Sadrazam Ali Paşa sayesinde 1870 yılında 10 yıl boyunca türkçe tiyatro oynama imtiyazı alan ve sonrasında 2. Abdülhamid’in emri ile Mızıka-i Humayun’a alınarak Mülazım yani teğmen rütbesi verilen Ermeni asıllı tiyatro sanatçısı Güllü Agop’u tanıyor musunuz? Hadi gelin kısaca bahsedeyim.
Hikayeye geçmeden beğenip abone olursanız sevinirim.
Güllü Agop 1840 yılında İstanbul’da doğmuş. Asıl adı Agop Vartovyan. Güllü denmesinin sebebi de Vartov kelimesinin Ermenice anlamının ‘’gül’’ olmasından. Kendi isteğiyle Müslüman olarak Güllü Yakup Efendi adını almış. Resim yapmaya ve heykelciliğe baya ilgiliymiş. Yeteneği de varmış. Çoğu zamanda kendi kendine çalışırmış.En büyük zevki ise tiyatroya gitmekmiş. 1861-62 yılları arasında Balıkhaneye memur olarak girmiş.
1861’de Şark Tiyatrosu’nda Ermenice oynanan ‘’İki Ahbap Çavuş’’ komedisinin bir sahnesinde, kendi aile hayatına benzerlikler görünce tiyatroya resmen aşık olmuş ve o gün tiyatronun idaresine başvurmuş, sonrasında da kabul edilmiş. Tiyatro serüveni de böyle başlamış.
Tiyatroda uzun zaman İtalyan bir rejisörle çalışmış. Ara sıra sahneye de çıktığı olurmuş. Hatta Vıctor Hugo’nun ‘’Kral Eğleniyor’’unda Baron St. Vallier rolünü oynamış. Sonrasında ise Balıkhane’deki işi bırakarak geçimini sağlamak için Kağıthane’de işçilik yapmaya başlamış.
Mego dergisi tiyatroya yeni atılan bu genci överek tiyatronun onu sahneye çıkarmasında çok doğru bir karar verdiğinden bahsetmiş. Bu oyundan sonra da sadece oyunculuk değil, yazarlık ve yönetmenlikte yapmaya başlamış. Direktör Ali Bey’den de diksiyon dersleri almış.
İki yıl sonra, Şark Tiyatrosu’ndan ayrılarak İzmir’e gidiyor ve orada amatörlerle bir heyet kurmaya girişiyor. Olmayınca da kısa bir süre sonra İstanbul’a dönüyor. Şark Tiyatrosu’nda temsiller veriyor. Temsil verdiği heyet kısa süre sonra dağılınca da 1869’da Gedikpaşa Tiyatrosu’nda ona asıl ününü sağlayacak Osmanlı Topluluğu’nu kuruyor.
Ermenice temsiller yavaş yavaş seyircisiz kalınca Türkçe oyunlar oynamaya karar vermiş. 1868’de ‘’Sezar Borciya’’yı Türkçe oynayarak büyük beğeni almış. Bu oyunu Sadrazam Ali Paşa da izlemiş olmalı ki 1870’de onun desteğiyle saraydan on yıl boyunca İstanbul’da Türkçe oyun oynayacak tek tiyatro olma imtiyazını almış.
İmtiyaz bitince haliyle Gedikpaşa Tiyatrosu’nun da etkinliği azalmış. Güllü Agop da bu tiyatrodan ayrılarak Şehzadebaşı’ndaki başka bir tiyatroda çalışmaya başlamış.⬇️
1882 yılında II. Abdülhamid’in emriyle Mızıka-yı Hümayun’a alınmış, burada saray tiyatrosunun düzenlenmesi görevine getirilmiş. Mülâzım rütbesi verilmiş ve hayatının sonuna kadar da sarayda yaşamını sürdürmüş.
Güllü Agop, 1902 yılında İstanbul’da 62 yaşında ölmüştür.
Tiyatrosunda sergilediği çeviri oyunların yanı sıra Ebüzziya Mehmet Tevfik Bey, Direktör Ali Bey, Recaizade Mahmut Ekrem, Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi gibi döneminin önde gelen yazarlarına ısmarladığı ya da onlardan oynadığı oyunlar Türk tiyatro dilinin gelişmesine katkıda bulundu.
Güllü Agop, Cumhuriyet döneminin en ünlü keman virtüözlerinden Necip Yakup Aşkın’ın babası, 1999-2007 yılları arasında 8 yıl Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi rektörlüğü yapan Prof.Dr. Yücel Aşkın’ın dedesidir.
Peki siz bu hikayeyi beğendiniz mi? Yorumlara bekliyorum
2.Abdülhamit'ten İmtiyaz Alan Sanatçı Güllü Agop
Instagram : emreyurttak...
Facebook : profile.php?...
Web : www.emreyurttakalin.com
KZfaq : / emreyurttakalin
#emreyurttakalın #edebiyat #hikaye #hikayeler #şiir