Рет қаралды 18,527
W roku akademickim 2010/2011 Centrum Kopernika, wraz z Wyższą Szkoła Europejską im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie oraz Wyższą Szkołą Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie zorganizowało cykl wykładów "Nauka i religia".
Wykład dra hab. Bartosza Brożka "Wielka Scholastyka. Rozum w opozycji do wiary" zaliczyć można do jednego z wykładów wprowadzających o charakterze historycznym. Jego przedmiotem jest relacja między nauką (filozofią) a religią w trzynastowiecznej Europie. Jest to okres, w którym do Europy, za pośrednictwem Arabów, dociera potężna dawka starożytnych pism filozoficznych. Rozpoczęta wtedy recepcja myśli Arystotelesa nosi wyraźne piętno filozofii arabskiej, zwłaszcza Awerroesa. Pewni magistrowie sztuk Uniwersytetu Paryskiego zaczęli głosić poglądy (dotyczące np. wieczności świata czy też nieśmiertelności duszy), które biskupowi Paryża, Stephanowi Tempierowi, wydały się niezgodne z wiarą katolicką. W 1270 r. potępił on niektóre spośród ich tez (było to tzw. pierwsze potępienie paryskie).
Choć dokument Tempiera nie wymienia nazwiska żadnego filozofa, można domyślać się, że szło o awerroistów łacińskich, zwłaszcza o Sigera z Brabancji i Boecjusza z Dacji. Po roku 1270, by uniknąć problemów z władzami kościelnymi, filozofowie ci zmuszeni byli dodać do swoich tez dodatkowe obwarowania. Takie podejście doprowadziło do kolejnego potępienia (1277 r.). Znalazło się tam stwierdzenie Tempiera, jakoby niektórzy filozofowie sądzili, że istnieją rzeczy prawdziwe z punktu widzenia filozofii, lecz nie z punku widzenia wiary, co dało początek mitowi "podwójnej prawdy".
Czy jakikolwiek filozof przyjmował koncepcję podwójnej prawdy? Jak Siger i Boecjusz radzili sobie z filozoficznymi tezami, która - prima facie - zdawały się być sprzeczne z nauką Kościoła? Jak należy rozumieć ich stwierdzenia dotyczące relacji nauki (filozofii) i magisterium Pisma Świętego? W powyższym wykładzie zawarta jest próba odpowiedzi na te i tym podobne pytania.