#දළදා_කරඩුව #temple_tooth #දළදා_මාළිගාව
දළදා වහන්සේ යනුවෙන් සාමාන්‍යයෙන් හැඳින්වෙන්නේ ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ වම් දන්තධාතූන් වහන්සේ වේ. වර්තමානයේ මෙය දළදා මාළිගාවේ තැන්පත්කර ඇත.
දන්ත ධාතූන්වහන්සේ අයිතිකර ගැනීම සඳහා ගුහශීව රජු සමග යුද්ධයක් කිරීමට අසල්වැසි රාජ්‍යයක් විසින් ගන්නා ලද අන්තිම උත්සාහය, මෙම පූජනීය ධාතුන් වහන්සේ ඉන්දීය භූමියෙන් පිටට ගෙන යාමට හේතු විය. මෙම අවස්ථාව වන විට ලංකාවේ බුද්ධාගම ඉතා හොඳින් මුල් බැස තිබුනි. දිවයිනේ රජවරු බුද්ධාගම බිහි වූ ඉන්දියාවේ ප්‍රාන්තයන් සමග සමීප සබඳතා පවත්වාගෙන ගියහ. තමන් යුද්ධයෙන් පරාජය වීම‍ට ආසන්න යැයි බියට පත් කාලිංග පාලකයා ලංකාවේ පැවති තත්වයද සළකා දන්තධාතුව ශ්‍රි ලංකාවේ රජු වෙත යැවීමට තීරණය කළේය. දන්ත කුමරු සහ හේමමාලා කුමරිය වන්දනා කරුවන් සේ සැරසී දන්තධාතූන් වහන්සේ හේමමාලා කුමරියගේ කේශ කලාපය තුල සඟවා ගෙන ඉන්දියාවේ සිට ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණියහ.
ඉන්දියාවේ ශත වර්ෂ අටක් පමණ කාලයක් වැඩසිටී දන්තධාතූන් වහන්සේ, දන්ත සහ හේමමාලාවන් විසින් රහසින් ඉවත් කර ගත්හ. මෙම දෙදෙනා ගුහශීව රජුගේ දියණිය සහ බෑනනුවන් බව කියැවේ. දාඨාවංශය, දළදා සිරිත සහ වංශකථාවක් වූ මහාවංශය ආදි ශාස්ත්‍රිය කෘතිවල ඉහත දෙපල දන්ත ධාතුව ලංකාවට රැගෙන ඒමේදි එය රැක ගැනීම සඳහා ඔවුන් මුහුණ පෑ දුෂ්කරතාවයන් සහ ඒවායින් මිදුණු ආකාරය විස්තර කර ඇත. කුමරා සහ කුමරිය සන්‍යාසියන් සේ වෙස් වලා ගෙන මග යන එන්නන් දකිතැයි බියෙන් දන්ත ධාතුව ආරක්ෂාව පිණිස කුමරියගේ කේෂ කලාපය තුල සඟවා ගෙන පැමිණි බව වාර්තා වේ. මෙම සිද්ධිය කොළඹට නොදුරු (කොළඹ සිට සැතපුම් 5 නැගෙනහිර දෙසින් පිහිටි) කැළණි විහාරයේ ඉතා රමණීය බිතුසිතුවමක් ලෙස සෝලියස් මැන්දිස් නම් කලාකරුවා විසින් විසි වැනි සිය වසේදී නිර්මාණය කර ඇත.
දන්ත සහ හේමමාලා දෙදෙන ඉන්දියාවේ ගංගා නම් නදි මුව දොර පිහිටි කාර්ය බහුල පැරණි වරායක් වූ තාම්රලිප්තියෙන් නැව් නැගී වර්තමාන ත්‍රිකුණාමල දිස්ත්‍රික්කයේ ලංකාපට්ටන (වර්තමාන ඉලංගෙයිතුරෙයි) නම් නැව් තොටට ගොඩ බැස්සාහ. එසේ ලංකාවට එන ගමනේදි දන්ත ධාතුන් වහන්සේ ප්‍රාතිහාර්යයන් කීපයක් පෑ බවත් ඒ දැක සාමාන්‍ය ජනයා සහ දෙවි දේවතාවුන් නමස්කාර කළ බවත් වාර්තාවේ. අවසානයේ දන්ත ධාතූන් වහන්සේ ලංකාවේ එවකට අගනුවර වූ අනුරාධපුරයට වැඩම කරවා මහා මේඝ වනයේ මේඝගිරි විහාරයේ තැන්පත් කරන ලද බව සිංහල ග්‍රන්ථයක් වූ දළදා සිරිතෙහි සඳහන් වේ.
එසේ ලක්දිවට ලැබුණු දන්ත ධාතූන් වහන්සේ රාජධානි ගණනාවක රජවරුන්ගේ සහ බෞද්ධ ජනතාවගේ ගෞරවයට පත්වෙමින් පැමිණ අද වනවිට මහනුවර ශ්‍රී දළදා මාළිගාවේ වැඩසිටිනු ලබයි. එහිදී උන්වහන්සේ වෙනුවෙන් සිදුකරනු ලබන තේවාවන් සහ පුද පූජාවන් තිබේ. අතීතයේ සිට ඒවා සිදුකරගෙන ආ ක්‍රමවේදයන් තිබේ. ඒවා මොනවාද කියා වර්ථමානයේ සිටින සමහර ජනතාවට හරිහැටි අවබෝධයක් නැත. එබැවින් ඒ තේවාවන් මොනවාද, පුද පූජා මොනවාද, ඒවා සිදුකරන්නේ කෙසේද යන්න පැහැදිලි කිරීමක් මෙම වීඩියෝවේ අන්තර්ගත වේ.
FACE BOOK - / ලස්සන-දෙරණ-lassana-der...