Әйгілі Төле бидің келіні Данагүл келін болып түсе салып-ақ ақылдылығымен, тапқырлығымен ел аузына ілігеді.
Бірде Төле би Мойынқұмдағы елдің дау-дамайын шешіп, ауылына қарай төтесінен жол жүремін деп бір топ қарақшының қолына түсіп қалады. Сонда Төле би: «Әй, сендерге керегі мал ма, жан ба, жан керек десеңдер қинамаңдар, тез өлтіріңдер, мал керек десеңдер, алдарыңа айдатып әкелдірейін, бізді босатыңдар», - дейді. Қарақшылар: «Бізге мал керек», - дейді. Сонда Төле би: «Менде мал көп, бай адаммын. Бірақ сендер сенбейсіңдер. Сондықтан біреуің менің атыма мініңдер, киімімді киіңдер, мен хат жазып берейін», - дейді. Хатта: «Кенже ұлыма құда түстім. Соған 40 құнан атан, 20 бура, 8 ақбас атанымды осы барған адамнан айдатып жіберіңдер. Бұған қоса оң босағамда тығулы алтынымды, сол босағамдағы күмісімді қоса беріңдер« деп жазады.
Қарақшылар екі жігітті би ауылына жібереді. Ауыл адамдары хатты түсіне алмай дал болады. Сонда Данагүл: «Жоқ, атам 40 қарақшының қолына түскен екен. 40 құнан атан дегені 40 мықты жігіт, 20 бура дегені 20 палуан, 8 ақбас атан дегені 8 ақсақал кісі, ал атаған алтыны мен күмісі баласы және келіні - мына мен ғой. Қой, тез жетіп, би атамды құтқарайық», - дейді.
Сөйтіп, Данагүлдің ақылымен хатта көрсетілген малды екі қарақшының өзіне айдатып, олардың соңынан 40 жігіт, 20 палуан, 8 ақсақал, әрі Төле бидің баласы және келіні Данагүл көрінбестен қоса еріп отырады. Осылайша, бұлар Төле би мен оның серігін құтқарып алады. Қарақшылардың өздерін байлап-матап тастайды. Алайда, Төле би ботадай боздап, зар илеген қарақшыларға кешірім жасап, оларды адал еңбек етуге шақырады. Оларды өз ауылына әкеліп түйесін, жылқысын бақтырады, егін еккізеді, сөйтіп, түзу жолға салады. Осы оқиғадан соң Данагүлдің атағы елге жайылыпты.
• Шөл далада қалған адам...
• Зерек бала / Әке өнегесі
• Тесік шелек / Ғибратты...
#ғибраттыәңгіме #әсерліәңгіме #ғибрат