Datacja Pięcioksięgu według Russella Gmirkina - Dawid Opala

  Рет қаралды 24,954

Fundacja Panteon

Fundacja Panteon

Жыл бұрын

Ważne informacje w opisie!
Zainteresowanych pogłębioną analizą teorii Russella Gmirkina zapraszamy na serwis testimonia.pl, a zwłaszcza do cyklu poświęconego omawianemu zagadnieniu: testimonia.pl/gmirkin-cz-1/
Dawid Opala - historyk, badacz Starego i Nowego Testamentu, redaktor portalu testimonia.pl
Ważne linki:
russellgmirkin.com/
testimonia.pl/
www.amazon.com/Berossus-Genes...
www.amazon.pl/Plato-Creation-...
www.amazon.com/Platos-Timaeus...
Podziękowania dla naszych Matronek i Patronów:
Irena Szalacha
Witold Lisicki
Jakub
Alina
Natalia Sitarz
Jakub Gieroń
Mirosław Piróg
Tomasz Szymański
Łukasz Ragan
Alex Pawłowski
Marek Paszkowski
Katarzyna Głodny
hhczl qq
Iwona PZ
Możesz nas wspierać na Patronite: patronite.pl/fundacja_panteon
Dołącz na FB: fundacja.panteon
Obserwuj na Instagramie: / fundacjapanteon

Пікірлер: 73
@kurtasiak
@kurtasiak 5 ай бұрын
Wspanialy program Wielki podziw dla wiedzy goscia , Zapewne wyslucham jeszcze nie raz
@ArturArthurus
@ArturArthurus Жыл бұрын
Drodzy Autorzy.., dokończyłem choć w trzech ratach. Długi ale piękny esencyjny, merytoryczne odcinek. Na pewno będę do niego wracał jeszcze drugi, trzeci raz, bo wiadomości tutaj jest mnóstwo które powoli chce aby zasiedliły się w moim mózgowiu. Większość przytoczeń historycznych były mi dostępne ale rozrzucone są w zakamarkach mojej pamięci. Pan Dawid pięknie tutaj to wszystko spina klamrą na pewno warto propagować ten kanał Ja na pewno wrzucam go na swojego Facebooka i postanawiam "patronować" w jego rozwoju. Niewielka to cegiełka, wdowi grosz.., ale życzę aby tych cegiełek były tysiące. Mam jeszcze dwa spostrzeżenia ale wprowadzenie w kolejnym komentarzu po przeanalizowaniu pewnych informacji.
@nomen_omen
@nomen_omen Жыл бұрын
Będzie słuchane!
@Tomekscorpion
@Tomekscorpion 6 ай бұрын
Ciekawy kanał ...
@marjastasieniek374
@marjastasieniek374 Жыл бұрын
Szacunek.
@Roberciqs777
@Roberciqs777 Жыл бұрын
Ciekawie 👍😉
@malutekkrecik1292
@malutekkrecik1292 4 ай бұрын
Ciekawa audycja, poszukiwanie tego jak było naprawdę zawsze jest ciekawe. Są jednak bibliści, którzy chcą pogodzić teksty biblijne ze współczesną wiedzą historyczną a nawet współczesną wiedzą fizyczną, im nie przechodzi, po prostu "pomidor"
@jezuschrystus.onlycash
@jezuschrystus.onlycash 4 ай бұрын
+1👍
@ArturArthurus
@ArturArthurus Жыл бұрын
Od 1:57h zaczęło się naprawdę ciekawie. Zobaczymy jak ten wątek pan Profesor pociągnie, słucham dalej.
@miroslawek
@miroslawek Жыл бұрын
Rewelacyjna rozmowa.Pozdrawiam obu Panów.
@BloomTheJew
@BloomTheJew Жыл бұрын
Świetny temat i arcydzielni rozmówcy. Wyobrażenie, że Biblia mogła zostać nie tylko przetłumaczona, nie tylko skompilowana, ale i w znacznej części napisana właściwie równolegle z tłumaczeniem na grecki ok 270 p.n.e, jest intrygujące i rewolucyjne. Bezpośrednio podczas słuchania rozmowy zapisałem sobie w pamięci kilka pytań do Dawida Opali, może miałby ochotę skomentować: 1. Rozumiem, że sprawa obecnie trochę wygląda tak w środowisku naukowców i badaczy, jeśli nie proszę mnie poprawić: sposób konserwatywny jest reliktem i nikt oprócz religijnie sfokusowanych naukowców nie obstaje przy nim; sposób datowania na okres niewoli babilońskiej lub niedługo po nim jest obecnie najbardziej udokumentowany i popularny w środowisku naukowym; sposób gmirkinowski to niejako nowostka, nie potwierdzony i nie zbadany dobrze, badacze nie wiedzą jeszcze jakie zająć stanowisko ? 1. Ciekawi mnie, który z tych trzech sposobów datowania Biblii (konserwatywny, babiloński, aleksandryjski) Dawid uważa za najbardziej przekonujący, za którym wg niego przemawia najwięcej dowodów ? 2. Jakie jest stanowisko KK w sprawie datowania? Czy w ogóle jakoś się wypowiada, czy któryś preferuje? Czy może przyjmuje postawę typu "wy tu sobie spokojnie badajcie kiedy co powstało, a jak ustalicie co i jak, albo chociaż co bardziej prawdopodobne, to my to przyjmiemy i przeinterpretujemy jak trzeba" ? I dalej: w ramach studiów teologicznych na uczelniach katolickich wykłada się historię/archeologię biblijną. Czy tam w sprawie naukowości datowania Biblii panuje pełna dowolność i zależy to od preferencji wykładającego czy przedstawia się wszystkie sposoby datowania? A może jeden? Może uczelnie i wykładowcy lecą na autopilocie ustawionym 70 lat temu i przedstawiają jedynie sposób konserwatywny? 3. Jak reagują na te rewelacje naukowcy żydowscy ? 4. Skąd Dawid wziąłeś teksty Gmirkina? Czy szarpnąłeś się może na egzemplarz papierowy za 1500zł allegro.pl/oferta/berossus-and-genesis-manetho-and-exodus-12843120385 czy raczej na ebooka za 280 ?:) 5. Czy Gmirkin jako pierwszy zaczął datować Biblię na okres ptolomejski? Czy niejako krążyły już o tym słuchy w środowisku badaczy, zauważano te podobieństwa i Gmirkin niejako wyciągnął ostateczny wniosek? 6. Jak w ogóle środowisko badaczy reaguje na jego pomysł przedatowania Biblii? Czy argumenty Gmirkina nie przekonały np prof. Niesiołowskiego-Spano? 7. I ostatnie: na ile sposób urządzenia idealnego państwa, który proponował Platon w "Prawach" i "Państwie" realnie i rzeczywiście został zaimplementowany w Atenach lub którymś innym polis greckim? Czy te prawa były jedynie literaturą piękną, a rzeczywistość polis szła zupełnie innym praktycznym torem i sami ateńczycy niewiele z nich korzystali? Jak one w ogóle oddziaływały społecznie? Czy Sparta to najbliższy Platonowi wzór? Może tylko pierwszym albo i jedynym w starożytności miejscem, w którym propozycje Platona zostały potraktowane serio, to religijna republika Synagogi ?:)
@michakoniecpolski5677
@michakoniecpolski5677 Жыл бұрын
Cope more (((j*w)))
@Davven86
@Davven86 9 ай бұрын
Nie obiecuję, że odpowiem na wszystko ;) 1. Jeśli "sposób konserwatywny" oznacza tu powstanie Tory w czasach królewskich albo - tym bardziej - faktycznego Mojżesza, to owszem, raczej nikt już przy nim nie obstaje, i to od dawna. Powiedziałbym, że teraz "konserwatywne" jest datowanie kompozycji Tory na okres powygnaniowy, tj. perski, a stanowisko, które prezentuję w podcaście, kontestuje je. I ta obserwacja jest raczej słuszna - jest to "nowostka" i przyjmowana jest sceptycznie... ale zobaczymy, jak będzie w przyszłości :) 2. Datowanie Tory (bo mówimy o Torze, nie o Biblii, jak jest w pytaniu) mi osobiście pasuje na okres hellenistyczny nawet nie z powodu bezpośrednich wpływów literackich, o których tu mówię, ale z powodu atmosfery intelektualnej, która wówczas się wytworzyła - kiedy intelektualiści różnych nacji sięgnęli po pióra i zaczęli pisać swoją historię / historię świętą, udowadniając grekojęzycznej kosmopolitycznej publiczności, że to ich cywilizacja jest najlepsza. Właśnie to robili Egipcjanie, to robili Babilończycy, wkrótce to samo zrobił u Fenicjan Filon z Byblos (choć to już czasy rzymskie). Drugim argumentem dla mnie jest prawo. Te greckie elementy w prawie Tory stają się rażące, gdy się je rzeczywiście porówna z prawami greckimi i innymi prawami bliskowschodnimi - moim zdaniem wpływy są oczywiste. Pytanie oczywiście, gdy nie mogły dotrzeć do Judy wcześniej niż wraz z Aleksandrem. Może mogły. Dopuszczam taką możliwość. Hipoteza hellenistyczna do hipotezy perskiej wygrywa u mnie w stosunku 60 do 40. 3. Nie wiem, nie znam się na żydowskiej akademii. 4. Fakt, egzemplarze papierowe książek akademickich stają się warte swojej wagi w złocie ;) Nie, posługuję się ebookiem. 5. Gmirkin nie był pierwszy, takie hipotezy zdarzały się wcześniej, popularne w szkole kopenhaskiej. Zob. "The Old Testament - A Hellenistic Book?" Lemche. 6. Nie orientuję się jakoś szeroko w reakcjach "środowiska", sądzę że raczej panuje sceptycyzm. To naturalne. Opinię prof. Niesiołowskiego-Spano chętnie sam bym poznał. 7. Propozycje Platona nie zostały zaimplementowane. Pozostały na piśmie. Recepcja Platona u Greków to raczej temat na cały wykład, niestety, nie zajmuję się tymi tematami.
@dominikkurek1155
@dominikkurek1155 Жыл бұрын
Niezła rozgmirkina
@ErnestZiemianowicz
@ErnestZiemianowicz 11 ай бұрын
Tak trzeba!
@tomaszskowronski5359
@tomaszskowronski5359 Жыл бұрын
👍
@ArturArthurus
@ArturArthurus 11 ай бұрын
Moi drodzy Panowie.., przyznam, że właśnie kończę odsłuchiwać ten materiał po raz trzeci. I wiem, że zamieściłem już kilka komentarzy. Ale znów pojawiają się nowe wątpliwości i nowe pytania, bo gdy jednak położyć na tak zwanej osi czasu wszystkie te wydarzenia i księgi typu Tora, Babiloniaka i poszczególne eposy sumeryjskie, to i tak wszystko będzie wskazywało na tej osi czasu w kierunku o wiele wcześniejszych eposów sumeryjskich. To, że epos Enuma elish nie wyszedł nigdzie dalej poza Mezopotamię nie zmienia faktu, że w nim mamy najważniejsze odniesienia ale również i w Gilgameszu, więc można się tutaj zastanawiać rzeczywiście czy Tora ma bardzo krótki żywot, w sensie III wieku przed naszą erą i czy czerpała z Babiloniaki od Berossosa. Motywy homeryckie, jak przedstawiało dwóch historyków/biblistów we wcześniejszych odcinkach Fundacji Panteon (Jan Kozłowski i Sławomir Poloczek), też są tu widoczne i rzeczywiście można to spiąć. Nie zmienia to jednak faktu, że datacja jasno wskazuje właściwe pochodzenie wszelkich wydarzeń i wskazywane jest to na sumeryjskie eposy. Powstaje zatem pytanie i chcę żeby ono wybrzmiało Dlaczego nikt z państwa nie idzie w tym kierunku dlaczego właśnie te eposy jak Atrakhasis czy Enuma Elish nie są brane na warsztat, widząc że są pierwowzorami.
@aaci0r
@aaci0r 5 ай бұрын
No właśnie dobre pytanie. Podejzewam ze e numa e lisz nie jest brana pod uwagę gdyz akademicy doskonale zdają sobie sprawę ze oficjalna wersja tłumaczenia tego eposu jest dostosowana treścią do narracji bublijnej. Co oczywiście ma związek z torą oraz avestą. Sa to księgi objawione ktore nie maja nic wspólnego z rzeczywistością rozpatrując je pod względem historycznym. Opisują jakieś prawa i proby umocowania grupy Ludu w świecie ktory zagarnęli dla siebie. Chaldejskie teksty i znaki przedstawiają ich ( czarnoglowych a wśród nich również zydow) jako zwierzeta hodowlane. Co oznacza właśnie chaldejskie slowo LUD. Historia ktora przedstawiają nie jest obiektywna a pisana z pozycji okupanta. Czego nikt nie dostrzega. W tym filmie najpierw przedstawiono ich jako miłujących pokój a chwile później zobrazowano prawa ktore zawarte w ich tradycji a dane przez boga ktore nakazują przelew krwi oraz likwidację niewierzących. Nawet uwolnienie z niewoli egipskiej zostało tak ujęte podczas gdy w rzeczywistości zostali stamtąd usunieci za bród kradzierze i nieobyczajne zachowanie. Odzyskanie terenów przez prawowitych właścicieli nazwali niewola babilonska i wiele jeszcze innych przeinaczenia można się doszukać. Poprzestane na tym. Ale zaznacze ze żadnym antysemita nie jestem. Maja do tego prawo. Nawet do fałszowania historii i arogancji. Co tyczy się nie tylko zydow ale wszystkich kultów abrama. Serdeczności.
@ArturArthurus
@ArturArthurus Жыл бұрын
Kwestia druga.., jest pewna trudność z łączeniem Baala (Bela) i Marduka i jego rodzicami. O ile poszukując rodziców Bella mamy rzeczywiście Posejdona i Libię. Ale już przy Baalu odnajdujemy informację że jego ojcem jest Dagon. I tutaj wszystko się dziwnie plącze. Bo siostrą Baala jest Anat, utożsamiana z Isztar.
@aaci0r
@aaci0r 5 ай бұрын
Jestem pod ogromnym wrazeniem pasji wiedzy i slyszalmej radosci w badaniu interpretacji i analizie tych wszystkich zydowskich bzdur. Bez urazy dla wszystkich fascynatow i wyznawcow któregokolwiek kultu Abramowego. Ksiazka o której mowa to zwykla Bublia. Pozdrawiam serdecznie.
@jezuschrystus.onlycash
@jezuschrystus.onlycash 4 ай бұрын
Oczywiście. Ale ma ok. 5 miliardów wyznawców. A jak wiadomo, miliardy much ...
@MartinKrupinsky
@MartinKrupinsky 9 ай бұрын
21:58 seriously 😂😂😂😂 Gospodarz programu nam odleciał hej hej daleko
@user-yu1yx1er8m
@user-yu1yx1er8m 8 ай бұрын
Hallo !!!! Herodot pisze o zmianie kalendarza a to odległe czasy od 5 w pne
@fideasu3690
@fideasu3690 Жыл бұрын
Bardzo ciekawa audycja, słuchałem z zainteresowaniem i na pewno odsłucham jeszcze co najmniej raz. Zabrakło mi jedynie informacji, co sądzi o tej teorii ogół badaczy. Czy jest ona uznawana za możliwą, za mało prawdopodobną, czy może tak bardzo spekulacyjną że wręcz nie wartą rozważania? Gość podał co prawda na końcu nieco własnych opinii, fajnie byłoby jednak usłyszeć co sądzi o tym szeroko pojęte "środowisko". Pozdrawiam!
@fundacjapanteon
@fundacjapanteon Жыл бұрын
Wśród badaczy występują wszystkie trzy wymienione przez Pana stanowiska. Chcielibyśmy kiedyś w przyszłości przeprowadzić na temat hipotezy Gmirkina rozmowę z którymś z bardziej konserwatywnych naukowców, który skupiłby się na jej słabych punktach. Byłoby ciekawe poznać główne wątpliwości.
@ArturArthurus
@ArturArthurus 10 ай бұрын
@@fundacjapanteon może zaprosić pana Marcina Majewskiego. Teologa, bibliste, wykładowce akademickiego, znawcę języków zaginionych jak akadyjski, ugarycki, starohebrajski ale również tłumacza egipskich hieroglifów. Wyjątkowa osobistość. Z uwagą śledzę jego internetowy kanał.
@ArturArthurus
@ArturArthurus 11 ай бұрын
Panie Macieju już ostatnie spostrzeżenie moje a raczej zapytanie jak mam rozumieć że odsłuchiwanie materiał nadawany był 3 tygodnie temu a 5 miesięcy temu w motywach homerycki w jednym z komentarzy pan Sławomir Poloczek wspominał że czeka z niecierpliwością na edycję tego materiału i odniesień właśnie pana Dawida Opali do Gmirkina. A tutaj znajduje w waszych annałach ten sam materiał pana Dawida Opali z sierpnia 2020. Więc już zupełnie nie rozumiem jak te poszczególne prace powstają. Czyżby pan Sławomir Poloczek nie wiedział że odniesienia doGmirkina pana Opali mają już 3 lata i tylko czekam na pana wywiad z panem Dawidem? Przyznam że pogubiłem się już trochę... Jednocześnie też grzebiąc w internecie w poszukiwaniu Osarsif vs Mojżesz - a jak wiemy ten jest przepastny - dotarłem do dziwnego wypracowania na kanale Bryk.pl w w którym autor wręcz jakby dosłownie czytał to co tutaj ja odsłuchuję. Jest to tak zbieżna treść że mogłem na drugim komputerze słuchać waszego odcinka i czytać wypracowanie na tym kanale bryk.pl.... Wiem że to głupie ale można odnieść wrażenie że dotarłem przypadkowo do źródła treści pana Opali..., Chyba że było dokładnie na odwröt...
@MaciejMikurda
@MaciejMikurda 11 ай бұрын
Panie Arturze, rozmowy nie są publikowane w tej samej kolejności, w jakiej są nagrywane. Niekiedy czekają na swoją kolej nawet kilka miesięcy. Pozdrawiam!
@ArturArthurus
@ArturArthurus Жыл бұрын
Czyli mamy dwóch filozofów greckich o tym samym imieniu, czy dobrze rozumiem? Mamy Hekatajos z Miletu 550 rok przed naszą erą a następnie Hekatajos z Abdery 200 lat później.
@jeronims3079
@jeronims3079 Жыл бұрын
44:00
@polemizator723
@polemizator723 9 ай бұрын
1:25:00
@jarosawprzewoka9271
@jarosawprzewoka9271 Жыл бұрын
Sto jeden.
@hrbmantichristo4750
@hrbmantichristo4750 10 ай бұрын
Witam. Polecam film pod tytułem : Marcin Majewski biblista czy wyłudza pieniądze Prowadzący pokazuje materiały biblijne, które podważają wiarygodność biblii. Naprawdę nowe światło na sprawę. Pozdrawiam.
@aaab9550
@aaab9550 Жыл бұрын
A najbardziej zabawne jest cos co ma pare tysiecy lat albo miliony. Przecierz tam bylismy i wiemy
@danutaborgosz2211
@danutaborgosz2211 8 ай бұрын
Przecież/!/
@jeronims3079
@jeronims3079 Жыл бұрын
Anatjahu niemal jak Atanjahu
@aaab9550
@aaab9550 Жыл бұрын
Mam glupie pytanie. Kto okreslił rok przed i nowej ery. Daty sa zartem czy faktem?
@msadurski
@msadurski Жыл бұрын
Poszukaj w wikipedii.
@aaab9550
@aaab9550 Жыл бұрын
ciężko cokolwiek znaleźć?
@msadurski
@msadurski Жыл бұрын
@@aaab9550 żartujesz? pl.m.wikipedia.org/wiki/Naszej_ery
@michalrrr6310
@michalrrr6310 6 ай бұрын
Pan Jezus powiedział że w dniach ostatnich miała być głoszona Ewangelia Ewangelia Mateusza 24 rozdział i 14 werset TA EWANGELIA CZYLI DOBRA NOWINA O KRÓLESTWIE BOŻYM BĘDZIE GŁOSZONA PO CAŁEJ ZAMIESZKANEJ ZIEMI NA ŚWIADECTWO WSZYSTKIM NARODOM A POTEM NADEJDZIE KONIEC POTEM NADEJDZIE KONIEC
@jezuschrystus.onlycash
@jezuschrystus.onlycash 4 ай бұрын
Ty mi lepiej napisz co wg. Marek i Szaweł napisali o narodzeniu, Maryji, Józefie. ;)
@aaab9550
@aaab9550 Жыл бұрын
Kiedys nie znano poniedzialkow wtorkow itd to jak mozna wogole o tym mowic?
@ArturArthurus
@ArturArthurus Жыл бұрын
Pierwsze moje spostrzeżenie: skoro sam Jezus utrzymywał - a jest to faktem z NT - że Tora została spisana przez Mojżesza to znaczy, że nie mógł być wcielonym Bogiem. Gdyby nim jednak był musiałby wiedzieć, że Tory Mojżesz nie spisywał, a więc okłamywał swoich wyznawców/apostołów. Załóżmy nawet że miał w tym swój cel ale na pewno nie przystoi to osobie tak doskonałej jak Jezus, za którego cała tradycja go przyjmuje. Jeśli przyjąć natomiast, że nie był wcielonym bogiem, to te jego słowa oznaczałoby, że nie miał wiedzy większej niż współcześnie mu żyjący. Bo skoro dzisiaj wiemy, że nie jest to dzieło Mojżesz, to fakt ten oznacza, że misja Jezusa nie była niczym nadzwyczajnym, ani nie była związana z posłannictwem samego Stwórcy. Oczywiście cały czas w tym miejscu mamy założenie że takie słowa rzeczywiście Jezus wypowiedział. A przecież wiemy że wiele słów w jego usta mu wkładano. Tak czy owak żadne z rozwiązań i nasuwających się hipotez nie poprawiają pozycji Jezusa z Nazaretu. Innymi słowy tutaj już tradycja chrześcijańska powinna mieć pierwszą zagwózdkę o tzw boskości Jezusa. Bo sprawy można by nie ruszać i tak ją wyjaśniać do czasów, powiedzmy, średniowiecza, ale skoro dzisiaj wiemy, że jest inaczej to w jakimś to świetle stawia samego tego Nauczyciela? Kim zatem więc był ponad głosicielem dobrej nowiny, głosicielem nowych idei, rewolucyjnego patrzenia na świat, samemu jednak bazując na wiedzy zdobytej aż do jego czasów.
@michaparasol9892
@michaparasol9892 Жыл бұрын
Podejdź do tego jako fikcji literackiej i wszystko Ci się wyjaśni.
@ArturArthurus
@ArturArthurus Жыл бұрын
@@michaparasol9892 woow.., Dziękuję No teraz rzeczywiście wszystko staje się jasne. A ty jak widzę skoro tu jesteś lubisz słuchać bajek. Bez odbioru.
@michaparasol9892
@michaparasol9892 Жыл бұрын
@@ArturArthurus Lubię czytać mitologię. Jednak ta chrześcijańska jest ciężko strawna.
@1984Kojot
@1984Kojot 11 ай бұрын
Krótko mówiąc nic nie możemy powiedzieć na pewno ale jest to normalne we współczesnej nauce. Boskość Jezusa mogła być dodana mu później wiele o tym świadczy. Na pewno był oświeconym człowiekiem i w jakimś sensie był synem Bożym tak jak każdy kto wypełnia jego wolę.
@michaparasol9892
@michaparasol9892 11 ай бұрын
Jak by był Bogiem, to by uświadomił swoich ziomków o bzdurach pisanych w Torze, dotyczących kulistości Ziemi i w ogóle budowy wszechświata. W końcu sam to stworzył. To wszystko, to bujda na resorach. Co do boskości, to Bogiem zrobili go ludzie na Soborze Nicejskim w IV wieku.
@Tomasz_Kowalski
@Tomasz_Kowalski Жыл бұрын
Pan Dawid jest pasjonatem Gmirkina i jego tez, które są raczej ciekawostką, a nie konsensusem badaczy. No ale trafiają w potwierdzenie własnych przekonań gościa fundacji Panteon. Polecam bardziej sprawdzone informacje i profesjonalistów tej dziedziny.
@fundacjapanteon
@fundacjapanteon Жыл бұрын
Dziękujemy bardzo za komentarz, musimy jednak sprostować - podczas rozmowy nie rozstrzygaliśmy o prawdziwości hipotezy Russella Gmirkina, p. Dawid jedynie przytoczył jego argumentację. Ostateczne wnioski należą do słuchaczy / słuchaczek. Pozdrawiamy! :)
@PePe-oi1ez
@PePe-oi1ez Жыл бұрын
Pierwszy 😊😊
@lubomirpetrowpahuta
@lubomirpetrowpahuta Жыл бұрын
Pewnie zapomniałeś że ostatni będą pierwszymi, więc to tylko chwilowe i Twoim mniemaniu zwycięstwo. ;)
@jeronims3079
@jeronims3079 Жыл бұрын
LIFO a nie FIFO ;)
@grzesiubiowka9687
@grzesiubiowka9687 10 ай бұрын
Państwo PTOLEMEJSKIE - i co dalej ?
Melkart, Dagon i inni bogowie sąsiadów starożytnego Izraela - Dawid Opala
2:20:40
Krótka historia boga Jahwe - prof. Łukasz Niesiołowski-Spanò
1:04:37
Fundacja Panteon
Рет қаралды 243 М.
Жайдарман | Туған күн 2024 | Алматы
2:22:55
Jaidarman OFFICIAL / JCI
Рет қаралды 1,4 МЛН
She ruined my dominos! 😭 Cool train tool helps me #gadget
00:40
Go Gizmo!
Рет қаралды 62 МЛН
🌊Насколько Глубокий Океан ? #shorts
00:42
OMG🤪 #tiktok #shorts #potapova_blog
00:50
Potapova_blog
Рет қаралды 17 МЛН
dr hab. Marcin Majewski - Czym jest człowiek?
32:22
WSD Tarnow
Рет қаралды 68 М.
Tajemnica ŚWIĄTYNI Izraela: Namiot Spotkania z JHWH [Tora 11] ✔️
1:27:25
"Fizyk w jaskini światów" - prof. Krzysztof Meissner o fizyce i świecie niematerialnym
1:50:32
Stowarzyszenie Naukowców Katolickich
Рет қаралды 253 М.
Czym jest Biblia? - Dawid Opala & dr Sławomir Poloczek
1:29:46
Fundacja Panteon
Рет қаралды 12 М.
ks. prof. Mariusz Rosik, Historia Żydów - starożytność, cz.1
59:39
Zagadka starożytnych kodeksów z Nag Hammadi - dr Mariusz Dobkowski
1:13:29
Kim był Achenaton? - dr Filip Taterka
1:06:50
Fundacja Panteon
Рет қаралды 13 М.
Жайдарман | Туған күн 2024 | Алматы
2:22:55
Jaidarman OFFICIAL / JCI
Рет қаралды 1,4 МЛН