Ülkemizde birçok tarihi cami bulunmaktadır. Bu tarihi camiler tarihte belirli bir zaman diliminde önemli kişiler tarafından yapılmış camilerdir. Ülkemizdeki tarihi camilerden biri de Arap Camii'dir. Arap Camii ibadete hala açık olan tarihi camilerden birisidir. Arap Camii'nin hikayesi de Ayasofya ile eş değer bir hikaye olarak bilinmektedir.
Fetihten sonra, fethedilen şehirlerde en büyük kilisenin camiye çevrilmesi usulüne uyularak bu kilise de bizzat Fâtih Sultan Mehmed vakfı olarak 1475 yıllarında camiye çevrilmiştir. Fâtih vakfiyelerinde Galata Camii olarak adı geçen Mesa Domenko Kilisesi burası olmalıdır. Ancak İspanya’daki İslâm Devleti’nin 1492’de sona ermesi üzerine, oradan göç eden müslümanların bu cami çevresine iskân edilmeleri üzerine burası Arap Camii adını almış ve esasının müslüman Araplar tarafından fetihten evvel kurulduğu efsanesi buradan doğmuştur. Kilisenin, Türk mimarisine tamamen yabancı bir biçimde olan kare planlı çan kulesinin Suriye’deki ve bilhassa Şam’daki Ümeyye Camii minarelerine çok benzemesi de bu efsaneyi destekleyen bir unsur olmuştur.
Cami III. Mehmed zamanında tamir edilmiş ve 18. yüzyıl sonlarında çevresini saran evler yıktırılmıştır. Azapkapısı’nda güzel bir sebil ile, 1956’da yıktırılan bir sıbyan mektebi vakfeden II. Mustafa’nın zevcesi ve I. Mahmud’un annesi Sâliha Sultan Arap Camii’ni hem tamir ettirerek genişletmiş, hem de yeni bir şadırvan yaptırmıştır. Cami 12 Temmuz 1807de bir yangın geçirmişse de hemen tamir edilmiştir. Bu tamir sırasında, Dîvân-ı Hümâyun kâtiplerinden Hacı Emin Efendi tarafından binanın manzum bir tarihçesi yazılarak taşa işlenmiş ve bu levha mihrabın sağındaki duvara tesbit edilmiştir. Bu manzumede caminin esasının Mesleme’ye dayandığı uzun uzadıya anlatılmıştır. 1868-69 yıllarında Sultan II. Mahmud’un kızı Âdile Sultan, kocası Mehmed Ali Paşa ile birlikte avlunun altına bir sarnıçla bugün görülen şadırvanı yaptırmıştır. Arap Camii’nin 1913-1919 yıllarında Giritli Hasan Bey idaresinde büyük ölçüde tamirine girişilerek çatısı kaldırılmış, avlu tarafındaki duvarı indirilip daha ileri alınmış, yeni bir son cemaat yeri yapılmış, içerideki mahfiller ahşap direkler üzerine yeniden inşa edilmiştir. Bu arada döşemenin altında bulunan 14 veya 15.. yüzyıllara ait yüzden fazla İtalyan mezar taşı Arkeoloji Müzesi’ne kaldırılmıştır. Minarenin alt kısmındaki duvarda da kiliseden kalma fresko resimlere rastlanmıştır. Mihrabın solundaki hücre “Mesleme’nin çilehânesi” olarak düzene konmuş, dışarıda ise kaldırılan hünkâr mahfili merdiveninin yerinde rüya ile keşfedildiği söylenen bir Arap Baba merkadi düzenlenmiştir.
Minarenin altındaki geçitte görülen tuğla duvar kalıntıları Bizans devrine aittir. Dikdörtgen biçiminde uzun bir yapı olan caminin son cemaat yeri 1913 yılında Arap mimarisi üslûbunda yapılmıştır. Kıble tarafındaki kısım, tonozlarındaki kaburgalardan anlaşıldığı gibi gotik üslûptadır ve Latin kilisesinden kalmıştır. Bu kısma bitişik olan minare de altındaki gotik kemerli geçidi ile aynı devirdendir. Kulenin üçüz pencereleri kısmen örülerek mazgal haline getirilmiştir. Mihrap ve hünkâr mahfili ile yan kapıların dış çerçeveleri barok üslûpta olduklarına göre Sâliha Sultan’ın tamirinden kalmış olmalıdır. Bunlar, kıble duvarına komşu bazı pencerelerden kalan izlerden görüldüğü gibi daha önce gotik biçimde iken tamirlerde değiştirilmiştir. Caminin bitişiğinde bulunduğu bilinen Ali Paşa’nın hayratı 1694-95 tarihli çeşme ise bugün mevcut değildir. Bunun yerine cami duvarına bitişik kitâbesiz iki çeşme bulunmaktadır.
Diğer videolarımız için oynatma listelerimiz :
İstanbul'daki Tarihi Yerler: • TARİHİ MEKANLAR
İstanbul'daki Tarihi Camiler: • TARİHİ CAMİLER
İstanbul'daki Gezilecek Yerler: • GEZİLECEK YERLER
İstanbul'daki Türbeler: • TÜRBELER
Evliya Türbeleri: • EVLİYA TÜRBELERİ
Peygamberlerin Hayatı: • PEYGAMBERLERİN HAYATI
Osmanlı İmparatorluğu: • OSMANLI İMPARATORLUĞU
Animasyonlu Dini Hikayeler: • ANİMASYONLU DİNİ HİKAY...
Kuran-ı Kerim Kıssaları: • KUR'AN-I KERİM KISSALARI
Yararlı Bilgiler: • YARARLI BİLGİLER
Kıymetli dostlar; Bu paylaşmış olduğum video'nun sizler için yararlı veya faydalı olduğunu düşünüyorsanız, "BEĞEN" ya da "PAYLAŞ" butonuna basarak ve kanalıma "ABONE" olarak bana destek olabilirsiniz. Şimdiden herkese teşekkür ederim. İyi seyirler.
Zagor TV Resmi Web Sitesi: www.zagor.tv
İnstagram adresim: / zagor.tv