بیستمین نشست نقد و بررسی کتاببا موضوع کتاب:اقتصاد رفتاری
با حضور و سخنرانی:
دکتر محسن رنانی (مترجم)
دکتر مهدی فیضی(دبیر نشست)
ساعت ۱۰ روز جمعه بیست و سوم شهریور ماه ۱۳۹۷ در پردیس کتاب مشهد برگزار شد.
غیبت اخلاق در اقتصاد
نشست نقد و بررسی کتاب «اقتصاد رفتاری» با حضور محسن رنانی در پردیس کتاب برگزار شد
غیبت اخلاق در اقتصاد
شکیبا افخمی‌راد| تازه‌ترین نشست جمعه‌های پردیس کتاب به نقد و بررسی کتاب اقتصاد رفتاری، نوشته موریس آلتمن، اختصاص داشت. این جلسه با حضور دکتر محسن رنانی که نامش به عنوان مترجم در کتاب آمده است، برگزار شد و طی آن مباحثی چون نحوه شکل‌گیری کتاب اقتصاد رفتاری، سیر تاریخی حرکت از اقتصاد کلاسیک به سمت اقتصاد رفتاری و اهمیت اقتصاد رفتاری مطرح شد.
رنانی در آغاز صحبت‌هایش با بیان اینکه مترجم کتاب نیست، توضیح داد: این کتاب حاصل ترجمه شماری از دانشجوهای ارشد و دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان در پی جلساتی است که با من در حوزه اقتصاد برگزار کردند.آن ها وقتی خواستند ترجمه را چاپ کنند چون فرد شناخته شده‌ای درمیانشان نبود، از من خواستند که اسمم در کتاب باشد. درنهایت ناشر تنها اسم مرا به عنوان مترجم برروی جلد آورد.
این اقتصاددان در بخشی دیگر از نشست از سیر تحول اقتصاد گفت: علم اقتصاد با فیلسوفان شروع شد. در این دوره همه مباحث اقتصادی که آدام اسمیت طراحی کرد و دیگران نیز آن را تکمیل کردند، قرار بود در یک بستر انسانی، اخلاقی و نرمال رخ دهد، اما این بستر در سال‌های بعد حذف شد و دیگر دیده‌ نشد.
او اظهار کرد: از سده نوزدهم ریاضی‌دانان و فیزیک‌دانان وارد حوزه اقتصاد شدند و برخی مباحث ریاضی را برای اقتصاد مطرح کردند. اگرچه این اتفاق خدمت بزرگی به اقتصاد بود و آن را قابل محاسبه و پیش‌بینی کرد، اقتصاد ساده و غیر واقعی نیز شد. در یک رابطه ریاضی عصبانی شدن و عاشق‌شدن در نظر گرفته نمی‌شود، درحالی که این اتفاقات به طور کامل در تصمیمات ما تأثیر دارند. در هرصورت اواخر قرن ١٩ آغازی برای اقتصاد ریاضی و کمی بود. در این اقتصاد یک جامعه، استاندارد و نرمال درنظر گرفته می‌شود و در شرایط آزمایشگاهی و استاندارد موضوعات اقتصادی مطرح می‌شوند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: از اوایل سده ٢٠ اقتصاددانان و جامعه شناسان به این نتیجه رسیدند که اقتصاد بدون جامعه‌شناسی جواب نمی‌دهد، در این میان علاوه براینکه جامعه‌شناسان، جامعه‌شناسی اقتصادی را مطرح کردند، اقتصاددانان، جامعه‌شناسی را وارد اقتصاد کردند و اقتصاد نهادی مطرح شد. اما در اواخر قرن بیستم بود که اقتصاددانان، صحبت‌های روان‌شناسان را مبنی بر اینکه بخش اندکی از رفتارهای انسان‌ها عقلانی است و بیشتر رفتارهای آن‌ها عادتی یا عاطفی است، مورد توجه قرار دادند، به این ترتیب روان‌شناسی وارد اقتصاد شد و اقتصاد رفتاری را شکل داد.
رنانی در پایان درباره توجه به اقتصاد رفتاری در ایران تصریح کرد: از حدود ٣٠سال پیش در کشورهای پیشرفته دنیا به مباحث اقتصاد رفتاری توجه می‌شود. ولی در ایران این کتاب، دومین کتاب، در زمینه اقتصاد رفتاری است. در این حوزه مقاله‌هایی منتشر شده ولی در سطح آکادمیک و تنها در چند دانشگاه اصلی به آن پرداخته می‌شود. اگر در حوزه سیاست‌گذاری کشور در کنار سیاست‌گذاران مرسوم کلاسیک، مشاوران حوزه‌های اجتماعی و روان‌شناختی اجتماعی نیز حضور داشتند، آسیب‌هایی که از طریق سیاست‌های اقتصادی به ما وارد می‌شد، می‌توانست بسیار کمتر از این باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ادامه داد: از اوایل سده ٢٠ اقتصاددانان و جامعه شناسان به این نتیجه رسیدند که اقتصاد بدون جامعه‌شناسی جواب نمی‌دهد، در این میان علاوه براینکه جامعه‌شناسان، جامعه‌شناسی اقتصادی را مطرح کردند، اقتصاددانان، جامعه‌شناسی را وارد اقتصاد کردند و اقتصاد نهادی مطرح شد.
وی گفت: در اواخر قرن بیستم بود که اقتصاددانان، صحبت‌های روان‌شناسان را مبنی بر اینکه بخش اندکی از رفتارهای انسان‌ها عقلانی است و بیشتر رفتارهای آن‌ها عادتی یا عاطفی است، مورد توجه قرار دادند، به این ترتیب روان‌شناسی وارد اقتصاد شد و اقتصاد رفتاری را شکل داد.
رنانی با تاکید بر اهمیت شناخت و توجه به اقتصاد رفتاری، خاطر نشان کرد: اگر در حوزه سیاست‌گذاری کشور در کنار سیاست‌گذاران مرسوم کلاسیک، مشاوران حوزه‌های اجتماعی و روان‌شناختی اجتماعی نیز حضور داشتند، آسیب‌هایی که از طریق سیاست‌های اقتصادی به ما وارد می‌شد، می‌توانست بسیار کمتر از این باشد.
نشست نقد و بررسی کتاب «اقتصاد رفتاری» با حضور محسن رنانی در مشهد برگزار شد و در آن مباحثی چون نحوه شکل‌گیری کتاب اقتصاد رفتاری، سیر تاریخی حرکت از اقتصاد کلاسیک به سمت اقتصاد رفتاری و اهمیت اقتصاد رفتاری مطرح شد.