ถูกต้องครับ มหิธรปุระ มีอาณาเขตกว้างใหญ่ไพศาล และรุ่งเรืองมาก รักสันติ ไม่ชอบทำสงคราม คือค่านิยมของคนในอาณาจักรนี้

เมืองพิมาย​ น่าจะเป็นศูนย์กลางของราชวงศ์มหิธร เพราะดูจากทำเลที่ตั้งของปราสาท​ มีพท.ขนาดกว้างใหญ่​ แถมยังมีมีประตูเมืองทั้ง4ทิศ และมีคูน้ำบารายโบราณอยู่รายล้อม​เมือง มีแนวถนนโบราณ​ มีอโรคยาศาล​ กระจายไปทั่ว​ อีกทั้งจุดยุทธศาสตร์สำคัญ​ เป็นแหล่งราบลุ่มอุดมสมบูรณ์​มีแม่น้ำล้อมรอบเมืองเป็น แหล่งปลูกข้าวและเกลือครับ

จริงอย่างที่อาจารย์​ว่าค่ะ ความเป็นกษัตริย์​จะมีงานต่อเนื่อง แต่ประธานาธิบดี​งานจะไม่ต่อเนื่องค่ะนี่คือข้อดีของกษัตริย์​

มหิธรปุระศูนย์อยู่ที่สกลนครเมืองหนองหารหลวงมีปราสาทขอมเมืองโบราณสมัยขอมอยู่กว่าจังหวัดอื่นด้านหน้าเมืองมีหนองน้ำใหญ่ด้านหลังเมืองมีภูเขารอบๆแล้วปราสาทที่สกลมีอายุเก่าแก่กว่าปราสาทอื่นๆในอีสานถึงตัวปราสาทอาจจะไม่ใหญ่โตแต่เมืองหนองหารหลวงนั้นมีพื้นที่ความเป็นเมืองที่ใหญ่กว่าเมืองขอมอื่นๆในอิสานทั้งหมด

พิมาย วิมายปุระ น่าจะเป็นอาณาจักรเริ่มแรกของคนพื้นเมืองหรือปล่าวที่รับวัฒนะธรรมฮินดูเข้ามา ซึ่งพื้นที่อิสานลุ่มน้ำมูลมีมาก่อนในยุคเหล็ก ยุคสำริดแล้ว จากหลักฐานการขุดพบเพราะเป็นแหล่งเหล็กแหล่งเกลือ คนพื้นเมืองยกให้พระเจ้าจิตรเสนคือกษัติย์อิสานโบราณลุ่มน้ำมูล

ถูกใจมากๆค่า ขอบคุณ อาจารย์เอ ฉัตตริณ , อาจารย์วรณัย และ อาจารย์ฉันทัส ที่นำความรู้มาให้ชมค่ะ จะรอตอนต่อไปค่ะ

สวัสดีดีครับอาจารย์บ้านผมชื่อบ้านตะลุงเก่าอยู่ห่างจากพนมรุ้งประมาณ 25กม. เป็นเมืองเดิมของตะลุงใหม่หรือปัจจุบันเป็นอำเภอประโคนชัยครับ ผมโตมาก็เห็นคูน้ำล้อมรอบหมู่บ้านแล้วครับ เผื่ออาจารย์สนใจข้อมูลเล็กๆนี้ครับ😊😊😊

ขอบคุณอาจารย์ท่าน..ให้ความรู้ดีมากๆครับ..ดีกว่ามันจะสูญหายไปตามกาลเวลาครีบ🙏🙏🇹🇭🇹🇭

ต้องตามหาคำภีร์ใบลานของตาเบะ อรรคมุต แกเสียชีวิตเมื่อ ๑๐ กว่าปีก่อน แกจะจารลงใบลาน ใบลานเล่มนี้ก็หายไปจนถึงปัจจุบัน แต่มีคุณพ่อเสริม แซ่เต็ง ที่จดจำมาจากคำภีร์ใบลานภาษาขอมโบราณ ตาเบะ อรรคมุต เคยอ่านให้ฟัง เจ็นกูหม่าคือใครครับ อาจารย์พอรู้ไหม คนคนนี้พร้อมกองทัพ ตามไล่ล่า 2 พี่น้องจนมาถึงเมืองแห่งนี้ที่อีสานใต้ ไล่ล่ามาจากลาวใต้ พ่อเซ็งบอก2 พี่น้องชื่อโสริยวงศ์ เมืองนี้มีลูกสาว พายเรือจมน้ำตาย 1 คน มีกษัติรย์ขอมไหนไหมครับที่กล่าวถึงแบบนี้

เนื้อหาน่าสนใจต่อเนื่อง ต้องหาเวลามาฟังทั้งซีรีส์นี้ ขอบคุณครับ

ชอบมากเรื่องราวในอดีต

❤(ราชวงศ์มหิธรปุระ/ปราสาทนครชัย)❤ เจนละบก/ตอนกลาง ปัจจุบัน ตั้งอยู่ที่ (จ.สุรินทร์) ในเขตอีสานใต้(เป็นระบบเครือญาติของราชวงศ์(เสนะ/สุริยันจันทรา)

ฟังได้ความรู้เพลินเลยครับอาจารย์ โชคดีผมเคยแวะชมปราสาทเมืองต่ำหลังชมปราสาทเขาพนมรุ้ง ยอมรับว่าปราสาทเมืองต่ำไม่ธรรมดาจริงๆ อีกปราสาทหนึ่งที่เคยแวะไปชมคือปราสาทหินวัดภู/พู ที่ทางประเทศลาว ดูเหมือนจะเก่าแก่ที่สุดในบรรดาปราสาทหินหรือเปล่าครับ รอมาเก็บความรู้กับอาจารย์ด้วยคนครับผม

เราควรอิงที่เก่ากว่า เขมร ถ้าเราไปดูอักษรปัลลวะ /ลโวอาจจะใช่ภาษา ปัลลวะ ควรอิงอินเดียวและคอยไปดู ชนทาสเขมร เพราะเราไปกำหนดว่าเป็นภาษษเขมร แทนที่จะเป็นภาษาฮินดูหรืออื่นๆที่มีที่มา

ติดตามตลอดครับ ดูทุกคลิป ชัดเจนเข้าใจง่ายและมีความรู้มากครับ ..อาจารครับอยากให้อาจารทำคริป วัดดงส้มสุก อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ มีการจารึกมากที่สุดในประเทศ และมีโบราณสถานหลายหลัง เหมือนเมืองขนาดใหญ่ แต่นักโบราณคดีที่อธิบาย ไม่ชัดเจน ไม่ค่อยเข้าใจ ขอบคุณครับ fc จากเชียงใหม่ ครับ

ขอบคุณมากครับอาจารย์ที่ให้ความรู้

ขอบคุณสำหรับข้อมูลความรู้ครับ🙏🏿

สุดยอดครับผม

ขอบคุณเช่นเดิมครับท่านอาจารย์ สำหรับการบรรยายความรู้ ที่น่าสนใจมาก รอฟังตอนต่อไปว่า " ปุระ " ที่มีพิกัดชัดเจน

น้ำหนักมากที่สุด *ย่านปราสาทเมืองต่ำ,ปราสาทหินพนมรุ้ง บุรีรัมย์ **ปราสาทหินพิมาย,ปราสาทพนมวัน โคราช ***ปราสาทพระวิหาร,ปราสาทสระกำแพงใหญ่ เมืองโคกขัณฑ์หรือขุขันธ์ ศรีสะเกษ

ขอบคุณที่ให้ความรู้นะคร้าบ

ขอบคุณครับอาจารย์..เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากครับความรู้ในรรั้งนี้

อ..แข็งแรงคคับ❤🙏❤

ขอบคุณมากครับ

น่าสนใจมากๆครับ

ขอบคุณมากครับอาจารย์ ผมลูกอีสาน

แคว้นอิศานปุระ.เป็นแคว้นๆหนึ่งของอาณาจักรขอมโบราณ.เมืองมหิธรปุระต้นราชวงศ์มหิธรปุระคือจังหวัดสุรินทร์.ในปัจจุบัน.

ติดตามเสมอครับ ขอบคุณครับอาจารย์

อยู่สกลนครครับ

แปลกดี ในอังกฤษในยุโรป ก็มีเมืองเก่าๆ ที่ลงท้ายด้วยคำดล้ายๆ ปุระ..เอดินเบรอะ, เซนต์ปีเตอร์ส้เบิร์ก, ฮัมส์เบร์ก ไม่ทราบว่าเป็นรากสันสกฤต เหมือนกันรึเปล่าครับ

บุรีรัมย์มีปราสาทหลายที่ภูเขาไฟ6ที่

น่าสนใจมากๆ ค่ะ รอติดตามต่อไปนะคะ

ขอบคุณครับอาจารย์♥️♥️♥️♥️

ผมก็คิดเหมือนกันกับอาจารย์ครับ ซึ่งนอกจากจะมีปราสาทหินน้อยใหญ่ที่กระจายตัวอยู่ในบริเวณไกล้เคียงแล้ว ที่นี่ยังมีอุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผาถ้วยชามแบบเขมร อุตสาหกรรมถลุงเหล็ก ที่ใหญ่ที่สุดในแถบนี้ และยังมอุตสาหกรรมตัดหินอีกด้วย มันน่าสนใจมากๆครับ อยากให้อาจารย์ไปเจอะลึกอุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผา และอุตสาหกรรมถลุงเหล็กในพื้นที่อำเภอบ้านกรวดด้วยครับ ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากปราสาทเมืองต่ำ อาจจะมีความเกี่ยวข้องกันไม่มากก้น้อยครับ

❤ อยากทราบเรื่องนี้มานานแล้วครับ ติดตามทุกคริปครับอาจารย์

อาจารย์ครับ ตัวเมืองสุรินทร์เคยเป็นที่ตั้งของเมืองทีและมีปราสาทเมืองที ซึ่งเป็นที่มาของนามสกุลของผม เคยได้ยินมานานแล้ว (40+ ปี) ว่าเมืองทีแปลว่าเมืองสูง แต่ไม่เคยมีข้อมูลเพิ่มเติมอีกเลย และตัวปราสาทก็บูรณะในสมัยหลังและเหลือเพียงนิดเดียว ไม่ทราบว่าเกี่ยวข้องกับเมืองต่ำหรือเปล่า ทำนองว่าเป็นเมืองคู่แบบเมืองสูงเมืองต่ำ หรือวัดลุ่มวัดดอนในสมัยนี้ มันอาจจะไม่เกี่ยวข้องอะไรเลยก็ได้ แต่ก็น่าสงสัยครับ

ผมคิดเหมือนอาจารย์ ถูกต้องครับ คลิปนาทีที่ 19

ขอเมืองใต้บ้างครับเช่นเมืองลังกาสุกะอยากฟังมุมของ อ.

❤️🙏

หนูสงสัย ว่าบรรดาศิลปะทวารวดี ขอม ศิลปะพนม'ดา บรรดาเทวรูป พระโพธิสัตว์ ทำไมสัดส่วนเทวรูป ถึงคล้ายศิลปะอินเดีย มาก แล้วมีสัดส่วนเหมือนเทวรูปกรีก ถ้าอิทธิพลอินเดียเข้ามาสมัยคุปตะ ตอนนั้นอินเดียต้องได้รับอิทธิพลกรีก โรมัน แล้ว เป็นไปได้มั้ยที่เราได้รับส่งต่ออิทธิพล นี้ มาด้วย อีกกรณีนึง เขาบอกคนแถบนี้มักจะไม่สร้างปราสาทมีสองชั้น แต่ทำไม ปราสาทสามัญชัยวรมันที่ 7 มีแห่งนึงที่เป็นสองชั้น

อาจารย์พอจะอธิบาบความเชื่อมโยงระหว่างขอมในบริเวณอีสาน-โตนเลสาป-ลพบุรี ให้หน่อยได้มั้ยครับ จะได้เห็นภาพครอบคลุมครับ ขอบคุณครับ

เสียดายเขาพระวิหาร มากก คิดว่สเป็นชองขอม 😢😢ถ้วฝาบรรพบุรษขอมท่านสร้างเขยิบเข้ามาฝั่งไทยเยอะๆๆ คนไทยคงดูแลดีมากกก เสียดายจริงๆๆ

น่าสนใจมากครับ

รอชมตอนต่อครับ

อาจารย์ครับเห็นข่าว คณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย รับมอบโบราณวัตถุ ครอบพระเศียรทองคำ หรือเปล่าครับ น่าสนใจดีนะครับ

ขอบคุณอาจารย์มากครับที่นำความรู้มาแบ่งปัน..ครับ

ล่าสุด มีข้อมูลเพิ่มว่า มหิธรปุระ น่าจะอยู่ที่สกลนคร ริมหนองหารครับ

ขอให้นักประวัติศาสตร์ นักโบราณคดี รุ่นใหม่สืบค้นและหาหลักฐานต่างๆ มาพิสูจน์ความเชื่อของนักประวัติศาสตร์เก่าที่เชื่อหลักฐานยอร์ช เซเดย์ ประเทศล่าอาณานิคม ถ้าพิสูจน์ได้ว่าโบราณสถานในไทยเก่าแก่กว่านครวัด และผู้สร้างคือชนชาติเสียม ไม่ใช่เขมร (ทาสผู้ทรยศ) จะได้ดับฝันเขมร และจบการเคลมของเขมรเสียที

พระธาตุนาดูน เจ้าชัยวรมันที่ 7 ท่านทรงได้สร้างไว้

❤❤❤

น่าสนใจมากครับอาจารย์

ปราสาท เปือยน้อย จะเข้าข่ายไหมครับ เพราะอยู่ในเส้นทางขยายอำนาจ ไปสู่ หนองหาน กุมภวาปี และ สกลนคร มีจารึก ถ้ำพระ สกลนคร จะกล่าวถึงยุค สริยวรมันครับ อาจารย์

แล้วทำไมคนเขมรกัมพูชาจึงทำเป็นไม่รู้จักขอมหรือก๋อม และมหิธรปุระ ผมยังอยากทราบว่าพระเจ้าชัยวรมันและพระเจ้าสุริยะบรมมันพูดภาษาอะไรและใช้อักษรอย่างไร

น่าจะมาจากเมืองเสมาหรือเปล่าครับแล้วย้ายลงมาแถบลุ่มแม่น้ำมูลพิมายเพราะเ มือง เสมาอาจเชื่อมโยงกับยุคศรีเทพ

มหิธมปุระ (นครธม)มังคงอยูแถว เขาพระวิหาร

ฟังอาจารย์เล่า ทำให้ยิ่งสงสัยว่า ในช่วงอยุธยาเรืองอำนาจ อีสาน หรืออิสานใต้ มีบทบาทอย่างไรบ้าง ในช่วงเวลานั้นครับ ทำไมเงียบเชียบมาก ทั้งที่เคยมีบทบาทไม่น้อยกว่ายโศธรปุระ ที่คลี่คลายไปสู่ ละแวก

อยู่ที่สกลนคร ครับ

ปราสาทขอมที่พระธาตุเชิงชุมสร้างครอบไว้ไม่ทราบว่าเป็นขอมยุคไหนครับ ทำไมต้องสร้างพระธาตุเชิงชุมครอบไว้ครับ และในตัวปราสาทยังมัคำจารึกเป็นอัษรขอมด้วยครับอาจารย์ 20:10

สวัสดีครับอาจารย์เจดีย์ในวัดพระธาตุตัวเมืองสุพรรณสร้างก่อนกรุงศรีใช่ป่าวครับ ขอความรู้ด้วยครับขอบคุณครับ

ที่ราบสูงโคราช ศูนย์กลางที่ พิมาย แน่นอน แผ่อำนาจ อาณาเขตลงไปที่ เจนละ พระนคร (ตอนล่าง) ครับ

หลักฐานใหม่ศูนย์กลางความเจริญอยู่สกลนครครับ​ มีปราสาทภูเพ็คเป็นเมืองหลวงที่สร้างไม่เสร็จ

จะเป็นยังไงขอมกับเขมรก็คนเดียวกันดูที่ภาษาพูดก็รู้ถ้าไม่ใช่คนเดียวกันมันก็ต้องมีการทะเลาะกันบ้าง หรืออยู่ประเทศเดียวกันแต่พูดภาษาไม่เหมือนกัน นี่พวกเขาเองไม่มีความรู้สึกนั้นเลยเป็นไปไม่ได้ขอมกับเขมรจะไม่ใช่คนเดียวกันยกตัวอย่างไทยภาคใต้ผัดไทยภาคกลางยังพูดไม่เหมือนกันเลย

หิรัญยักษ์ วรมันตร์ ปุตรพระนางพันธุ์รัตน์ กะ องค์วัชร์(พระอินทร์) ทรงให้มีหน้าที่อารักษา พระวิหารแห่งองค์พระศิวะ(อิศวรย์) เรียก นครแห่งนี้ว่า "มเหศวรย์ปุระ"ปราสาทเมืองต่ำ พระเจ้าไชยวรมันตร์(พระโพธิ์สัตว์ อวโลกิเตศวรย์) ทรงใช้พระขรรธุ์ราชย์ ตัดหัวหิรัญยักษ์ แต่การรบครั้งนี้ ได้ทรงเสียพระราชย์โอรสไป ๑ องต์ หลังจากปราบยักษ์เสร็จ พระเจ้าไชยวรมันตร์ที่๗ ทรงสร้างปราวาทหินพนมฮุ่ง (ภูเขาไฟลำกระดอ) ถวายเปนที่ประทับแด่พระอิศวรย์ เจ้าแห่งแดนอิสาน ในฐานที่ทรงเปนพระอัยิกา(ปู่)ของพระอินทร์เทพ เทพสามตา พระเจ้าสูงสุด ๑ เดี่ยว. ราม(King Rama) ต่อมา พระเจ้าไชยวรมันตร

🙏🙏🙏🙏🙏🙏

มหิธรา อยุทธยา มหาดิลภ ฯ

พระกมรเตงอัญศรีชเยนทรวรมัน

พอจะผสมกับนิทานท้าวปาจิต​แล้วอยู่​บุรีรัมย์​ได้ไหม

ได้ยินว่า รอบๆเขา ในพนมรุ้ง มีซากปราสาทเล็กๆรายรอบเขา ถ้าเป็นจริงเสียดาย ปล.เคยอ่านตามคนพื้นที่เม้น เลยไม่ยืนยัน

มหินธรปุระมีความเกี่ยวข้องกับเมืองศรีเทพ ต้นตระกูลผมมีเรื่องเล่าเกี่ยวข้องกับเมืองนี้ มีความเกี่ยวข้องทางสายเลือดกับศากยวงศ์ก่อนที่จะเชื่อมชัดเจนกับต้นตระกูลชัยวรมันที่7 และมาเชื่อมโยงกับราชวงศ์สุโขทัย ลองไปค้นคว้าความเชื่อมโยงเอา มันเป็นเรื่องเล่าของราชวงศ์พระร่วงจะเล่าสืบทอดกันมา จะเล่ากันและรับรู้แค่องค์รัชทายาทของราชวงศ์เท่านั้น คนอื่นจะไม่มีทางรู้หรอก ราชวงศ์ปัจจุบันไม่ว่าจะของเขมรหรือไทยตอนนี้ก็จะไม่มีทางรู้ นอกจากสายพราหมณ์หลวงทำพิธีตั้งแต่สมัยกรุงศรีเท่านั้นที่จะรู้ ซึ่งเขาจะเก็บรูปภาพเหมือนกษัตริย์องค์ต่างๆไว้ รวมทั้งพิธีกรรมต่างๆและเรื่องเล่าความเป็นมาของราชวงศ์ไว้ทั้งหมด เชื่อมโยงไปจนถึงพระพุทธเจ้าได้เลย หรืออาจเชื่อมโยงทางสายเลือดได้มากกว่านั้นถึงระดับพระรุทรองค์พระอิศวรเจ้าได้เลย ถึงเรื่องราวช่วงนี้จะเกินมนุษย์ไปบ้าง แต่มีเนื้อหาความจริงและชื่อบุคคลจริงๆอยู่ในเรื่องราวแน่นอน ลองสืบค้นดู เผื่อวันหนึ่งผมไม่อยู่เรื่องราวต่างๆเหล่านี้อาจสูญหายไปกับผมก็ได้

อ่านว่า รังโคล เสียง ค.ควาย และ ล.ลิง คำควบกล้ำกันครับ ปราสาทเมืองต่ำยังไม่ใช่ที่ลุ่มๆ ดอนๆ คำว่า รังโคล ก็คือคำว่า คลอล หรือ กลอล(เสียง ก,ข,ค) แทนกันได้หมด ปัจจุบันในภาษาเขมรอีสานใต้แปลว่า คอก คำว่า คอก โคก โคล คลอล มันคล้ายกัน โคกสำหรับคนอยู่ คลอลสำหรับสัตว์อยู่ สมัยปัจจุบันนะครับ

ในจารึกพนมรุ้ง ผู้ที่สร้างปราสาทพนมรุ้งเป็นพราหมณ์ ชื่อ นเรนทรา ตรงกับนายกอินเดียคนปัจจุบันก็ชื่อ นเรนทรา

อจ.ครับ ช่วงราชวงศ์นี้ ไม่ทราบว่ามีเมืองละโว้รึยังครับ แล้วมีความสัมพันธ์กันมั้ยครับ

หิรัญยักษ์ กสิปุ เจ้าเมืองคนแรกของปราสาท เมืองต่ำ มหิธรปุระ(มเหศวรย์ บุรี) พระศรีอารย์

ดูแล้วได้รับความรู้เยอะมากขอบคุณครัุที่สรรหาสิ่งดีๆมานำเสนอ

แสดงว่าอำอาจของพระองค์ไม่ได้อยู่ทางเหนือที่เลย บุรีรัมย์ขึ้นไป ไม่มีเลยใช่ไหมครับ

ชาวบ้านใช้ภาษาสื่อสารอะไร มีอักษรใช้กันยัง ปะปนกันหรือต่างคนต่างใช้ภาษา...

ปราสาทพนมรุ้ง,พิมายนั้นสมัยเดียวกันซึ่งไม่เคยรู้มาก่อนจนอาจารย์นำมาชี้แจงให้ฟังถึงรู้ว่าสร้างคนละสมัยกันดิฉันจะคอยฟังในตอนต่อไปค่ะขอบคุณอาจารย์มากนะคะ

ขอบพระคุณมากๆๆค่ะที่นำความรู้ในอดีตมาให้ทราบกัน

อาจารย์ครับ ทางเขมร ปัจจุบัน มีองค์ความรู้ส่วนนี้ พอที่จะนำมาเปรียบเทียบ ได้หรือไม่ ครับ

ก่อนหน้านั้น ควรมีชัยวรมันที่ 1-5 คืออะไรครับ

ดงเมืองแอมอยู่ในยุคใหนครับ

ปราสาทพนมวันที่ไหนครับ

"ขอม"ภาษาอีสานแปลว่า..คุม.ครอบครอง. ใช้แทนคำว่าเจ้าเมือง.ครับ.

มหิธรปุระน่าจะอยู่ที่ สกลนคร นะ

แร้วพระเจ้าอีสานธรวรมัน คือใครครับ มีความสำคัญกับอีสานไหม

อาจารย์ ศิลปะคลัง ศิลปะปาปวน มันต่างกันอย่างไร แล้วใช้อิฐในการก่อสร้างหรือ ทำไมการเรียงอิฐนี่แน่นมาก เขาไม่สอ ปูนเลยหรือ การเรียงอิฐแบบนี้ เหมือนศิลปะทวารวดี หรือพุกาม หรือเปล่า

มันก็เมืองเดิมรีโนเวทแล้วเปลี่ยนชื่อเมืองบ้างแหละ

การสร้างครั้งหลังๆมักจะใหญ่กว่าครั้งแรกๆนะครับ

อาจารย์ทำงานอยู่ศูนย์ศิลปากรป่าวคะรับ

อาจารย์ใช้ภาษาพูด เหมือนอ่าน

สกลนคร คือ เมืองมหิธรปุระ

มหินทะรา ยุธยา มหาดิลก เกี่ยวข้องอะไรกับชื่อเต็มของ กรุงเทพ ป่ะ

หรืออยู่แถวสกลนคร แราสาทบนภูเพ็ก ภูพาน

ผมว่าไม่ใช่บ้านโคกเมือง ตำบลจรเข้มาก หรอกครับ นั่นสายพระญาติของพระเจ้าสุริยะวรมันที่2 บ้านโคกเมืองนี้คือ กษิตินทราคาราม บ้านโคกเมือง ตำบลสวาย อำเภอเมืองสุรินทร์ น่าจะเป็นมหิธรปุระ ต่อมาได้ย้ายไปสร้างวิมายะ เอามหิธรปุระเป็นหน้าด่านขุดบาราย 2 ชั้นรอบเมือง มีการตั้งป้อมกำแพงนอก ความห่างเป็นตำบล ก็กลัวพวกจามมันยกพลขึ้นเขา ฝมาอยู่นะ พนมสวาย จริงจริงแล้วน่าจะมาจาก “สวยัมภวลึงก์” ชาวบ้านก็เรียกประสาทนี้ว่าสนชัย แต่ผมคิดว่าน่าจะมาจากคำว่า “โขลญชัย” มีการระเบิดเอาสมบัติออกไปเป็นจำนวนมากเคยขุดพบพระคเณศหินทราย 1 องค์ นอกจากนี้ชาวบ้านที่ทำการเกษตรกรรมได้พบโบราณวัตถุแบบศิลปะขอมจำนวนมาก เช่น ชามสำริด กระพรวนสำริด ครุฑสำริด ไหเคลือบสีน้ำตาล ฯลฯ ตลอดจนศิลปวัตถุที่ใช้ประดับตัวอาคารอยู่เนืองๆ น่าจะเกี่ยวข้องกับศิลปะสำริดประโคนชัย สมัยพระสุริยวรมันที่ 1 จารึกเขาพระวิหาร1 มีคำสั่งให้ "กัมเสตงศรีมหิธรวรมัน(ต้นตระกูลมหิธรปุระ)" ผู้ปกครองเมืองวิเภทะ(ตีนเขาพระวิหาร) ย้ายไปสร้างเมืองใหม่ทั้งเครือญาติ ที่ดินแดนแห่งรังโคลและมอบวิเภทะให้อยู่ในความดูแลของ "กัมเสตงศรีสุกรรมาสเตงิ" จารึกเขาพระวิหาร4 พระเจ้าสุริยะวรมันที่ 1 ได้มอบดินแดนให้ชาวไทยดำหรือผิวสีดำ ที่จงรักภักดีคือ "กัมเสตงศรีสุกรรมาสเตง" และให้ย้ายญาติชนไทดำที่มีนิสัยดุร้าย(กบฎ) มาทุกรัชกาลไปอยู่ที่ลุ่มๆ ดอนๆ พนมสวายเป็นเนินเตี้ยๆ 3 ลูก มีการแบ่งเป็น พนมกรอล พนมเปราะห์ พนมเซรย์ เป็นชุมชนโบราณ พบเพียงฐานศิลาแลงบนไหล่เขาพนมเป๊ราะ (เขาชาย) มีซากหินจากปราสาทที่กลิ้งลงมาจากที่สูงจำนวนมากหลังจากถูกระเบิดนำเอาสมบัติออกไป แล้วสร้างพระพุทธขนาดใหญ่ทับเอาไว้ หินที่พบเป็นหินบะซอล หินพิมมัช อิฐโบราณเผาผสมเปลือกข้าวสารสมัยก่อนยุคพระนคร มีลักษณะที่โดนระเบิดกระจัดกระจาย มีการทำเหมืองหินบริเวณตีนภูเขาและนำออกไปเป็นจำนวนมากด้วยเช่นกัน นอกจากนั้นยังพบมีรอยบันไดโบราณทางขึ้นไปบนปรสาทแต่เมื่อถึงปราสาทกลับถูกสร้างทับพระพุทธรูปขนาดใหญ่องค์เดิม มีบารายกักเก็บน้ำด้านบนและรอบภูเขา มหิธรปุระเกือบกลายเป็นเมืองร้างมาก่อนรวมทั้งบ้านโคกเมืองด้วย ช่วยที่เทครัวคงตามกษัตริย์ไปปกครองนครธม และมีพิมายด้วย คนสุรินทร์เขาจะเรียกพิมายว่า “นโกเรียช “หรือ “โกเรียช” แสดงว่าเขามีการติกต่อย้ายกันไปมาตลอด ผมเห็นปี่พาก์ยบ้านเนินอู่โลก ยังตกใจเลยมันคือหนึ่งในเครื่องดนตรีมโ หรีเมืองสุรินทร์ ส่วนประชาชนบางส่วนมิได้อพยพไปด้วย ต่างก็หลบไปอาศัยอยู่ตามป่า และมีการฝังสมบัติของมีค่าไว้ตามป่าและรอบๆ หมู่บ้าน เมื่อไม่มีคนอาศัยอยู่ทำให้บ้านโคกเมืองในขณะนั้นรกทึบ เต็มไปด้วยต้นไม้ใหญ่ ต่อมาเมื่อประมาณ ๒๐๐ กว่าปี ที่ผ่านมา เริ่มมีคนเข้ามาอาศัยอยู่ในบริเวณหมู่บ้านโคกเมือง และเรียกชื่อบริเวณนี้ว่า โคกเมือง ตามลักษณะภูมิประเทศที่ พบเห็นในขณะนั้น และเมื่อมีผู้คนเข้ามาอาศัยอยู่มากขึ้น รวมเป็นหมู่บ้าน จึงเรียกหมู่บ้านนี้ว่า บ้านโคกเมือง ต่อมามีการตัดถนนผ่านหมู่บ้าน ได้พบเครื่องมือเครื่องใช้ที่เป็นโลหะต่างๆ ในบริเวณกลางหมู่บ้าน และเศษซากอิฐต่างๆอยู่ใต้พื้นดิน และบริเวณรอบๆหมู่บ้านที่เป็นโคก ก็มีการขุดพบวัตถุโบราณต่างๆมากมาย เช่น บริเวณ โคกตาเสาะ โคกปันรัว โคกวัด โคกมะติ โคกปะเปลีย เป็นต้น แต่น่าเสียดายที่สมบัติโบราณเหล่านี้ ถูกนักล่าสมบัติใช้เครื่องมือที่ทันสมัยมาค้นหาและขนไปเป็นจำนวนมาก ตลอดระยะเวลายี่สิบกว่าปีที่ผ่านมา เมื่อประชากรเพิ่มขึ้น ก็มีการทำลายทรัพยากรธรรมชาติมากขึ้น ทำให้บริเวณหมู่บ้านและรอบๆหมู่บ้านที่เคยรกทึบคล้ายป่าดงดิบ กลายเป็นป่าเสื่อมโทรมในปัจจุบัน ปัจจุบันกำแพงเมือง - คูเมืองบ้านโคกเมืองได้ถูกขึ้นทะเบียนกับกรมศิลปากรเป็นหนึ่งในชุมชนโบราณของจังหวัดสุรินทร์ ( นายสมศักดิ์ แซ่เต็ง อดีตผู้ใหญ่บ้านโคกเมือง )

สรนสุริยวรมันกับชัยวรมันเป็นสายเดียวกันเปล่าครับ และชัยวรมันมาจากเมืองไหนครับ

หิรัณยวรมัน ชื่อนี้ แปลว่า เงิน ในภาษาบาลีสันสกฤต กษัตริย์พระองค์นี้จะมีความเกี่ยวข้องกับ เมืองคนไท ที่อยู่เหนือขึ้นไปรึเปล่า เพราะเมืองคนไท หลายแห่ง ชื่อว่า เมืองเงิน ตั้งตามภาษาถิ่น เมืองที่แปลว่า เงิน มีหลายคำ เช่น เมืองเงิน เมืองแสน เซียน (พัน) สิบสองพันนา

เป็นความรู้ที่สนุกชวนติดตามมากๆค่ะ

ราชาธิราชที่สองเก่งเหมือนกันนะครับ

อยากรู้เรื่องดงละครที่นครนายกคับมีข้อมูลน้อยมากเลยคับ

เห็นมีรายงานกรมศิลปากรว่า น่าจะอยู่แถวหนองหาน