ฉันเกิดปึ2501 สมัยเป็นเด็ก เคยติดตามตายายและพวกลุงป้าไปทำเกลือ รอนแรมกันไปจากรัตนบุรี ถึงที่มีเกลือเลยชุมพลบุรีไปถึงร้อยเอ็ด. ยายจะหวงเกลือนี้มาก จะเก็บเอาไว้ทำปลาร้าอย่างเดียว ปลาร้าของยายมีชื่อมาก คนพากันเอาข้าวมาแลก..ที่ขายเป็นเงินจะน้อย ยายบอกมีข้าวไว้เต็มยุ้งถึงจะดี ยายจากไปนานแล้ว ตำนานปลาร้าสุดแสนอร่อยก็พลอยจบลง สิ้นยายสิ้นป้าคนสืบทอดก็ไม่มี หลานๆพากันเรียนครูเป็นครูกันเกือบหมด น่าเสียดายที่รุ่นหลานต้องพากันซื้อปลาร้าบ้านอื่นกิน

ขอแปลบทผญากุลาร้องไห้เป็นภาษากลางนะครับ ...ท่ามกลางทุ่งอันกว้างใหญ่ไพศาล รู้สึกล้าอ่อนแรง แสงตะวันอันเจิดจ้าคล้ายต่ำเผาไหม้หัว จะเหลียวไปมองไปทางไหนก็มีแต่ทิวทุ่งอันเวิ้งว้างมิสิ้นสุด ยกมือป้องหน้าเหม่อมองพยับแดด เสมือนควันไฟไอร้อน ดังเราตกอยู่ในสุ่มของท้องฟ้าที่เร่าร้อน กลางวันอันแห้งผากปากหิวโหยโรยแรง แม้ร่มเงาไม้จะพออาศัยก็ไม่มี โอ้หนอเรามาหลงทางกลางทุ่งอยู่เดียวดาย แม้ถุงสะพายสายย่ามก็ดูหนักอึ้งจนแทบไม่ไหว จำต้องทิ้งไปไม่ไยดี เหลียวหลังมองหน้าแม้ทิศใดก็เปล่าเปลี่ยว เหนื่อยกระหายจนลมออกหูอื้อ เหงื่อไคลไหลย้อย จนรำพึงรำพันถึงลูกเมียทางบ้าน จะต้องเอาชีวิตมาทิ้งท่ามกลางทุ่งใหญ่ไม่ได้สั่งลา คิดขึ้นมาแล้วน้ำตารินไหลร้องไห้ .... ดังนี้ครับ

อ.อดิศักดิ์​ สุดยอดการบรรยาย​ เสียง​ ภาพประกอบเยี่ยม​ สำเนียง​ ภาษา​ จังหวะ​ ควบกล้ำ​ สุดยอดจริงๆ​ ปรบมือ

นู๋ก็อยู่ร้อยเอ็ดคะ ตอนเด็กๆแม่พาไปขูดขี่บ่ มากรองใว้ ได้น้ำเกลือ แล้วค่อยไปต้ม บ่ค่อยได้ไปแล่นเล่นนำหมู่ คาเฝ้าเตาเกลือ กวาดเกลือขึ้นมาพักให้เป็นเม็ดในกระต่า ให้น้ำหยดออกหมด แห้งแล้ว กะเทใส่สอบใว้ เมิดยามต้มเกลือ กะไปหาเก็บใบมอน มาเลี้ยงม่อน มาทำผ้าไหม ทอฮูก กับยาย กับป้า สาวดักแด้ ชีวิตเด็กน้อย บ่ได้น้อยเลยคะ😊 เลิกเรียนมาไปหาบน้ำ ไปแก่น้ำ ใช้ล้อยู้ ไปหาดกกล้า ไปหางมกบน้อย สับหน่อไม้ งมหอย ยามลี่ ม่วนอีกแบบคะ ตอนนี้นู๋อายุ 36 แล้ว ยังคิดฮอดความเป็น ประเพณีโบราณหลายอย่าง

ขอบคุณทีมงานทุกท่านที่สืบค้นเรื่อง "กุลา" นะครับ ติดตามประวัติศาสตร์นอกตำราก็แอบหวังให้ทำสารคดีประเด็นนี้ เพราะผมเองก็ลูกหลานคน "กุลา" จากเมืองอุบล EP.นี้ ทำให้ผมเห็นที่มาของบรรพบุรุษตัวเอง เห็นภาพการบอกเล่าที่เป็นคำพูดในวันนั้นเป็นภาพที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้นจากที่เคยฟังคำบอกเล่าของปู่ย่าในอดีต ขอบคุณทีมงานทุกท่านจริง ๆ ครับ สวัสดีวันสงกรานต์ครับ

จะเกิดภาคไหนก็ไทยด้วยกัน เหนือ ใต้ กลาง อิสาน รวมกันเป็นชาติไทย อย่าให้ใครมายุยงปลุกปั่นให้พวกเราแตกแยกได้..แต่ละภาคปัญหาที่เจอย่อมแตกต่างกัน ทุกที่มีปัญหา..ครับ รักทุกคนทุกภาคที่เป็นคนไทย..

ลูกชาย :: แม่ครับแม่ดูประวัตศาสตร์นอกตำรามั้ย ครับ แม่: ดูครับ ลูกชาย: แม่ชอบตอนไหนมั้งครับ แม่: แม่ชอบดูอะไรที่เกี่ยวกับอาณาจักรพุกาม เหมือนเราได้ย้อนตัวเองว่ามาจากไหน ลูกชาย: ผมก็ชอบประมาณนั้น แต่ไม่ใช่แค่ชอบดู 👍🌹#ชอบเสียงคนพากษ์ ฟังที่ไรก็ให้ได้ความรู้สึกดีมากๆ แม่: ฟังเสียงคุ้นหูมากน่าจะใช่ พิธีกรชื่อ อดิศักดิ์ ศรีสม ท่านเป็นผู้อ่านข่าวมาก่อน ูลูกชาย: ปลื้มเสียงและเนื้อหาที่นำเสนอสุดยอดเลยครับ 👍🌹👌🥰

โครงการอิสานเขียว เกิดจากนายหลวง ร.9 ของเราครับ อิสานจึงไม่แห้งแล้งอีกต่อไป🎉🙏

ในอดีตหลาย 10 ปีที่แล้วแห้งแล้งจริงครับ ปัจจุบันมีระบบชลประทาน ทำให้ภาคอีสานมีความอุดมสมบูรณ์มากว่าแต่ก่อนเยอะ

เมื่่อปีก่อนผมเคยแชทไปบอกทางรายการว่า รอชมกู่กาสิงห์ของร้อยเอ็ดอยู่นะครับ ไม่คิดเลยว่าจะร้อยเรื่องราวทั้งทุ่งกุลาออกมาได้สวยงาม จะเก็นเรื่องบังเอิญหรือทางรายการจะมีการทำเรื่อราวนี้อยู่แล้วก็ตาม แต่ก็ขอบคุณมากๆครับ จากคนร้อยเอ็ด

เกลือร้อยเอ็ด​เค็มไม่เท่าเกลือน่าน ในปริมาณเท่ากัน แต่เกลืออีสานมีรสชาติอื่นปนมาด้วย ซึ่งมีความพิเศษ ตอนหลังมีการส่งเสริมปลูกแตงโม​ที่ร้อยเอ็ด​ เป็นเนื้อทรายหวาน ไม่รู้ทุกวันนี้ยังปลูกอยู่หรือป่าวไม่รู้🤔 ที่พูดได้คือทำเรื่องนี้สมัยเรียน😁😁😁 โอ้! EP.นี้โอ้ ไม่ธรรมดา เปิดสมอง เปิด​โลกทัศน์​มาก ประวัติศาสตร์​นอกตำรา​😳😳😳 การไหลบ่าทางวัฒนธรรม​และเชื้อชาติ​👌👍🌹❤️ พอเปิดถึงจันทร์​ตลาดพลอย ขอบคุณมากครับทีมงาน น้ำตาไหลเลย กำลังสนใจตลาดพลอยและจังหวัด​ตราด อิทธิพล​โซเชียลที่ทำให้รู้ข้อมูล❤ เชื้อชาติผิวพรรณ​รวมถึงภาษา​ท้องถิ่น

ภูมิใจค่ะที่ได้เกิดเป็นคนอิสานค่ะ

ตาผมเป็นพ่อค้าเร่ขายสีย้อมผ้ามาจาก อ.เขื่องใน อุบลฯ มาพบรักกับยายผมซึ่งเป็นสาวขอนแก่นยังบ่อเคยมีแฟนบ้านอยู่แดนอีสาน อ.บ้านไผ่ มีอาชีพปลูกหม่อนเลี้ยงไหมทอผ้าซิ่น หลังจากนั้นผมก็ได้เห็นญาติพี่น้องทั้งขอนแก่น-อุบลฯ มีการนำข้าวมาแลกเกลือ มีปลาแดกมาแลกข้าว มีการเดินทางไปมาหาสู่กัน ขอบคุณที่ทำให้ได้รู้รากเหง่าที่มาของบรรบุรุษครับ🙏

ชอบเสียงพากษ์มากๆ นุ่ม จังหวะดี ออกเสียงชัดเจน รายการดีมากด้วย สุขสันต์วันสงกรานต์นะคะทีมงานทุกท่าน :_)

เมืองบัว อำเภอเกษตรวิสัย มีอารยธรรมต่อเนื่องกันมาไม่ขาดสาย ตั้งแต่ก่อนประวัติศาสตร์ ทวารวดี เขมร ลาว เครื่องปั้นดินเผา แคปซูลบรรจุศพ เยอะมากจนขุดที่ไหนก็เจอ ถ้าพัฒนาดีๆจะสุดยอดมาก

สวัสดีปีใหม่ไทย วันมหาสงกรานต์ ครับทีมงานคุณภาพทุกคน เราคนหนึ่งที่เป็นเลือดเนื้อเชื้อไขของคนอีสาน พอได้มาฟังเรื่องราวนี้แล้ว สร้างความประทับใจ ชื่นชม และ ได้ความรู้ ความเข้าใจ ขอบคุณนะครับ 🙏

สวัสดีปีใหม่ไทยค่ะทีมประวัติศาสตร์นอกตำรา ขอให้ประสบแต่ความสุขความสำเร็จทุกสิ่งที่ทำ ฉันเป็นคนสุรินทร์ อายุ 50 กว่า แม่เล่าให้ฟังว่าช่วงรุ่นคุณตาของตา หรือปู่ทวด เกิดภาวะความแห้งแล้ง ฝนไม่ตกติดต่อกันนานถึงเจ็ดปี เพาะปลูกไม่ได้ ไม่มีข้าวกิน ต้องเข้าป่าหาขุดมันป่ามาต้มกิน แต่ก็มีแต่รากที่แห้งๆ แม่เคยเล่าว่าตอนเราเด็กก็แล้งหนัก ต้องเอาลำต้นมะละกอมาขุดเป็นเส้นแล้วนึ่งให้ลูกกินกันตาย ถ้าขุดมันป่ามาได้ก็ต้องเอามาผสมข้าวสารหุง เพื่อให้ได้ปริมาณมากพอที่จะกินอิ่ม

ผมคนสุรินทร์ หลงรักทุ่งกุลาหลงรักอำเภอสุวรรณภูมิมากบรรยากาศดีโคตรๆ ชอบขี่รถชมทุ่งนาจ.ร้อยเอ็ด

คุณูปการหนึ่งที่สำคัญของรายการประวัติศาสตร์นอกตำรา ซึ่งผมเชื่อว่าเป็นวัตถุประสงค์หนึ่งของการก่อตั้งรายการนี้ขึ้นมา คือ การจรรโลงสังคมไทยและประเทศเพื่อนบ้านด้วยวิธีการสร้างสรรค์ผ่านการนำเสนอข้อมูลทางประวัติศาสตร์หลายด้านที่น้อยคนนักจะได้รับรู้ เพื่อสร้างคุณค่าให้คนในแต่ท้องถิ่นให้เกิดความรักความภาคภูมิใจในถิ่นฐานและวัฒนธรรมของตนเอง ซึ่งความรู้สึกมีตัวตนนี้เอง จะหลอมรวมความเป็นปึกแผ่นของประเทศไทยได้ยั่งยืนที่สุด ประเทศไทยเราจะต้องพัฒนาดีขึ้นๆ แน่นอนครับถ้ามีสื่อแบบนี้เยอะๆ ขอขอบคุณรายการประวัติศาสตร์นอกตำรา อีกครั้งครับ❤

ในความทรงจำของคนบ้านสีจาน-บ้านหนองคู อายุ 70-90 ปี อำเภอขามทะเลสอ จ.นครราชสีมา ยังมีความทรงจำเกี่ยวกับพ่อค้าต่างถิ่นเรียกว่า คนกุลานำสินค้าของป่าที่เดินทางมาตามทางเกวียนจากด่านใน เข้ามาขายที่บ้านสีจานแลโคกกรวด เพราะในเวลานั้นถนนสายโคกกรวด-ขามทะเลสอ-หนองสรวง-ด่านขุนทดยังไม่สร้าง มีเฉพาะทางรถไฟที่โคกกรวด ส่วนการเดินทางเข้าเมืองโคราช ใช้ทางเกวียนเลียบลำตะคอง

อีกหนึ่งรายการในตำนาน ที่ผมชื่นชอบมาตั้งแต่ตอนผมเป็นเด็ก คือรายการกระจกหกด้าน ชอบน้ำเสียงผู้บรรยาย คลาสสิคมากๆครับ

จริงที่ป่าฝนเขตร้อนยากต่อการสร้างอารยธรรม ป่าฝนในแอฟฟริกา แอมะซอน พัฒนาอารยธรรมช้ากว่าที่อื่น เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นเส้นทางการค้าสำคัญแต่พัฒนาอารยธรรมช้ากว่าทั้งอินเดียและจีน

ขออนุโมทนา ทีมงานทุกๆท่านได้รวบรวม เรียบเรียง สร้างสรรค์ รังสรรค์ ทุกๆอย่างลงตัวได้ดีมากๆ.. ขอบคุณ..20 /4/2566.

ขอบคุณครับ🙏🏼ชื่นชอบและชื่นชมที่ทีมงานนี้จัดทำเรื่องนี้ ผมได้ศึกษาอย่างตั้งใจ ถูกใจ ทั้งเรื่องประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ฯลฯเป็นกำลังใจและติดตามตอนต่อๆไปครับ👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍

ภาษาในการบรรยาย สละสลวยมากครับ เพิ่มเติมอีกนิดนึง ตรงช่วง 25:25 ตำนานคำกลอนอีสาน ถ้าขยายความแปลเป็นภาษาไทยถิ่นกลาง น่าจะทำให้ผู้ชมภาคอื่นๆ เข้าใจและเห็นภาพมากขึ้นครับ ❤❤❤

ตาทวดผมเป็นกุหล่าเป็นพ่อผู้เชี่ยวชาญเรื่องพลอยเคยมาไทยก็เมื่อตอนเปิดบ่อพลอยที่บ่อเวฬุ ส่วนยายทวดเป็นคนไทยพบรักกันตอนไปทำพลอยที่บ่อไพลิน ตาทวดแต่งเข้าไปเป็นอนุ แต่เขาไม่แบ่งชั้น ยายทวดกับญาติพี่น้องของตาผมบางส่วนอพยพกลับมาบ้านที่จันทบุรี ช่วงสงครามเขมรแดง ญาติบางคนแยกไปอยู่กทม บางคนไปอเมริกา แม่ผมเคยไปสมัยเด็กๆบอกว่าเจริญมาก มีวัดใหญ่สร้างบนเหมืองพลอย วัดประดับด้วยพลอย และรัตนะอื่นๆ แต่แม่ก็เห็นญาติๆด่ากับเพื่อนบ้านที่เป็นเขมรเป็นพม่านะถึงจะอยู่พื้นที่เดียวกันแต่เขาแยกไม่รวมกันนะ โดยตาทวดและญาติทางนั้นส่วนใหญ่คาดน่าจะเสียชีวิตไปพร้อมบ้านเรือนที่อยู่อาศัยและวัดวาที่แตกทลายจากแรงระเบิด พูดภาษากุหล่า(ก็คล้ายไทยที่รับคำมาจากเขมรโบราณบ้าง พม่าบ้าง) แต่ผมก็ไม่แน่ใจนัก เช่น ผมจะยกตัวอย่างการตั้งชื่อไม่แน่ใจว่าจะมีประโยชน์มากน้อยเพียงไหน ตาทวดชื่อกุ้นที่ ตาชื่อโต้งติ่น พี่สาวตาชื่อยวง ใช้อักษรขอมเป็นตัวเขียน ส่วนรูปพรรณสัณฐานจะค่อนไปทางผิวพม่านัยน์ตาแขก(อินเดีย) (แต่คือยายทวดผมไทยไง ผิวออกดำแดงแต่คงสวย) หญิงมักไว้ผมยาวไม่ตัดผมใช้วิธีม้วนผมแล้วสับหวีเวลาแม่เล่าว่ายายมะขิ่น กับยายมะเมี่ยสระผมในถังน้ำ แม่บอกว่าเขาไม่ค่อยนิยมใช้ทะนาคาเหมือนพวกพม่าหรอก ชอบเดินไปขายไกลเป็นกลุ่มกับเครือญาติคนรู้จัก ที่บ้านผมใช้วิธีหาบและม้าต่าง เขาเล่ามาแค่นี้อย่างอื่นไม่รู้แล้ว

อีสาน แล้ง เพราะนักการเมืองพูดเว้อจนเกินไปทำให้คนเข้าใจอีสานผิดๆ คนไม่อยากมาเที่ยวเพราะร้อนแห้ง แต่สำหรับผม มันคือ อารยธรรม อีหร่าน เปอร์เซีย อียิปชัดๆ ที่ตั้งบ้านบนที่แห้งแล้ง ซึ่งออสเตรเลียไม่สามารถอยู่ได้แต่ชาวอีสานอยู่ได้

ขอขอบคุณรายการ ที่เก็บรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ไม่ปล่อยผ่าน เช่น คำว่า "พนมดงเร็ก" "ปลาแดก" ฯลฯ

ทั้งภาพ ทั้งเสียงพากย์ และข้อมูล สมบูรณ์แบบครับ

อิสานคือแกล่งอารยธรรม ที่มากมายที่สุดในไทย และยังคงมีการสืบสานและรักษาให้ลูกหลานได้ดํได้เห็นเท่าทุกวันนี้ ถึงแม้ว่าจะมีการประยุกต์เปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลาแต่ก็ยังมีรากเหง้าทางวัฒนธรรมที่ยังคือเปี่ยมด้วยมนต์ขลัง เช่น การละเล่นหมอลำ เครื่องดนตรี พิณ แคน โหวด กลอง และถูกคิดขึ้นโดยศิลปินอิสานเช่น โปงลาง เทียบกับภูมิภาคอื่นที่ได้รับวัฒนธรรมจากถิ่นอื่นอยู่มาก

หมดคำสิเว้า ยอดเยี่ยมทุกสิ่งอัน ขอบคุณทีมงานทุกๆฝ่าย.ปลื้มค่ะ

แสดงว่าคนที่อยู่บนภาคอีสานปัจจุบันนี้ สืบต่อประเพณีกันมาเมื่อหลายพันปี เข่น การทำบุญหาผู้ตาย 2 ครั้ง ครั้งแรกฝังศพไว้หรือเผา ต่อมาเมื่อญาติพี่น้องมีเงิน อาจจะ 1-2-3 ปี จะเริ่มทำบุญครั้งที่ 2 เรียกว่าทำบุญกระดูก จะนำกระดูกใส่ไว้ในภาชนะหม้อดินแบบโบราณ เหมือนที่ได้ดูในรายการนี้

สุขสันต์สงกรานต์ปี66แด่ทีมงานคุณภาพทุกท่านครับ EP.นี้ทำให้คิดถึงอ.เกษตรวิสัย จ.ร้อยเอ็ดที่อยู่ในบริเวณทุ่งกุลาร้องไห้ ที่ผมไปทำงานอยู่สามปี (29-31)ครับ

ขอบคุณสำหรับความรู้ค่ะ เขตนี้เป็นเขตทำงาน ขับรถผ่านแหล่งอารยธรรมสำคัญขนาดนี้แต่ไม่เคยทราบเลยว่ามีประวัติศาสตร์เก่าแก่

ชอบครับ...เพราะเชื่อมโยงหลักฐานให้ได้เห็น...และเปิดจุดปิดที่ประวัติศาสตร์ในตำราเรียนไม่มีให้ศึกษามาก่อน...ทำต่อครับ

ผมเป็นคนกาฬสินธุ์ครับ เเละอยากบอกว่าแถวนี้มันเเล้งมาก ถึงบ้านผมอยู่ข้างลำน้ำชีก็เถอะ ผมได้ทำการสังเกตสำรวจดูเเล้วนะครับคือดินแถวนี้ลักษณะมันจะเหมือนทรายเลยเเต่ฝั่งกาฬสินธุ์จะดีกว่าหน่อยเพราะยังเป็นดินร่วนอยู่ แต่จังหวัดร้อยเอ็ดนะ หืมนึกว่าทะเลทราย ดินที่นั้นในเขตุชนบทเป็นทรายเกือบทั้งหมดเลย ตั้งเเต่สารคามไปถึงร้อยเอ็ดเลยดูแห้งเเล้งมาก แต่ก็ยังมีเเม่น้ำอยู่พอบรรเทา

เมื่อปี 2555 เคยเดินทางไปที่ศรีษะเกษในช่วงฤดูร้อน มองเห็นทุ่งนากว้างขวางแห้งแล้งสุดสายตา นึกรำพึงในใจ "ทุ่งกุลาร้องไห้ มันเป็นแบบนี้นี่เอง"

😊🧏เส้นทางเดินของเรา คือ ต้อง เดินไป ตามสายทางแห่งธรรมชาติ ที่ มิอาจหลีกเรี่ยงได้เลยจริงๆ😁🙆(ธรรมชาติสร้างไว้ให้จริงๆ)สืบทอดเจตนารมณ์ คนสร้างชาติ🤗👌👍👀🌞💗💯✌️✌️

"คนเงี้ยว" ก็คือคนไทหลวง รวมจนถึงคนไทขืน, คนไทลื้อในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา ใน 3 กลุ่มนี้คนไทหลวงมีประชากรมากที่สุด ไทหลวงจะอาศัยอยู่มากในเขตฉานเหนือและฉานใต้ คำว่า "เงี้ยว" เป็นคำที่คนไทยเหนือและไทยอีสานใช้เรียก สันนิษฐานว่าเป็นการเรียกตามลักษณะเด่นที่มองเห็น ซึ่งก็คือคนเหล่านี้มีนิสัยชอบสักร่างกายให้มีลวดลายต่างๆคล้ายๆงู ก็เลยถูกเรียกว่า"เงี้ยว" (ตรงกับสำนวนที่ว่า"งูเงี้ยวเขี้ยวขอไว้ใจไม่ได้" ) ส่วนคนไทยภาคกลางและภาคใต้จะเรียกคนเหล่านี้ว่า "คนไทใหญ่" อีกคำหนึ่งที่ใช้เรียกขานคนไทเงี้ยว/ไทใหญ่ ตลอดจนถึงคนปะโอ(กะเหรี่ยงดำ) และต่องสู่ ในเขตรัฐฉานและรัฐมอญของเมียนมาก็คือคำว่า"กุลา/กุหล่า/คุลา" เป็นคำที่คนไทยทางภาคอีสานใช้เรียกคนกลุ่มนี้ โดยให้เหตุผลว่าเป็นกลุ่มคนที่มีความแข็งแรงห้าวหาญและมีความอดทนสูงมาก สามารถรอนแรมเดินทางไกลมาค้าขายจากทางรัฐฉานและรัฐมอญมาจนถึงเขตอีสานกลางและใต้ได้ แต่คนกลุ่มนี้เมื่อเดินทางมาถึงเขตท้องทุ่งในอีสานกลางและใต้ซึ่งมีพื้นที่กว้างใหญ่แห้งแล้งและทุรกันดารมากต้องใช้เวลาเดินทางหลายวันกว่าจะผ่านไปได้ หมู่บ้านก็ไม่มี ต้นไม้และแหล่งน้ำก็ไม่มี อุปสรรคความยากลำบากเหล่านี้ส่งผลให้คนกลุ่มนี้ต้องร้องไห้ออกมา จนกลายมาเป็นชื่อเรียกท้องทุ่งแห่งนี้ว่า "ทุ่งกุลาร้องไห้"

ดูคลิปนี้ได้ความรู้มากเลยครับผม อายุ 70 กว่าแล้ว แม่เป็นคนอุบลอำเภอเขื่องใน เล่าให้ฟัง คุณตา มีเชื้อสายเป็นรูปแขกกุลา อาชีพเป็นคล้ายๆนายฮ้อย ต้นวัวควายมาค้าขายในภาคกลาง หน้าตาญาติพี่น้อง หลายคนจึงหน้าตาเหมือนแขกรูปร่างสูงใหญ่ จมูกโด่ง ไม่เหมือนกับ คนอีสานทั่วไป จมูกจะ บี้เรียกว่าคนดังแหมบนะครับ

บ้านสามีๆเล่าให้ฟังยุ บ้านสามีดั่งครั่งน้อย นี้ได้ฟังครั้งที่สอง กว้างแล้งจริงๆน้ำใช้สีส้มเลย นานมาแล้ว

บ้านอยู่ทุ่งกุลา แต่พึ่งรู้จักกุลาแจ่มแจ้งก็วันนี้ ขอบคุณมากเลยนะคะ

ขอบคุณมากๆคะ สำหรับความรู้ใหม่ๆ ภูมิใจที่เกิดมาเป็นลูกหลานคน อีสาน😊

ขอชื่นชมและให้กำลังใจทีมงาน ที่ผลิตผลงานอันทรงคุณค่า ครับผม

ผมโตที่ อ.เกษตรวิสัย ผมจำวิถีชีวิตวัฒนธรรมจารีตประเพณีได้ และศึกษาประวัติศาสตร์ 🇰🇭🇱🇦🇹🇭🇲🇲 การที่เราเหมือนกันนั้นคือสิ่งดี อย่างน้อยเราเป็นเมืองพุทธ คนไทยบางกลุ่มอาจทะเลาะ กุขแมร์ แต่ผมดีใจที่เราเหมือนกัน ถ้าต่างจากเรา ขัดแย้งต่อวิถีชีวิตวัฒนธรรมเรานั้นสิถึงเรียกว่าภัยคุกคาม อย่างน้อยเราเป็นเมืองพุทธ คนจีนมีหิ้งพระไมยก็มี ผมชอบทุกคนที่ไม่เป็นภัย แต่ถ้าแขก ผมไม่ชอบ พวกเขาเบียดเบียนไม่เคารพสิทธิและพยามขยายอิธิพล 🇹🇭🇱🇦🇰🇭🇲🇲🇨🇳🇻🇳

เรื่องราว ข้อมูลและการนำเสนอ ยอดเยี่ยมครับ

เมืองไทยมีอะไรอีกมากมายที่เราไม่รู้ ขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำรา🙏👍👏

อีสาน คือดินแดนแห่งชาติ มีความสุข

พึ่งอ่าน นิยาย จันทราอุษาคเนค์จบ คุณวรรณวรรธน์ อ้างอิงถึงเจ้าชายจิตรเสน ยุครุ่งเรืองสุดของเจนละ สนุกมากเลย

ตอนเป็นเด็ก เราก็อยู่ในประเพณีนี้ การสร้างบ้านเหมือนกัน ใช้เกวียน แห่กลองยาว การแต่งตัว นุ่งสะโหร่ง ย้อนอดีตก็นึกถึงบรรพบุรุษ😢

ขนลุกเลยครับ ที่การฝังศพครั้งที่ 2 ยังมีมาถึงปัจจุบัน เพราะคนอิสานเวลาเผาศพเสร็จจะแยกกระดูกส่วนหนึ่งใส่หม้อดินไปฝั่ง อีกส่วนหนึ่งจะนำมาประกอบพิธีกรรมทางศาสนา

เข้าใจมากขึ้นมาก ว่าทำไมคนจากเชียงตุงถึงได้มาเที่ยวแถวอุบลฯ จำนวนมากช่วงสงกรานต์ ถามเพื่อนๆ ชาวอุบลฯ บอกว่าเชียงตุงเป็นญาติๆ กัน เพียงแต่เขาไม่ใช่คนไทย เราเป็นคนไทย ก็คิดว่าอพยพมาช่วงสงคราม จนได้มารับรู้เส้นทาง ตอนนี้นี่เอง ขอบคุณมากๆๆ

ชอบรายการอาจารย์มากๆ ครับ โดยเฉพาะตอนเกี่ยวกับอารธรรมโบราณเชื่อมโยงไปถึงมนุษยวิทยา เป็นกำลังใจให้อาจารย์สร้างงานดีๆ ให้คนได้ติดตามครับ

ขอบคุณที่ทำรายการดีๆแบบนี้ครับ ผมคน อ.สุวรรณภูมิ

กลุ่มต้องสู้ ตาของผมที่ชุมพรเคยเล่าให้ฟังเรียกกันว่า กะเหรี่ยงดำ ต่องสู่ กุลาดำ (เข้าใจกันว่าเป็นคนป่าของฝั่งพม่า พวกนี้จะเก่งเรื่องสมุนไพรแก้พิษต่างๆมาก ฟังดูลึกลับพอๆกับป่าดงนั่นล่ะครับ

ชอบทุกคลิป ขอบคุณครับ ข้อมูล+ภาพประกอบ+เสียงบรรยาย ยอดเยี่ยม ** อยากให้จัดทำ เกี่ยวกับ พระราชประวัติของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ด้วยจะได้ไหมครับ

อีสาน เป็นชื่อมาจากทิศทั้งแปดครับ ทิศอุดร = ทิศเหนือ ทิศอีสาน = ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทิศบูรพา = ทิศตะวันออก ทิศอาคเนย์ = ทิศตะวันออกเฉียงใต้ ทิศทักษิณ = ทิศใต้ ทิศหรดี = ทิศตะวันตกเฉียงใต้ ทิศประจิม = ทิศตะวันตก ทิศพายัพ = ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ แต่คนส่วนใหญ่ รู้จักแต่อีสาน เลยชอบเรียกชาวตะวันออกเฉียงเหนือว่า อีสาน แต่ ภาคเหนือ กับไมเรียกว่า ชาวอุดร ภาคใต้ไม่เรียกว่าชาวทักษิณบ้าง แปลก

ขอบคุณสารดีคุณภาพครับ อยากนำเสนอตำนานเส้นทางการเดินทางท้าวปาจิต-นางอรพิม ครับ

"ฝูงคนเอิ้นท่งกุลาถิ้มหาบ กุลาหลาบแต่พุ้นบ่ไปใกล้ท่งหลวง"....ส่วนปลายหางทุ่งกุลามาตกในเขตอ.เขื่องในที่บ้านทุ่งใหญ่ต.บ้านไทย สมัยก่อนบ้านทุ่งใหญ่ชื่อบ้านขะโหมย เป็นบ้านขอมโบราณ ต่อมาสมเด็จพระมหาวีระวงศ์(อ้วน ติสโส)เดินทางมาตรวจการศาสนาเห็นชื่อหมู่บ้านแปลกๆจึงเปลี่ยนให้ใหม่โดยอาศัยทำเลที่ตั้งใกล้กับทุ่งที่กว้างใหญ่จึงให้เปลี่ยนเป็นบ้านทุ่งใหญ่เป็นเวลาต่อมา ทั้งนี้สมเด็จได้นำศิลจารึกจากหมู่บ้านนี้กลับไปไว้วัดสุปัฏด้วยจนถึงปัจจุบัน และศิลาจารึกอีกหลักอยู่ที่พช.แห่งชาติอุบลฯ

"ทุ่งกุลาร้องไห้" ทำให้นึกถึง "ทะเลทรายทาคลามาคาน" บนเส้น"ทางสายไหม" อันเลื่องชื่อเสมอ แบบ"ทาคลามาคานอีสาน"อะไรประมาณนี้ ถ้ามีงบพอ ลองสำรวจดีๆ รวบรวมเรื่องราว และทำเป็นแหล่งท่องเที่ยว "เส้นทางการค้าโบราณ" ได้ก็น่าจะดีไม่น้อยนะ

ทุ่งกุลาร้องไห้ในอดีตปลูกข้าวไม่ได้ แต่เป็นแหล่งถลุงเหล็กและทำเกลือสินเธาว์มาตั้งแต่ยุคเหล็ก จนเกิดเป็นบ้านเมืองต่างๆ ขึ้นมา เจ้าชายจิตรเสนสามารถสร้างอาณาจักรเจนละขึ้นมาได้ก็เพราะอาศัยทรัพยากรทั้งสองอย่างนี้จนสามารถขยายอำนาจจากลุ่มน้ำมูลลงไปยึดครองดินแดนในเขตที่ราบลุ่มโตนเลสาบได้

คุณทำรายการใด้ดีมาก ดีกว่าอ่านประวัติศาติที่ทางราชการทำอีก👍🙏ครับแอด

กุลา จำพวกตองสู เป็นชนปะโอที่อพยพเข้าไปอยู่กับชนไทใหญ่ในรัฐฉานแล้วรับอิทธิพลทั้งวัฒนธรรมและภาษาของไทใหญ่ไปใช้จนแทบจะเป็นชาวไทใหญ่จนแยกไม่ออกเลยครับ นี่...หมายเอาเฉพาะกุลา กลุ่มตองสูนะครับ

ที่พูดมาถึง ท่งกุลา เห็นภาพเลยครับ ทั้ง คลั่งใหญ่ คลั่งน้อย เพราะหมู่บ้านพวกนี้ เราไปมาหมดแล้ว "เห็นภาพเลย"

น้ำเสียง จังหวะ ลีลา ของผู้บรรยายยอดเยี่ยมมากครับ เรียบเรียงบท เข้าใจง่าย

อ.อดิศักดิ์ศรีสมบรรยายดีมากครับ

ขอบคุณมากครับ ที ทีมงานได้สร้างสรร ผลงานดีมีคุณภาพอีกแล้วครับท่าน โดยชาติกำเนิด ที่ผมได้เกิดเป็นคนอีสาน (ชาวยโสธร)🙏👍

สุดยอด ยอดเยี่ยมทุกEP ติดตามทุกตอนครับ❤😊

ชอบสารคดีช่องนี้มากๆครับ

พึ่งรู้ว่าบ้านตัวเอง(ร้อยเอ็ด)มีแหล่งโบราณคดีเก่าแก่ขนาดนี้ โอ้ขอบคุณครับ ๆ อยากไปดูด้วยตาตัวเองจริงๆ เหมือนกัน

ขอบคุณทีมงานมากๆนะครับ ที่ศึกษาค้นคว้า ข้อมูลที่สูญหายมาให้ ประชาชนชาวไทย ความรู้ด้านกลุ่มชาติพันธ์ในประเทศไทย ย้อ ซ่ง ไทพวน ไทดำ รวมถึง ประวัติศาสตร์เมืองโบราณทั้งหลายครับ /// ถ้ามีช่องทางให้บริจาคเงินแจ้งผมด้วยนะครับ ยินดีสนับสนุน

แม่เล่าเรื่อง ทุ่งกุลา ไห้ฟังแต่เด็กๆ เพราะเราคือลูกหลาน แห่ง ทุ่งกุลา

เป็นสารคดีที่ดีมาก ขอบคุณครับ ติดตามทุกคลิป

ขอประวัตินายฮ้อยค้าควายจากอีสานเข้ามากรุงเทพด้วยครับ​ กราบขอบพระคุณล่วงหน้า

ชอบรายการนี้มาก อยากให้เด็ก ๆ สมัยปัจจุบันได้เรียนรู้

สวัสดีปีใหม่ไทยครับ ท่านแอดมินทุกท่านครับ ขอให้ท่านแอดมินและทีมงานทุกท่าน สุขภาพแข็งแรงปรารถนาสิ่งใดให้สมหวังตังค์ที่หมาย เจริญด้านความดีและสุขภาพแข็งแรงทุกๆท่านครับผม ขอขอบคุณที่นำคลิปเรื่องราวสิ่งที่ดีๆมาเล่าให้เราฟังเป็นรายการที่มีคุณค่าได้เรียนรู้มีประโยชน์เพิ่มความรู้สิ่งที่ไม่เคยรู้ก็ได้รู้สิ่งที่ไม่เคยเห็นก็ได้เห็นขอบคุณจริงๆจาก FC คนรัฐฉาน❤️🇱🇹

อยากให้ประวัติศาสตร์นอกตำรา ทำเกี่ยวกับ"เมืองท่งศรีภูมิ"มหาอำนาจใจกลางอีสาน มากเลยครับ ขอบคุณครับ

ถ้าพูดผญากุลาร้องไห้โดยคนอีสานแท้ จะได้อรรถรสในการฟังขึ้นเยอะเลยครับ

ผมคนอำเภอสุวรรณภูมิครับ ภูมิใจมากที่ได้ฟังเรื่องราวบ้านเจ้าของครับ ☺️

เป็นอีกตอนที่เปิดโลกทัศน์ของชาวกุลา ในเขตภาคอีสาน...ขอบคุณทีมงานคุณภาพนะครับ...สำหรับข้อมูลที่แน่น และมีหลักฐานชัดเจนได้ความรู้ขึ้นมากเลยครับ...เป็นกำลังใจให้ทำสารคดีแบบนี้ต่อไปให้ครบทุกภาคของประเทศไทยเลยนะครับ...❤️❤️❤️👍👍👍

ฟังเพลินเลยครับ ได้ศึกษา สังคมและประวัติศาสตร์ไปในตัว..

ขอบคุณทีมงานสารคดีคุณภาพ สงกรานต์ปีนึ้ขอให้ชุ่มชื่น มีความสุขนะคะ

ขอบคุณครับสิ่งผมขอไปหลายเดือน ทุ่งกุลาร้องไห้❤

มาแล้วๆสารคดีคุณภาพใครไม่ได้ออกไปเที่ยวมารับชมกันนะครับ 😊😊😊❤❤❤

ขอบคุณ​ทีมงาน​มาก​ครับ​ที่​ได้​นำ​เรื่อง​ราว​ของ​ทุ่งกุลาร้องไห้มาให้ชมได้ฟังครับได้รับความรู้เรื่องราวของชาวกุลาเพิ่มเติมมากขึ้นนะครั​บส่วนชาวกุลาคือคนไทใหญ่​ คนต่องสู่(ชาวปะโอ)​นั้นเองทั้งสองชาติพันธุ์​มีวัฒนธรรม​คล้ายคลึงกันแต่ก็มี​ความแตก​ต่างกันครับได้ฟังเสียงผู้บรรยาย​แล้วทำให้ชวนติดตาม​สารคดี​จนจบเลยนะครั​บ❤สุดท้าย​สุขสันต์​วัน​สงกรานต์​นะครั​บทีมงาน❤

สุดยอดครับได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นตัวเอง ทีมงานเยี่ยมจริง ๆ ครับชื่นชม

ชอบฟังเรื่องราวแบบนี้มาก ฟังแล้วทำให้ นึกย้อนไป ในจินตนาการ รู้สึกว่าขณะ นั้นการทำอะไรนั้น ทำเอา จริงเอาจัง จนกลายมาเป็น ร่องรอยหลักฐาน จนมาถึง ปัจจุบัน ทำให้อยากรู้ว่า มีความเป็นมาแบบไหน ิเมื่อไหร่ ?!

ตอนเด็กฉันอาจจำอะไรไม่ได้มากแต่ฉันคือ คนทุ่งกุลาตัวจริง ดูนานสกุลฉันสิฉันรักคำว่าคนทุ่งกุลามาก

อีสานแห้งแล้งมานานนับหลายๆปี. ประโยคนี้.มันฝังอยู่ในหัว.จากเพลงคาราบาว..เพลงบิ๊กเสี่ยว

ดูจบแล้วรวมความได้ว่า ชาวไทยหรือชาวสยามไม่ใช่ หมายถึงชาติพันธุ์ แต่หมายถึงวัฒนธรรม การอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข มองคนรอบข้างเหมือนพี่เหมือนน้อง เหมือนลูกเหมือนหลาน ค่อยช่วยเหลือเกื้อกูลกัน จึงถือว่า เราเป็นครอบครัวใหญ่ ถ้ายืนตรงร้องเพลงชาติไทยได้ รักในความเป็นไทยแล้ว แม้จะต่างชาติต่าง ภาษา เราก็มองเป็นคนไทยทั้งนั้น😊

ขอบคุณผู้คิด เขียนบท ค้นคว้า วิจัย สืบเสาะ ถ่ายทำ ต่อต่อ เสียงบรรยาย ดนตรี ทุกคนที่เกี่ยวข้องที่ไม่ได้เอ่ยถึงด้วยนะครับ ผมมีความประทับใจกับคลิปนี้มากสามารถเล่าเรื่องราวและผมได้เห็นจุดกำเนิดของบรรพบุรุษผมเพราะผมเกิดที่ดงครั่งน้อย

ขอเสียงคนร้อยเอ็ดแน่ครับ🎉👏

ปัจจุบันอีสานเจริญมาก ไปดูเลย โคราช/อุดรฯ/ขอนแก่น/อุบล ฯ ใหญ่และเจริญยิ่งกว่าภาคกลางอีก อาหารการกินก็บริบูรณ์เพราะมีแหล่งเพาะปลาน้ำจืดเยอะ เช่น เขื่อนอุบลรัตน์/ จุฬาภรณ์/ สิรินทร/ลำตะคอง และ เขื่อนลำพระเพลิง

ฟังง่าย ได้สาระ ... ขอบคุณคณะทำงานทุกๆ ท่านขอรับ

ชอบอีสานมากแต่ไมีโอกาสไปอยู่ คนนิสัยดีมีน้ำใจ

ตอนนี้อุดมสมบูรณ์ใครๆก็อยากไปอยู่

ชื่นชมรายการนี้ครับ ชอบมากทั้งข้อมูลตามหลักวิชาการ ข้อมูลเชิงกายภาพจากพื้นที่จริง รวมถึงเสียงบรรยายฟังสบายหู ประวัติศาสตร์ผมเชื่อข้อมูลทางวิชาการแบบนี้มากกว่าการคิดเองแล้วเข้าใจผิดๆครับ

5 จังหวัดอยู่แหล่งทุ่งกุลา. จนมีเพลง/หนัง สร้างเกี่ยวกับอารยะธรรมโบราณ ยุคสมัยเก่า แต่ตอนนี้ไม่มีแหล่งกุลาร้องไห้ และดินแยกแตกระแหงแล้วครับ. มีแต่ตวามเจริญรุ่งเรื่ิอง ดีมากครับได้รับการบรรยายจากผู้รู้ ให้คนรุ่นหลาน เหลนรู้ความเป็นมา 😊เดี่ยวนึ้ราคาที่ดินแพงลิ้ว

ชอบฟังเสียงบรรยายนี้ค่ะ

รอคอยมากับประวัติศาสตร์ทุ่งกุลาร้องไห้ ขอบคุณแอดมินที่นำมาเสนอ