#uzay #uzaybelgeseli #4kuzaybelgeseli #kozmiktozlar #derinuzaybelgeseli #türkçebelgesel
Dünya.... nasıl olmuşta şimdiye kadar varlığını devam ettirebilmiştir. Şair elyıt şöyle der keşfetmeyi bırakmalıyız. Bu keşfin sonunda başlayacağımız yere geri döneceğiz ve bu yeri çok iyi tanıyoruz elbette dünya. Her gezegen her astereoid ziyaret ettğimizde bizlere daha farklı bir öykü anlatıyor. Bilim adamları bütün bu öyküleri birleştirerek dünyamızı ve evreni daha iyi anlamaya çalışıyor. Bunlar bütün insanlığı ilgilendiren sorular. Ve onları cevaplama yolculuğumuz başlıyor. Güneş sistemimizdeki bir çok şey farklılığı açısından bu kadar güzel olamazdı. Işte yükselen ve dans eden ateşlerin cehennem benzeri yurtları. Bu geniş ve kararsız güç kaynağının yüksek güçteki patlamaları uzayda milyonlarca km öteye sıçrayarak bizim küçük gezegenimizi sarsabiliyor. Ama onun oluşu insanoğluna ve dünyadaki yaşama çok bağımlı olduğumuz bir enerji sağlıyor. Işte bizim güneşimiz... Antik çağlarda bile atalarımız güneş olmadan hayat olamayacağını figürlere çizip gelecek kuşaklara anlatmaya çalışmışlardı. Bu gün güneşin bir yıldız olduğunu biliyoruz. O samanyolu galaksimizi dolduran milyarlarca yıldızdan sadce biri. Ama bizim için güneş özeldir. Bizim güneş sistemimizde 8 gezegen birkaç düzine uydu, binlerce astereoid belkide yüzbinlerce kuyruklu yıldız bulunmaktadır... tabiki bu koskoca evren bunlarlada sınırlı değildir bu bölümümüzde belkide bütün evrenin yapı taşı olan kozmik toz ve ismini duyduğumuzda belkide mutlu olduğumuz bizi heyecanlandırn yıldız tozundan bahsetmeye çalışacağız. Kozmik toz, uzayda var olan bir tozdur. Kozmik toz parçacıklarının çoğu boyutları 0,1 mikrometreye ulaşan az miktardaki moleküller topluluğudur. Uzaydaki tüm tozun küçük bir kısmı yıldızların bıraktığı yoğunlaşmış maddeler gibi daha büyük ateşe dayanıklı mineraller içerir. Buna yıldıztozu da denir. Yerel yıldızlararası ortamda her toz parçacığı yaklaşık 10-17 kg'lık bir kütleye sahiptir. Buda inanılmaz bir kütleye sahip olduklarını göstermektedir. Kozmik tozlar, astronomik konumlarına göre ayırt edilebilirler: galaksilerarası toz, yıldızlararası toz, gezegenlerarası toz örneğin: zodyak bulutu ve uydusal toz örneğin: gezegen yüzüğü. Güneş sisteminde gezegenlerarası toz zodyak ışıklarının oluşmasına sebep olur. Fakat çok karanlık gecelerde tutulma düzlemi boyunca bir bant şeklinde kendini gösterir. Aslında zodyak ışığı tüm gökyüzünü sarar ve Ay’sız bir gecede toplam gökyüzünün arka plan ışımasının asıl kaynağıdır.Güneş sisteminin toz kaynakları arasında kuyruklu yıldız tozları, asteroid tozları, Kuiper kuşağından gelen toz ve Güneş sistemi üzerinden geçen yıldızlararası toz bulunur. Terminoloji dünya üzerine açıkça düşen toz haricinde dünya üzerinde bulunan materyalleri tanımlamak için özel kullanımlar barındırmaz. Bir hesaplamaya göre, her yıl yaklaşık olarak 40,000 ton kozmik toz dünya yüzeyine ulaşmaktadır. Kızılötesi astronomi başladığında, bu toz parçacıkları astrofiziksel gelişimin büyük ve hayati bir elemanı olarak gözlendi. Bu parçacıkların analizi bize, bizim güneş sistemimizin oluşumu gibi fenomenler hakkında bilgi verebileceği anlaşılmıştır. Örneğin, kozmik toz bir yıldız ömrünün sonuna yaklaştığındaki kütle kaybını yönlendirebilir, yıldız oluşumunun erken safhalarında rol oynar ve gezegenleri oluşturur. Bizim güneş sistemimizde toz; zodyak ışıklarının oluşumunda, Satürn'ün B halkasının desenlerinin oluşumunda, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün gezegen halkalarının dış yayılımında ve kuyruklu yıldızların oluşumunda büyük rol oynar. Toz ile ilgili çalışmalar farklı bilimsel alanları bir araya getiren çok yönlü araştırmalardır: fizik, katıhal fiziği, elektromanyetik teori, yüzey fiziği, istatistiksel fizik, termal fizik, oransal matematik, kimya tanecik yüzeylerde kimyasal reaksiyonlar, meteor bilimi, aynı zamanda astronomi ve astrofiziğin her dalı. Bu apayrı araştırma alanları takip eden ana fikirle bir araya getirilebilir: kozmik toz parçacıkları periyodik olarak, kimyasal olarak, fiziksel olarak ve dinamik olarak değişir. Evrenin materyal geri dönüştürdüğü dış yoldaki toz izlerinin evrimi, süreçlerinde birçok insana tanıdık gelen günlük geri dönüşüm adımlarıyla benzerlik gösterir: bunlar üretim, depolama, geliştirme, toplama, tüketme ve ayırma. Farklı bölgelerdeki kozmik tozun gözlem ve ölçümleri Evrenin geri dönüşüm süreçlerine önemli bir bakış açısı sağlar: yayılan yıldızlararası ortam bulutlarında, moleküler bulutlarda, genç yıldız objelerin yıldız etrafı tozlarında ve Güneş sistemimiz gibi gezegen sistemlerinde, astronomlar tozun en üst geri dönüşüm evresinde olduğunu varsayarlar.
Abone Olup Destek Olursanız Seviniriz... İyi Seyirler