#Ginekoloq #Rəşad #zob
Uzman Dr. Rəşad Sultan
Facebook: / uzm.dr.resadsultan
İnstaqram: Ginekoloq.uzman.dr.resadsultan
Tel: (+994) 51-717-55-15
Zob, qalxanabənzər vəzin qeyri-normal patoloji böyüməsidir. Böyüklərdə zob diffuz (düyünsüz), tək düyünlü və ya çox düyünlü formalarında ola bilər. Həmçinin, zob qalxanabənzər vəzin hormonlarının normal, azalmış və ya artmış ifrazı ilə müşahidə edilə bilər.
ETİOLOGİYASI (YARANMA SƏBƏBİ).
Zobun yaranma səbəbi tam olaraq bilinməsə də, əksər hallarda yodun çatışmazlığı səbəbindən inkişaf etdiyi irəli sürülür. Azərbaycanda yod çatışmazlığı ciddi problem olmuşdur və bu səbəbdən zob ölkədə, xüsusilə də, dağlıq zonalarda geniş yayılmışdır. İnkişaf etmiş ölkələrdə isə yod çatışmazlığı problemi duzların sənayedə yodlaşdırılması ilə aradan qaldrılsa da, o ölkələrdə də, zob xəstəliklərinə rast gəlinir. Bir başqa nəzəriyyəyə əsasən, yodun çoxluğunda da, bəzi zob xəstəikləri əmələ gəlir.
Xəstələrin bir çoxunda nəsildə zob xəstəliyinin olduğu müəyyən edilir. Buna görə də, zob xəstəliyində genetik faktorların da rol oynadığı nəzərdən keçirilir.
PATOFİZİOLOGİYA.
Zobu olan xəstələrdə, vəzin böyümə inkişafının əsas səbəblərindən biri, TSH və ya tiroid stimullaşdırıcı hormonun ifrazının artmasıdır. Halbuki, sporadik qeyri-toksik çoxdüyünlü zobu olan xəstələrdə TSH-nun səviyyəsi normada olur. Bu xəstələrdə tiroid vəzi toxumasının böyüməsi, TSH də daxil olmaqla, bir neçə müxtəlif böyümə faktorunun qalxanabənzər vəzin follikulyar hüceyrələrinə təsiri ilə bağlıdır. Müxtəlif böyümə faktorunun təsiri nəticəsində tiroid vəzinin diffuz, daha sonra isə tək və ya çoxdüyünlü böyüməsi baş verir. Bu düyünlərin bəzilərində TSH reseptoru və ya G zülallarda baş verən aktivləşdirici mutasiyalar hesabına, həmin düyünlərin avtonom olmasına səbəb ola bilir.