Zrób prosze o podwójnych negacjach bo to jest interesujące :D

Zadaję sobie podobne pytanie przez cały miesiąc: dlaczego portfel JEST, ale wewnątrz niego nic NIE MA?

Moją ulubioną zagwozdką z polszczyzny jest zjawisko ,,są cztery krzesła" ale ,,jest pięć krzeseł". Zawsze zastanawiam się, gdzie się podziała forma mnoga

Mnie zawsze zastanawiało, dlaczego mówimy "co najmniej" i "co najwyżej", a nie "co najwięcej" i "co najniżej"?

Chciałam tylko powiedzieć, że kocham kotki i Twój program.

ciekawostka o swahili - też mówią, że coś "nie ma" jako "hakuna", i stąd piosenka hakuna matata, dosłownie "nie ma zmartwień" (ale chodzi o to, że też używają "mieć" na to)

😂 😂 😂 No i co z tego, że odcinek był rzetelnie przygotowany, merytorycznie ciekawy, estetycznie animowany, pouczajacy w jasny i zwięzły sposób, skoro całą uwagę i tak zgarnął Fonem. ☺️

W ogóle warto zwrócić uwagę, że tak naprawdę po polsku istnieją dwa zaprzeczenia od "jest": "nie ma" i "nie jest", przy czym to drugie jest stosowane chyba tylko w orzeczeniach imiennych

Fonem zasługuje na własny fanklub

"W których nie rozuma" przypomina mi trochę to jak mówią dziś Rosjanie.

O mamuniu, ale to "mle mle mle mle" na końcu było urocze, hahaha. I również czekam na odcinek o podwójnych negacjach!

W języku serbskim mówi się "ima psa" i "nema psa" co oznacza kolejno "ma (w domyśle jest) psa" i "nie ma psa". Ciekawe, że czasownik być (biti) w 3. osobie l.p. w długiej formie to "jeste", zaś negacja- "nije". Czasownik być jest używany w czasie przeszłym i przyszłym, jeśli mówimy o czymś czy coś jest, czy też nie npr. "nije bilo psa" (Nie było psa), "Bio je pas" (był pies) "Neće biti psa" (nie będzie psa), "biće pas" (będzie pies). Tak więc w czasie przeszły i przyszłym używa się tylko czasownika "być", zaś w teraźniejszym tylko czasownik "mieć". Pozz!

Bardzo ciekawe! Ja zawsze myślałam, że to zagadnienie nieco bardziej filozoficzne i czegoś "nie ma", bo przeczymy w ogóle jego istnieniu lub obecności, więc to coś nie może być podmiotem zdania. Stąd "obejście" tego problemu przez czasownik "mieć" :D Wydawało mi się to logiczne szczególnie dlatego, że przecież w polszczyźnie czasownik "być" występuje też jako element orzeczenia imiennego. I w takim przypadku, jeśli dodamy do niego przeczenie, czasownik "być" nie zmieni się na "mieć". Dotychczas myślałam, że jest tak właśnie dlatego, że w takim zdaniu nie zaprzeczamy samemu istnieniu podmiotu, ale jakiejś jego cesze.

Nawet jeżeli tak to wyglądało, to ma to jeszcze większy sens: mianowicie dopełniacz wskazuje na podrzędną rolę przedmiotu. Jeżeli coś jest, to możemy stwierdzić, że to jest, i to coś jest niejako "aktywne swym byciem". A gdy czegoś nie ma, to nie jest aktywne, bo... bo go nie ma, po prostu. Jest podrzędne, bo nie jest "samoświadkujące". Pomyślmy o ludziach. Sprawdzasz obecność. "Jestem" - jestem i sam mogę to stwierdzić że jestem, i właśnie to mówię - swoim byciem poświadczam ten stan rzeczy (czyli to, że jestem). "Nie ma go" - on nie może sam stwierdzić, ale my nie świadczymy o jego niebyciu, tylko o nieobecności, to znaczy, że nie ma go z nami, "nie mamy go tu" - to my jesteśmy podmiotem aktywnie poświadczającym stan rzeczy, a nie on, zatem spada do roli podrzędnej. Co ciekawe, nawet w czasie przeszłym i przyszłym jest to obecne - mimo zachowania czasownika "być", używamy przecież dopełniacza: "nie było go", "nie będzie go". Raczej rzadko mówimy "on nie był tam" (w ten sposób podkreślamy rolę podmiotu), częściej "tam go nie było", prawda? W przypadku przedmiotów - oczywiście, cytryna leżąca bądź nieleżąca na stole nie może powiedzieć "jestem" albo "nie ma mnie" (pomijając to, że drugie stwierdzenie ma sens tylko jeżeli mówi się o miejscu innym niż aktualne miejsce pobytu, a nie w sensie ogólnym). Jednak ona również, gdy jest, jest bardziej aktywnie, a gdy jej nie ma, to aktywna jest już nie ona, a "pustość przestrzeni", gdzie jej nie ma. Ma to sens, prawda?

Na tle języków z naszej grupy wygląda to tak, że sąsiedzi z Czech mówią "nie jest / nie są", ale już w Chorwacji i w Serbii - jak i u nas - króluje forma "nie ma".

Zawsze myślałem że kwestia "być" i "mieć" to zagadnienie dla filozofa, a nie językoznawcy. Człowiek uczy się całe życie. Edit - W przypadku kota kwestia bycia i niebycia jest jasna - kot znajduje się w stanie superpozycji, czyli jednocześnie jest i go nie ma, co zostało opisanie w eksperymencie Schrodingera;)

Chciałam napisać "Bardzo mi przykro, ale Fonem ukradł odcinek", ale nie jest mi z tego powodu ani trochę przykro 😅

O, nowy odcinek, coś wspaniałego!

film o podwójnych negacjach to coś czego wszyscy potrzebujemy

W innym kontekście "być" i "mieć" były powiązane w języku angielskim, a do dziś są w niemieckim, w bo w trybach niedokonanych, "perfect". Dzisiaj w angielskim buduje się formy "I have done", "I have become", ale dawniej by powiedziano "I am become", jak w cytacie Oppenheimera cytującego Bhagavadgitę. W niemieckim do dzisiaj obie formy są stosowane (nie zamiennie, jest reguła, o której nie mówię, bo coś poplączę :D)

Jestem tu pierwszy raz. Jest subskrypcja, jest dzwoneczek i łapka w górę. Niektórzy się napraszają o te rzeczy, a tu nikt nie prosi, po prostu ciekawy i wartościowy kanał.

Zdanie "tu nie jest kot" wywołuje u mnie bardziej wrażenie zaprzeczenia tożsamości samej istoty, niż tego, czy ona się tu znajduje czy też nie (jakbyśmy nie określali, gdzie jest kot, ale że to, co tu jest, nie jest kotem).

Dzięki Mateuszu za nową zagwostkę na życie. Teraz mój mózg zastanawia się czy mówić nie ma, czy nie jest... oto jest pytanie...

Jak to śpiewa klasyk: "coś jest a później tego nie ma".

We francuskim jest podobnie. Również występuje forma bezosobowa z czasownikiem *mieć*. „Il y a”, gdzie „a” jest odmienionym bezokolicznikiem dla *avoir*, dosłownie oznacza „(on) tam ma”, co poprostu oznacza *jest*. Il y a un chat - tam jest kot. [„il” jest często używane jako forma bezosobowa]

Jakież to ciekawe! Aż zaczęłam myśleć o filologii polskiej. A przy okazji: Fonem to świetne imię dla zwierzaka. Ja rozważam jeszcze "Dyftong" 😁

Cudnie Pan mówi ciekawie,zajmująco i oczywiście poprawnie, słucham i słucham i znowu.

Mój kot miał na imię Trisia. Była 3kolorowa była zajebista, dużo przeżyła i niedawała soba pomiatać. Zgrzyt jej pazurów był słyszany na całym osiedlu jak sie ześlizgiwała na blaszce koło balkonu. Umarła już. Przeżyla 19 lat, a to dużo w miare jak na kota. Tęsknie za nią. Spoko kanał BTW. A nadzieja musi być, znaczy nie musi lecz fajnie jak jest

nigdy się nad tym nie zastanawiałam... dla mnie najwiekszą i najrudniejsza do zrozumienia zagadką jest podwójne zaprzeczenie...

Kiedyś jużem to widział, ale wytłumaczenie było wtedy fatalne. Dziękuję! Jestem też ciekawy: czy taka kontrakcja zaszła też w przypadku innych osób, np. nie jeśm -> nieśm, nie jeś -> nieś?

Super materiał! Łapka w górę oczywiście zostawiona

Taka zagwozdka: jest słowo post istniejące w polszczyźnie od tysiąca lat, i jest słowo post oznaczające wypowiedź zamieszczoną w internecie. Czy nie uważacie, że dla odróżnienia należy je zróżnicować w deklinacji? Czyli: zachowuję post, ale publikuję posta. Albo: nie podoba mi się jedzenie mięsa w poście; nie podoba mi się, co napisałeś w swoim poscie?

Dlaczego w takim razie coś "nie jest proste", a nie "nie ma proste"? Struktura języka nie musi być logiczna, ważne by w miarę przekazywała zrozumiałe komunikaty. Jeśli powiem, że wypiłem pół litra, to 99,9% nie zapyta czego, bo już wie! Kiedyś na wykładzie jakiś docent rzekł był, że o ile jest podwójne zaprzeczenie, które oznacza potwierdzenie w wielu językach, to nie ma podwójnego potwierdzenia, które oznaczałoby zaprzeczenie. Na to jeden ze słuchaczy mruknął - - Dobra, dobra... Inna anegdota. Kiedyś w podstawówce w szkolnej pracowni do Zajęć Praktyczno-Technicznych umieszczonej w wilgotnej piwnicy pracowaliśmy zawzięcie z koleżką nad skonstruowaniem świecznika z kawałków złomu. Wkręciliśmy kawałek blachy w imadło. Chodziło o to, by ją młotkiem wygiąć w pałąk, który miał stanowić podstawę lichtarza. Problem polegał na tym, że obaj z kolegą mieliśmy lewe ręce do jakichkolwiek prac manualnych. Typowe nerdy. Nie byliśmy też przekonani co do sensowności programu szkolnego dotyczącego prac ręcznych. Szło nam niesporo w tej dziedzinie. Kolega Grzegorz zniecierpliwiony moim długotrwałym przymierzaniem się do tego kawałka metalu w imadle, krzyknął by mnie zainspirować i zachęcić - Gnij! (tryb rozkazujący od "giąć", przynajmniej tak mu się zdawało) Na co ja z rezygnacją westchnąłem - - A co ja tu niby robię? Gniję...

Bardzo ciekawe, dziękuję! Mój mąż jest Słowakiem i od zawsze zastanawiamy się raz, o co tutaj chodzi :D

Nareszcie mogę coś na ten temat powiedzieć mojemu niemieckiemu mężowi. Jak się o to pytał to wszyscy mu mówili.....bo tak jest. A teraz powiedziałam mu że to skomplikowany proces historyczno- lingwistyczny. Lepiej brzmi niż bo tak jest.

super!

Odcinek jak zwykle konkretny i świetny, i jeszcze dodatkowe punkty za kota! 😂😍

Jaki uroczy kociak, sama mam czarnego, ale Lucyfera ^^

Matek, to jest GENIALNE! Dziękuję!

Dziękuję za wyjaśnienie!

A ja gdzieś słyszałem, że być może jest to relikt po jakimś słowie które znaczyło zarówno "mieć" jak i "być", chociaż to wytłumaczenie z filmiku wydaje mi się bardziej sensowne.

Potrzebuje do życia filmu o podwójnej negacji.

W japońskim jest ciekawie, bo mają dwa czasowniki które oznaczają "jest" (いる oraz ある), przy czym ten pierwszy dotyczy w uproszczeniu rzeczy ożywionych (trudno to dokładnie zdefiniować, bo to nie dotyczy np. roślin, najciekawszym doprecyzowaniem jakie słyszałem jest, że są to "rzeczy, które mają serce" - oczywiście takie z mięśnia :D), a drugi wszystkich pozostałych.

Kurczę, nigdy się nad tym nie zastanawiałam 🙉🙈🙊

Jeżeli nie ma "niczego", to znaczy, że "coś" musi być

Nadal brakuje odpowiedzi, dlaczego to właśnie dodanie czasownika mieć stało się rozwiązaniem kwestii utraconego kontrastu. Tym ciekawsze jest to pytanie, że w językach romańskich do dziś czasownik mieć jest używany przy oznajmianiu, że coś jest lub tego nie ma (il y a un chat, há um gato etc).

Niektóre języki słowiańskie używają analogicznej formy, np. macedoński: nema kucze (нема куче - nie ma psa) vs ima kucze (има куче - jest pies) lub bułgarski: niama kucze (няма куче) vs ima kucze (има куче). Warto też zwrócić uwagę na pochylenia w gwarach polskich, w których dochodzi do pochylenia dawnego długiego á: zwykle "on nie ma" zyskuje brzmienie "(u)ón ni(é) mo" (od "má", które pochodzi z kontrakcji dawniejszego "maje/majetь"). Jednak jak chce się wyrazić brak jakiegoś obiektu, używana jest forma "ni ma (psa)", z jasnym a, co wskazuje na inną etymologię.

I teraz wytłumacz to cudzoziemcowi 🤦🏻‍♂️

Jakiś czas temu się nad tym zastanawiaĺam 😄

mlem mlem mlem

Czyli wyrażenie "nie ma" powstało od skrócenia "nie masz", które powstało z powodu skrócenia "nie je", które było skróceniem "nie jest"

A ten krótki dialog z Fonemem na końcu - to zapewne praindoeuropejski? :) Świetny materiał!

A "Nikt nie powiedział nic nikomu"?

Mlemlemlemle❤️

PS. Wiele osób wspomina o liczebnikach: 1 chleb, 2-4 chleby, 5+ chlebów. Słyszałem ten temat, ale z chęcią posłucham Twojego jego skrótu. Pozdrowienia dla Ciebie i dla Fonema! Koty to piękne i niezwykle ciekawe stworzenia, nieprawdaż?

Na studiach omawialiśmy ten temat bardziej całościowo, porównując rozwój tej kwestii w różych językach (niemiecki, angielski, rosysjki) - wiele zależy od geopolityki danego kraju. Języki słowiańskie należą do „be-languages”, a germańskie raczej do „have-languages” (tutaj odnoszę się do teorii Ch. Lehmanna o possessivity). Polska, ze względu na swoją historię, była pod wpływem obydwu rodzin językowych. Jeżeli prześledzi się historię gramtyki języka rosyjskiego i niemieckiego, to bardzo łatwo wyłuskać z tego ciekawe wnioski :) Historycznie na język polski wpłynął również język czeski, który sam długo pozostawał w kontakcie z językiem niemieckim. Można by tu jeszcze nadmienić rozwój języka sorbskiego... :) A może i nawet książkę napisać :) PS Jest również polskojęzyczna praca magisterska na temat koegzystencji „jest/nie ma” :)

W bułgarskim i językach jugosłowiańskich występuje podobny twór jak njama (nie ma) Znam te języki tylko ze słuchu

OMG, dzięki! tyle czasu spędziłam na szukaniu odpowiedzi: pytałam google, profesorów na mojej filo angielskiej i nic i nikt mi nie pomógł :( jesteś wielki

Czasem w aptece słyszę odpowiedź "jest na braku" kiedy farmaceuta sprawdza w systemie hurtowni dostępność :)

Nigdy się nad tym nie zastanawiałam... ale skoro padł ten temat, to posłucham :)

Po francusku też tak jest: il y a un chien / il n'y a pas de chien. Pewnie wiele języków zmienia formę dla niebycia.

I poniedziałkowy wieczór od razu staje się lepszy

gdybym tylko umiał i chciał nauczyć się tych dopełniczy fonemuw czy jak to się zwie ogólnie strasznie mnie to jara zwłaszcza jak ty to tłumaczysz :) w tedy zapominam o mojej nie wiedzy :)

3 razy czytałam tytuł zastanawiając się o co chodzi

Czy jednak e pochylone nie powinno najpierw przejść w y i dać nam formę niy? Albo bardziej ni, bo przejście e pochylonego zawsze w y to bardziej wielkopolski wynalazek, ale czemu w takim razie już u Kochanowskiego powstała potrzeba rozróżniania? (Bo wiem, że potem to y lub i przeszło w zwykłe e). Czy u Reja też pojawiały się takie formy? Bo faktycznie u Kochanowskiego można zobaczyć nawet rymy e pochylonego z e jasnym, ale taki Rej rozróżniał chyba te głoski.

O żesz ale śliczności!

Ogolnie "byc" jest dziwne bo czemu w czasie przyszlym i przeszlym mamy byc a w terazniejszym jest(no a w przeczeniu nawet ma) a dla 3 osoby liczby mnogiej nawet są . Skad sie zwielo to ze oni " są "

Bardzo fajna teoria, ale nie wyjaśnia, czemu ta sama "niewyrazista" forma została w połączeniu z przymiotnikami. 🤔

Ciekawe jest też to, jak użycie tej "nielogicznej" formy rozszerza się przez analogię w niektórych gwarach i dialektach. Ja np. przywykłem do zaprzeczania w ten sposób, kiedy czasownik "być" łączy się z przysłówkiem, np. "Nie ma mi zimno", "Nie ma źle", który to błąd z punktu widzenia standardowej polszczyzny nieraz był mi wytykany przez moich znajomych z innych regionów ;P.

mnie zastanawia czemu jest musze ale nie moge albo moge albo nie musze

Czy to działa tylko z rzeczownikami? Bo: tu nie ma kota ale kot nie jest czarny.

Trzeci od końca

A czemu: Niczego nie ma? To też jest zastanawiające. Bo na w sposoby można to rozumieć jednak ten nielogiczny jest bardziej jakby powszechny i jeny nie chce mi się pisać🙀 No to ciekawe

Ojej, jaki uroczy Fonem! A imię przecudne :D Odcinek oczywiście bardzo ciekawy. Dobrze jest wiedzieć takie rzeczy, to zwiększa świadomość językową

Poryło mi na początek mózg. 🙀😼

Nie jestem specjalistą, ale Wg. mnie te dwa zwroty mają sens, bo jak mówimy, że coś jest to mówimy o teraźniejszości, a jak stwierdzamy, iż czegoś NIE MA to odwołujemy się po części do przeszłości. Nasz sposób myślenia jak czegoś nie ma to musiało kiedyś zniknąć. Mam też inną wersję, po prostu w polskim ,,Ma" to stan rzeczy, który może się zmieniać, a ,,Jest" to zwrot, który stwierdza stwierdzenia. Jeszcze inaczej myśląc to ,,Ma" to (to pomidor z ang heh) coś co ta rzecz posiada, natomiast ,,jest" czym jest (charakterystyki), więc jak mówimy, że jak czegoś NIE MA to tej rzeczy większa rzecz nie posiada, a jak JEST to wliczamy ją do stałej części tej rzeczy (bez czego ta rzecz nie mogłaby by być ,,normalną" materią). Takie moje zdanie.

Ogladalam z moim czarnym kotem 🐈‍⬛

Wątpię. Jeśli miałby to być polski wynalazek, czemu byłaby tak powszechna w innych językach słowiańskich? Po ukraińsku (stosuję transliterację) „nemà”, podobnie po serbsku, po bułgarsku „niama”. Po serbsku nawet można powiedzieć twiedząco „ma kogoś” (jak w „Ako ima Boga”, śpiewanej przez Kayah jako „Jeśli Bóg istnieje”; kzfaq.info/get/bejne/Y9VhdrWTmbHUZYk.html). Co ciekawe, po niemiecku też się mówi es gibt nicht, a nie es ist nicht. Po angielsku też się mówi „there's no”, a nie „it's not”. Pewnie dlatego, że to nie to samo. Tak samo jak „to nie jest prawda” to nie to samo co „nie ma prawdy”. Tej formy używamy tylko do stwierdzenia, że coś nie istnieje, a jeśli mówimy że coś nie jest jakieś to mówimy „nie jest”. Np. „nie jest głodny”, „nie jest niczemu winien”.

Bo jest gdzies indziej tam gdzie jest. Tak jak Buk. Jest ktory jest.

"Nie masz i po raz drugi nie masz wątpliwości..." to z z Kochanowskiego przyszło mi do głowy w pierwszej chwili i już się cieszyłam, że pomyślałam o tym samym xD A kot jest absolutnie przecudowny i ma jeszcze dodatkowe punkty za to że jest czarny

Komu też się skojarzyło z piosenką "Wino"? :D

Jaki genialny pomysł na nazwanie kota! 💕

Co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr

Jest brak. Nie jest dobrze.

Twój kot nazywa sie Fonem, o rany xD

Myślałam, że będzie o ontologi :c

Czy znasz Paulinę Mikułę z kanału Mówiąc inaczej? Jeśli tak, to co sądzisz o jej kanale?

Ostatni

W Psalterzu florianskim "nie jest rozum" po to, by po prostu zachowac lacinska strukture swietego tekstu "non est intellectus" Ps.31.9?

Ooo kotek

A dlaczego forma po nie ma jest dopełniaczu?

Och nie. Tylko trochę ponad 5min. Będę musiał zobaczyć dwa razy 🙉 czuję niedosyt tego głosu!

ciekawy. w języku ukraińskim to samo: тут є кіт, тут нема кота

Czemu Fonem, a nie Dyftong? 😼

AAAAAAaaaaaa! Przepraszam, ale dać kotu imię Fonem - geniaaaaaaalne! Uwielbiam. Bardzo proszę o odcinek o podwójnej negacji. A teraz, ponieważ jestem na tym kanale świeża, zabieram się za następne odcinki. Pozdrawiam :)

Dlaczego mówi się "nie ma nic" a nie "jest nic"

S

Pozdrowienia od Odry i Wojtka. Tu są koty.

Można to nieco uprościć: kot jest, ale kota brak. :)

-są bułki? -nie są