących, że Szinear ze ST to nie bajka wyśmiewano, powinno być lekcją pokory dla wszystkich wyśmiewających postulujących obecnie o istnieniu starszych cywilizacji.

@Crovaify Ай бұрын

Znalazłem bład. Mylnie zakładasz, że tysiace lat temu w Mezopotamii był klimat podobny do dzisiejszego. 4500 lat temu w Mezopotamii i Egipcie klimat był znacznie wilgotniejszy niż dziś. Wystepowała tam wtedy pora deszczowa, która mocno podnosiła wydajność prymitywnego rolnictwa.

@Skryptorium Ай бұрын

Wstęp to nieco literacko rysowana wizja przez Kramera, tho mogłem poprawić. Soruwa :/

@arkadiojeziorowski5381 Ай бұрын

Też tak uważam, w tamtym czasie Antarktyda nie była całkiem pokryta lodem

@Marmur1987 Ай бұрын

Turbomadziarzy mają nawet nurt, który doszukuje się wspólnych cech między węgierskim a japońskim, więc temat dość ciekawy...

@Skryptorium Ай бұрын

Wiele się od Słowian nie różnią w tym względzie. W końcu Ajnowie to podobno nasi bracia :D

@tymoteuszbar5450 Ай бұрын

A może sumerowie pochodzą z podlasia

@ChudyCube Ай бұрын

😂🤦

@grzegorzlagut8917 Ай бұрын

A może z Krakowa?

@MEDIASYSTEMSTUDIO Ай бұрын

Taki temat to jak świeże bułeczki... Pozdro

@karol9205 Ай бұрын

Można prosić o genezę Semitów?

@Skryptorium Ай бұрын

Prosić można :D. Dopisze do listy tematów!

@karol9205 Ай бұрын

@@Skryptorium super! Bardzo mało się mówi o początkach Semitów, wspominając co najwyżej o Akkadzie przy Sumerach. Fajnie będzie coś więcej o nich usłyszeć