#BirBax #market #qatıq
#kənd #kəşfet #shorts
Küçələrdə satılan qatıq, ev qatığı, yoxsa market?
Ətrafınızda ev qatığının daha təmiz, sağlam, matket qatığının xəstəlik mənbəyi olduğunu deyənlər var, bilirəm. Bəs binaların həyətinə gətirilən, yolda satılan qatıqlar necə? Onların təmiz şəraitdə hazırlandığına nə qədər əminsiniz? İnsanların pislədiyi market qatıqları zərərlidirmi? Yoxsa bizi aldadırlar? Gəlin araşdıraq görək və gerçəyi ortaya çıxaraq.
Bəs siz dəyərli izləyicilərim, qatıq, süd məhsullarını haradan alırsınız? Kimlər evdə bunu edir? Zəhmət olmasa aşağıda yerləşən şərh bölümünə yazın. Biz də keçək videomuza.
Qatıq dünya mətbəxinə türklərin hədiyyə etdiyi qidadır. Onu “super qida” edən xüsusiyyətləri vitamin, mineral və proteinlə zəngin olması, probiotik və prebiotik gücüdür. Xüsusilə, probiotik və prebiotiklərin bir yerdə qatıqda mövcud olması ən mühüm faydasıdır. Əgər qatıqdan probiotik gücünü çıxarsanız, o qida super qida olmayacaq, sadəcə, faydalı qidalar siyahısında qalacaq. Bəli, qatığı əvəzedilməz edən probiotik qidalarla zənginliyidir.
Öncə, ənənəvi ev qatığından danışaq. İmkanınız varsa, təzə süd alın, özünüz qatıq çalın. Əgər evdə qatıq çalmırsınızsa, marketdən alın. İş ondadır ki, marketdə satılan qatıqların əksəriyyətində istehsal texnologiyasının nəticəsi olaraq lazımi qədər probiotik bakteriya yoxdur. Məhz buna görə, evdə özünüz qatıq çalsanız, daha yaxşıdır.
“Küçələrdə satılan qatıq, yoxsa market qatığı?” Bu sualı siz mənə versəniz, evdə özüm hazırlaya bilmirəmsə və etibar etdiyim süd məhsulu satan biri yoxdursa, market deyərdim. Çünki açıq halda, etiketsiz satılan qatıqların istehsal şəraiti, tərkibi haqqında məlumatsızıq. Məhz buna görə, market qatıqlarının küçə qatıqlarından daha faydalı olduğu qənaətindəyəm.
İndi də keçək süd məhsullarına qatılan maddələrə.
Südə su əlavə etmək ən sadə və ucuz oğurluqlardan biridir. Su qatmaqla südün miqdarı artırılır və satışından daha çox haqsız qazanc əldə edilir. Bunu siz qatıq çalan zaman hiss edə bilərsiniz. Tərkibində su olan südlərdən əldə edilən qatıq bərk olmur. Lakin südü alan zaman bunu heç cür anlamaq olmur. Bu da qalıb satıcının insafına.
Digər bir iddiada deyilir ki, südün maya dəyərini aşağı salıb daha çox qazanc əldə etmək istəyən bəzi şirkətlər südün yağının bir hissəsini götürüb kərə yağı istehsalında istifadə edilər. Normal inək südünün yağlılığı 3,5-4,2% arasında olduğu halda, bu faiz dərəcəsi 1,5-ə qədər endirilə bilir. Əslində, isə məsələ deitik məhsulların istehsalı ilə bağlıdır. Yağlı süd, qatıq məhsulu yeyə bilməyənlər, marketlərdən yağlılığı az olan süd məhsulları seçir. Üstəlik həmin məhsulların üzərində yağlılıq dərəcəsi də göstərilir. Yəni müştəri aldadılmır.
Kərə yağı demişkən, bir az mövzudan kənara çıxmaq istəyirəm. Bu gün süd məhsullarına bitki yağı əlavə edilməsi ən çox yayılmış saxtakarlıqlardan biridir. Xüsusilə kərə yağı istehsalında marqarin və müxtəlif yağların (günəbaxan yağı, qarğıdalı yağı, palma yağı, digər heyvan mənşəli yağlar və s.) istifadəsi bu məhsulun saxtalaşdırılması kimi tanınır. Bu yağın zərərlərindən heç danışmıram. Kərə yağının başqa bir saxtakarlığı ona qida boyasının əlavə edilməsidir. Əsl kərə yağı kimi görünməsi üçün saxta kərə yağına sarı qida boyası əlavə edilir. Hətta pendirə də bu əlaqə edilir. Yəni bazarlarda sarı rəngdə, göz oxşayan pendir və yağlar sizi aldatmasın. Kənddən gətirilməsi onun keyfiyyətli olduğu anlamına gəlmir. Dediyim kimi, etibar etdiyiniz şəxslərdən bunu alın.
Bəs sən hansı yağ istifadə edirsən? Soruşursunuzsa, mən Zira Olives markasına aid, təbii zeytun yağı istifadə edirəm. Həm qiyməti kərə yağıyla müqayisədə münasibdir, həm də keyfiyyəti, sağlamlığıma faydaları kərə yağından qat-qat faydalıdır. Mövzudan kənara çıxmayaq, keçək q
atığa.
Sənaye yolu ilə istehsal edilən qatıqların rəf ömürləri uzundur. Buna görə, çox adamın ağlına qatıqda hansısa qatqı maddəsinin olması gəlir. Lakin bu qadağandır. Qatığın market rəfindəki uzunömürlülüyü onun qablaşdırmasından asılıdır. Evdə həmin üsulları tətbiq edə bilmirik. Məsələn; südün qatıq çalmağa hazır olub-olmamasını bilməkçün barmağımızı içinə salırıq. Barmağımızdakı mikroorqanizmlər südə qarışır. Qatığın tərkibində normalda 2 bakteriya olur. Amma Gigiyena qaydalarına əməl edilmədikdə bu 2 bakteriyadan əlavə də bakteriyalar yaranır. Yenə müqayisə etsək, mən evdə hazırlanan qatığı seçərdim, bakteriyalı olsa belə. Çünki əsas olan qatrıqdan probitiki almaqdır. O da evdə çalınan qatıqda daha çoxdur.
Süd məhsulları ilə bağlı digər bir iddia isə, qatığın tərkibinə quru süd, jelatin və nişastra əlavə olnunması ilə bağlıdır. Bununla bağlı internetdə araşdırma etsəniz, xeyli yazılarla qarışalaşa bilərsiniz. Bu maddələr qatığın daha bərk olmasına səbəb olur. Çox vaxt da bu cür sərt qatıqlar “Camış qatığı” adıyla insanlara təklif olunur. İddiaların doğru olub, olmadığı bütün hallarda məhsulu satan adamın insafına qalır.